RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181df

RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
19.08.2008
16:23 Uhr
Seite 160
Kantaty Bacha i Buxtehudego / Bach’s and Buxtehude’s Cantatas
Amsterdam Baroque Orchestra
Johannette Zomer sopran / soprano
Jörg Dürmüller tenor / tenor
Klaus Mertens bas / bass
Ton Koopman dyrygent / conductor
160
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
19.08.2008
16:23 Uhr
Seite 161
Niedziela
Wrocław
/ Sunday 7.09.2008
godz. 20.00
/ 8.00 pm
Katedra Polskokatolicka św. Marii Magdaleny ul. Szewska 10
godz. 20.00
/ 8.00 pm
Kantaty Bacha i Buxtehudego
Bach’s and Buxtehude’s Cantatas
Ciąg dalszy prezentacji Kantat przez zespół Tona Koopmana (z dn. 6.09.2008)
/ Su 7.09.2008
Continuation of presentation of Cantatas by Ton Koopman’s ensemble (from 6 September 2008)
Wykonawcy / Performers
Nd
Amsterdam Baroque Orchestra
Johannette Zomer sopran / soprano
Jörg Dürmüller tenor / tenor
Klaus Mertens bas / bass
Ton Koopman dyrygent / conductor
Program koncertu / Concert programme
Johann Sebastian Bach (1685-1750)
Kantata „Liebster Jesu, mein Verlangen” BWV 32
Kantata „Wer sich selbst erhöhet, der soll erniedriget werden” BWV 47
Kantata „Ich will den Kreuzstab gerne tragen” BWV 56
Przerwa / Interval
Dietrich Buxtehude (c. 1637-1707)
Kantata „Alles was ihr tut mit Worten oder mit Werken” BuxWV 4
Johann Sebastian Bach
Kantata „Wachet auf, ruft uns die Stimme” BWV 140
SPONSOR SREBRNY
Czas trwania koncertu / duration of the concert c. 2:10
161
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
Wrocław
19.08.2008
16:23 Uhr
Seite 162
Katedra Polskokatolicka św. Marii Magdaleny
Ku Jezusowi
To Jesus
Joanna Subel
Kantata Liebster Jesu, mein Verlangen BWV 32
The cantata Liebster Jesu, mein Verlangen (Beloved Jesus,
Wiele tekstów Bachowskich kantat utrzymanych jest
My Desire) BWV 32
w formie dialogu. Tak też jest w przypadku kompozycji
Many of the texts of Bach's cantatas are in the form of dia-
napisanej do tekstu darmstadzkiego poety Georga Chris-
logue. So it is too with the composition written to a work
tiana Lehmsa, uzupełnionego przez Bacha wieńczącym
by the Darmstadt poet Georg Christian Lehms, a text
chorałem. Na pytanie targanej wątpliwościami duszy
crowned by Bach with a chorale. The question that is posed
(sopran) szukającej Jezusa, odpowiada On sam (bas) i skła-
by the spirit, the soprano, tormented by doubts and sear-
da obietnicę „Jeżeli przeklniesz świata tego blaski, Za cel
ching for Jesus, the bass, He answers Himself with a pro-
obierzesz me mieszkanie, To i tam i tutaj się ostaniesz”.
mise: “If you curse the splendours of this world, As your
W warstwie muzycznej kantaty słychać najpierw kanty-
destination you choose my home, Both there and here you
lenową arię, przepełnioną tęskną melodią oboju, a nastę-
shall remain”. At the musical level, a cantabile aria is heard
pnie głosu solowego. Po niej pojawia się krótki recytatyw
first, the melody of the oboe with its surfeit of yearning,
secco Jezusa „Czemuś mnie szukał? Czyż nie wiedziałeś,
and then the solo voice. After this comes the brief recita-
że w tym co jest Ojca mego, Ja być muszę?”. Następujące
tivo secco of Jesus: “Why do you seek me? Do you not know
dalej: aria Jezusa, recytatyw-duet oraz aria-duet (dusza,
that in this of my Father, I must be?”. There then follows His
Jezus), zawierają liczne odniesienia retoryczne. Ważną
aria, a recitative duet and an aria duet, the spirit and Jesus
rolę odgrywają w nich smyczki, stanowiące w arii (nr 3)
together; these contain numerous rhetorical references. In
figuracyjny akompaniament, wyrażający nastrój radości
them the strings play a significant role, constituting in aria
z przebywania w domu Pańskim. Głosowi solowemu
No. 3 an accompaniment figure and giving expression to
towarzyszą tu m.in. skrzypce solo. Jednak „molowe zasę-
the feeling of joy at time spent in the house of the Lord. The
pienia” – jak pisze Dürr (A. Teske, przekład A. Dürr, „Kantaty
solo voice is here accompanied by, among others, a violin
Jana Sebastiana Bacha“, Lublin 2004, s. 175) – ilustrują
solo. However, “minor depressions” – as Dürr writes (A. Teske,
„strapionego ducha”. Recitativo accompagnato (nr 4) ob-
a translation of A. Dürr, Kantaty Janna Sebastiana Bacha
fituje w zmienne w wyrazie wersy tekstu, jakie w sposób
(The Cantatas of Johann Sebastian Bach), Lublin 2004, p.
doskonały oddaje muzyka wielkiego kantora. Już w pierw-
175) – illustrate a “distressed spirit”. Recitativo accompa-
szej frazie zawołanie duszy „Ach! Święty oraz wielki Boże”
gnato (No. 4) abounds in lines variable in expression which
zobrazowane jest przez kompozytora dwojako. Motyw
convey ideally the music of the great cantor. In the very
162
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
19.08.2008
16:23 Uhr
Seite 163
/ Sunday 7.09.2008
godz. 20.00
/ 8.00 pm
great” – is portrayed by the composer in two ways. The in-
natomiast zwrot do Najwyższego, na słowie „wielki”
itial motif is held in a tone of reverence filled with humility,
ilustruje skok o duży interwał septymy małej. Podobnie
made music with the help of a subsiding melody, while the
konsekwentnie potraktowane są przez Bacha następne
addressing of the Supreme is illustrated at the word 'great'
wersy recytatywu, bądź to łagodne, bądź burzliwe w na-
by a leap of a great interval, a diminished seventh. The
stroju. W następującym duecie powraca nastrój radości
next lines of the recitative are treated by Bach with a like
znów odmalowany figuracjami smyczków i melodią gło-
consistency, these either gentle or tempestuous in atmo-
sów wokalnych z charakterystycznymi „podskokami” du-
sphere. In the following duet the mood of joy returns, dres-
żych interwałów. Jednak i tu w odmienny sposób zazna-
sed anew by figures of strings and the melody of voices
czone są pojawiające się w tekście wyrazy bólu i żałości
with characteristic leaps of large intervals. Here too,
oddane przy pomocy tzw. motywów westchnień. Kantata
though in a different way, the expressions of pain and grief
zakończona jest modlitewnym chorałem.
appearing in the text are emphasised, with the help of socalled 'sighing motifs'. The cantata closes with a devout
Kantata „Wer sich selbst erhöhet, der soll erniedriget
chorale.
