Monitor Prawny Dyrektora Szkoły_numer przykładowy

Monitor Prawny Dyrektora Szkoły_numer przykładowy

NR 1 (113)
• STYCZEŃ 2014
ISSN 1732-8470
ORGANIZACJA KSZTAŁCENIA , WYCHOWANIA I OPIEKI
Klasyfikacja ucznia
przyjmowanego z innej szkoły
lub powracającego z zagranicy
Sytuacja społeczno-ekonomiczna
i zmiany na rynku pracy sprzyjają
mobilności obywateli. W związku
z tym coraz częstsze są sytuacje,
kiedy uczeń zmienia szkołę nie tylko po zakończeniu etapu edukacyjnego czy roku szkolnego – ale również w trakcie.
Jeżeli do szkoły zostanie zgłoszony
uczeń z innej szkoły, przyjmuje się go
na podstawie ostatniego świadectwa
ukończenia klasy programowo niższej. Dyrektor poprzedniej szkoły tego
ucznia przesyła lub wydaje, za pokwitowaniem, rodzicom albo pełnoletniemu uczniowi odpis arkusza ocen
ucznia lub potwierdzoną przez dyrektora szkoły za zgodność z oryginałem
kopię arkusza ocen. Oryginał arkusza
ocen pozostaje w aktach szkoły.
W arkuszu ocen ucznia zamieszcza
się adnotację o sporządzeniu odpisu.
Wpisuje się w nim także datę i przyczynę opuszczenia szkoły.
cd. na s. 9 →
SPIS TREŚCI
Aktualności prawne
Nowe ustawy ..................................... 2
Nowe rozporządzenia ....................... 2
Projekty aktów
prawnych . ......................................... 2
Organizacja kształcenia,
wychowania i opieki
Klasyfikacja ucznia
przyjmowanego z innej szkoły
lub powracającego z zagranicy ....... 1, 9
Zarządzanie w szkole
Kalendarium
dyrektora szkoły
– styczeń ............................................ 3
Rejestracja zbiorów
danych osobowych
– krok po kroku ................................. 5
Używanie pieczęci
na decyzjach wydawanych
przez dyrektora szkoły ....................... 7
Kadry i awans zawodowy
Prawo do trzynastek za 2013 rok
na nowych zasadach ....................... 11
Finanse i majątek
Gospodarka
materiałowo-magazynowa
w placówkach oświatowych ............ 14
Orzecznictwo ...................................... 16
Pytania i odpowiedzi ........................... 16
Zapraszamy na stronę www.monitorszkoly.raabe.pl
Na stronie znajdą Państwo wzory dokumentów do edycji oraz
archiwum numerów. Aby pobrać dokumenty, wystarczy się zalogować:
Login: trzynastka Hasło: dyrektor Ważne do: 31 grudnia 2013 r.
42000101401_01
Szanowni
Dyrektorzy!
Zgodnie z obietnicą powracamy do tematu rejestracji zbiorów danych osobowych. Pokazujemy, w jaki sposób wypełnić wniosek rejestracyjny do GIODO
– krok po kroku. Szczególnej uwadze polecam także artykuł dotyczący klasyfikacji ucznia przyjmowanego z innej szkoły
lub powracającego z zagranicy.
Znajdą Państwo również, jak zwykle
w styczniu, wskazówki do wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego, tym
razem na nieco zmienionych zasadach
– po nowelizacji przepisów urlop macierzyński powinien być wliczany do stażu
pracy uprawniającego do trzynastki.
Początek roku to również czas rozliczeń
– w poprzednim numerze poruszyliśmy
temat inwentaryzacji, teraz czas na zasady prowadzenia gospodarki materiałowo-magazynowej.
Korzystając z okazji, życzę Państwu dużo
zdrowia i sił do pracy, żeby ten Nowy Rok
był lepszy od poprzedniego.
Dariusz Skrzyński
prawnik, specjalista z zakresu
prawa oświatowego, prawa pracy
i prawa autorskiego, project manager
projektów oświatowych realizowanych
z funduszy UE, prowadzi szkolenia
i konferencje dla kierowniczej kadry
oświaty, rad pedagogicznych,
nauczycieli oraz wychowawców;
na
prowadzi kancelarię specjaw
ó
lizującą się w obsłudze
t
en
placówek oświam
u
!
towych.
ok
.pl
e
ab
d ly.ra rów
o to
ów
or szk era
z
0 w itor num
0
e
d 1 on a pr
a
n
.m o dl
Po
w
k
ww Tyl
1
AKTUALNOŚCI PRAWNE
Nowe ustawy
• Ustawa z 13 września 2013 r. o zmianie ustawy o organizacji rynku
mleka i przetworów mlecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1272).
• Ustawa z 27 września 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty
(Dz. U. z 2013 r. poz. 1317).
Nowelizacja wprowadza przepis zakazujący łączenia stanowisk
kuratora i wicekuratora oświaty z funkcją radnego. Brak zakazu
łączenia tych funkcji stanowił lukę w prawie, ponieważ wykony-
wanie mandatu radnego koliduje z obowiązkami kuratora i wicekuratora oświaty – kurator w zakresie nadzoru nad publicznymi
i niepublicznymi szkołami i placówkami oświatowymi wykonuje
zadania organu wyższego stopnia w stosunku do samorządów
prowadzących placówki oświatowe.
• Ustawa z 11 października 2013 r. o zmianie ustawy o samorządzie
gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 1318).
Nowe rozporządzenia
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 26 września 2013 r.
w sprawie kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli
zakładów poprawczych, schronisk dla nieletnich oraz rodzinnych
ośrodków diagnostyczno-konsultacyjnych, trybu postępowania
odwoławczego oraz składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego (Dz. U. z 2013 r. poz. 1327).
Zmieniają się zasady oceny pracy nauczycieli zatrudnionych
w jednostkach podległych Ministerstwu Sprawiedliwości. Nowe
przepisy nie przewidują dokonywania przez ministra oceny dyrektora szkoły działającej w zakładzie poprawczym i schronisku
dla nieletnich, nie jest on bowiem odpowiednikiem dyrektora
szkoły w rozumieniu Karty Nauczyciela i ustawy o systemie
oświaty – nie ma wszystkich kompetencji dyrektora szkoły.
Duża ich część jest przypisana dyrektorowi zakładu lub schroniska. To właśnie jemu przyznano prawo dokonywania oceny
dyrektora takiej szkoły.
• Rozporządzenie Ministra Finansów z 25 października 2013 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie sprawozdań jednostek
sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych
(Dz. U. z 2013 r. poz. 1344).
Zmiany dotyczą m.in. wzoru i instrukcji stosowanego przez
szkoły i placówki oświatowe sprawozdania budżetowego Rb-Z
– kwartalnego sprawozdania o stanie zobowiązań według tytułów
dłużnych oraz poręczeń i gwarancji. Pierwsze sprawozdania na
nowych formularzach i według nowych zasad będą sporządzane
za IV kwartał 2013 r.
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 15 listopada
2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom
zwolnień od pracy (Dz. U. z 2013 r. poz. 1359).
Nowelizacja ma na celu umożliwienie pracownikowi złożenia
oświadczenia stanowiącego dowód usprawiedliwiający jego nieobecność w pracy w razie nieprzewidzianego zamknięcia klubu
dziecięcego, choroby niani oraz choroby dziennego opiekuna
– sprawujących opiekę nad jego dzieckiem.
Projekty aktów prawnych
• Projekt rozporządzenia MEN zmieniającego rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych.
W związku z wprowadzeniem nowej podstawy programowej
w klasach VI w roku szkolnym 2014/2015 zaistniała konieczność
ustalenia nowego ramowego planu nauczania dla klasy VI szkoły
podstawowej dla dorosłych.
• Projekt rozporządzenia MEN w sprawie sposobu podziału części
oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2014.
W 2014 r. kwota przeznaczona na jednego ucznia ma wzrosnąć
o 126 zł.
• Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty.
Celem nowelizacji jest wprowadzenie jednolitych zasad rekrutacji do placówek oświatowych. Do placówek przedszkolnych
w pierwszej kolejności będą przyjmowane dzieci mieszkańców gminy. W przypadku zbyt małej liczby miejsc zostanie
przeprowadzone postępowanie rekrutacyjne. Kryteriami będą m.in.: niepełnosprawność, pochodzenie z rodziny wielodzietnej. Dodatkowe kryteria będą określane przez gminę,
z tym że obligatoryjnie będą przyjmowane dzieci rodziców
(lub rodzica) pracujących zawodowo. W przypadku pozostałych placówek oświatowych nie przewiduje się dużych zmian.
Do ustawy zostanie dodana procedura rekrutacji, w tym procedura odwoławcza, oraz procedura zasad ujawniania i przetwarzania danych osobowych uczestników procesu rekrutacji.
Dariusz Skrzyński
2
NR 1 (113) • STYCZEŃ 2014
ZARZĄDZANIE W SZKOLE
Kalendarium dyrektora szkoły – grudzień
Data
Zadanie
Podstawa prawna
Komentarz
3 stycznia
Zakończenie
zajęć w klasach
(semestrach)
programowo
najwyższych
Rozporządzenie Ministra Edukacji
Narodowej i Sportu z 18 kwietnia 2002 r.
w sprawie organizacji roku szkolnego
(Dz. U. z 2002 r. Nr 46, poz. 432 ze zm.).
Dotyczy szkół ponadgimnazjalnych
(z wyjątkiem zasadniczych szkół
zawodowych i szkół policealnych).
Zgodnie
z terminarzem
WSO
Zebrania
semestralne
z rodzicami
Rozporządzenie Ministra Edukacji
Narodowej z 30 kwietnia 2007 r.
w sprawie warunków i sposobu oceniania,
klasyfikowania i promowania uczniów
i słuchaczy oraz przeprowadzania
sprawdzianów i egzaminów w szkołach
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 83,
poz. 562 ze zm.) – § 11 ust. 9.
Przed rocznym (semestralnym)
klasyfikacyjnym zebraniem rady
pedagogicznej nauczyciele oraz
wychowawca klasy informują ucznia
i jego rodziców o przewidywanych
rocznych (semestralnych) ocenach
klasyfikacyjnych i ocenie
klasyfikacyjnej zachowania,
w terminie i formie określonych
w statucie szkoły.
