Ulotka informacyjna o Programie Spraw Precedensowych
Transkrypt
Ulotka informacyjna o Programie Spraw Precedensowych
www.hfhr.org.pl/precedens „Program Spraw Precedensowych wypełnił dotkliwą lukę w młodej polskiej demokracji. Ma on znaczenie nie tylko dla demokracji, dla państwa prawa i kultury prawnej, ale również dla społeczeństwa obywatelskiego w Polsce” prof. Wiktor Osiatyński Helsińska Fundacja Praw Człowieka O PSP W ramach Programu Spraw Precedensowych Helsińska Fundacja Praw Człowieka inicjuje strategicznie ważne postępowania sądowe i administracyjne lub przystępuje do już toczących się. Poprzez swoje uczestnictwo w tych postępowaniach PSP dąży do uzyskania przełomowych wyroków zmieniających praktykę stosowania prawa lub przepisy prawne w konkretnych kwestiach prawnych budzących poważne wątpliwości z punktu widzenia ochrony praw człowieka. Działalność PSP polega w szczególności na: •obserwowaniu rozpraw; •składaniu opinii przyjaciela sądu – opinii Fundacji, w których przedstawiamy dany problem istotny z punktu widzenia praw człowieka w świetle konstytucyjnym i prawnoporównawczym, nie odnosząc się bezpośrednio do stanu faktycznego sprawy; •uczestniczeniu w postępowaniach sądowych na prawach tzw. trzeciej strony – oznacza to, że w trakcie rozprawy reprezentanci Fundacji mają prawo wypowiadania się i składania wniosków oraz oświadczeń; • współpracy z kancelariami prawnymi oraz indywidualnymi prawnikami i zapewnianiu z ich strony reprezentacji sądowej i pomocy prawnej na zasadzie pro bono. Zespół PSP Maciej Bernatt – koordynator PSP, magister prawa i stosunków międzynarodowych UW, doktorant w Zakładzie Europejskiego Prawa Gospodarczego Wydziału Zarządzania UW; Artur Pietryka – prawnik w PSP, magister prawa na Wydziale Prawa i Administracji UW; Barbara Grabowska – prawnik w PSP, studentka V roku prawa Wydziału Prawa i Administracji UW; dr Adam Bodnar – sekretarz Zarządu Fundacji, adiunkt w Zakładzie Praw Człowieka Wydziału Prawa i Administracji UW; jako szef działu prawnego Fundacji sprawuje merytoryczny nadzór nad działalnością PSP. Rada Programowa PSP Sprawy objęte PSP są wynikiem starannej selekcji. Decyzja o włączeniu danej sprawy do prac PSP podejmowana jest przez Radę Programową. W skład Rady Programowej wchodzą: prof. Jan Barcz, prof. Grzegorz Janusz, prof. Wiktor Osiatyński, prof. Roman Wieruszewski, prof. Fryderyk Zoll, dr Agnieszka Graff, dr Piotr Kładoczny, dr Wiesław Staśkiewicz, Filip Wejman. W posiedzeniach Rady biorą udział: Danuta Przywara i dr Adam Bodnar jako przedstawiciele Zarządu Fundacji. W przeszłości członkami Rady byli również: adw. Wojciech Hermeliński, prof. Zbigniew Hołda oraz prof. Andrzej Rzepliński. Program Spraw Precedensowych Działalność PSP Działalność PSP dotyczy szeroko rozumianych praw człowieka, zarówno w relacjach pomiędzy jednostką a państwem, jak i pomiędzy podmiotami prywatnymi. Prowadzimy m.in. sprawy dotyczące dyskryminacji, wolności słowa, praw pracowniczych, wolności osobistej, prawa do sądu, wolności zgromadzeń oraz zrzeszania się. Pomoc w konkretnej sprawie jest udzielana o ile dzięki jej poprowadzeniu możliwa jest zmiana negatywnej praktyki z zakresu praw człowieka na szeroką skalę (wykraczająca poza jednostkowy przypadek). PSP wydaje co miesiąc biuletyn informacyjny, który rozsyłany jest do sądów, bibliotek, kancelarii oraz innych instytucji. Jest on dostępny również w wersji elektronicznej na stronie: www.hfhrpol.waw.pl/precedens/biuletyny. W 2009 r. aż trzech prawników współpracujących z PSP było nominowanych do tytułu Prawnik Pro Bono corocznie przyznawanego przez Fundację Uniwersyteckich Poradni Prawnych. Ostatecznie nagroda ta została