werden“ BWV 47
Tekst kantaty przeznaczonej na siedemnastą niedzielę
The cantata Wer sich selbst erhöhet, der soll erniedriget
po św. Trójcy nawiązuje do Ewangelii św. Łukasza, w której
werden (Whoever Himself Exalteth Shall Be Abased) BWV 47
zawarta jest znana wypowiedź Jezusa o pysze i pokorze
The text of this cantata, intended for the seventeenth Sun-
ludzkiej. Niezbyt wyszukane słowa autorstwa Johanna
day after Trinity, refers to the Gospel According to St Luke,
Friedricha Helbiga w sposób niemal drastyczny mówią
within which is the well-known statement made by Jesus
o kondycji zarozumiałego człowieka, ale przecież chrze-
on pride and humility. The none too refined words authored
ścijanina: „Łajnem jest człowiek, ziemią oraz smrodem”
by Johann Friedrich Helbig speak almost drastically of the
i dalej „A ty robaku marny, chełpić się nie boisz? Czyż
condition of the conceited, but, after all, the condition of a
chrześcijaninowi to przystoi?” Wezwanie do pokory i po-
Christian: “Man is dung, earth and stench”, and still furt-
kuty przekazują słowa recytatywu akompaniowanego
her: “And you, miserable worm, are you not afraid to
(nr 3), obfitującego w ostre brzmienia dysonansowych
boast? Does this befit a Christian?” The words of the ac-
163
/ Su 7.09.2008
first phrase the call of the spirit – “Ah! God, blessed and
pokory, umuzycznionym za pomocą opadającej melodii,
Nd
inicjujący utrzymany jest w tonie nabożnym, pełnym
godz. 20.00
/ 8.00 pm
Niedziela
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
Wrocław
19.08.2008
16:23 Uhr
Seite 164
Katedra Polskokatolicka św. Marii Magdaleny
akordów. Zanim to jednak nastąpi, w rozpoczynającym
companying recitative (No. 3) ask for humility, a humbling
kompozycję rozbudowanym chórze wielokrotnie powtarza-
and atonement, 'bristling' with the sharp sounds of disso-
na jest sentencja zawarta w tytule kantaty. Część ta,
nant chords. Before this occurs, however, the composition
licząca aż 228 taktów wykazuje interesującą budowę.
begins with an extended choir repeating the sentence con-
Poprzedzona i zakończona jest instrumentalną sinfonią,
tained within the cantata's title. This part, numbering as
a jej środkowe ogniwo stanowi chóralna fuga, poszerzo-
many as 228 bars, demonstrates an interesting construc-
na o fragment homofonizujący. Temat fugi, intonowany
tion. It is preceded and concluded by an instrumental sin-
na początku przez instrumenty poprzez falującą melodię
fonia, and its central link is a choral fugue, extended by a
doskonale ilustruje „wywyższanie” i „poniżanie”. W nastę-
passage bringing homophony. The theme of the fugue, in-
pującej po chórze arii sopranowej, przypominającej o tym,
toned at the beginning by instruments in an undulating
że „pokora pochodzi z Królestwa Pana”, znaczącą rolę od-
melody, illustrates exaltation and humiliation perfectly. In
grywa koncertująca partia skrzypiec. Oplata ona kolejne
the soprano aria that follows the choir, with its reminder
wersy tekstu, w którym na słowie „stammt” (pochodzi)
that “humility comes of the Kingdom of the Lord”, concer-
występują długie figuracje, mające konotację pozyty-
ting violins play a significant role. These entwine succes-
wną, chodzi bowiem o boską proweniencję cnoty pokory.
sive lines of the text, with long figures appearing at the
W odmienny sposób obrazuje Johann Sebastian pychę:
word 'stammt' ('comes'), of a positive connotation in that
w melodii pojawiają się skoki interwałowe, w akompa-
they concern the divine provenance of the virtue of humi-
niamencie artykulacja staccato oraz współbrzmienia dy-
lity. Johann Sebastian portrays pride otherwise: leaps ap-
sonujące. Kiedy już w recytatywie nastąpiło połajanie
pear in the melody, accompanied by staccato articulation
hardego człowieka,kolejna aria (nr 4), tym razem basowa,
and unstable consonance. When in the recitative comes the
przynosi „mea culpa” grzesznika: „Niech pokory szukać
scolding of the proud, a further aria (No. 4), this time bass,
umiem, niechaj przeklnę swoją dumę”. I w tej arii, opra-
brings the sinner's mea culpa: “May I know how to seek hu-
cowanej z towarzyszeniem oboju, skrzypiec i basso conti-
mility, may I curse my pride.” It is in this aria, set out with
nuo, które prowadzą niezależne linie melodyczne, kom-
oboe, violin and basso continuo accompaniment, led by in-
pozytor przeciwstawia muzycznie pokorę i pychę. Jak
dependent melodic lines, the composer contrasts humility
zwykle w kantatach kościelnych dzieło zamyka modli-
and pride musically. As always with church cantatas, the
tewny chorał.
work is closed with a devout chorale.
Kantata „Ich will den Kreuzstab gerne tragen“ BWV 56
The cantata Ich will den Kreuzstab gerne tragen (I Will
Spośród Bachowskich kantat napisanych na głosy solowe
Gladly Carry the Cross) BWV 56
znaczna jest liczba dzieł, które kończy chóralny chorał.
Among the cantatas written by Bach for solo voices, there
Do takich należy kompozycja napisana na dziewiętnastą
are a substantial number of works which end with a cho-
niedzielę po św. Trójcy, której tekst nawiązuje do ewan-
ral chorale. With these belongs the composition written for
gelicznej przypowieści o uzdrowieniu sparaliżowanego,
the nineteenth Sunday after Trinity, the text of which refers
164
Seite 165
/ Sunday 7.09.2008
godz. 20.00
/ 8.00 pm
niosącego swój krzyż z nadzieją iż „Bóg otrze wszelką łzę”
to the evangelical parable about the healing of the para-
(aria nr 1). W dalszej części kantaty życie człowieka
lysed man, carrying his cross with the hope that “God
porównane jest do podróży statkiem, której celem jest
wipes away every tear” (aria No. 1). In later parts of the
królestwo niebieskie (recytatyw nr 2). Następująca kolejno
cantata human life is compared to the journey of a ship
aria wyraża radość, że utrapienia kiedyś się skończą,
with the Kingdom of Heaven as its destination (recitative
a nagrodą będzie obcowanie z Panem. Droga do tego
No. 2). The next aria in turn expresses joy that troubles one
wiedzie przez „bramę śmierci”, na którą chrześcijanin jest
day come to an end and that the reward is communion
gotowy: „Jakiej radości zaznam po znoju, kiedy zobaczę
with the Lord. The road to this leads through the “the gate
port pokoju” (recytatyw nr 4). Chorał kończący kantatę
of death”, for which the Christian is ready: “What joy I
kontynuuje myśl z poprzedzającej go arii i recytatywu,
know after toil, when I sight the port of peace” (recitative
a jednocześnie nawiązuje do drugiej części, zawierającej
No. 4). The chorale ending the cantata
obraz statku przybijającego do bezpiecznego portu, „gdzie
continues the idea of the aria and recitative preceding it,
odłożyć można wiosło”. Śmierć dla wierzącego jest rado-
referring at the same time to the second part, with the
ścią, albowiem chce przekroczyć on jej próg „by Jezusa
image returning of the ship closing upon a safe port,
ujrzeć mógł”. Chociaż w każdej kompozycji wokalnej
“where the oar may be set aside”. Death for the believer is
Bacha umuzycznienie wypływa z tekstu, to tutaj szcze-
joy, for the wish to cross over “that Jesus he may behold”.