Według
kalendarium
szkoły
Zwołanie
zebrania rady
pedagogicznej
zatwierdzającej
wyniki klasyfikacji
śródrocznej
Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie
oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r.
Nr 256, poz. 2572 ze zm.) – art. 41
ust. 1 pkt 2 i art. 40 ust. 4–7.
Zatwierdzenie wyników klasyfikacji
półrocznej, przedstawienie ogólnych
wniosków wynikających z nadzoru
pedagogicznego oraz informacje
o działalności szkoły.
Do
10 stycznia
Złożenie
miesięcznych
sprawozdań
budżetowych
Rozporządzenie Ministra Finansów
z 3 lutego 2010 r. w sprawie
sprawozdawczości budżetowej
(Dz. U. z 2010 r. Nr 20, poz. 103).
Miesięczne sprawozdania Rb-27S,
Rb-28S za grudzień 2013 r. są składane
przez samorządowe jednostki budżetowe,
w tym szkoły.
Do
10 stycznia
Przekazanie
do OKE
informacji
dotyczących osób
przystępujących
do egzaminu
zawodowego
w sesji letniej
Rozporządzenie Ministra Edukacji
Narodowej z 30 kwietnia 2007 r.
w sprawie warunków i sposobu oceniania,
klasyfikowania i promowania uczniów
i słuchaczy oraz przeprowadzania
sprawdzianów i egzaminów w szkołach
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 83,
poz. 562 ze zm.).
Dyrektor na podstawie
złożonych deklaracji sporządza
informację dotyczącą uczniów, którzy
zamierzają przystąpić do egzaminu
zawodowego, i przesyła ją w formie
elektronicznej dyrektorowi OKE.
10 stycznia
Zakończenie
zajęć w klasach
(semestrach)
programowo
najwyższych
Rozporządzenie Ministra Edukacji
Narodowej i Sportu z 18 kwietnia 2002 r.
w sprawie organizacji roku szkolnego
(Dz. U. z 2002 r. Nr 46, poz. 432 ze zm.).
Dotyczy zasadniczych szkół zawodowych
i szkół policealnych.
13 stycznia
Wnioskowanie
w sprawie
przeniesienia
ucznia do innej
szkoły
Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie
oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r.
Nr 256, poz. 2572 ze zm.) – art. 39 ust. 2a.
W uzasadnionych przypadkach na
wniosek dyrektora szkoły uczeń objęty
obowiązkiem szkolnym może zostać
przeniesiony przez kuratora oświaty
do innej szkoły.
14–16
stycznia
Terminy egzaminu
gimnazjalnego
w szkołach
dla dorosłych,
w których
nauka kończy
się w semestrze
jesiennym
Rozporządzenie Ministra Edukacji
Narodowej z 30 kwietnia 2007 r.
w sprawie warunków i sposobu
oceniania, klasyfikowania i promowania
uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania
sprawdzianów i egzaminów w szkołach
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 83,
poz. 562 ze zm.) – § 33.
Kolejno w poszczególnych dniach
odbywa się:
• część humanistyczna,
• część matematyczno-przyrodnicza,
• język obcy nowożytny.
www.monitorszkoly.raabe.pl
3
Data
Zadanie
Podstawa prawna
Komentarz
Data
Zadanie
Podstawa prawna
Komentarz
14–31
stycznia
Egzamin
potwierdzający
kwalifikacje
zawodowe dla
absolwentów,
którzy uzyskali
świadectwo
ukończenia
szkoły w styczniu
Rozporządzenie Ministra Edukacji
Narodowej z 30 kwietnia 2007 r.
w sprawie warunków i sposobu oceniania,
klasyfikowania i promowania uczniów
i słuchaczy oraz przeprowadzania
sprawdzianów i egzaminów w szkołach
publicznych (Dz. U. z 2007 r.
Nr 83, poz. 562 ze zm.).
Szczegółowe terminy:
a) etap pisemny 14 stycznia (wszystkie typy
szkół prowadzących kształcenie zawodowe);
b) etap praktyczny:
• 15–17 stycznia (technika, technika
uzupełniające i szkoły policealne kształcące
w zawodach, w których kształcą technika),
• 21–31 stycznia (zasadnicze szkoły
zawodowe i szkoły policealne kształcące
w zawodach, w których kształcą zasadnicze
szkoły zawodowe).
Do
20 stycznia
Złożenie informacji
o zatrudnieniu,
kształceniu lub
o działalności
na rzecz osób
niepełnosprawnych
do PFRON
Ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji
zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu
osób niepełnosprawnych (tekst jedn.:
Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 ze zm.).
Dotyczy miesięcznej deklaracji
o symbolu DEK-I-b i informacji INF-1
za grudzień 2013 r oraz informacji
rocznej za 2013 r. – INF-2.
Do
20 stycznia
Złożenie do
wojewódzkiego
urzędu
statystycznego
rocznego
sprawozdania
Ustawa z 29 czerwca 1995 r. o statystyce
publicznej (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r.,
poz. 591 ze zm.); Rozporządzenie Prezesa
Rady Ministrów z 13 września 2013 r.
w sprawie określenia wzorów formularzy
sprawozdawczych, objaśnień co do sposobu
ich wypełniania oraz wzorów kwestionariuszy
i ankiet statystycznych stosowanych w badaniach statystycznych ustalonych w programie
badań statystycznych statystyki publicznej
na rok 2013 (Dz. U. z 2013 r. poz. 1223).
Dotyczy sprawozdania Z-06 – o pracujących,
wynagrodzeniach i czasie pracy w 2013 r.
Do
20 stycznia
Początek ferii
zimowych
Rozporządzenie Ministra Edukacji
Narodowej i Sportu z 18 kwietnia 2002 r.
w sprawie organizacji roku szkolnego
(Dz. U. z 2002 r. Nr 46, poz. 432 ze zm.).
Województwa: lubelskie, łódzkie,
podkarpackie, pomorskie, śląskie.
27 stycznia
Początek ferii
zimowych
Rozporządzenie Ministra Edukacji
Narodowej i Sportu z 18 kwietnia 2002 r.
w sprawie organizacji roku szkolnego
(Dz. U. z 2002 r. Nr 46, poz. 432 ze zm.).
Województwa:
podlaskie, warmińsko-mazurskie.
Do
31 stycznia
Złożenie rocznych
sprawozdań
budżetowych
Rozporządzenie Ministra Finansów
z 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości
budżetowej (Dz. U. z 2010 r. Nr 20, poz. 103).
Roczne sprawozdanie Rb-34S składają
samorządowe jednostki budżetowe,
w tym szkoły.
27 stycznia
Poinformowanie
nauczyciela
o nabyciu prawa
do wypłaty
jednorazowego
dodatku
uzupełniającego
Ustawa z 26 stycznia 1982 r. – Karta
Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r.
Nr 97, poz. 674 ze zm.) – art. 30a ust. 3.
Organ prowadzący ustala wysokość
jednorazowych dodatków uzupełniających
i wypłaca je. Informację o nabyciu prawa
do wypłaty jednorazowego dodatku
uzupełniającego przekazuje dyrektor szkoły.
Do
31 stycznia
Okresowa ocena
kwalifikacyjna
pracowników
samorządowych
zatrudnionych
na stanowiskach
urzędniczych
Ustawa z 21 listopada 2008 r. o
pracownikach samorządowych (Dz. U.
z 2008 r. Nr 223, poz. 1458 ze zm.)
– art. 27.
Oceny dokonuje się nie rzadziej niż
raz na 2 lata i nie częściej niż raz na
6 miesięcy. Ocenia się wywiązywanie się
z obowiązków wynikających z ustawy
oraz wywiązywanie się z obowiązków
wynikających z zakresu czynności na
zajmowanym stanowisku.
Do
1 lutego
Złożenie kwartalnych
sprawozdań
budżetowych
Rozporządzenie Ministra Finansów
z 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań
jednostek sektora finansów publicznych
w zakresie operacji finansowych
(Dz. U. z 2010 r. Nr 43, poz. 247 ze zm.).
Uwaga! Za IV kwartał 2013 r.
należy składać sprawozdania Rb-Z
na nowych formularzach i według
nowych zasad.
Dariusz Skrzyński
4
NR 1 (113) • STYCZEŃ 2014
Rejestracja zbiorów danych osobowych
– krok po kroku
Rejestracja zbiorów danych osobowych to obowiązek wszystkich podmiotów przetwarzających dane osobowe, a zatem również placówek
oświatowych. Dyrektorzy wciąż mają jednak wątpliwości, w jaki sposób
należy prawidłowo wypełnić wniosek rejestracyjny.
i zweryfikowanie (w oparciu o art. 43
ustawy o ochronie danych osobowych), które z nich podlegają rejestracji, a które są z niej zwolnione.
Problematyka obowiązku rejestracyjnego została uregulowana w rozdziale
6 ustawy o ochronie danych osobowych. Istotny jest tu przede wszystkim
art. 40, zgodnie z którym „administrator danych jest obowiązany zgłosić
zbiór danych osobowych do rejestracji
Generalnemu Inspektorowi”. To właśnie z art. 40 wynika obowiązek szkół
zgłoszenia zbiorów danych.
Zbiór należy zgłosić do rejestracji
przed rozpoczęciem przetwarzania
danych, a więc przed pozyskaniem
pierwszych danych do zbioru. Jeśli
zatem Państwa placówka jeszcze nie
złożyła wniosków rejestracyjnych, należy to jak najszybciej uczynić, aby nie
narazić się na odpowiedzialność karną. Zgodnie bowiem z art. 53 ustawy
o ochronie danych osobowych „kto
będąc do tego obowiązany nie zgłasza
do rejestracji zbioru danych, podlega
grzywnie, karze ograniczenia wolności
albo pozbawienia wolności do roku”.
Wyodrębnienie
zbiorów danych
Zgłoszenie
i zarejestrowanie zbioru
Przedmiotem zgłoszenia jest zbiór danych osobowych, którym jest „każdy
posiadający strukturę zestaw danych
o charakterze osobowym, dostępnych według określonych kryteriów,
niezależnie od tego, czy zestaw ten
jest rozproszony lub podzielony funkcjonalnie”. Do przykładowych zbiorów danych, które można wyróżnić
w szkole, należą: „dane kadrowe”,
„uczniowie”, „rejestr korespondencji”, „kontrahenci” itd. Nie wszystkie
z nich podlegają jednak rejestracji.
