czarny pr afryki

CZARNY PR AFRYKI
(lekcja geografii dla liceum)
opracowała: Ewa Kołodziej
Cele ogólne:
• uświadomienie, w jaki sposób jest kreowany wizerunek kontynentu
afrykańskiego
• pokazanie, z czego wynikają niektóre problemy krajów afrykańskich
• ukazanie wpływu turystyki na gospodarkę
• zapoznanie uczniów ze współczesnym obliczem krajów afrykańskich
Cele operacyjne:
• uczeń rozumie, dlaczego niektóre kraje afrykańskie mają rozwiniętą
gałąź turystyki, a inne nie
• uczeń wie, czym jest kolonializm i neokolonializm i potrafi wymienić
skutki tych zjawisk
• uczeń zdaje sobie sprawę, skąd się bierze obraz Afryki jako kontynentu
biednego
• uczeń potrafi dojrzeć podobieństwa i różnice w rozwoju krajów
afrykańskich i Polski na przestrzeni ostatnich trzech wieków, ze
szczególnym uwzględnieniem kolonializmu i zaborów
• uczeń potrafi wymienić ważne wydarzenia dla Polski i wybranych
krajów afrykańskich z tego samego przedziału czasowego
Metody nauczania:
• praca w grupie
• praca z mapą
• praca z tekstem
• pogadanka
• burza mózgów
• opis
Pomoce dydaktyczne:
• zdjęcia
• tekst kenijskiego dziennikarza
• mapa Afryki i Polski
• foldery turystyczne
Przebieg zajęć:
1. Nauczyciel zachęca uczniów, by powiedzieli, jak spędzają wakacje i
dla-czego podróżują w te, a nie inne miejsca. Pyta, jakie warunki muszą,
ich zdaniem, zostać spełnione, by ludzie wybierali konkretne
miejscowości, w których chcą wypocząć.
2. Uczniowie dostają przykładowe foldery i katalogi z polskich biur
podróży. Znajdują tam państwa afrykańskie. Zwracają uwagę na opisy
tych państw i zdjęcia. Zastanawiają się, dlaczego te, a nie inne państwa
zostały wybrane z całego kontynentu afrykańskiego i jak zostały
przedstawione. Nauczyciel pyta, jaki obraz konkretnych państw
afrykańskich jest kreowany poprzez takie wycieczki. Pyta, jakie
uczniowie znają państwa afrykańskie i skąd czerpią wiedzę o nich.
3. Nauczyciel krótko opowiada o Afryce, mówiąc o liczbie państw,
narodów/grup etnicznych, religii, języków i o warunkach klimatycznych.
Pokazuje fizyczną mapę Afryki, zadając uczniom pytanie, czy wiedzą,
dlaczego granice niektórych państw przebiegają w taki sposób. Mówi o
konferencji w Berlinie w 1884 roku, na której dokonano politycznego
podziału kontynentu. Zwraca uwagę na to, że w tamtym okresie nie było
dokładnych map Afryki i pokazuje, jak to wpłynęło na wytyczenie granic.
Tłumaczy, czym był kolonializm.
4. Na środku klasy nauczyciel kładzie duży kontur Afryki z zaznaczonymi
państwami. Uczniowie zostają podzieleni na grupy. Poszczególne grupy
uczniów dostają podstawowe informacje o grupach etnicznych (nazwy,
liczebność, język i kraje zamieszkania) i wypisują ich nazwy na konturze.
Widzą, że granice przebiegają inaczej, aniżeli tereny zamieszkania grup
etnicznych. Uczniowie (w grupach) wypisują skutki, jakie ich zdaniem
taka sytuacja mogła i może tworzyć. Piszą też, jakie skutki widoczne
dzisiaj, są owocem kolonializmu. Nauczyciel mówi, że państwa
afrykańskie w większości są bardzo młode, a niektóre narody/grupy
etniczne mają ze sobą kontakt od niedawna. Zwraca uwagę, że naród
nie jest czymś z góry danym. Europejskie narody w większości
ukształtowały się w wieku XIX, ale proces ten trwał wieki. Nauczyciel
tłumaczy, dlaczego w okresie pokolonialnym przywódcy nowych państw
afrykańskich nie chcieli korygować granic. Zwraca uwagę uczniów na
mnogość konfliktów, spowodowanych tym, że różne grupy etniczne
znalazły się w jednym państwie.
5. Następnie nauczyciel pokazuje mapę Polski w okresie zaborów.
Wspólnie szukają różnic i podobieństw w sytuacji Polski i krajów
afrykańskich.
6. Nauczyciel rozdaje uczniom fragment tekstu kenijskiego dziennikarza
Binyavangi Wainainy o tym, jak się przedstawia postkolonialną Afrykę:
Jak pisać o Afryce. Uczniowie dyskutują o tekście, mówiąc, czy się
zgadzają z autorem czy nie. Nauczyciel pyta, w jakich książkach czy
filmach można zobaczyć Afrykę z artykułu Wainainy.
7. Pracując w grupach uczniowie zastanawiają się, w jaki sposób można
zmienić oblicze afrykańskiego kontynentu i jak pisać czy mówić o Afryce
dzisiaj.