gólnie zauważyć można jedność muzyki i słowa. Już
Although in each of Bach's vocal compositions the music
w pierwszych taktach pierwszej arii, na słowie „Kreuzstab”
flows from the text, here in particular the unity of music
kompozytor użył dźwięku podwyższonego, co graficznie
and word may be observed. In the very first bars of the first
przedstawia krzyżyk. Ponadto zastosował tu dysonujący
aria, the composer has placed a high note at the word
interwał muzyczny. Cała aria, utrzymana w formie AA1B
'Kreuzstab', a graphic representation of the cross. In addi-
oparta jest na jednostajnym akompaniamencie orkiestry,
tion, he has applied here an unstable musical interval. The
podkreślającym rytm chodzenia. Szczególnie wyróżnione
entire aria, of the form AA1B, is based on uniform accom-
są słowa „tragen” (nosić) i „Plagen” (utrapienia). Zarówno
paniment by the orchestra, this stressing the rhythm of
w partii głosu jak i instrumentów słychać sekundowe
movement. Singled out in particular are the words 'tragen'
motywy westchnienia w lini melodycznej o opadającym
('carry') and 'Plagen' ('troubles'). In both the voice and
kierunku. Następujący po arii recytatyw to majstersztyk
instrument parts, seconds of sighing motifs are heard, in a
Bachowskiej inwencji twórczej. Na tle kołyszącego akom-
subsiding melody. The aria that follows the recitative is a
paniamentu wiolonczeli, imitującej fale morskie, które
masterpiece of Bach's artistic invention. On a background
człowieka przykrywają i „o lęk śmiertelny przyprawiają”,
of swaying cello accompaniment, imitating the waves of
słychać z obawą wypowiadane słowa. Jednak „kotwicą”
the sea, which cover a traveller and “bring the mortal fear”,
jest miłosierny Bóg, mówiący „jestem przy tobie”. Nagle
the words uttered are heard with anxiety. The 'anchor', ho-
zamiera ruch, następuje moment ciszy, gdyż sztorm
wever, is a merciful God and the words “I am with you”.
kiedyś wreszcie ustanie (figura retoryczna aposiopesis).
Suddenly movement tails off, a moment of silence, for the
165
/ 8.00 pm
Niedziela
godz. 20.00
16:23 Uhr
/ Su 7.09.2008
19.08.2008
Nd
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
Wrocław
19.08.2008
16:23 Uhr
Seite 166
Katedra Polskokatolicka św. Marii Magdaleny
Recytatyw mówiący o wejściu do Królestwa Niebieskiego
storm at last passes – the rhetorical figure aposiopesis. A
po trudach życia kończy opracowanie w formie secco
recitative that speaks of entry to the Kingdom of Heaven
z nagłą zmianą tonacji. Zupełnie odmienna jest kolejna
after the hardships of life ends the study in secco form with
aria, tryska ona radością na spotkanie z Panem. Po recy-
a sudden change of key. The next aria is completely diffe-
tatywie (nr 4) z towarzyszeniem akompaniamentu smy-
rent, bursting with joy at the encounter with the Lord. After
czków i basso continuo, w którym dominują motywy
recitative No. 4, with the accompaniment of strings and
westchnienia, a język harmoniczny obfituje w brzmienia
basso continuo, in which the sighing motifs dominate and
dysonujące (nierozwiązane akordy zmniejszone, jakby
harmonic language abounds in unstable sounds – do these
wyrażały człowiecze zwątpienie), następuje pointa zma-
unresolved diminished chords voice human doubt? – there
gań pielgrzymującego na ziemi chrześcijanina w chorale.
comes the denouement, a beautiful chorale on the strug-
Za pomocą synkopy Bach podkreśla słowa „Komm, o Tod”
gles of the Christian in pilgrimage on earth. With the aid of
(Przyjdź, o śmierci). Przekroczenie progu bezpiecznego
syncopation, Bach emphasises the words “Komm, o Tod ”,
portu kompozytor wyraził poprzez rozwiązanie akordu
or “Come, O death”. The composer represents the crossing
dysonującego na „rozjaśniony” G-dur. Podobnie radośnie
into the safe port by the resolution of the unstable chord as
brzmią ostatnie dźwięki, z czułością wypowiadanych słów
a 'brightened' G major. Likewise the final tones sound out
„Zu dem schönsten Jesulein” (Do najpiękniejszego Jezuska).
joyfully, with tenderness in the words “Zu dem schönste Jesulein”, to a more beautiful, dear Jesus.
Kantata „Alles was ihr tut mit Worten oder mit Werken“
BuWV 4
The cantata Alles was ihr tut mit Worten oder mit
Dietrich Buxtehude znany jest przede wszystkim jako
Werken (Christ Lay in the Bonds of Death) BuWV 4
wybitny organista, także kompozytor dzieł na ten in-
Dietrich Buxtehude is famous above all for being an emi-
strument. To właśnie sława jego gry przyciągnęła
nent organist and composer of organ works. It was preci-
młodego Johanna Sebastiana w 1705 r. do Lubeki, gdzie
sely the renown of his playing that attracted the young
w kościele Marii Panny mógł usłyszeć mistrza. Zasługi
Johann Sebastian in 1705 to Lübeck, where at St Mary's
Buxtehudego dla życia muzycznego miasta są jednak
Church he could listen to the master. Buxtehude's services
znacznie szersze. Poza muzykowaniem do liturgii orga-
to the musical life of the city are, however, far more sub-
nizował on w latach 1668-1707 koncerty zwane „Wieczo-
stantial. Beyond music made to liturgy, he organised in the
rami muzycznymi” (Abendmusiken). Odbywały się one
years 1668-1707 the concerts known as Abendmusiken, or
w godzinach między 16 a 17 podczas pięciu niedziel ad-
Musical Evenings. They took place between four and five
wentu od dnia świętego Marcina (11 listopada). Program
o'clock in the afternoon over the five Sundays of Advent fol-
początkowo tylko organowych koncertów w lubeckim
lowing St Martin's Day, 11th November. At Buxtehude's in-
kościele, dzięki inicjatywie Buxtehudego został posze-
stigation, the programme, though at first only organ
rzony o udział solistów, chóru i małej orkiestry. Kompo-
concerts at the Lübeck church, was widened to include so-
zytor, organista i dyrygent zarazem miał bezpłatnie
loists, a choir and a small orchestra. Composer, organist
166
Seite 167
/ Sunday 7.09.2008
godz. 20.00
/ 8.00 pm
do dyspozycji, w razie potrzeby, siedmiu muzyków miej-
and conductor all at the same time, he had at his disposal
skich. Większą liczbę muzyków musiał zatrudniać
free of charge, in the event of need, seven of the city's mu-
na własny koszt, co było możliwe dzięki datkom możnych
sicians. A larger number of musicians it was necessary to
patrycjuszy. Koncerty cieszyły się niezwykłym powodze-
employ at his own cost, this possible thanks to the donati-
niem, a bardzo liczny udział publiczności, która wywo-
ons of powerful patricians. The concerts enjoyed extraor-
dziła się ze wszystkich warstw społecznych, powodował
dinary success, and the huge audiences drawn from every
w kościele tumult i zgiełk, toteż porządku pilnowała
class led to such a tumult in the church that the town hall
straż ratuszowa. Buxtehude był także zobowiązany
guard were present to keep order. Buxtehude was also ob-
każdego roku do przygotowania druku tekstów do kon-
liged to arrange every year the printing of texts for the con-
certów. Tradycja organizowania Abendmusiken została
certs. The tradition of organising the Abendmusiken was
zawieszona w 1810 r., wznowiona dopiero w 1926 r.
suspended in 1810, to be resumed only in 1926. In the pro-
W programie wieczorów muzycznych znajdowały się naj-
gramme for these musical evenings was found most often
częściej kompozycje organisty lub innych mu współczes-
the compositions of the organist or those of contemporary
nych muzyków niemieckich, np. z końcem XVIII w. wyko-
German musicians. For instance, at the end of the 18th
nano m.in. oratorium „Mesjasz“ (1792) oraz „Saul“
century the oratorios Messiah (1792) and Saul (1794) by
(1794) Händla. Buxtehude pisał oprócz dzieł organowych
Händel were performed. Beside organ works, Buxtehude
także liturgiczną muzykę wokalno-instrumentalną, kan-
wrote vocal and instrumental liturgical music, as well as
taty oraz tzw. Abendmusiken. Każda kompozycja wyko-
cantatas and the so-called 'Abendmusiken'. Every compo-
nywana podczas wieczorów muzycznych zaczynała się
sition performed during the musical evenings was begun
krótką, instrumentalną sonatą. Środek utworu utworu
with a short, instrumental sonata. The 'heart' of the piece
stanowiła aria, zwykle jako forma zwrotkowa lub zwrot-
was an aria, usually of stanzaic form, or stanzaic and va-
kowo-wariacyjna, śpiewana przez solistę lub chór. Na koń-
riational, sung by a soloist or choir. The first part, choral in
cu powtarzano część pierwszą (chóralną w stylu kon-
a concerting style, was repeated at the end with either the
certującym) z tym samym tekstem lub innym tekstem
same or another biblical text, as well as the words 'Amen'
biblijnym, także figuracyjnie umuzycznione słowa Amen
or 'Hallelujah' made figuratively in music. Between the ver-
lub Alleluja. Pomiędzy zwrotkami arii pojawiał się często
ses of the aria there often appeared an instrumental ri-
ritornel instrumentalny. Niektóre kantaty zawierały
tornello. Some cantatas contained chorale melodies or
melodie lub teksty chorałowe, śpiewane solo lub z udzia-
texts, sung either solo or with the participation of a choir
łem chóru z towarzyszeniem orkiestry. Podobną formę
accompanied by an orchestra. The cantata Alles was ihr tut
ma kantata „Alles was ihr tut mit Worten oder mit Werken“.
mit Worten oder mit Werken has a similar form. Buxtehu-
Kantaty Buxtehudego, chociaż mniej znane, zasługują
de's cantatas, though less well-known, deserve attention,
na uwagę, gdyż stanowiły w pewnym sensie wzorzec dla
since they are in a certain sense a model for the works of
dzieł lipskiego kantora. Pewne pomysły fakturalne lu-
the cantor from Leipzig. Certain textural ideas of Lübeck's
beckiego twórcy odnaleźć można zarówno w kantatach
artist may be found in both the cantatas and motets
jak i motetach Bacha.
of Bach.
167
/ 8.00 pm
Niedziela
godz. 20.00
16:23 Uhr
/ Su 7.09.2008
19.08.2008
Nd
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
Wrocław
19.08.2008
16:23 Uhr
Seite 168
Katedra Polskokatolicka św. Marii Magdaleny
Kantata „Wachet auf, ruft uns die Stimme“ BWV 140
The cantata Wachet auf, ruft uns die Stimme (Sleepers
Kantata napisana do tekstu Nicolai przeznaczona jest
Wake) BWV 140
na dwudziestą siódmą niedzielę po Trójcy św. (w kalen-
This cantata was written to a text by P. Nicolai and is in-
darzu kościelnym przypada niezwykle rzadko, gdy Wiel-
tended for the twenty-seventh Sunday after Trinity; in the
kanoc wypada pomiędzy 22 a 29 marca; za czasów Bacha
church calendar this falls unusually rarely, when Easter
zdarzyło się to w 1731 i 1742 r.). Tekst utworu nawią-
comes between 22nd and 29th March; in Bach's time it oc-
zujący do Ewangelii Mateuszowej (XXV, 1-13) o dziesięciu
curred in 1731 and 1742. The text of the work, referring to
pannach roztropnych i nierozsądnych, czekających na
the ten sagacious and unwise virgins mentioned in the
przybycie Pana, kontynuuje myśl zawartą już w Kantacie
Gospel of St Matthew (XXV, 1-13) as awaiting the arrival
49, iż Jezus jako oblubieniec przychodzi do duszy wierzą-
of the Lord, continues the idea within cantata No. 49 that
cego chrześcijanina, która jest jego oblubienicą. Stąd
Jesus comes to the spirit of a faithful Christian to whom
arie-duety, będące dialogami duszy (sopran) z Jezusem
He is betrothed. Hence the aria duets, dialogues between
(bas). Tenor pełni tu rolę narratora (recytatyw). Szkielet
the spirit, the soprano, and Jesus, the bass; the tenor plays
kantaty stanowi trzykrotnie pojawiający się chorał, na
here the role of narrator, in the recitative. The outline of
początku i w zakończeniu śpiewany przez chór. Pierw-
the cantata is that of chorale appearing three times, at the
szemu duetowi Jezusa z duszą towarzyszą skrzypce
beginning and the end being sung by a choir. The first of
piccolo, tzw. Terzgeige, o stroju wyższym o małą tercję od
the duets is accompanied by the violin piccolo, the so-cal-
zwykłych skrzypiec. (A. Teske, przekład A. Dürr, „Kantaty
led Terzgeige, tuned a small third higher than a normal
Jana Sebastiana Bacha“. Lublin 2004, s. 540). Zespolona
violin (A. Teske, a translation of A. Dürr, Kantaty Jana Se-
melodia dwojga głosów wyraża jakby stopioną w jedność
bastiana Bacha (The Cantatas of Johann Sebastian Bach),
miłość niebiańską i ziemską. Podczas gdy pierwszy duet
Lublin 2004, p. 540). It is as if the melody of the two voices
jest przyzywaniem do przyjścia oblubienicy na ucztę
combined is melting in the unity of love heavenly and
weselną, to w drugim znajdujemy apoteozę miłości,
earthly. In the first duet the betrothed are summoned to
zawartą w Salomonowych „Pieśniach nad Pieśniami“:
the wedding feast, in the second we find the apotheosis of
„Mój miły jest mój, a jam jest jego”. W środkowej części
love, as contained in Solomon's Song of Songs: “My beloved
kantaty, drugą zwrotkę chorału wykonuje tenor, z akom-
is mine, and I am his”. In the central part of the cantata,
paniamentem koncertującej partii smyczków i continuo.
the second verse of the chorale is performed by the tenor,
Melodię chorału z Kantaty 140 zamieścił kompozytor
with accompaniment from the continuo and concerting
później w Chorale organowym BWV 645, a za Bachem
strings. The melody of the chorale from cantata No. 140
powtórzył go Felix Mendelssohn w oratorium „Paulus“.
was later placed by the composer in a Schubler Chorale
(BWV 645) for organ, and after Bach it was repeated by
Felix Mendelssohn in the oratorio St Paul.
168
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
19.08.2008
16:23 Uhr
Seite 169
/ Sunday 7.09.2008
godz. 20.00
/ 8.00 pm
/ Su 7.09.2008
godz. 20.00
/ 8.00 pm
Niedziela
Nd
Jörg Dürmüller
tenor / tenor
Szwajcarski tenor Jörg Dürmüller uczył się gry na skrzypcach
i śpiewu w Konserwatorium Winterthur, a później w Hamburgu.
Przeszedł też przez kursy mistrzowskie Christy Ludwig i Hermanna
Preya. W latach 1997 do 2000 należał do solistów wiedeńskiej Volksoper, gościnnie zaś występował na scenach teatrów operowych
w Hamburgu, Montpellier, Lipsku, Kolonii, Strasburgu, Sewilli, Madrycie i Berlinie. Na koncertach śpiewał pod batutą wielu sławnych
dyrygentów. Cieszy się znakomitą renomą jako wybitny interpretator partii Ewangelisty z Pasji Bachowskich.
Występował w najważniejszych centrach muzycznych Europy i USA.
Brał udział w różnych międzynarodowych festiwalach, m.in. w Tokio.