Katalog zbiorów zwolnionych z tego
obowiązku obejmuje m.in. zbiory zawierające dane:
•przetwarzane w związku z zatrudnieniem, świadczeniem usług na
podstawie umów cywilnoprawnych
– czyli np. zbiór: „dane kadrowe”
(art. 43 ust. 1 pkt 4 ustawy o ochronie
danych osobowych);
•dotyczące osób uczących się – np.
zbiór: „uczniowie” (art. 43 ust. 1
pkt 4 ustawy o ochronie danych
osobowych).
Pierwszy krok, jaki należy zatem podjąć, aby zgłosić zbiór do rejestracji,
to wyodrębnienie zbiorów danych
przetwarzanych przez daną placówkę
www.monitorszkoly.raabe.pl
Należy rozróżnić dwa etapy realizacji
omawianego obowiązku, a mianowicie zgłoszenie i zarejestrowanie zbioru. Zgłaszamy zbiór poprzez złożenie
wniosku rejestracyjnego. Zarejestrowanie to kolejny etap – następuje, gdy
poprawnie wniesiony wniosek zostanie
już wpisany do rejestru prowadzonego
przez GIODO. Warunkiem legalności
przetwarzania tzw. danych zwykłych
(np. imię, nazwisko, numer telefonu,
adres) jest samo zgłoszenie zbioru do
rejestracji (złożenie wniosku). Aby
rozpocząć przetwarzanie tzw. danych
wrażliwych (ich katalog zawiera art. 27
ustawy o ochronie danych osobowych
– są to np. dane o stanie zdrowia), należy zbiór zarejestrować. Inaczej mówiąc, w takiej sytuacji placówka musi
zaczekać do momentu, gdy otrzyma
zaświadczenie o zarejestrowaniu zbioru danych, i dopiero wtedy może rozpocząć dokonywanie jakichkolwiek
operacji na danych.
Przejdźmy teraz do właściwej części
omawianego zagadnienia – sposobów
rejestracji oraz informacji, które należy obligatoryjnie umieścić we wniosku
zgłaszanym do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.
Formularz
zgłoszenia zbioru
Aby zgłosić zbiór danych osobowych,
należy wypełnić formularz, którego
wzór stanowi załącznik do rozporządzenia w sprawie wzoru zgłoszenia
zbioru danych do rejestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych
Osobowych.
Wniosek można wypełnić odręcznie
lub skorzystać z platformy e-GIODO
(www.giodo.gov.pl). Platforma jest
bardzo pomocna – dzięki systemowi
podpowiedzi i komunikatów o popełnionych błędach wymusza podanie
informacji, które zgodnie z przepisami powinny znaleźć się w zgłoszeniu, a dodatkowo uniemożliwia
podanie informacji nieprecyzyjnych
lub sprzecznych. Jeśli dysponujemy
podpisem elektronicznym, wypełniony za pośrednictwem platformy
wniosek możemy od razu przesłać
do GIODO. Jeśli nie – wystarczy go
wydrukować, podpisać, dodać pieczątkę i wysłać pocztą tradycyjną (lub
złożyć osobiście w biurze GIODO
w Warszawie).
Zgłoszenie
rejestracyjne
– struktura wniosku
Wniosek rejestracyjny składa się z sześciu części (od A do F). Przed rozpoczęciem wypełniania wniosku należy
określić, czego on dotyczy. Możliwości są trzy:
•zgłoszenie do rejestracji nowego
zbioru,
•zgłoszenie zmian do już zarejestrowanego zbioru,
•zgłoszenie zbioru, w ramach którego placówka przetwarza dane wrażliwe.
Część A
W części A wniosku administrator danych (szkoła) określa nazwę zgłaszanego zbioru. Nazwa powinna być zwięzła
i adekwatna do rodzaju przetwarzanych w nim danych, np. „kontrahenci”, „rejestr korespondencji” itd.
5
Część B
Część B dotyczy charakterystyki podmiotu dokonującego zgłoszenia – szkoły. Należy podać dokładną nazwę placówki, adres i numer REGON (pkt 1).
W przypadku szkół zazwyczaj punkt
2 pozostanie pusty (lub przekreślony),
gdyż szkoły – mając siedzibę w Polsce,
nie muszą wyznaczać swoich przedstawicieli. W tej części deklarujemy
także, czy powierzyliśmy (lub planujemy powierzyć) przetwarzanie danych
innemu podmiotowi. Bardzo istotne
jest rozróżnienie powierzenia i udostępnienia danych. Szkoła powierza
dane, jeśli np. korzysta z usług biura
rachunkowego (wówczas podmiot
ten, zajmując się obsługą kadrowo-księgową, ma dostęp do określonych
danych osobowych). Podobnie będzie
w przypadku świadczenia usług informatycznych na rzecz placówki przez
podmiot zewnętrzny. Z udostępnieniem danych mamy natomiast do czynienia, gdy przekazujemy dane i tracimy nad nimi kontrolę (podmiot, któremu przekazaliśmy dane, zaczyna
przetwarzać je dla własnych celów).
W kolejnym punkcie części B musimy
wskazać również podstawę prawną
przetwarzania danych osobowych. To
jeden z najważniejszych fragmentów
wniosku – podstawa prawna świadczy
bowiem o legalności przetwarzania
danych zawartych w zgłaszanym do
rejestracji zbiorze. Do przesłanek dopuszczających przetwarzanie danych
wymienionych w art. 23 ustawy o ochronie danych osobowych należą:
•zgoda – może mieć zastosowanie
przykładowo w stosunku do zbioru
„konkursy”, zawierającego dane
uczniów z innych placówek, którzy
biorą udział w konkursach organizowanych przez szkołę zgłaszającą zbiór;
•realizacja uprawnienia/spełnienie
obowiązku wynikającego z przepisów
– dotyczy to np. przepisów ustawy
o systemie oświaty czy ustawy o systemie informacji oświatowej;
•realizacja umowy – będzie to przykładowo przesłanka legalizująca
przetwarzanie danych w zbiorze
„kontrahenci” (w związku z realizacją
umów na dostawę materiałów biurowych do sekretariatu szkoły itd.);
•dobro publiczne;
6
•wypełnianie prawnie usprawiedliwionych celów – może mieć zastosowanie np. do prowadzenia zbioru
„rejestr korespondencji”.
Część C
W części C wniosku określamy cel przetwarzania danych w zbiorze (pkt 5) – np.
ewidencjonowanie korespondencji
przychodzącej i wychodzącej, bieżąca
obsługa sekretariatu itd. Dalej (pkt 6)
wskazujemy, jakich kategorii osób dotyczy zgłaszany do rejestracji zbiór (np.
osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą będących dostawcami towarów i usług dla szkoły, nadawców i adresatów korespondencji itp.).
W punkcie 7 i 8 wymieniamy z kolei zakres danych, które mieszczą się
w zgłaszanym zbiorze. Kolejny punkt
wypełniamy tylko wówczas, gdy na
samym początku wniosku odznaczyliśmy rubrykę trzecią (dotyczącą zgłaszania do rejestracji zbioru zawierającego
dane wrażliwe). Jeśli nie zakreśliliśmy
w punkcie 9 żadnej odpowiedzi – od
razu przechodzimy do punktu 11. Jeśli
zgłaszany zbiór obejmuje dane wrażliwe – musimy podać podstawę prawną
przetwarzania takich danych (art. 27
ustawy o ochronie danych osobowych).
Część D
Część D wniosku jest zatytułowana:
„Sposób zbierania oraz udostępniania
danych osobowych”. Wnioskodawca
jest więc zobowiązany do wskazania
źródła pozyskiwania danych – czy są
otrzymywane od osób, których dotyczą, czy też pochodzą z innych źródeł.
Punkty 12 i 13 wypełniamy tylko, jeśli
udostępniamy dane. Kolejny punkt zazwyczaj pozostanie pusty – chyba że
placówka przekazuje dane osobowe
do państwa nienależącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Część E
Część E dotyczy szeroko pojętych
środków technicznych i organizacyjnych służących zabezpieczeniu danych. W punkcie 15 musimy udzielić
odpowiedzi na kilka pytań (w każdym
podpunkcie zaznaczamy jednak wyłącznie po jednej odpowiedzi).
Podpunkt a) dotyczy sposobu prowadzenia zbioru. Prowadzenie central-
nie (zarówno w wersji elektronicznej,
jak i papierowej) oznacza, że dane są
zlokalizowane w jednym miejscu (np.
jednym budynku, pomieszczeniu). Jeśli
jest więcej miejsc – zbiór jest prowadzony w architekturze rozproszonej.
Podpunkt b) odnosi się do tego, jaką
formę ma zgłaszany zbiór – papierową
czy elektroniczną. Jeśli np. zbiór „ewidencja korespondencji” jest prowadzony w obu formach, wówczas musimy zaznaczyć tylko drugą rubrykę
(pierwszą zaznaczamy, gdy zbiór ma
postać wyłącznie papierową).
Podpunkt c) – w tym miejscu wskazujemy, czy do przetwarzania danych
w zbiorze jest używany system informatyczny połączony z siecią publiczną (internetem).
W punkcie 16 podpunkty od b) do
d) muszą być odznaczone – obowiązek wdrożenia wymienionych w nich
środków wynika bowiem z przepisów
prawa. W podpunkcie a) można zaznaczyć tylko jedną odpowiedź. Należy na to zwrócić szczególną uwagę,
ponieważ wiele błędów we wnioskach rejestracyjnych dotyczy właśnie
tych dwóch rubryk. Zaznaczenie podpunktu f) nie jest obowiązkowe – jeśli
jednak placówka zastosowała jeszcze inne środki – należy je wymienić
(mogą to być np. wzmacniane drzwi,
kraty w oknach, monitoring, alarmy,
niszczarki do dokumentów itp.).
Ostatni fragment wniosku – część F
odnosi się do zbiorów danych przetwarzanych w systemach informatycznych (zatem jeśli zgłoszenie dotyczy zbioru prowadzonego wyłącznie
w wersji papierowej, tę część pozostawiamy niewypełnioną). Naszym zadaniem w tym przypadku jest wskazanie
poziomu środków bezpieczeństwa
zastosowanych przez szkołę. Wytyczne wskazujące, jakiemu poziomowi
podlega dany zbiór, znajdują się w § 6
rozporządzenia w sprawie dokumentacji przetwarzania danych osobowych oraz warunków technicznych
i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania
danych osobowych.
