jak pomóc dziecku odnieść szkolny sukces

JAK POMÓC DZIECKU ODNIEŚĆ SZKOLNY SUKCES ?
O jakości uczenia i wychowania dzieci decydują: nauczyciele, sami uczniowie i rodzice.
Każdy z nich jest tak samo ważny. Jaka jest rola rodziców? W jaki sposób dzieci powinny się uczyć, by
nauka dawała jak najlepsze efekty i była prawdziwą przyjemnością, a nie przykrym obowiązkiem? Jak
mądrze się uczyć?
Wyodrębniamy dwie grupy czynników, które decydują o powodzeniu w nauce szkolnej:
a) wewnętrzne- związane z rozwojem fizycznym i psychicznym dziecka, z jego indywidualnymi właściwościami,
b) zewnętrzne – na które składają się warunki życia dziecka, oddziaływanie otoczenia, a także opieka
i praca wychowawcza jaką zapewniają dom i szkoła.
Dobry stan zdrowia dziecka stanowi podstawowy warunek osiągania pozytywnych wyników w
nauce. Wszelkie wady fizyczne, zwłaszcza wady wzroku i słuchu jeśli nie są systematycznie leczone i odpowiednio korygowane, utrudniają uzyskiwanie sukcesów.
Oto kilka podpowiedzi, których spełnienie może być warunkiem sukcesu:
1. Właściwie motywuj swoje dziecko do uczenia się
Stwarzaj pozytywny wizerunek szkoły, spróbuj złagodzić wszelkie uprzedzenia dziecka do szkoły i
nauczycieli, nie strasz szkołą. Doceniaj wysiłki, a nie tylko efekty samodzielnej pracy, nagradzaj najmniejsze sukcesy. Dziecko uwierzy w siebie, bez obaw i lęków będzie próbowało pokonywać trudności, które
ewentualnie się pojawią. Dodawaj dziecku pewności siebie. Podkreślaj jego mocne strony. Wiara w siebie sprzyja większej aktywności.
2. Ucz dziecko samodzielności
Wspieraj, ale nie wyręczaj. Nie musisz na nowo uczyć się tego, co dziecko w szkole. Naukę pozostaw dziecku. Brak samodzielności utrudnia szkolną naukę, nie zachęca do koncentracji na zadaniach i
nie pozwala uwierzyć we własne siły. Ograniczaj pomoc do tych zadań, przez które dziecko nie będzie
mogło przebrnąć samodzielnie. Pomoc nigdy nie powinna sprowadzać się do robienia prac za dziecko,
ale z dzieckiem. Wyręczanie w szkolnych obowiązkach sprawi, że dziecko będzie myślało wyłącznie o
tym, jak osiągnąć najwyższą ocenę najmniejszym wysiłkiem. Rozmawiaj na temat szkolnych zadań i konieczności bycia aktywnym na lekcjach.
Kiedy dziecko rozpoczyna naukę w szkole, nie oczekuj wówczas, by było samodzielne i odpowiedzialne za swoje szkolne obowiązki. W pierwszych tygodniach nauki pomagaj więc dziecku w domowych zadaniach, razem z nim odrabiaj lekcje. Wspólnie pakuj do plecaka książki i zeszyty na następny dzień.
Pilnuj, przypominaj, sprawdzaj. Nasza pomoc nie może trwać zbyt długo, bowiem wówczas stajemy się
odpowiedzialni za wywiązywanie się dziecka ze szkolnych obowiązków, a ono czuje się z nich zwolnione,
nie uczy się samodzielności.
Pomagaj jedynie dziecku mniej zdolnemu, którego rozwój umysłowy jest nieco słabszy
(stwierdzona badaniem psychologicznym inteligencja poniżej normy), a także dziecku, które rozwija
się nieharmonijnie z powodu opóźnionego rozwoju spostrzegania wzrokowego, słuchowego, z wadami
wymowy. Najlepiej, gdy pomoc będzie ukierunkowana przez pedagoga, psychologa lub logopedę.
3. Naucz systematycznej i zorganizowanej pracy
Pomóż dziecku wybrać odpowiedni moment na naukę – nie tuż po lekcjach i nie późnym wieczorem. Podpowiedz też, jak ma zaplanować każdy dzień – weźcie pod uwagę rozkład zajęć dodatkowych.