Jörg Dürmüller ma na koncie wiele nagrań radiowych, telewizyjnych i płytowych, m.in. słynne nagranie partii Georga/Erika
z „Holendra Tułacza” Wagnera i partii Ewangelisty z „Pasji wg św.
Mateusza“ Bacha. W ubiegłym roku artysta zdobył nagrodę ECHOAward za nagranie na CD głównej partii opery „Sardakai” Kreneka
oraz Nagrodę Niemieckiej Krytyki Płytowej za partię Pigmaliona
z nagranej na płycie CD opery Suppé’go „Piękna Galatea“.
The Swiss tenor Jörg Dürmüller studied violin and voice at the Winterthur Conservatory and thereupon in Hamburg. He attended master classes with Christa Ludwig and Hermann Prey. From 1997 till
2000 he was a member of the ensemble of the Volksoper in Vienna,
and he was a guest at the opera houses of Hamburg, Montpellier,
Leipzig, Cologne, Strasbourg, Sevilla, Madrid as well as Berlin. He has
worked under distinguished conductors. As a concert singer Jörg
Dürmüller has gained a particularly good reputation especially by
singing the Evangelist’s parts in the passions of J.S. Bach. He has
appeared at most of the major concert halls in Europe and the USA.
He participated in various international festivals, e.g. in Tokio. Jörg
Dürmüller took part in various radio, TV and CD productions: for
instance the higly praised recording of the part of Georg/Erik from
R. Wagner’s The Flying Dutchman and the part of Evangelist in
J.S. Bach’s St Matthew Passion. Last year the artist was honoured with
the ECHO-Award for the CD production of Krenek’s opera Sardakai
and the “Preis der Deutschen Schallplattenkritik” for his leading role
of Pygmalion in the recording of Suppé’s Die schöne Galathée.
169
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
Wrocław
19.08.2008
16:23 Uhr
Seite 170
Katedra Polskokatolicka św. Marii Magdaleny
Amsterdam Baroque Orchestra & Choir
Johanette Zomer
Klaus Mertens
Ton Koopman
Noty przy koncercie 5.09.2008, godz. 21.30 we Wrocławiu / See notes 5.09.2008, 9.30 pm in Wrocław
Cantata BWV 32
Liebster Jesu, mein Verlangen
Kantata BWV 32
Ukochany Jezu, moje pragnienie
Aria S
Aria [Sopran]
Seele
Liebster Jesu, mein Verlangen,
Sage mir, wo find ich dich?
Soll ich dich so bald verlieren
Und nicht ferner bei mir spüren?
Ach! mein Hort, erfreue mich,
Laß dich höchst vergnügt umfangen.
Dusza
Ukochany Jezu, moje Pragnienie,
Powiedz mi, gdzie Cię znaleźć?
Czy zaprawdę, już Cię straciłem
I nie poprowadzisz mnie więcej?
Ach! Mój Skarbie, uraduj mnie,
Obejmij mnie swoją błogością.
170
Seite 171
/ Sunday 7.09.2008
godz. 20.00
/ 8.00 pm
Recitativo B
Recytatyw [Bas]
Jesus
Was ists, dass du mich gesuchet? Weißt du nicht, dass ich sein
muss in dem, das meines Vaters ist?
Jezus
Dlaczego, mnie szukasz?
Czy nie wiesz, że powinienem być tam, gdzie jest mój Ojciec?
Aria B
Aria [Bas]
Jesus
Hier, in meines Vaters Stätte,
Findt mich ein betrübter Geist.
Da kannst du mich sicher finden
Und dein Herz mit mir verbinden,
Weil dies meine Wohnung heißt.
Jezus
Tutaj, gdzie miejsce Ojca mojego,
znajduje mnie przygnębiona dusza.
Może prawdziwie odzyskać mnie
i połączyć swoje serce ze mną,
albowiem to dom mój jest.
Recitativo (Dialog) S B
Recytatyw (Dialog) [Dusza: Sopran, Jezus: Bas]
Sopran
Ach! heiliger und großer Gott,
So will ich mir
Denn hier bei dir
Beständig Trost und Hilfe suchen.
Sopran
Ach! Święty i Wielki Boże,
Chcę przy Tobie
szukać na zawsze
pociechy i pomocy.
Bass
Wirst du den Erdentand verfluchen
Und nur in diese Wohnung gehn,
So kannst du hier und dort bestehn.
Bas
Jeśli odrzucisz ziemskie pokusy
przyjdziesz do domu mojego,
tak będziesz jak tutaj i tam przebywać.
Sopran
Wie lieblich ist doch deine Wohnung,
Herr, starker Zebaoth;
Mein Geist verlangt
Nach dem, was nur in deinem Hofe prangt.
Mein Leib und Seele freuet sich
In dem lebendgen Gott:
Ach! Jesu, meine Brust liebt dich nur ewiglich.
Sopran
Jak ukochane mieszkanie Twoje,
Panie, Boże Zastępów;
Moja dusza pragnie
ujrzeć piękno Twojego dworu.
Moje ciało i dusza cieszą się
w Tobie Bogu żywym,
Ach! Jezu, moje serce na wieki dla Ciebie.
Bass
So kannst du glücklich sein,
Wenn Herz und Geist
Aus Liebe gegen mich entzündet heißt.
Bas
Wtedy odzyskasz szczęście,
kiedy serce i dusza
goreją miłością do mnie.
/ 8.00 pm
Niedziela
godz. 20.00
16:23 Uhr
/ Su 7.09.2008
19.08.2008
Nd
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
171
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
Wrocław
19.08.2008
16:23 Uhr
Seite 172
Katedra Polskokatolicka św. Marii Magdaleny
Sopran
Ach! dieses Wort, das itzo schon
Mein Herz aus Babels Grenzen reißt,
Fass' ich mir andachtsvoll in meiner Seele ein.
Sopran
Ach! Słowo to, które uwalnia
moje serce z kajdan Babilonu,
obejmuje z namaszczeniem moją duszę.
Aria (Duetto) S B
Aria (Duet) [Dusza: Sopran, Jezus: Bas]
Nun verschwinden alle Plagen,
Nun verschwindet Ach und Schmerz.
Razem
Już znikają wszystkie plagi
i ustaje udręka i ból.
Sopran
Nun will ich nicht von dir lassen,
Sopran
Nie opuszczę Ciebie już nigdy,
Bass
Und ich dich auch stets umfassen.
Bas
i nigdy nie odstąpię od Ciebie.
Sopran
Nun vergnüget sich mein Herz,
Sopran
Raduje się moje serce,
Bass
Und kann voller Freude sagen:
Bas
Przepełnione radością przemawia:
beide
Nun verschwinden alle Plagen,
Nun verschwindet Ach und Schmerz!
Razem
I znikają wszystkie plagi,
I ustaje udręka i ból.
Choral
Oboe, Violino I/II, Viola, Continuo
Mein Gott, öffne mir die Pforten
Solcher Gnad und Gütigkeit,
Laß mich allzeit allerorten
Schmecken deine Süßigkeit!
Liebe mich und treib mich an,
Dass ich dich, so gut ich kann,
Wiederum umfang und liebe
Und ja nun nicht mehr betrübe.
Chorał
Mój Boże, otwórz mi podwoje
twojej łaski i dobroci,
niech zawsze i wszędzie
spożywam twoją słodycz!
Uczyń mnie swoją miłością,
abym – jeśli to możliwe –
mógł znów objąć ciebie
i pokochać
i już cię nigdy więcej nie smucił.
172
Seite 173
/ Sunday 7.09.2008
godz. 20.00
/ 8.00 pm
Cantata BWV 47
Wer sich selbst erhöhet,
der soll erniedriget werden
Kantata BWV 47
Albowiem każdy, kto się wywyższa,
będzie poniżony
Coro
Wachet auf, ruft uns die Stimme
Der Wächter sehr hoch auf der Zinne,
Wach auf, du Stadt Jerusalem!