NR 1 (113) • STYCZEŃ 2014
Poziom przynajmniej podwyższony
należy zastosować, jeżeli szkoła przetwarza dane wrażliwe. W sytuacji gdy
przynajmniej jedno urządzenie systemu informatycznego służącego do
przetwarzania danych jest połączone
z siecią publiczną, należy zastosować
środki bezpieczeństwa na poziomie
wysokim. W pozostałych przypadkach
przetwarzania danych w systemie informatycznym wystarcza zastosowanie
środków na poziomie podstawowym.
Ostatnim elementem jest złożenie
podpisu i podbicie pieczątki przez
osobę reprezentującą administratora
danych – dyrektora. Bez tego wniosek
nie zostanie przyjęty, więc nie można
o tym zapomnieć.
Podsumowanie
Spełnienie obowiązku rejestracyjnego wynikającego z ustawy o ochronie
danych osobowych nie jest zadaniem
trudnym. Wystarczy po prostu bardzo dokładnie czytać poszczególne elementy wniosku. Z pewnością
warto również skorzystać z platformy
e-GIODO, a także materiałów informacyjnych zamieszczonych w zakładce eduGIODO (portal informacyjno-edukacyjny) na stronie głównej Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.
Łukasz Zegarek
ekspert ds. ochrony danych
osobowych
Podstawa prawna:
Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie
danych osobowych (tekst jedn.: Dz. U.
z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.); Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 29 kwietnia 2004 r.
w sprawie dokumentacji przetwarzania
danych osobowych oraz warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 100,
poz. 1024 ze zm.); Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 11 grudnia 2008 r. w sprawie wzoru
zgłoszenia zbioru danych do rejestracji
Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 229,
poz. 1536 ze zm.).
Bibliografia:
• J. Barta, P. Fajgielski, R. Markiewicz,
Ochrona danych osobowych. Komentarz,
Warszawa 2011.
• ABC rejestracji zbiorów danych osobowych, Warszawa 2007.
• www.edudgiodo.giodo.gov.pl.
Używanie pieczęci na decyzjach wydawanych
przez dyrektora szkoły
Dyrektor szkoły na mocy ustawy
o systemie oświaty albo na mocy
udzielonych mu upoważnień jest
uprawniony do wydawania decyzji
administracyjnych. Przy wydawaniu
decyzji dyrektor jest związany wymogami przepisów prawa materialnego (np. ustawa o systemie oświaty), ale także prawa proceduralnego
(kodeks postępowania administracyjnego).
Decyzja, aby spełniała wymogi formalne, musi być wydana przez właściwy organ, spełniać wszystkie wymagania proceduralne oraz być właściwie
opieczętowana i podpisana. Szczegółowe wymagania formalne decyzji
zostały określone w art. 107 kodeksu postępowania administracyjnego.
Zgodnie z tym przepisem decyzja powinna zawierać:
•oznaczenie organu administracji
publicznej,
•datę wydania,
•oznaczenie strony lub stron,
•powołanie podstawy prawnej,
www.monitorszkoly.raabe.pl
•rozstrzygnięcie,
•uzasadnienie faktyczne i prawne,
•pouczenie, czy i w jakim trybie służy
od niej odwołanie,
•podpis z podaniem imienia i na-
zwiska oraz stanowiska służbowego
osoby upoważnionej do wydania
decyzji lub, jeżeli decyzja została
wydana w formie dokumentu elektronicznego, bezpieczny podpis
elektroniczny weryfikowany za
pomocą ważnego kwalifikowanego
certyfikatu.
Decyzja, w stosunku do której może
być wniesione powództwo do sądu
powszechnego lub skarga do sądu administracyjnego, powinna zawierać
pouczenie o dopuszczalności wniesienia powództwa lub skargi.
Oznaczenie organu
administracji publicznej
Niewątpliwie bezpośredni wpływ na
ocenę, czy decyzję wydał uprawniony organ administracji publicznej, ma
oznaczenie organu w treści decyzji.
Jak wynika z art. 107 kodeksu postępowania administracyjnego, „decyzja
powinna zawierać: oznaczenie organu
administracji publicznej”, przy czym
przepis ten nie precyzuje formy spełnienia tego obowiązku.
Jak wynika z praktyki, niektóre decyzje administracyjne zawierają wyłącznie oznaczenie organu w pieczęci
nagłówkowej, a w innych oznaczenie
organu następuje w treści sentencji
decyzji. Obie wersje są poprawne. Kodeks postępowania administracyjnego
nie wymaga opatrzenia decyzji pieczęcią zawierającą oznaczenie organu
wydającego decyzję, co oznacza, że
nie jest wymagana pieczęć nagłówkowa w górnym lewym rogu decyzji,
natomiast jeśli organ zostanie oznaczony właśnie poprzez odbicie pieczęci nagłówkowej, to również należy
to uznać za prawidłowe i spełniające
wymogi kodeksu postępowania administracyjnego, ponieważ przepisy
nie zakazują takiej formy oznaczenia
organu. Istotne jest, by w treści decyzji
7
został wskazany organ wydający decyzję administracyjną, natomiast bez
znaczenia prawnego pozostaje fakt,
czy organ administracji publicznej będzie oznaczony w pieczęci nagłówkowej decyzji, czy też w treści sentencji
decyzji.
Wskazanie organu
wydającego decyzję
W praktyce problematyczne jest również prawidłowe wskazanie organu
wydającego decyzję. Nie spełnia bowiem wymagań art. 107 kodeksu postępowania administracyjnego wskazanie urzędu – na przykład „Szkoła
Podstawowa w …”, gdyż szkoła nie
jest organem administracji publicznej.
Nie wystarczy więc, że decyzja zostanie wydana przez dyrektora szkoły
uprawnionego do wydania decyzji,
z treści decyzji powinno wyraźnie
wynikać, kto jest organem wydającym decyzję. Decyzja powinna także
wskazywać osobę upoważnioną do
jej wydania w imieniu organu, wraz
z powołaniem się na to upoważnienie. Organ, o którym mowa w przepisach kodeksu postępowania administracyjnego, oznacza się poprzez
zawarcie w treści decyzji pełnej nazwy organu i jego siedziby.
Organ,
a nie urząd
Kodeks wskazuje, że w decyzji administracyjnej powinien zostać wskazany organ, a nie urząd. Gdy przepisy
wskazują, że decyzję wydaje wójt, to
organem jest wójt, a nie urząd gminy,
bowiem urząd jest jedynie aparatem
pomocniczym organu administracji
publicznej. Nie może to być również
szkoła, w imieniu której działa dyrektor upoważniony przez wójta do wydawania decyzji. Jeśli dyrektor szkoły
wydaje decyzję z upoważnienia wójta, to organem wydającym decyzję
jest nadal wójt, a dyrektor szkoły działa jedynie z mocy jego upoważnienia.
Nie ma bowiem znaczenia, czy decyzję podpisuje osobiście wójt, czy też
osoba przez niego upoważniona, ponieważ decyzja jest wydawana przez
upoważniony organ.
W przypadku podpisania decyzji
przez osobę, która nie jest piastunem
8
organu (na przykład dyrektor szkoły, który działa z upoważnienia wójta), pracownik ten jest zobowiązany
wskazać nie tylko swoje imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe, lecz
także powołać się na udzielone pełnomocnictwo. Dyrektor szkoły działający z upoważnienia wójta, podpisując decyzję administracyjną,
jest zobowiązany wskazać, że działa
z upoważnienia wójta, i wskazać na
to upoważnienie.
Jeżeli przepisy prawa wskazują, że decyzje administracyjne wydaje dyrektor
szkoły, to on, a nie szkoła, jest organem, który należy wskazać w treści
decyzji administracyjnej.
Pieczęć
urzędowa
na decyzji
administracyjnej
Choć kodeks postępowania administracyjnego nie wprowadza wymogu opatrzenia decyzji administracyjnej jakąkolwiek pieczęcią, wymóg
opatrzenia decyzji administracyjnej
pieczęcią o określonej treści mogą
przewidzieć przepisy szczególne. Takim właśnie przepisem szczególnym
nakazującym opatrzenie decyzji administracyjnej pieczęcią jest art. 16c
ustawy o godle, barwach i hymnie
Rzeczypospolitej Polskiej oraz pieczęciach państwowych.
Urzędową pieczęcią jest metalowa,
tłoczona pieczęć okrągła zawierająca pośrodku wizerunek orła ustalony
dla godła Rzeczypospolitej Polskiej,
a w otoku napis odpowiadający nazwie podmiotu uprawnionego do używania pieczęci urzędowej (art. 16c
ust. 1). Urzędową pieczęcią gminy
(i odpowiednio powiatu lub samorządu województwa) może być pieczęć, o której mowa wyżej, zawierająca pośrodku zamiast wizerunku orła
ustalonego dla godła RP odpowiednio herb gminy (powiatu, województwa) (art. 16c ust. 2).
Odcisk pieczęci z herbem gminy nie
może być umieszczany na dokumentach urzędowych w sprawach z zakresu administracji rządowej. Zatem
na decyzjach dotyczących zadań zle-
conych przez państwo (zadań z zakresu administracji rządowej) może figurować tylko pieczęć z wizerunkiem
orła, natomiast pieczęć z herbem
powinna być umieszczana wyłącznie
w sprawach zadań gminy (zadań własnych) (por. wyrok Wojewódzkiego
Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 9 września 2009 r., sygn. akt I
SA/Gl 301/09, publ. www.orzeczenia.
nsa.gov.pl).
Przepisy tej ustawy wprost przewidują obowiązek używania pieczęci
urzędowych przez szkoły. Urzędowej pieczęci używają między innymi
szkoły publiczne, szkoły niepubliczne
o uprawnieniach szkoły publicznej,
państwowe i niepaństwowe szkoły wyższe (art. 16c ust. 3 w związku
z art. 2a).
Zatem decyzja administracyjna powinna czynić zadość przepisom art. 107
kodeksu postępowania administracyjnego oraz przepisom prawa materialnego stanowiącego podstawę prawną
wydania tej decyzji, a także przepisom ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz pieczęciach państwowych. Oznacza to,
że dyrektor szkoły, wydając decyzję administracyjną, jest zobowiązany opatrzyć ją pieczęcią urzędową albo z godłem (dot. zadań zleconych), albo z herbem gminy (dot. zadań własnych). Decyzja administracyjna jest bowiem dokumentem urzędowym, o którym mowa w ustawie o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz pieczęciach państwowych.
Joanna Swadźba
prawnik, ekspert prawa samorządowego, autor licznych publikacji
z zakresu prawa samorządowego
Podstawa prawna:
Ustawa z 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej
oraz pieczęciach państwowych (tekst jedn.:
Dz. U. z 2005 r. Nr 235, poz. 2000 ze zm.);
Ustawa z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.:
Dz. U. z 2013 r. poz. 267).
NR 1 (113) • STYCZEŃ 2014
ORGANIZACJA KSZTAŁCENIA , WYCHOWANIA I OPIEKI
Klasyfikacja ucznia przyjmowanego z innej
szkoły lub powracającego z zagranicy
→ cd. ze s. 1
Dyrektor publicznej szkoły podstawowej i publicznego gimnazjum, który przyjął do szkoły ucznia mieszkającego w obwodzie innej szkoły, oraz
dyrektorzy niepublicznych szkół podstawowych i gimnazjów, przyjmując
ucznia, są zobowiązani powiadomić
o tym dyrektora publicznej szkoły
podstawowej lub gimnazjum, w których obwodzie uczeń mieszka, oraz
informować go o spełnianiu przez
ucznia obowiązku szkolnego.
Następnie dyrektor szkoły wpisuje nowego ucznia do księgi uczniów. Wpisów dokonuje się chronologicznie według dat przyjęcia uczniów do szkoły.
Do księgi uczniów wpisuje się imię
(imiona) i nazwisko, datę i miejsce
urodzenia, numer PESEL oraz adres
zamieszkania ucznia, imiona i nazwiska rodziców lub prawnych opiekunów i adresy ich zamieszkania, a także
datę przyjęcia ucznia do szkoły oraz
klasę, do której go przyjęto. W księdze
uczniów odnotowuje się datę ukończenia szkoły albo datę i przyczynę
opuszczenia szkoły.
Uczeń powracający
z zagranicy
Podstawą przyjęcia obywatela polskiego powracającego z zagranicy
do szkoły publicznej jest wyłącznie
świadectwo (zaświadczenie) wydane przez szkołę za granicą. Dyrektor
szkoły kwalifikuje ucznia do odpowiedniej klasy na podstawie sumy lat
nauki szkolnej ucznia (świadectwa/
zaświadczenia wydanego przez szkołę za granicą i ostatniego świadectwa
szkolnego wydanego w Polsce).
Podstawą przyjęcia obywatela polskiego do polskiej szkoły publicznej
jest świadectwo (zaświadczenie) wydane przez szkołę za granicą – uczeń
nie musi legitymować się znostryfikowanym świadectwem wydanym przez
szkołę za granicą, tj. zaświadczeniem o
uznaniu zagranicznego świadectwa za
równorzędne odpowiedniemu świadectwu polskiej szkoły publicznej, wywww.monitorszkoly.raabe.pl
Przykład 1
Do której klasy szkoły podstawowej w Polsce, należy przyjąć siedmioletnie
dziecko będące obywatelem Polski, ale mieszkające dotychczas w Anglii?
Obecnie dziecko uczy się w klasie III angielskiej szkoły podstawowej (edukacja od 5. roku życia).
Z rozporządzenia w sprawie nostryfikacji świadectw szkolnych wynika, że za
równorzędne świadectwu ukończenia polskiej publicznej szkoły podstawowej
uznaje się świadectwo uzyskane za granicą, jeżeli m.in. na pierwszy rok nauki
przyjmuje się kandydatów nie wcześniej niż w 6. roku życia. Zgodnie z tą
zasadą ucznia, który rozpoczął edukację od 5. roku życia, a obecnie uczy się
w klasie III szkoły w Anglii, należy przyjąć do klasy II polskiej szkoły. W takim
przypadku norma „sumy lat nauki” musi uwzględnić zasadę, że pierwszy rok
nauki rozpoczyna się „nie wcześniej niż w 6. roku życia”.
danym przez kuratora oświaty zgodnie
z rozporządzeniem w sprawie nostryfikacji świadectw szkolnych i świadectw
maturalnych uzyskanych za granicą.
Rozporządzenie umożliwia porównanie wykształcenia uzyskanego za granicą z ukończeniem odpowiedniego
typu szkoły publicznej w Polsce. Jest
możliwe potwierdzenie tego przez kuratora w zaświadczeniu o nostryfikacji.
Procedura nostryfikacji jest wszczynana na wniosek zainteresowanej osoby
i ma charakter fakultatywny.
Klasyfikacja uczniów
Klasyfikacja roczna, począwszy od
klasy IV szkoły podstawowej, polega
na podsumowaniu osiągnięć ucznia
z zajęć edukacyjnych, określonych
w szkolnym planie nauczania, i zachowania w danym roku szkolnym
oraz ustaleniu rocznych ocen klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych
i rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania, według skali określonej
w rozporządzeniu w sprawie sposobów i warunków oceniania, klasyfikowania i promowania.
Szkoła, na wniosek ucznia, wydaje zaświadczenie dotyczące przebiegu nauczania. Zatem w razie zmiany szkoły w trakcie roku szkolnego istnieje
możliwość otrzymania wiarygodnych
informacji o dotychczasowych osiągnięciach edukacyjnych ucznia i za-
Przykład 2
Uczeń poszedł do klasy I w szkole za granicą. W styczniu przeprowadził się
z rodzicami z powrotem do Polski i został zapisany do klasy I szkoły podstawowej od drugiego półrocza. Czy rodzice mają obowiązek przetłumaczyć zaświadczenie potwierdzające naukę w klasie I za granicą? Czy jest również obowiązek tłumaczenia świadectwa kończącego daną klasę w szkole za granicą?
Podstawą przyjęcia do polskiej szkoły ucznia powracającego z zagranicy jest
świadectwo bądź zaświadczenie wydane przez szkołę za granicą. Przepisy
dotyczące przyjmowania uczniów nie nakładają obowiązku tłumaczenia dokumentów sporządzonych w języku obcym, tak jak jest to wymagane w procesie
nostryfikacji. Praktyka szkolna wskazuje jednak na występowanie trudności
z właściwym odczytaniem niektórych złożonych dokumentów. Warto w takim przypadku, we współpracy z rodzicami ucznia, wynegocjować możliwość
przetłumaczenia dokumentów.
9
chowaniu, a więc uwzględnienia ich
przy ustalaniu klasyfikacyjnych ocen
z przedmiotów oraz oceny zachowania w nowej szkole.
Różnice programowe z zajęć edukacyjnych realizowanych w klasie,
do której uczeń przechodzi, są uzupełniane na warunkach ustalonych
przez nauczycieli prowadzących
zajęcia.
Klasyfikacja
z języka obcego
Możliwość nauczania wielu języków
obcych jako obowiązkowych również
wywołuje trudności przy zmianie szkoły (szerzej na ten temat pisaliśmy w poprzednim numerze „Monitora”). Jeżeli
w nowej szkole naucza się innego języka obcego niż w dotychczasowej,
uczeń może uczęszczać na zajęcia
z języka obcego, którego się uczył do
tej pory, do innego oddziału w nowej
szkole. Jeżeli jednak plan zajęć mu to
Przykład 3
W drugim semestrze do klasy V szkoły podstawowej przyszedł nowy uczeń
(z innej szkoły), który nie miał dotychczas techniki i muzyki. Zatem nie
ma ocen semestralnych z tych przedmiotów za I semestr. Uczy się ich
jednak w nowej szkole. Czy należy przeprowadzić dla niego egzaminy
klasyfikacyjne?
Przepisy rozporządzenia w sprawie warunków i sposobu oceniania definiują ściśle określony katalog przypadków, w których uczeń może zdawać
egzaminy klasyfikacyjne. W opisanej sytuacji różnice programowe z techniki i muzyki są uzupełniane na warunkach ustalanych przez nauczycieli
uczących tych przedmiotów i na tej podstawie zostanie dokonana klasyfikacja roczna ucznia.
Przykład 4
Uczeń zmienił szkołę. W gimnazjum, z którego przybył, nie uczył się w I klasie plastyki i techniki. Aktualnie uczęszcza na technikę z obecną klasą I, ale
nie może uczestniczyć w plastyce. Czy ma współpracować indywidualnie
z nauczycielem?
Należy tak zorganizować uczniowi rozkład zajęć, aby mógł zrealizować podstawę programową z obowiązkowych zajęć edukacyjnych. Nie ma podstaw
prawnych, aby uczeń zdawał egzamin klasyfikacyjny.
Przykład 5
Jestem wychowawczynią klasy VI. 16 grudnia została przeniesiona do mojej klasy dziewczyna z innej szkoły. Która placówka powinna klasyfikować
tę uczennicę? Dziewczyna uczyła się tylko języka niemieckiego, tymczasem
w mojej klasie wiodący jest język angielski, a dodatkowo niemiecki. Pani dyrektor wymaga, aby uczennica otrzymała ocenę również z języka angielskiego.
Czy jest to możliwe? Była dopiero na 2 lekcjach j. angielskiego.
Klasyfikacji dokonuje szkoła, do której aktualnie uczęszcza uczeń. Ponieważ
szkoła, na wniosek ucznia, wydaje zaświadczenie dotyczące przebiegu nauczania, warto skorzystać z udokumentowanych osiągnięć edukacyjnych
z języka niemieckiego z poprzedniej szkoły.
Zadaniem nauczyciela w opisanej sytuacji jest ustalenie warunków i pomoc
uczennicy w realizacji treści programowych z języka angielskiego, a także
ocena jej dotychczasowych osiągnięć edukacyjnych z uwzględnieniem indywidualnej sytuacji.
10
uniemożliwia, może albo uczyć się
języka obcego, który jest nauczany
w jego nowej klasie, i wyrównać we
własnym zakresie braki do końca roku
szkolnego, albo kontynuować naukę
języka obcego, którego uczył się w poprzedniej szkole – we własnym zakresie lub w innej szkole.
Jeśli uczeń kontynuuje naukę języka
obcego we własnym zakresie, przeprowadza się egzamin klasyfikacyjny.
Egzamin przeprowadza nauczyciel
z tej samej szkoły, wyznaczony przez
dyrektora, a jeśli nie jest to możliwe
– nauczyciel wyznaczony przez dyrektora innej szkoły.
Krystyna Mucha
dyrektor wydziału
w kuratorium oświaty
Podstawa prawna:
Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie
oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256,
poz. 2572 ze zm.); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 28 maja
2010 r. w sprawie świadectw, dyplomów
państwowych i innych druków szkolnych
(Dz. U. z 2010 r. Nr 97, poz. 624 ze zm.);
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 20 lutego 2004 r. w sprawie warunków i tr ybu przyjmowania
uczniów do szkół publicznych oraz przechodzenia z jednych typów szkół do innych
(Dz. U. z 2004 r. Nr 26, poz. 232 ze zm.);
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 1 kwietnia 2010 r. w sprawie przyjmowania osób niebędących obywatelami polskimi do publicznych przedszkoli,
szkół, zakładów kształcenia nauczycieli
i placówek oraz organizacji dodatkowej
nauki języka polskiego, dodatkowych zajęć wyrównawczych oraz nauki języka
i kultury kraju pochodzenia (Dz. U. z 2010 r.
Nr 57, poz. 361); Rozporządzenie Ministra
Edukacji Narodowej z 30 kwietnia 2007 r.
w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów
i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 83, poz. 562 ze
zm.); Rozporządzenie Ministra Edukacji
i Nauki z 6 kwietnia 2006 r. w sprawie
nostryfikacji świadectw szkolnych i świadectw maturalnych uzyskanych za granicą (Dz. U. z 2006 r. Nr 63, poz. 443).
NR 1 (113) • STYCZEŃ 2014
KARDY I AWANS ZAWODOWY
Prawo do trzynastek za 2013 rok na nowych zasadach
W czerwcu 2013 r. weszła w życie
nowelizacja ustawy o dodatkowym
wynagrodzeniu rocznym. Zgodnie
z nią do stażu pracy uprawniającego do dodatkowego wynagrodzenia
rocznego powinien być wliczany
urlop macierzyński.
W zależności od tego, jaki okres pracownik przepracował u danego pracodawcy w roku kalendarzowym, nagroda roczna przysługuje mu w wysokości:
•pełnej – jeśli przepracował cały rok
kalendarzowy,
•proporcjonalnej do przepracowanego okresu – jeśli nie przepracował
u danego pracodawcy całego roku
kalendarzowego, ale co najmniej sześć
miesięcy.
Okres sześciu miesięcy może być przerywany (np. w przypadku zatrudnienia w ramach kilku stosunków pracy,
kiedy między zakończeniem jednego
a nawiązaniem kolejnego wystąpiła
przerwa). Ważna jest łączna długość
okresu zatrudnienia u pracodawcy
w danym roku kalendarzowym. Ponieważ ten okres nie musi być ciągły
– miesiąc liczy się jako trzydzieści dni.
Zasadniczo jeśli nauczyciel pracował
krócej niż sześć miesięcy – nie otrzyma trzynastki. Od tej zasady istnieją
jednak wyjątki. Dodatkowe wynagrodzenie roczne przysługuje niezależnie
od czasu pracy w następujących przypadkach (art. 2 ust. 3 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym):
•nawiązania stosunku pracy z nauczycielem w trakcie roku kalendarzowego,
zgodnie z organizacją pracy szkoły;
•zatrudnienia pracownika do pracy
sezonowej, jeżeli umowa o pracę
została zawarta na sezon trwający nie
krócej niż trzy miesiące;
•powołania pracownika do czynnej
służby wojskowej albo skierowania
do odbycia służby zastępczej;
•rozwiązania stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę, rentę
lub na świadczenie rehabilitacyjne,
przeniesieniem służbowym, powołaniem lub wyborem, likwidacją
pracodawcy albo zmniejszeniem
zatrudnienia z przyczyn dotyczących
pracodawcy, likwidacją jednostki
organizacyjnej pracodawcy lub jej
reorganizacją;
•podjęcia zatrudnienia w wyniku
przeniesienia służbowego, na podstawie powołania lub wyboru,
w związku z likwidacją poprzedniego pracodawcy albo ze zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących tego pracodawcy, w związku z likwidacją jednostki organizacyjnej poprzedniego pracodawcy
lub jej reorganizacją, po zwolnieniu
z czynnej służby wojskowej albo
po odbyciu służby zastępczej;
•korzystania z urlopu wychowawczego, macierzyńskiego, dodatkowego
urlopu macierzyńskiego, urlopu
ojcowskiego, urlopu na warunkach
urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego,
urlopu dla poratowania zdrowia,
a w przypadku nauczyciela – urlopu
do celów naukowych, artystycznych
lub kształcenia zawodowego;
•wygaśnięcia stosunku pracy w związku ze śmiercią pracownika.
Przykład 1
Jeśli umowa została zawarta z pracownikiem na okres krótszy niż
sześć miesięcy, ale nie krótszy niż
trzy miesiące i obejmujący sezon
(np. grzewczy – z palaczem c.o.),
pracownikowi będzie przysługiwać trzynastka za 2013 r. i 2014 r.
z tytułu pracy sezonowej.
Trzynastka dla osób
przebywających
na urlopie macierzyńskim
W wyniku nowelizacji ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym
pracownicy korzystający z urlopu macierzyńskiego, a także z dodatkowego
urlopu macierzyńskiego nabywają prawo do wynagrodzenia rocznego, nawet
jeśli nie przepracowali u danego pracodawcy co najmniej sześciu miesięcy
w roku kalendarzowym.
Dotyczy to również ojców korzystających z urlopu ojcowskiego oraz osób,
które biorą urlop na warunkach urlopu
macierzyńskiego i dodatkowy urlop na
warunkach urlopu macierzyńskiego.
Przykład 2
Nauczycielka, która od lutego do
końca grudnia 2013 r. przebywa
kolejno na zwolnieniu lekarskim,
urlopie macierzyńskim i dodatkowym urlopie macierzyńskim, jest
uprawniona do otrzymania trzynastki
w 2013 r., mimo że nie przepracowała w 2013 r. sześciu miesięcy.
Nowa oferta szkoleniowa Instytutu Raabe na pierwszy kwartał 2014 r.
już dostępna na:
www.InstytutRaabe.pl
Specjalny rabat dla czytelników miesięcznika „Monitor Prawny Dyrektora”!
Skorzystaj z 15% zniżki * na wszystkie szkolenia i warsztaty!
Hasło rabatowe: MONITOR1
* Promocja ważna do 30.06.2014 r. Promocja nie łączy się z innymi rabatami.
www.monitorszkoly.raabe.pl
11
Nowelizacja ustawy jest konsekwencją
orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego
(wyrok TK z 9 lipca 2012 r., sygn. akt
P 59/2011, Dz. U. z 2012 r. poz. 819),
w którym pomijanie urlopu macierzyńskiego przy obliczaniu stażu zostało
uznane za niekonstytucyjne.
Przypominam, że do 29 września
2013 r. należało wypłacić dodatkowe wynagrodzenie roczne za 2012 r.
nauczycielom, którzy zostali go
pozbawieni w związku z korzystaniem z urlopu macierzyńskiego,
dodatkowego urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego, urlopu
na warunkach urlopu macierzyńskiego czy dodatkowego urlopu na
warunkach urlopu macierzyńskiego. Jeszcze nie wszystkie placówki
wypłaciły uzupełnienia za 2012 r.
– w takiej sytuacji należy zrobić
to jak najszybciej, nie czekając na
wypłatę trzynastki za 2013 r.
Od 17 czerwca 2013 r. – na podstawie
ustawy o zmianie kodeksu pracy oraz
niektórych innych ustaw – do trzynastki
uprawnia także urlop rodzicielski. To
samo dotyczy urlopu wychowawczego, urlopu do celów naukowych, artystycznych lub kształcenia zawodowego
i urlopu dla poratowania zdrowia. Jednak szczególny pod tym względem jest
urlop zdrowotny.
Trzynastka dla
nauczyciela przebywającego
na urlopie dla
poratowania zdrowia
Nauczyciel przebywający na urlopie
dla poratowania zdrowia nie otrzymuje
wprawdzie trzynastki za ten okres, ale
za pozostałe miesiące pracy w szkole
dostaje wynagrodzenie roczne w proporcjonalnej wysokości. Jeśli przebywa
na urlopie dla poratowania zdrowia
przez cały rok kalendarzowy, nie należy
mu się trzynastka.
Przy ustalaniu wysokości dodatkowego
wynagrodzenia rocznego nie uwzględnia się wynagrodzenia otrzymanego
w czasie urlopu dla poratowania zdrowia (uchwała SN z 10 października
2000 r., sygn. akt III ZP 22/00).
12
Przykład 3
Pedagog przebywający na urlopie
dla poratowania zdrowia od 1 lutego do 31 sierpnia 2013 r. powinien otrzymać trzynastkę za 2013 r.,
nawet jeżeli nie przepracował co
najmniej sześciu miesięcy, ponieważ korzystanie z urlopu zdrowotnego zwalania go z tego obowiązku. Dzięki temu uzyskuje prawo do
trzynastej pensji za pracę w 2013 r.
w okresach 1–31 stycznia i 1 września – 31 grudnia.
Okresy
efektywnie
przepracowane
przy trzynastce
Nabycie prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego jest uzależnione od
przepracowania całego roku lub co najmniej sześciu miesięcy u danego pracodawcy (art. 2 ust. 1 i 2 ustawy). Kwestią
problematyczną jest jednak rozumienie
pojęcia „przepracowanie” – ustawa go
nie definiuje, dlatego pojawiają się rozbieżne stanowiska.
Zgodnie z dominującym poglądem
– popartym orzecznictwem – „przepracowanie” oznacza faktyczne (efektywne) wykonywanie pracy, a nie tylko
pozostawanie w stosunku pracy. Potwierdza to uchwała Sądu Najwyższego z 25 lipca 2003 r. (sygn. akt III PZP
7/03). Pewne kontrowersje budzi jednak użyte w niej pojęcie „efektywne”,
podczas gdy w ustawie pojawia się tylko
wyrażenie „po przepracowaniu”. Czy
rzeczywiście w takim przypadku pracownik musi pracować efektywnie, czy
też prawo do trzynastki uzyskuje, gdy
pozostaje w stosunku pracy przez co
najmniej rok kalendarzowy?
Zgodnie z uchwałą SN należy brać
pod uwagę pracę rzeczywiście wykonaną. Czas przepracowany w roku
kalendarzowym powinien mieć zatem
wpływ na wysokość nagrody nie tylko
co do jej wymiaru (proporcjonalnego
do przepracowanego czasu), ale i co
do ustalania podstawy tego wymiaru (poprzez uwzględnienie zasadniczo wynagrodzenia za pracę rzeczywiście wykonaną).
Przykład 4
Pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim przez określony czas
roku kalendarzowego nie otrzyma
nagrody rocznej w pełnej wysokości,
a zatrudniony, który nie przepracuje
efektywnie wymaganych minimalnych sześciu miesięcy z powodu choroby, w ogóle nie nabędzie prawa
do trzynastki.
Tego rodzaju podejście znajduje wyraz
w najnowszym orzecznictwie. W uchwale z 7 lipca 2011 r. (sygn. akt III PZP
3/2011) Sąd Najwyższy stwierdził, że
okresy pobierania przez pracownika
niezdolnego do pracy wynagrodzenia
i zasiłku chorobowego nie są wliczane
do sześciomiesięcznego okresu przepracowanego w danym roku kalendarzowym – wymaganego do nabycia
prawa do dodatkowego wynagrodzenia
rocznego w wysokości proporcjonalnej.
Trzynastka
dla nauczyciela
zatrudnionego zgodnie
z organizacją
pracy szkoły
Wiele problemów z ustaleniem prawa do dodatkowego wynagrodzenia
rocznego wiąże się z określeniem, czy
w danej sytuacji rozpoczęcie pracy
przez nauczyciela w ciągu roku kalendarzowego nastąpiło zgodnie z organizacją pracy w szkole. W przepisach nie
zostało bowiem zdefiniowane pojęcie
„organizacja pracy szkoły”.
Zdaniem MEN (stanowisko z 3 sierpnia
2008 r., sygn. DS-WSW-UK-1800-4/08
oraz z 4 grudnia 2009 r., sygn. DS-WPZN-AB-401-02/09) organizacja
pracy szkoły jest utożsamiana z organizacją roku szkolnego, który rozpoczyna się 1 września, a kończy – 31 sierpnia następnego roku. Nauczyciel jest
więc uprawniony do trzynastki mimo
nieprzepracowania sześciu miesięcy,
jeżeli jest zatrudniony zgodnie z organizacją roku szkolnego, tzn. od 1 września i co najmniej do 31 sierpnia następnego roku.
Pewne wątpliwości mogą się pojawić,
gdy stosunek pracy został nawiązany już
NR 1 (113) • STYCZEŃ 2014
po rozpoczęciu roku szkolnego (tj. po
1 września). Przy tej interpretacji należy uznać, że przy zatrudnieniu np. od
1 października 2013 r. do 27 czerwca
2014 r. trzynastka nie przysługuje.
Odmienne zdanie można znaleźć w interpretacji prezentowanej przez ZNP
(„Warunki wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego dla nauczycieli,
tzw. trzynastki”, www.znp.edu.pl). Zdaniem związku organizacja pracy szkoły
jest pojęciem szerszym niż rok szkolny, dlatego zatrudnienie nauczyciela
w trakcie roku szkolnego jest zatrudnieniem nawiązanym zgodnie z organizacją pracy i taki nauczyciel ma prawo
do trzynastki mimo nieprzepracowania
sześciu miesięcy. Innym argumentem
jest to, że Karta Nauczyciela umożliwia
zatrudnianie nauczycieli także w trakcie roku szkolnego (a więc również po
1 września) i jest to zatrudnienie powstałe na skutek potrzeby wynikającej
z organizacji pracy szkoły.
TRZYNASTKA
Trzynastka w pełnej wysokości
(8,5% sumy wynagrodzenia
otrzymywanego przez pracownika
w ciągu roku kalendarzowego)
Jeżeli okres pracy
obejmuje
rok kalendarzowy:
od 1 stycznia
do 31 grudnia
To, czy nauczycielowi zatrudnionemu
w trakcie roku szkolnego będzie przysługiwała trzynastka, zależy od analizy
konkretnego przypadku. Być może będzie można uznać w danym stanie faktycznym, że zatrudnienie nauczyciela
w trakcie roku szkolnego wynikało z organizacji pracy szkoły, mimo że nie było
zgodne z organizacją roku szkolnego.
Trzynastka w wysokości
proporcjonalnej
do przepracowanego okresu
Jeżeli okres
pracy wynosi
co najmniej
6 miesięcy
w roku
kalendarzowym
Jeżeli okres pracy
wynosi mniej niż
6 miesięcy w roku
kalendarzowym
(np. w przypadku
zatrudnienia
nauczyciela zgodnie
z organizacją pracy
szkoły, w przypadku
korzystania z urlopu
macierzyńskiego,
wychowawczego,
urlopu dla poratowania
zdrowia)
Wypłata trzynastki
Wypłata
trzynastki
Trzynastkę za 2013 r. należy wypłacić do
31 marca 2014 r. Nauczycielowi, z którym rozwiązano stosunek pracy w związku z likwidacją pracodawcy, wynagrodzenie roczne wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy. Roszczenie
o dodatkowe wynagrodzenie roczne
przedawnia się po trzech latach od dnia
wymagalności (zgodnie z art. 291 § 1
kodeksu pracy).
Przykład 5
Jeśli pracownik szkoły wytoczy powództwo np. w lipcu 2014 r., będzie mógł domagać się zasądzenia
trzynastki tylko za lata 2011–2013.
Dariusz Skrzyński
www.monitorszkoly.raabe.pl
Trzynastkę należy wypłacić:
• do 31 marca roku kalendarzowego następującego
po roku, za który przysługuje to wynagrodzenie;
• w dniu rozwiązania stosunku pracy z nauczycielem,
z którym rozwiązano stosunek pracy w związku
z likwidacją placówki
Podstawa prawna
Ustawa z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97,
poz. 674 ze zm.); Ustawa z 26 czerwca
1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U.
z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.); Ustawa
z 28 maja 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks
pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U.
z 2013 r. poz. 675); Ustawa z 12 grudnia
1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz.
1144); Ustawa z 10 maja 2013 r. o zmianie
ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 746).
13
FINANSE I MAJĄTEK
Gospodarka materiałowo-magazynowa
w placówkach oświatowych
Gospodarka materiałowa obejmuje ewidencję stanu zapasów, przechowywanie materiałów, ich wycenę oraz dbałość o prawidłowe
wykorzystywanie.
dzaju materiałów. Inne zasady dotyczą artykułów spożywczych, a inne
pozostałych materiałów (artykułów przemysłowych).
Na koniec każdego roku obrachunkowego (kalendarzowego) należy
dokonywać inwentaryzacji zapasów
magazynowych.
O sposobie prowadzenia gospodarki
materiałowej, w tym o sposobie ewidencjonowania materiałów, decyduje dyrektor szkoły. Decyzje w tych
sprawach znajdują odzwierciedlenie
w odpowiednich zapisach w polityce rachunkowości.
Artykuły spożywcze
W przypadku zakupu artykułów spożywczych prowadzenie magazynu
spożywczego i stosowanie wszystkich związanych z tym procedur jest
koniecznością.
W przypadku materiałów, dla których jest prowadzona ewidencja
ilościowo-wartościowa, ustawa o rachunkowości dopuszcza możliwość
przeprowadzania inwentaryzacji raz
na dwa lata.
Ewidencja przychodów i rozchodów
artykułów spożywczych może przebiegać na kartotekach magazynowych prowadzonych w formie ręcznej lub z zastosowaniem programu
komputerowego. Kartoteki składają
się na księgi pomocnicze (inaczej
zwane analitycznymi) do ksiąg rachunkowych prowadzonych przez
pracowników księgowości.
Na koniec każdego okresu sprawozdawczego konieczne jest sporządzenie zestawienia stanu zapasów
w jednostkach naturalnych oraz wartościowo.
Dyrektor może powierzyć pracownikom obowiązki w zakresie bieżącego monitorowania wykorzystywania materiałów, a także obowiązki
z zakresu prowadzenia ewidencji,
przeprowadzania inwentaryzacji czy
dokonywania zapisów księgowych
dotyczących przychodów i rozchodów materiałów.
Do najczęściej występujących w placówce oświatowej materiałów należy zaliczyć artykuły spożywcze
(jeśli w szkole przygotowuje się posiłki dla uczniów), środki czystości,
artykuły papiernicze – zarówno dla
celów administracyjnych, jak i do
pracy z dziećmi – oraz drobny sprzęt
biurowy.
Sposób prowadzenia gospodarki
materiałowej będzie zależeć od ro-
Prowadzenie kartotek magazynowych
wiąże się z koniecznością przestrzegania pewnych zasad. Zapisy muszą
być czytelne, a ewentualne poprawki
należy nanosić wyłącznie w taki sposób, aby możliwe było odczytanie
pierwotnego zapisu oraz wskazanie
osoby dokonującej poprawki, np. jeżeli kartoteki są prowadzone ręcznie,
poprawkę wprowadza się poprzez
skreślenie i wpisanie treści prawidłowej, a także opatrzenie parafką osoby
dokonującej korekty.
Gospodarka materiałowo-magazynowa to również konieczność prawidłowego przechowywania zapasów
magazynowych. W przypadku artykułów spożywczych jest to szczególnie
istotne. Muszą być zapewnione takie
warunki przechowywania, aby artykuły jak najdłużej zachowały świeżość
i zdatność do spożycia, oczywiście
zachowując termin przydatności do
spożycia określony przez producenta. Magazyny powinny być czyste,
suche, powinna w nich panować
właściwa temperatura. Powierzchnia
ścian i sufitów powinna być taka, aby
łatwo było utrzymać ją w czystości
(np. płytki ceramiczne, farba olejna).
W oknie magazynu należy zamonto-
Konsultacje specjalistów!
Nasi specjaliści w dziedzinie prawa oświatowego
udzielają Państwu porad telefonicznych
dwa razy w tygodniu: w poniedziałki i środy
w godzinach: 9.00–14.00.