Warto nauczyć dziecko, by odrabiało lekcje tego samego dnia, kiedy były one zadane, a dzień przed zajęciami tylko je sobie przypominało. Zapewniaj dziecku w domu odpowiednie warunki do nauki i dbaj o
to, by dziecko odrabiało zadania domowe codziennie o stałej porze. Pamiętaj, by w trakcie odrabiania
lekcji dziecko miało zapewniony spokój i porządek przy pracy - własne biurko z dobrym oświetleniem i
wszystkie potrzebne materiały. Pamiętaj o zasadzie: najpierw łatwe zadania, potem trudniejsze i na zakończenie znów łatwe.
Dziecko oprócz uczenia się powinno mieć też inne stałe obowiązki w domu, a także czas wolny.
4. Interesuj się postępami dziecka
Okazuj dziecku ciągłe zainteresowanie jego postępami w nauce, odpowiednio reaguj na oceny
negatywne dziecka, okazuj zrozumienie dla problemów syna czy córki, wspólnie szukajcie dróg ich rozwiązania. Sama obecność rodziców na zebraniu w szkole jest dla dziecka bardzo istotna.
Jednak równie ważne jest zachowanie rodzica po przyjściu do domu i sposób przekazania informacji o
zebraniu. Dziecko oczekując na powrót rodzica z wywiadówki, przeżywa duży stres i to nie tylko to, które
ma coś na sumieniu. Spróbuj powstrzymać emocje, mów
o swoich odczuciach i wspólnie ustalcie rozwiązanie problemu.
5. Buduj w dziecku poczucie własne wartości
Dziecko będzie pozytywnie myślało o sobie, gdy będzie miało poczucie własnej wartości.
Pomóż znaleźć dziecku jego silne strony i naucz wykorzystywać je. Poczucie niskiej wartości może albo
sparaliżować, albo zniszczyć jednostkę. Wiara we własne możliwości może udzielić olbrzymiej energii
emocjonalnej leżącej u podstaw wszelkiego rodzaju osiągnięć i sukcesów. Mów: „ty na pewno to potrafisz”, „ jak coś robisz, to rób to jak najlepiej”, „ jesteś w tym bardzo dobry”.
6. Nie realizuj własnych marzeń poprzez dziecko
Dla swoich dzieci chcielibyśmy jak najlepiej- by osiągały sukcesy w szkole, by w przyszłości zdobyły
atrakcyjny zawód, pracę. Gotowi jesteśmy poświęcić swoje życie. Oczywiście rodzice mają prawo do ambicji wobec dzieci, ale nie zmuszajmy dzieci do realizacji naszych marzeń. Naszym zadaniem jest zauważyć talenty dzieci, pewne predyspozycje i pomóc je rozwijać.
Omówione wyżej zasady są dość ogólne. Do każdego należy podchodzić indywidualnie. Rodzicielska
pomoc powinna być więc dostosowana do potrzeb dziecka, a rodzice znają swoje dzieci najlepiej. Rodzice powinni dostarczać motywacji i stwarzać odpowiednie warunki do nauki. Zacząć należy od
uświadomienia dzieciom, że zdaniem rodziców, szkoła i postępy w nauce są czymś bardzo ważnym.
Jeżeli rodzice mówią, że nauka jest ważna, to dzieci również tak uważają. Bez aktywności rodziców
edukacja dziecka nie będzie udana.
Opracowały: mgr B. Szpok , mgr A. Szpok-Wasilewska
Bibliografia:
Czaja Bożena „Motywy uczenia się” , Wychowawca 5/2001
Dobson James „Jak budować poczucie własnej wartości w dziecku?”, wyd. Pojednanie. Lublin, 1993
Faber Adele, Mazlish Elaine „Jak mówić, żeby dzieci się uczyły w domu i w szkole”, Media Rodzina. Poznań, 1998
MacKenzie Robert „Kiedy pozwolić ? Kiedy zabronić?”, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Gdańsk, 2001
Nartowska Hanna „Wychowanie dziecka nadpobudliwego”, Nasza Księgarnia, Warszawa,1986