Mitternacht heißt diese Stunde;
Sie rufen uns mit hellem Munde:
Wo seid ihr klugen Jungfrauen?
Wohl auf, der Bräutgam kömmt;
Steht auf, die Lampen nehmt!
Alleluja!
Macht euch bereit
Zu der Hochzeit,
Ihr müsset ihm entgegen gehn!
Chór
Przebudźcie się – woła nas głos
strażnika z wysokiej baszty,
Przebudź się miasto Jerozolimo!
Godzina północy wybiła;
Wołają nas jaskrawe usta:
Gdzie jesteście rozumne panny?
Świętujcie, oblubieniec przybył,
Powstańcie, weźcie lampy!
Alleluja!
Przygotujcie się
Na weselny czas,
Musicie mu wyjść naprzeciw – na spotkanie.
Recitativo T
Er kommt, er kommt,
Der Bräutgam kommt!
Ihr Töchter Zions, kommt heraus,
Sein Ausgang eilet aus der Höhe
In euer Mutter Haus.
Der Bräutgam kommt, der einem Rehe
Und jungen Hirsche gleich
Auf denen Hügeln springt
Und euch das Mahl der Hochzeit bringt.
Wacht auf, ermuntert euch!
Den Bräutgam zu empfangen!
Dort, sehet, kommt er hergegangen.
Recytatyw [Tenor]
On idzie, On idzie,
Oblubieniec idzie
Córki Syjonu wyjdźcie mu na spotkanie,
z wysoka Wschodzące Słońce nas nawiedzi,
z domu naszej Matki.
Oblubieniec mój podobny do gazeli, do młodego jelenia.
Biegnie przez góry, skacze po pagórkach
I doprowadza do uczty zaślubin.
Budzi was i zachęca!
Oblubieńca przyjmijcie;
Widzicie,
On Tam przybył!
Aria (Duetto) S B
Aria (Duet) [Dusza: Sopran, Jezus: Bas]
Sopran
Wenn kömmst du, mein Heil?
Sopran
Kiedy przyjdziesz, mój Zbawco?
/ 8.00 pm
Niedziela
godz. 20.00
16:23 Uhr
/ Su 7.09.2008
19.08.2008
Nd
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
173
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
Wrocław
19.08.2008
16:23 Uhr
Seite 174
Katedra Polskokatolicka św. Marii Magdaleny
Bass
Ich komme, dein Teil.
Bas
Przychodzę do Ciebie.
Sopran
Ich warte mit brennendem Öle
Eröffne den Saal Zum himmlischen Mahl
Sopran
Czekam z lampą oliwną.
Otwórz drzwi sali Na Ucztę Pańską!
Bass
Ich öffne den Saal
Zum himmlischen Mahl
Bas
Otwieram drzwi sali
Na Ucztę Pańską.
Sopran
Komm, Jesu!
Sopran
Przyjdź, Jezu!
Bass
Komm, liebliche Seele!
Bas
Przyjdę, ukochana Duszo!
Choral T
Zion hört die Wächter singen,
Das Herz tut ihr vor Freuden springen,
Sie wachet und steht eilend auf.
Ihr Freund kommt vom Himmel prächtig,
Von Gnaden stark, von Wahrheit mächtig,
Ihr Licht wird hell, ihr Stern geht auf.
Nun komm, du werte Kron,
Herr Jesu, Gottes Sohn!
Hosianna!
Wir folgen all Zum Freudensaal
Und halten mit das Abendmahl.
Chorał [Tenor]
Syjon zasłuchany w zaśpiewach strażników,
Serce podskakuje z radości,
Ze snu powstają pośpiesznie ku górze.
Przyjaciel przychodzi z Nieba okazały,
mocny w wierze i potężny w prawdzie,
Światłość w blasku, gdy gwiazda wschodzi.
Teraz przybędzie w drogocennej koronie,
Pan Jezus, Syn Boga!
Hosanna!
Wszyscy wstępujemy
do komnaty radości zostając na wieczerzy.
Recitativo B
So geh herein zu mir,
Du mir erwählte Braut!
Ich habe mich mit dir
Von Ewigkeit vertraut.
Dich will ich auf mein Herz,
Auf meinem Arm gleich wie ein Siegel setzen
Und dein betrübtes Aug ergötzen.
Vergiß, o Seele, nun
Recytatyw [Bas]
Przyjdź tutaj do mnie
Moja wybranko młoda,
zaufałem Tobie
na wieki,
Połóż mnie – jak pieczęć – na twoim sercu,
jak pieczęć na twoim ramieniu,
i Twoje smutne oczy rozweselę.
Wymaż z duszy teraz
174
Seite 175
Niedziela
/ Sunday 7.09.2008
godz. 20.00
Ten strach, ten ból,
Który nosić musisz;
Spocznij u mojej lewicy,
a moją prawicą pieścić Ciebie będę.
Aria (Duetto) S B
Aria (Duet): Sopran, bas
Seele
Mein Freund ist mein,
Sopran
Mój Przyjaciel jest mój!
Bass
Und ich bin sein,
Bas
I ja jestem twój!
Beide
Die Liebe soll nichts scheiden.
Sopran i bas
Niech Miłość Nas Nie rozdzieli!
Seele
Ich will mit dir in Himmels Rosen weiden,
Sopran
Będę z Tobą na uczcie niebiańskich róż.
Bass
du sollst mit mir in Himmels Rosen weiden,
Bas
Muszę być z Tobą na uczcie niebiańskich róż.
Beide
mit {dir,mir} in Himmels Rosen weiden,
Da Freude die Fülle, da Wonne wird sein
Sopran i bas
Tu obfitość radości święta,
tu będzie nasza rozkosz!
Choral
Gloria sei dir gesungen
Mit Menschen- und englischen Zungen,
Mit Harfen und mit Zimbeln schon.
Von zwölf Perlen sind die Pforten,
An deiner Stadt sind wir Konsorten
Der Engel hoch um deinen Thron.
Kein Aug hat je gespürt,
Kein Ohr hat je gehört
Solche Freude.
Des sind wir froh,
Io, io!
Ewig in dulci jubilo.
Chorał
Tobie niech już Gloria rozbrzmiewa
językami ludzi i aniołów,
tonami harf i cymbałów.
Z dwunastu pereł są bramy
W Twoim mieście będziemy małżonkami
Aniołowie wysoko u Twojego tronu.
Żadne oko nie widziało,
Żadne ucho nie słyszało
Takiej radości.
Tam będziemy radzi,
Io, io!
Na wieki w słodkim uniesieniu.
Nd
Die Angst, den Schmerz,
Den du erdulden müssen;
Auf meiner Linken sollst du ruhn,
Und meine Rechte soll dich küssen.
/ 8.00 pm
/ 8.00 pm
16:23 Uhr
godz. 20.00
19.08.2008
/ Su 7.09.2008
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
175
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
Wrocław
19.08.2008
16:23 Uhr
Seite 176
Katedra Polskokatolicka św. Marii Magdaleny
Cantata BWV 56
Ich will den Kreuzstab gerne tragen
Kantata BWV 56
Z radością poniosę Drzewo Żywota
Aria B
Ich will den Kreuzstab gerne tragen,
Er kömmt von Gottes lieber Hand,
Der führet mich nach meinen Plagen
Zu Gott, in das gelobte Land.
Da leg ich den Kummer auf einmal ins Grab,
Da wischt mir die Tränen mein Heiland selbst ab
Aria [Bas]
Z radością poniosę Drzewo Żywota,
Podane z umiłowanej prawicy Boga.
Poprowadzi mnie w męczarni plag
do Boga, do obiecanej ziemi.
Tam złożę swoje troski w grobie,
Tam otrze łzy moje mój Zbawiciel.
Recitativo B
Mein Wandel auf der Welt
Ist einer Schiffahrt gleich:
Betrübnis, Kreuz und Not
Sind Wellen, welche mich bedecken
Und auf den Tod
Mich täglich schrecken;
Mein Anker aber, der mich hält,
Ist die Barmherzigkeit,
Womit mein Gott mich oft erfreut.
Der rufet so zu mir:
Ich bin bei dir,
Ich will dich nicht verlassen noch versäumen!
Und wenn das wütenvolle Schäumen
Sein Ende hat,
So tret ich aus dem Schiff in meine Stadt,
Die ist das Himmelreich,
Wohin ich mit den Frommen
Aus vielem Trübsal werde kommen.
Recytatyw [Bas]
Mój byt na tym świecie
jest jak pływanie po morzu:
Smutek, krzyż i bieda;
jako fale zalewające mnie,
śmiertelnie mnie odstraszają
każdego dnia;
moją kotwicą trzymającą mnie
jest uścisk miłosierdzia,
którym mnie często raduje mój Bóg,
On woła do mnie:
Jestem z tobą,
Nie porzucę Cię i nie opuszczę!
A kiedy szalejąca piana fali
w końcu się uspokoi,
ja zejdę ze statku do swojego miasta,
którym jest Królestwo Boże,
tu ze wszystkimi wiernymi
z najgłębszego smutku się wynurzę.
Aria B
Endlich, endlich wird mein Joch
Wieder von mir weichen müssen.
Da krieg ich in dem Herren Kraft,
Da hab ich Adlers Eigenschaft,
Da fahr ich auf von dieser Erden
Und laufe sonder matt zu werden.
O gescheh es heute noch!
Aria [Bas]
Wreszcie kres mojego jarzma
zostanie odjęte ode mnie.
Tam odniosę zwycięstwo z mocy Pana,
Tam otrzymam orle skrzydła
i odlecę z tej ziemi,
w wyczerpaniu pośpieszę stąd.
Niech się tak stanie jeszcze dzisiaj!
176
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
19.08.2008
16:23 Uhr
Seite 177
Niedziela
/ Sunday 7.09.2008
godz. 20.00
/ 8.00 pm
Recytatyw i arioso [Bas]
Stoję tu gotowy i przygotowany,
aby dziedzictwo mojego błogosławieństwa
z tęsknotą i pragnieniem
przyjąć z ręki Jezusa.
Jak dobrze się wydarzy,
znajdę przystań spokoju.
Da leg ich den Kummer auf einmal ins Grab,
Da wischt mir die Tränen mein Heiland selbst ab.
Tam porzucę smutek swój do grobu,
tam otrze Zbawiciel każdą łzę z oczu moich.
Choral
Komm, o Tod, du Schlafes Bruder,
Komm und führe mich nur fort;
Löse meines Schiffleins Ruder,
Bringe mich an sichern Port!
Es mag, wer da will, dich scheuen,
Du kannst mich vielmehr erfreuen;
Denn durch dich komm ich herein
Zu dem schönsten Jesulein.
Chorał
Przyjdź o śmierci, siostro snu,
przyjdź i prowadź mnie dalej;
poluzuj mój związany ster,
uprowadź okręt w niezawodną przystań.
Ktoś może bać się Ciebie;
ale ty mnie zachwycasz,
gdyż dzięki tobie przeniknę
do najsłodszego Jeruzalem.
Cantata BuxWV 4
Alles, was ihr tut mit Worten oder mit Werken
Kantata BuxWV 4
Wszystko, jakkolwiek zrobicie słowem lub czynem
Sonata
Sonata
Aria (Coro)
Alles, was ihr tut mit Worten oder mit Werken, das tut alles im
Namen Jesu, und danket Gott und dem Vater durch ihn.
Aria (Chór)
Wszystko, jakkolwiek zrobicie słowem lub czynem, wszystko czyńcie
w imię Pana Jezusa, dziękując Bogu i Ojcu z Nim.
Sonata
Sonata
Aria (Coro)
Dir, Dir Höchster, Dir alleine
Aller, Aller Höchster Dir,
Sinne, Kräfte und Begier
ich nur aufzuopfern meine.
Alles sei nach aller Pflicht,
Nur zu deinem Preis gericht.
Aria (Chór)
Tobie, Tobie Najwyższemu, Tobie Jedynemu
Wszystko, Wszystko Tobie Najwyższemu,
Zmysły, siły i chęci
tylko Tobie ofiaruję.
Wszystko ponad wszelakie powinności,
i dla Twojego osądu.
Nd
/ Su 7.09.2008
godz. 20.00
/ 8.00 pm
Recitativo e Arioso B
Ich stehe fertig und bereit,
Das Erbe meiner Seligkeit
Mit Sehnen und Verlangen
Von Jesus Händen zu empfangen.
Wie wohl wird mir geschehn,
Wenn ich den Port der Ruhe werde sehn.
177
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
Wrocław
19.08.2008
16:23 Uhr
Seite 178
Katedra Polskokatolicka św. Marii Magdaleny
Helft mir spielen, jauchzen, singen,
hebt die Herzen himmelan,
jubele was jubeln kann;
lasst all Instrumenten klingen.
Alles sei nach aller Pflicht,
Nur zu deinem Preis gericht.
Wspomóżcie mnie zabawą,
okrzykami i śpiewem,
unieście serca do niebios, ze wszech miar wiwatujcie radośnie;
niech wiele instrumentów dźwięczy.
Wszystko ponad wszelakie powinności,
i dla Twojego osądu.
Vater, hilf um Jesu willen,
laß das Loben löblich sein
und zum Himmel dringen ein,
unser Wünschen zu erfüllen,
daß dein Herz nach Vaterspflicht
sei zu unserm Heil gericht´t.
Ojcze, pomóż w imię Jezusa,
pozwól być wielbionym w chwale
by dostać się do Nieba,
Spełnij nasze pragnienia,
by Twoje serce według woli Ojca
było dla naszego szczęścia zapłatą.
Arioso (Basso)
Habe deine Lust am Herrn, der wird dir geben,
was dein Herz wünscht.
Aria (Bas)
Raduj się w Panu,
a spełni On twojego serca pragnienia.
Choral (Soprano, Coro)
Gott will ich lassen raten,
Der alle Ding vermag.
Er segne meine Taten,
mein Vornehmen und Sach.
Denn ich ihm heimgestellt
mein Leib, mein Seel, mein Leben,
und was er mir sonst geben;
er mach's, wie's ihm gefällt.
Darauf so sprech' ich Amen
und zweifle nicht daran:
Gott wird uns all' zusammen
ihm wollgefallen lan.
Drauf streck' ich aus mein Hand,
greif an das Werk mit Freuden.
dazu mich Gott bescheiden
in meinem Beruf und Stand.
Chorał (Sopran, Chór)
Chcę aby mi Bóg doradzał,
albowiem On wszystko może.
On błogosławi moim dokonaniom,
moim zamiarom i myślom,
ponieważ powierzam Jemu
moje ciało, moją duszę, moje życie,
a także wszystko co zostało mi dane;
Jemu podoba się, gdy czynię dobrze.
Tak oto mówię „Amen“
I nie mam zwątpienia:
Bóg chce abyśmy wszyscy
sprawili przyjemność Jemu.
Tak oto wyciągam moją dłoń
i chwytam Dzieło z uciechą,
które mi Bóg podarował
w moim dożywotnim powołaniu i stanie.
178
19.08.2008
16:23 Uhr
Seite 179
Niedziela
/ Sunday 7.09.2008
godz. 20.00
/ 8.00 pm
Sonata
Coro
Alles, was ihr tut mit Worten oder mit Werken, das tut alles im
Namen Jesu, und danket Gott und dem Vater durch ihn.
Chór
Wszystko, jakkolwiek zrobicie słowem lub czynem, wszystko czyńcie
w imię Pana Jezusa, dziękując Bogu Ojcu z Nim.
Cantata BWV 140
Wachet auf, ruft uns die Stimme
Kantata BWV 140
Zbudźcie się – woła nas głos
Coro
Wachet auf, ruft uns die Stimme
Der Wächter sehr hoch auf der Zinne,
Wach auf, du Stadt Jerusalem!
Mitternacht heißt diese Stunde;
Sie rufen uns mit hellem Munde:
Wo seid ihr klugen Jungfrauen?
Wohl auf, der Bräutgam kömmt;
Steht auf, die Lampen nehmt!
Alleluja!
Macht euch bereit
Zu der Hochzeit,
Ihr müsset ihm entgegen gehn!
Chór
Zbudźcie się – woła nas głos
strażnika z wysokiej baszty,
Przebudź się, miasto Jerozolimo!
Godzina północy wybiła;
Wołają nas jaskrawe usta:
Gdzie jesteście, rozumne panny?
Świętujcie, oblubieniec przybył,
Powstańcie, weźcie lampy!
Alleluja!
Przygotujcie się
Na weselny czas,
Musicie mu wyjść naprzeciw – na spotkanie.
Recitativo T
Er kommt, er kommt,
Der Bräutgam kommt!
Ihr Töchter Zions, kommt heraus,
Sein Ausgang eilet aus der Höhe
In euer Mutter Haus.
Der Bräutgam kommt, der einem Rehe
Und jungen Hirsche gleich
Auf denen Hügeln springt
Und euch das Mahl der Hochzeit bringt.
Wacht auf, ermuntert euch!
Den Bräutgam zu empfangen!
Dort, sehet, kommt er hergegangen.
Recytatyw [Tenor]
On idzie, On idzie,
Oblubieniec idzie
Córki Syjonu wyjdźcie mu na spotkanie,
z wysoka wschodzące Słońce nas nawiedzi,
z domu naszej Matki.
Oblubieniec mój podobny do gazeli,
do młodego jelenia.
Biegnie przez góry, skacze po pagórkach
I doprowadza do uczty zaślubin.
Budzi was i zachęca!
Oblubieńca przyjmijcie;
Widzicie, On tam przybył!
Nd
/ Su 7.09.2008
godz. 20.00
Sonata
/ 8.00 pm
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
179
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
Wrocław
19.08.2008
16:23 Uhr
Seite 180
Katedra Polskokatolicka św. Marii Magdaleny
Aria (Duetto) S B
Aria (Duet) Sopran, bas
Sopran
Wenn kömmst du, mein Heil?
Sopran
Kiedy przyjdziesz, mój Zbawco?
Bass
Ich komme, dein Teil.
Bas
Przychodzę do Ciebie.
Sopran
Ich warte mit brennendem Öle
Eröffne den Saal Zum himmlischen Mahl
Sopran
Czekam z lampą oliwną.
Otwórz drzwi sali na Ucztę Pańską!
Bass
Ich öffne den Saal
Zum himmlischen Mahl
Bas
Otwieram drzwi sali
Na Ucztę Pańską.
Sopran
Komm, Jesu!
Sopran
Przyjdź, Jezu!
Bass
Komm, liebliche Seele!
Bas
Przyjdę, ukochana Duszo!
Choral [Tenor]
Zion hört die Wächter singen,
Das Herz tut ihr vor Freuden springen,
Sie wachet und steht eilend auf.
Ihr Freund kommt vom Himmel prächtig,
Von Gnaden stark, von Wahrheit mächtig,
Ihr Licht wird hell, ihr Stern geht auf.
Nun komm, du werte Kron,
Herr Jesu, Gottes Sohn!
Hosianna!
Wir folgen all Zum Freudensaal
Und halten mit das Abendmahl.
Chorał [Tenor]
Syjon zasłuchany w zaśpiewach strażników,
Serce podskakuje z radości,
Ze snu powstają pośpiesznie ku górze.
Przyjaciel przychodzi z Nieba okazały,
mocny w wierze i potężny w prawdzie,
Światłość w blasku, gdy gwiazda wschodzi.
Teraz przybędzie w drogocennej koronie,
Pan Jezus, Syn Boga!
Hosanna!
Wszyscy wstępujemy do komnaty radości
zostając na wieczerzy.
Recitativo B
So geh herein zu mir,
Du mir erwählte Braut!
Ich habe mich mit dir
Von Ewigkeit vertraut.
Dich will ich auf mein Herz,
Auf meinem Arm gleich wie ein Siegel setzen
Recytatyw [Bas]
Przyjdź tutaj do mnie
Moja wybranko młoda,
zaufałem Tobie
na wieki,
Połóż mnie – jak pieczęć – na twoim sercu,
jak pieczęć na twoim ramieniu,
180
Seite 181
/ Sunday 7.09.2008
godz. 20.00
Und dein betrübtes Aug ergötzen.
Vergiß, o Seele, nun
Die Angst, den Schmerz,
Den du erdulden müssen;
Auf meiner Linken sollst du ruhn,
Und meine Rechte soll dich küssen.
i Twoje smutne oczy rozweselę.
Usuń z duszy teraz
Ten strach, ten ból,
Który nosić musisz;
Spocznij u mojej lewicy
a moją prawicą pieścić Ciebie będę.
Aria (Duetto) S B
Aria (Duet) Sopran, bas
Seele
Mein Freund ist mein,
Sopran
Mój Przyjaciel jest mój.
Bass
Und ich bin sein,
Bas
I ja jestem twój.
beide
Die Liebe soll nichts scheiden.
Sopran i bas
Niech miłość nas nie rozdzieli!
Seele
Ich will mit dir in Himmels Rosen weiden,
Sopran
Będę z Tobą na uczcie niebiańskich róż.
Bass
du sollst mit mir in Himmels Rosen weiden,
Bas
Bądź ze mną na uczcie niebiańskich róż.
beide
mit {dir,mir} in Himmels Rosen weiden,
Da Freude die Fülle, da Wonne wird sein
Sopran i bas
u obfitość radości święta,
tu będzie nasza rozkosz!
Choral
Gloria sei dir gesungen
Mit Menschen- und englischen Zungen,
Mit Harfen und mit Zimbeln schon.
Von zwölf Perlen sind die Pforten,
An deiner Stadt sind wir Konsorten
Der Engel hoch um deinen Thron.
Kein Aug hat je gespürt,
Kein Ohr hat je gehört
Solche Freude.
Des sind wir froh,
Io, io!
Ewig in dulci jubilo.
Chorał
Tobie niech już Gloria rozbrzmiewa
językami ludzi i aniołów,
tonami harf i cymbałów.
Z dwunastu pereł są bramy
W Twoim mieście będziemy małżonkami
Aniołowie wysoko u Twojego tronu.
Żadne oko nie widziało,
Żadne ucho nie słyszało
Takiej radości.
Tam będziemy radzi,
Io, io!
Na wieki w słodkim uniesieniu.
/ 8.00 pm
/ 8.00 pm
Niedziela
godz. 20.00
16:23 Uhr
/ Su 7.09.2008
19.08.2008
Nd
RZ_MFWC 07_09_20_00_Wroclaw 160-181:01
Tłumaczenie: Bogusław Beszłej
181