Zachęcamy do korzystania
z konsultacji pod numerem: (22) 244 84 90.
14
NR 1 (113) • STYCZEŃ 2014
Wzór kartoteki magazynowej
………………………………………
numer (symbol) kartoteki
………………………………………
nazwa materiału (towaru)
Ilość
przychód
rozchód
Wartość
stan
przychód
rozchód
stan
Z
przeniesienia
……………………………
jednostka miary
lp.
data
rodzaj
i nr
dowodu
cena
jednostkowa
wać gęstą siatkę, która zabezpieczy
przed wpadaniem owadów. Otwory
na styku ścian i w podłodze powinny być tak zabezpieczone, aby uniemożliwić przedostanie się gryzoni
do magazynu.
Artykuły
przemysłowe
Najczęściej nie prowadzi się ewidencji środków czystości, artykułów
papierniczych czy drobnego sprzętu
biurowego ani tym bardziej nie składuje się ich w magazynie, ponieważ
są wymieniane i uzupełniane na bieżąco. Prawidłowa gospodarka takimi
materiałami polega głównie na stosowaniu przyjętych w szkole norm
zużycia oraz dokonywaniu zakupów
z zachowaniem zasad celowości i racjonalności wydatków.
Jednak prowadzenie pewnej uproszczonej ewidencji materiałów jest
możliwe i może mieć swoje uzasadnienie. Jest to rodzaj kontroli nad zakupywanymi materiałami, ewidencja
pozwala też określić częstotliwość
zakupów. Kontrola dokonywania zakupów materiałów pomoże również
w zmobilizowaniu pracowników do
racjonalnego gospodarowania nimi.
Przykłady prowadzenia uproszczonej ewidencji:
•drobny sprzęt biurowy – ewidencja
zawiera datę zakupu oraz wskazanie
miejsca, w którym sprzęt jest używww.monitorszkoly.raabe.pl
wany, lub osoby, która go użytkuje;
•drobny sprzęt gospodarstwa domowego – dla takich materiałów
ewidencja może być prowadzona
np. według miejsc użytkowania:
odrębnie dla artykułów, z których
korzystają pracownicy kuchni (naczynia, garnki, sztućce itd.), odrębnie dla artykułów, z których korzysta personel sprzątający (wiadra,
mopy itd.).
Magazyn gospodarczy funkcjonuje
najczęściej dla środków czystości,
które są zakupywane w ilości większej niż bieżące zużycie.
Jeżeli w szkole funkcjonuje magazyn
gospodarczy, obowiązują wówczas
wszystkie zasady dotyczące gospodarki magazynowej, w tym prowadzenie
ewidencji zapasów materiałowych.
Przykłady
zapisów w polityce
rachunkowości
Materiały takie jak: drobny sprzęt kuchenny (miski, talerze, wiadra, sztućce itp.), artykuły piśmienne i biurowe,
kosze na śmieci, żaluzje, lampki biurowe, drobne materiały przeznaczone do napraw sprzętu itp. nie są objęte gospodarką magazynową i w chwili
wydania do użytku są księgowane
w koszty.
Dla niżej wymienionych grup prowadzi się ewidencję ilościową w formie kart osobistego wyposażenia:
•aparaty telefoniczne,
•czajniki elektryczne,
•lampki biurkowe,
•kalkulatory, maszyny liczące.
W przypadku rozwiązania stosunku
pracy pracownik jest zobowiązany do
rozliczenia się z otrzymanego sprzętu.
Gospodarką magazynową są objęte
artykuły spożywcze i środki czystości, dla których ewidencja jest prowadzona w księgach pomocniczych,
w formie kartotek ilościowo-wartościowych.
Anna Żyła
specjalista ds. finansów oświaty
Podstawa prawna:
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r.
poz. 330).
Na stronie www.monitorszkoly.
raabe.pl do pobrania:
• Rejestr przyjęcia towaru
• Rejestr kontroli temperatury w chłodni/zamrażarce
• Rejestr kontroli temperatury i wilgotności w magazynie
artykułów spożywczych suchych
• Karta wydawanych środków czystościowych
• Karta pobranych sprzętów
i naczyń
15
ORZECZNICTWO
Powództwo o ustalenie stosunku pracy możliwe także
po zakończeniu umowy terminowej
Nauczyciel kontraktowy, z którym zawarto umowę o pracę na czas określony, mimo braku przesłanek z art. 10
ust. 7 Karty Nauczyciela może nawet
po wydaniu świadectwa pracy żądać ustalenia istnienia stosunku pracy zawartego na czas nieokreślony.
Tak orzekł Sąd Najwyższy w jednym
z ostatnich wyroków.
SN rozstrzygnął zagadnienie prawne
przedstawione mu przez sąd okręgowy.
Sprawa dotyczyła nauczyciela wychowania fizycznego, który był zatrudniony w zespole szkół na podstawie siedmiu umów o pracę na czas określony,
począwszy od 5 września 2003 r. do
31 sierpnia 2010 r., na podstawie art. 10
ust. 7 Karty Nauczyciela. Nauczyciel wystąpił do sądu z powództwem o ustalenie, że od 5 września 2003 r. łączyła
go z zespołem umowa o pracę na czas
nieokreślony oraz o przywrócenie go
do pracy na poprzednich warunkach,
ponieważ ostatnia z umów na czas
określony została już zakończona.
Sąd I instancji uznał, że w pozwanej
szkole istniały warunki do zatrudnienia
powoda na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od 1 września
2007 r. Stwierdził jednak, że niemożliwe jest ustalenie, że po 31 sierpnia
2010 r. łączy go ze szkołą stosunek pracy, ponieważ został on rozwiązany, a nauczyciel zaprzestał świadczenia pracy.
Nauczyciel w apelacji wniósł o ustalenie,
że łączy go ze szkołą stosunek pracy od
1 września 2007 r. na podstawie umowy na czas nieokreślony, a skoro tak, to
nie sposób twierdzić, że umowa wygasła z upływem czasu, na który została
zawarta, tj. 31 sierpnia 2010 r.
Sąd II instancji powziął wątpliwość,
czy po rozwiązaniu stosunku pracy zawartego z nauczycielem na czas określony i wydaniu mu świadectwa pracy może on żądać ustalenia, że stosunek pracy trwa nadal. Brak jednolitego stanowiska w orzecznictwie skłonił
sąd okręgowy do przedstawienia tego
zagadnienia do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu. Sąd Najwyższy przychylił się do stanowiska nauczyciela.
Dariusz Skrzyński
Uchwała SN z 4 października 2013 r.,
sygn. akt I PZP 3/13.
P Y TA N I A I O D P O W I E D Z I
Odpowiedź: Nie. Dyrektor jako kierownik zakładu pracy ma inne kompetencje i odpowiedzialny jest za
realizację innych zadań niż jako przewodniczący rady pedagogicznej. Nie
wszystkie obszary, którymi zajmuje się
dyrektor jako pracodawca, dotyczą
rady pedagogicznej. Zatem dyrektor,
zanim odpowie na pytanie członka
rady pedagogicznej, powinien ocenić,
16
• Przegląd zmian
obowiązujących
od 1 stycznia 2014 r.
• Praca z uczniem
przejawiającym
skłonność do zachowań
ryzykownych
• Egzaminy zewnętrzne
w nowej podstawie
programowej
• Ustanie stanu nieczynnego
– obowiązki dyrektora
• Prawne aspekty
organizowania zbiórek
pieniężnych
• Współpraca pracodawców
i organizacji pracodawców
ze szkołami zawodowymi
Wydawca:
Dr Josef Raabe Spółka Wydawnicza Sp. z o.o.
Wola Plaza, ul. Młynarska 8/12
01-194 Warszawa
tel. (22) 244 84 00, faks (22) 244 84 10
e-mail: [email protected]
www.raabe.com.pl
Rejestr przedsiębiorców: KRS 0000118704
(Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy
w Warszawie,
XII Wydział Gospodarczy KRS)
REGON: 011864960
NIP: 526-13-49-514
Kapitał zakładowy: 50 000 zł
Zamówienia i prenumerata:
tel. (22) 244 84 00,
faks (22) 244 84 10
e-mail: [email protected]
Ujawnienie imienia i nazwiska autora skarg
Pytanie: Czy dyrektor szkoły ma prawo – na żądanie nauczyciela – ujawnić
podczas posiedzenia rady pedagogicznej informacje, kto jest autorem wpływających do organów kontrolnych
skarg, w wyniku których są przeprowadzane w szkole kontrole?
W KOLEJNYCH NUMERACH
czy dotyczy ono zakresu spraw, za które odpowiada rada pedagogiczna.
Osoby biorące udział w zebraniu rady
pedagogicznej są zobowiązane do nieujawniania spraw, które mogą naruszać dobra osobiste uczniów lub ich
rodziców, a także nauczycieli i innych
pracowników szkoły. Istotne zatem będzie, kto składał skargi i jakiego obszaru
działalności szkoły dotyczyły. Ponadto dyrektor szkoły nie powinien znać
danych osobowych autora skarg, gdyż
każdy ma prawo do ich ochrony. Dyrektor nie powinien podawać publicznie danych autora skarg, których sam
nie powinien znać.
Konsultacje specjalistów:
pn., śr. 9.00–14.00
tel. (22) 244 84 90
Redakcja:
Redaktor prowadzący: Dariusz Skrzyński
Kierownik projektu: Renata Grochowska-Siudaj
Sekretarz redakcji: Eliza Otto
Projekt graficzny: Marzena Rosochacz
Skład: Graphics & Design Studio
Marcin Ziółkowski
Nakład: 4000 egz.
© Copyright by Dr Josef Raabe Spółka
Wydawnicza Sp. z o.o., Warszawa 2005
Uwaga!
Wszelkie prawa zastrzeżone.
Żadna część publikacji nie może być kopiowana
ani rozpowszechniana w jakiejkolwiek
postaci bez zgody wydawcy, gdyż stanowi to
naruszenie Ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie
autorskim i prawach pokrewnych.
Wydawnictwo nie ponosi odpowiedzialności
za skutki decyzji podjętych na podstawie
artykułów zamieszczonych w publikacji.
Dariusz Skrzyński
NR 1 (113) • STYCZEŃ 2014