przyznana prof. Zbigniewowi Hołdzie, który został uhonorowany także „Złotym Paragrafem” - nagrodą dla najlepszego adwokata, przyznawaną przez „Gazetę Prawną”. Wybrane, przełomowe sprawy, w których uczestniczyliśmy • wymiar sprawiedliwości – wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 24 października 2007 r. (SK 7/06), dotyczący niezgodności z Konstytucją regulacji asesora sądowego w polskim prawie (skarga konstytucyjna rozpoznana przez TK wspólnie ze skargą wniesioną przez adw. Wojciecha Koncewicza); • prawa więźniów - wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 26 maja 2008 r. (SK 25/07), w którym Trybunał uznał, że przepisy legalizujące przeludnienie polskich więzień naruszają Konstytucję (opinia przyjaciela sądu); • wolność zgromadzeń – wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 3 maja 2007 r. w sprawie zakazu Parady Równości w Warszawie w 2005 r. (sprawa Bączkowski i inni przeciwko Polsce, nr 1543/06; przygotowanie skargi); • prawa pracownicze – wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 16 lipca 2007 r. w sprawie Bożeny Łopackiej przyznający jej odszkodowanie za przepracowane nadgodziny w supermarkecie Biedronka (udział w postępowaniu jako organizacja społeczna); • wolność słowa – wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 12 maja 2008 r. (SK 43/05), zmieniający zasady odpowiedzialności dziennikarza za zniesławienie oraz wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 23 kwietnia 2008 r. (SK 16/07) rozszerzający zakres dozwolonej krytyki w zawodzie lekarza; • wolność osobista – wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 10 lipca 2007 r. (SK 50/06) stwierdzający niezgodność z Konstytucją regulacji stosowania obserwacji psychiatrycznych w procesie karnym (skarga konstytucyjna); • prawa kobiet – wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 20 marca 2007 r. w sprawie Tysiąc przeciwko Polsce, dotyczącej dostępu do przewidzianej polskim prawem aborcji (skarga nr 5410/03; opinia przyjaciela sądu); • dyskryminacja – wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 23 listopada 2009 r. w sprawie nosicielstwa wirusa HIV jako negatywnej przesłanki wykonywania zawodu policjanta (P 61/08, zapewnienie policjantowi reprezentacji pro bono). Sposób zgłaszania spraw do PSP Przesłanie drogą pocztową lub faksem opisu sprawy. Opis sprawy powinien zawierać wyłącznie najważniejsze fakty i nie być dłuższy niż dwie strony. Do opisu sprawy należy dołączyć kserokopie podstawowych dokumentów, w szczególności wyroków sądowych, decyzji administracyjnych oraz dokładny kontakt adresowy i telefoniczny. Każda sprawa wpływająca do PSP jest dokładnie analizowana przez prawnika PSP, w celu przedstawienia jej Radzie Programowej. Rada podejmuje decyzję o zakwalifikowaniu sprawy do PSP biorąc pod uwagę czy może ona istotnie wpłynąć na zmiany społeczne (przepisów prawnych, ich interpretacji lub praktyki orzeczniczej) w określonych dziedzinach. Rada Programowa PSP zbiera się raz na 2-3 miesiące. Zatwierdzenie sprawy przez Radę Programową jest równoznaczne z przyjęciem jej do PSP. Rada Fundacji Halina Bortnowska-Dąbrowska Janusz Grzelak Michał Nawrocki Marek Antoni Nowicki Stefan Starczewski Zarząd Fundacji Danuta Przywara, Prezes Jerzy Ciemniewski, Wiceprezes Adam Bodnar, Sekretarz Elżbieta Czyż, Skarbnik Janina A. Kłosowska, Członek Zarządu Helsińska Fundacja Praw Człowieka Program Spraw Precedensowych ul. Zgoda 11, pok. 410 00-018 Warszawa telefon: 022 556 44 71 faks: 022 556 44 75 e-mail: [email protected] www.hfhr.org.pl/precedens Partnerami głównymi PSP są kancelarie: Partnerami wspierającymi PSP są kancelarie: Sponsor programu: