Pobierz cały dokument w formacie PDF

PROGRAM WYCHOWAWCZY
PRZEDSZKOLA
PUBLICZNEGO NR 9
WE WŁOCŁAWKU
"Pomóżmy dzieciom, by każdy z nich stał się tym,
kim stać się może"
(Janusz Korczak)
Opracowany przez zespół nauczycieli:
1. Mgr Ewa Stelmasik
2. Mgr Małgorzata Skowrońską
3. Mgr Kamila Wojciechowską
Program zmodyfikowany przez:
1. Mgr Renata Belter
2. Mgr Agnieszka Madajska
Włocławek 2013
SPIS TREŚCI
I WSTĘP
II CELE PROGRAMU
III PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
IV ZADANIA PRZEDSZKOLA
V OBOWIĄZKI NAUCZYCIELI
VI PRAWA I OBOWIĄZKI RODZICÓW
VII PRAWA I OBOWIĄZKI DZIECKA
VIII STANDARDY OSIĄGNIĘĆ DZIECKA
IX SYSTEM MOTYWACJI
X OBSZRY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH
XI EWALUACJA
XII LITERATURA
XIII ZAŁĄCZNIKI
2
Podstawa prawna:
 Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
 Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
 Podstawa
programowa
wychowania
przedszkolnego
określona
w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r.
w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz
kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r.
Nr 4, poz. 17).
 Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( tekst jednolity Dz.
U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)
 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r.
w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz
kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół ( Dz. U. z 2009r. Nr
4, poz. 17)
 Rozporządzenie ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 czerwca 2009r. w
sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania
przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku
podręczników ( Dz. U. Nr 89. poz. 730)
 Statut Przedszkola Publicznego nr 9 we Włocławku
3
I
WSTĘP
Wśród wszystkich pojęć pedagogicznych ,,wychowanie” jest jednym
z trudniejszych do zdefiniowania. Można je rozpatrywać zarówno w węższym,
jak i w bardzo szerokim znaczeniu. Wychowanie jest, więc świadomym,
celowym i specyficznym działaniem pedagogicznym rodziców lub nauczycieli
dokonywanym głównie przez słowo oraz przykład osobisty zmierzającym do
osiągnięcia względnie trwałych zmian w rozwoju umysłowym, społecznym,
kulturowym i duchowym jednostki ludzkiej. Wychowanie, więc rozpoczyna się
w rodzinie, a przedszkole tylko je kontynuuje i ukierunkowuje. Jak powiedział
J. Dewey ,,przedszkolne życie powinno wyrastać stopniowo z życia domowego
[…] powinno podejmować i kontynuować zachowania, z którymi dziecko
oswoiło się już w domu”. Dlatego nauczyciel – wychowawca wraz z rodzicami
bierze czynny udział w kształtowaniu osobowości dziecka przygotowując je do
samodzielności, do dokonywania właściwych wyborów, odróżniania dobra od
zła, bądź ucząc je podejmować ważne decyzje. Ponieważ już u dzieci w wieku
przedszkolnym pojawiają się drobne konflikty lub zachowania agresywne,
których przyczyną w wielu przypadkach są błędy wychowawcze popełniane
przez rodziców, egocentryzm dziecięcy czy chęć dominacji. Dlatego jako
nauczyciele nie możemy zamykać oczu i udawać, że wszystko jest w porządku
bowiem jest to odpowiedni czas na to, aby z egoisty powstał człowiek
tolerancyjny, wrażliwy na drugiego człowieka, troskliwy posiadający własny
sposób radzenia sobie z emocjami oraz własny system wartości i oceny. Stąd też
rodzi się potrzeba stworzenia programu wychowawczego, który na podstawie
powszechnie
akceptowanego
systemu
wartości,
wszechstronnie
przygotowywałby dziecko do uczestnictwa w życiu społecznym, którego celem
będzie
poprawa
jakości
pracy
edukacyjnej
przedszkola,
ujednolicenie
oddziaływań wychowawczych nauczycieli i rodziców oraz skierowanie procesu
4
wychowawczego na właściwe tory. Poniższy program oparty jest na wieloletnich
obserwacjach zachowań dzieci i osiągnięć związanych z rozwojem społecznym
i emocjonalnym. Aby uniknąć ewentualnych możliwych potknięć życiowych
naszych wychowanków w życiu społecznym, dać im większe szanse rozwoju
pragniemy już teraz wykorzystać każdą chwilę i dany nam czas na pracę nad
pełnym rozwojem poznawczym i społecznym. Ugruntowanie pojęć i zasad
współżycia w społeczeństwie da mocne podstawy do przyszłego życia zgodnego
z obowiązującymi zasadami, jeżeli dziecko uzna je za własne i niepodważalne.
Przyjmując panujący powszechnie system wartości społecznych oraz wiek
rozwojowy dzieci pragniemy skupić się na zasadach i normach postępowania
ważnych dla dziecka i społeczności przedszkolnej oraz poza placówką.
Wychowanie to uczenie dzieci czerpania przyjemności z tego, co dobre (Platon).
Zadania programu wychowawczego można opisać określeniem R. Cambella,
który wychowane nazywa pełną miłości dyscypliną. Sama dyscyplina kojarzy się
bowiem przede wszystkim z karami, natomiast wychowanie to kształtowanie
umysłu i serca dziecka tak, aby stało się ono dobrym i twórczym członkiem
społeczeństwa; wychowywać – to pomagać w poszukiwaniu i odkrywaniu
wartości.
II
CELE PROGRAMU
Cele główne programu:
Celem głównym niniejszego Programu Wychowawczego jest: stwarzanie
warunków do pełnego rozwoju osobowości każdego z naszych wychowanków,
zgodnego z ich wrodzonym potencjałem i możliwościami w relacjach ze
środowiskiem społeczno – kulturowym i przyrodniczym, tj.:
 uczenie dziecka współżycia z ludźmi;
 uczenie pozytywnego stosunku do otaczającego świata i siebie
5
 uczenie zachowań społecznie akceptowanych
Cele szczegółowe programu:
 kształtowanie podstawowych powinności moralnych np. życzliwości,
tolerancji, uczciwości, sprawiedliwości, odpowiedzialności,
 tworzenie więzi uczuciowej z rodziną i środowiskiem, w którym dziecko
wzrasta,
 rozwijanie
umiejętności
polubownego
rozwiązywania
spraw
konfliktowych i dochodzenia do kompromisu,
 rozwijanie umiejętności rozróżniania dobra od zła,
 uświadomienie złożoności otaczającego świata i czyhających zagrożeń,
 uświadomienie dzieciom swoich praw i obowiązków,
 rozwijanie poczucia własnej wartości.
III
PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
1. Metody pracy
 Podające: opowiadanie, pogadanka, historyjka obrazkowa, wiersze,
piosenki, praca z obrazkiem, rozmowa
 Aktywizujące: drama, pedagogika zabawy, pokaz, wystawa
 Problemowe: gry dydaktyczne, burza mózgów, inscenizacja, śniegowa
kula,
 Praktyczne: ćwiczenia, gry dydaktyczne zabawy intelektualne np.
krzyżówki, rebusy, rozsypanki, quizy
2. Formy pracy
 Praca indywidualna
6
 Zabawa oraz inne rodzaje działalności dzieci pozwalające na rozwijanie
własnej inicjatywy,
 Czynności samoobsługowe dzieci oraz prace użyteczne na rzecz
przedszkola, domu itp.
 Spacery i wycieczki
 Zajęcia zorganizowane przez nauczyciela z całą grupą lub prowadzone
w mniejszych zespołach
 Udział w imprezach i uroczystościach organizowanych na terenie
przedszkola i poza nim
 Udział w konkursach, festiwalach , quizach, turniejach
3. Warunki bazowe niezbędne do realizacji programu:
 Sale zabaw dla każdej grupy
 Pomoce dydaktyczne do zajęć , zabaw
 Wyposażone kąciki zabaw i sale do zabaw
 Ogród przedszkolny
IV
ZADANIA PRZEDSZKOLA
1. Zbadać oczekiwania rodziców w zakresie metod wychowawczych.
2. Poznać i stosować metody skutecznego oddziaływania wychowawczego.
3. Systematycznie prowadzić zajęcia profilaktyczno – edukacyjne uczące
dzieci, jak sobie radzić w trudnych sytuacjach oraz chroniące je przed
niebezpieczeństwem.
4. Współdziałać z instytucjami oraz specjalistami w celu otoczenia opieką
i terapią dzieci dotknięte przemocą.
5. Współdziałać z rodzicami, wykorzystując skutecznie środki komunikacji
interpersonalnej dla wspólnego rozwiązywania problemów.
7
6. Wspierać działania wychowawcze rodziców, integrować oddziaływania
wychowawcze własne, rodziny, środowiska.
7. Prowadzić dostosowane do możliwości dzieci formy wyrabiające
asertywność, poczucie własnej wartości, umiejętności słuchania innych
i skutecznej komunikacji międzyludzkiej.
8. Stosować system wzmacniania pozytywnych zachowań dzieci.
9. Uczyć tolerancji i akceptować inność.
V
OBOWIĄZKI NAUCZYCIELI
1. Systematycznie poszerzać zakres kompetencji wychowawczych.
2. Poznać
środowisko
wychowawcze
dziecka,
a
w
szczególności
oczekiwania rodziców wobec przedszkola.
3. Tworzyć bezpieczną dla dziecka atmosferę, warunkującą zdrowie
fizyczne i psychiczne.
4. Kształtować powszechnie uznane postawy zgodnie z wartościami: dobra,
prawdy, piękna i miłości.
5. Stosować środki wychowawcze wzmacniające pozytywne zachowania
dzieci.
6. Eliminować zachowania niepożądane.
7. Ściśle
współpracować
z
rodziną
dziecka
w
celu
ujednolicenia
oddziaływań wychowawczych.
8. Wzajemnie wspierać swoje oddziaływania w ramach współpracy
koleżeńskiej.
VI
PRAWA I OBOWIĄZKI RODZICÓW
Rodzice mają prawo:
8
1. Zapoznania się programem oraz z zadaniami wynikającymi z programu
rozwoju przedszkola i planów pracy nauczyciela w danym oddziale.
2. Uzyskanie na bieżąco rzetelnej informacji na temat swojego dziecka.
3. Wyrażanie i przekazywanie nauczycielowi oraz dyrektorowi wniosków,
propozycji oraz uwag dotyczących pracy przedszkola.
4. Wyrażanie i przekazywanie opinii na temat pracy przedszkola organowi
prowadzącemu i nadzorującemu pracę pedagogiczną poprzez swoje
przedstawicielstwo tj. Radę Pedagogiczną.
5. Bezpośrednio rozmawiać z nauczycielem o trudnych sprawach
wychowawczych.
6. Decydować o liczbie godzin pobytu dziecka w przedszkolu.
7. Mogą czynnie uczestniczyć w życiu przedszkola.
8. Uczestniczenia w zajęciach wychowawczo – dydaktycznych oraz
uroczystościach przedszkolnych.
9. Czynnie wspierać przedszkole w jego działaniach.
10. Współpracować z nauczycielami, oferując wszechstronną pomoc.
11. Proponować charakter zajęć dodatkowych.
Podstawowe obowiązki rodziców dziecka:
1. Przestrzeganie Statutu Przedszkola Publicznego Nr 9
2. Zaopatrzenie dziecka w niezbędną odzież, przedmioty, przybory.
3. Respektować uchwały Rady Pedagogicznej i Rady Rodziców w ramach
ich kompetencji.
4. Przyprowadzanie i odbieranie dziecka z przedszkola osobiście lub przez
upoważnione osoby.
5. Przestrzeganie godzin pracy przedszkola.
6. Terminowe uiszczanie odpłatności za pobyt dziecka w przedszkolu.
9
7. Informowanie o przyczynach nieobecności dziecka w przedszkolu,
niezwłoczne powiadamianie zatruciach pokarmowych i chorobach
zakaźnych.
8. Przestrzeganie zasad higieny i BHP na terenie przedszkola.
9. Wykazywanie
zainteresowanie
postępami
dziecka
w
procesie
dydaktyczno – wychowawczym, uczestniczyć w zebraniach rodziców,
utrzymywać stały kontakt z nauczycielami bądź dyrektorem przedszkola
w celu uzyskania aktualnych informacji o dziecku.
VII
PRAWA I OBOWIĄZKI DZIECKA
Przedszkolak ma prawo do:
1. Właściwie zorganizowanego procesu opiekuńczo – wychowawczo –
dydaktycznego zgodnie z zasadami higieny pracy umysłowej.
2. Szacunku dla wszystkich jego potrzeb, życzliwego i podmiotowego
traktowania.
3. Ochrony przed wszelkimi formami wyrażania przemocy fizycznej bądź
psychicznej.
4. Wyrażania swoich uczuć i myśli.
5. Do nauki przez zabawę i bycie sobą.
6. Opieki i ochrony.
Dziecko w przedszkolu ma zagwarantowane prawo do:
1. Godności i nietykalności osobistej.
2. Wyrażania swobody myśli, sumienia, wyznania.
3. Akceptacji takim jakim ono jest.
4. Warunków sprzyjających jego rozwojowi
5. Indywidualnego rozwoju i własnego tempa tego procesu.
10
6. Ochrony zdrowia.
7. Nienaruszalności cielesnej.
8. Korzystania z dóbr kulturalnych.
9. Poszanowania własności.
10. Znajomości swoich praw.
11. Spokoju i samotności, gdy tego potrzebuje.
12. Aktywnej dyskusji z dziećmi i z dorosłymi.
13. Aktywnego kształtowania kontaktów społecznych i otrzymania w tym
pomocy.
14. Zabawy i wyboru towarzyszy zabaw.
15. Posiadania osób odpowiedzialnych i zaangażowanych do których może się
zwrócić.
16. Codziennego pobytu na powietrzu, o ile pozwalają na to warunki
pogodowe.
17. Badania i eksperymentowania.
18. Doświadczania
konsekwencji
własnego
zachowania
(ograniczonego
względami bezpieczeństwa).
19. Różnorodnego, bogatego w bodźce i poddającego się procesom twórczym
otoczenia.
20. Snu i wypoczynku, jeśli jest zmęczone, a nie do snu „na rozkaz”.
21. Jedzenia i picia, gdy jest głodne i spragnione, ale również prawo do nauki.
22. Regulowania własnych potrzeb.
23. Zdrowego jedzenia.
24. Ochrony zdrowia.
25. Ochrony przed wszelkimi formami wyrażania przemocy fizycznej
i psychicznej.
26. Korzystania z oferty zajęć dodatkowych.
11
Dziecko w przedszkolu ma obowiązek w trosce o bezpieczeństwo własne
i kolegów:
Przestrzegać wszelkie umowy zawarte z nauczycielką, a w szczególności:
1. Nie oddalać się od grupy bez zgody nauczycieli.
2. Zgłaszać wszelkie wypadki, uszkodzenia np. związane ze zdrowiem
dzieci, sygnalizować złe samopoczucie.
VIII
STANDARDY OSIĄGNIĘĆ:
Dziecko:
1. Dostrzega i rozumie potrzeby innych , akceptuje ich odrębność.
2. Rozumie i przestrzega zasady zgodnego współżycia w grupie.
3. Potrafi
kulturalnie
zwracać
się
do
innych,
używa
zwrotów
grzecznościowych.
4. Ma poczucie własnej wartości, wiary we własne siły, możliwości
i umiejętności.
5. Potrafi nazywać, wyrażać i kontrolować swoje emocje.
6. Szanuje wolność innych, cudze zdanie.
7. Wyraża swoje uczucia, potrzeby i oczekiwania, a także dostrzega je
u innych.
8. Rozumie
znaczenie
dialogu
w
rozwiązywaniu
sporów,
potrafi
argumentować swoje racje, oceny i odczucia.
9. Zna i kultywuje tradycje rodzinne, lokalne, regionalne i narodowe.
10. Ma świadomość przynależności narodowej: rozpoznaje godło i barwy
narodowe, rozumie pojęcie ojczyzna.
11. Rozumie konieczność przestrzegania zasad zgodnego współżycia ze
światem przyrody, przejawia postawy proekologiczne.
12
12. Rozumie potrzebę stosowania profilaktyki prozdrowotnej
13. Zauważa sytuacje zagrażające bezpieczeństwu własnemu i innych,
potrafi unikać zagrożeń.
14. Umie funkcjonować w środowisku zgodnie z przyjętym powszechnie
kanonem norm społecznych.
15. Zna swoje prawa i obowiązki.
16. Szanuje wartości: prawdę, dobroć, piękno, sprawiedliwość, uczciwość,
życzliwość, szacunek, wyrozumiałość.
17. Rozumie swoje prawo do pomocy ze strony dorosłych w trudnych
sytuacjach.
18. Ma
poczucie
obowiązkowości,
odpowiedzialności
i
wytrwałości
decydujące o doprowadzeniu do końca rozpoczętej pracy.
19. Potrafi cieszyć się z własnych sukcesów, docenia sukcesy innych, umie
z godnością przyjmować porażki.
20. Interesuje się otaczającym światem, poszukuje odpowiedzi na nurtujące
go pytania.
IX
SYSTEM MOTYWACJI
Dzieci potrzebują precyzyjnego określenia, co jest dozwolone, a czego nie
wolno. Opracowując wspólnie z nimi kodeks postępowania musimy zarówno
wspierać i motywować je do przestrzegania obowiązujących norm i zasad, jak
również konsekwentnie je egzekwować. Skutecznym środkiem wychowawczym
są nagrody i pochwały. Mają one wartość zachęcającą do pracy dla każdego
człowieka, a tym bardziej dla dziecka. Uznanie i akceptacja mobilizują
do dalszych wysiłków.
System
motywacji
dzieci
dotyczy
eliminowania
zachowań
niepożądanych, nabywania właściwych nawyków, umiejętności i postaw, czyli:

prawidłowego
wykonywania
czynności
13
higienicznych,
rozwijania
umiejętności
samoobsługowych
korzystanie
z
ręcznika,
(dozowanie
korzystanie
z
wody,
używanie
mydła,
toalety,
mycie
zębów),
utrzymania czystości przyborów toaletowych, poszanowania intymności,

przestrzegania
zakazu
umów
biegania
w
przestrzegania
grupowych
sali
zabaw,
kompromisu
w
zabawach
eliminacji
w
samorzutnych:
zachowań
zabawie,
agresywnych,
eliminowania
hałasu,
poszanowania dla pracy i działalności innych, dbałości o porządek,
 wyrabiania umiejętności zabawy i pracy w grupie, w zespole, podczas zajęć
organizowanych,
współdziałania
w
z
nieprzeszkadzaniu
szczególności:
kolegami,
innym,
respektowania
skupiania
słuchaniu
uwagi
innych,
poleceń
na
nauczyciela,
danej
czynności,
sygnalizowaniu
w
miarę
możliwości chęci wypowiadania się, przyjmowania prawidłowej postawy,

kształtowania
nawyków
kulturalnego
spożywania
posiłków
i właściwego zachowywania się przy stole: prawidłowej postawy przy
stole,
i
umiejętnego
serwetek,
innym

w
posługiwania
eliminowania
jedzeniu,
przestrzegania
w
umów
się
sztućcami,
głośnych
miarę
rozmów,
możliwości
dotyczących
korzystania
kubka
nieprzeszkadzania
zjadania
zachowania
z
swojej
poza
porcji,
budynkiem
przedszkolnym: przestrzegania zasad bezpiecznego poruszania się po drogach,
nieoddalania się od grupy, reagowania na sygnały nauczycielki, zachowania
postawy
asertywnej
zabawy
w
w
ogrodzie
stosunku
do
przedszkolnym,
osób
obcych,
bezpiecznej
poszanowania
przyrody.
Bardzo skutecznym środkiem wychowania są pochwały i nagrody. Mają
one właściwości zachęcające i pobudzające do wysiłku każdego człowieka,
szczególnie dziecko.
Nagradzamy za:
 podporządkowanie się umowom, zasadom wspólnie ustalonym;
 bezinteresowną pomoc słabszym;
14
 za wysiłek włożony w wykonanie pracy, zadania z uwzględnieniem
możliwości dziecka;
 za bardzo dobre wypełnianie przyjętych na siebie obowiązków (np.
dyżury).
Formy nagród:
 pochwała indywidualna,
 pochwała wobec grupy,
 pochwała w postaci specjalnego znaczka, nalepki,
 pochwała przed rodzicami,
 pochwała w postaci różnych emblematów uznania (serduszka, minki itp.),
 dostęp do atrakcyjnej zabawki, zajęcia, zabawy.
Po ustaleniu norm postępowania wskazane jest ustalenie określonych
konsekwencji za brak podporządkowania się przyjętym normom, umowom
i zasadom.
Środki zaradcze stosujemy za:
 nieprzestrzeganie ustalonych zasad i norm współżycia w grupie
i w przedszkolu;
 stwarzanie sytuacji zagrażających bezpieczeństwu własnemu i innych;
 agresywne zachowanie skierowane na dorosłych, dzieci i przedmioty;
 przeszkadzanie innym w zabawie;
 celowe niewywiązywanie się z podjętych obowiązków;
 niszczenie cudzej własności oraz wytworów prac innych dzieci.
Formy środków zaradczych w przypadku niestosowania się do ustalonych
wspólnych zasad:
 słowne upomnienie, czyli rozmowa (przypomnienie obowiązujących
zasad),
 poinformowanie rodziców o przewinieniu,
 upomnienie wobec grupy,
15
 wyrażanie przez nauczyciela swojego smutku i zawodu z powodu
zachowania dziecka,
 propozycje aktywności mającej na celu rozładowanie negatywnych
emocji,
 ukazywanie następstw zachowania, aby skłonić do autorefleksji,
 odsunięcie na krótki czas od zabawy, czasowe odebranie przyznanego
przywileju, np. utrata funkcji dyżurnego (spokojna i rzetelna informacja
dotycząca czynu, a nie uderzająca w charakter dziecka).
Budowanie systemu motywacji opiera się na stosowaniu nagrody zaraz po
wystąpieniu zachowania pożądanego, przechodzeniu od nagradzania ciągłego do
sporadycznego, nagradzania nie tylko efektów, ale też prób wykonania
czynności. Dziecko częściej reaguje na pochwałę niż na karę, dlatego też
program
wychowawczy
przedszkola
oparty
jest
na
wzmocnieniach
pozytywnych, nauczyciele jednak powinni unikać nadmiaru nagród, zachowując
konsekwencję w stosowaniu wzmocnień. Wychowawcy opracowując wspólnie
z dziećmi „Kodeks postępowania” z jednej strony wspierają je i motywują do
przestrzegania norm i zasad, z drugiej – konsekwentnie egzekwują go. Dziecko
bowiem potrzebuje precyzyjnego i wyraźnego określenia, co jest dozwolone,
a czego nie wolno.
16
X
OBSZARY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH
REALIZOWANYCH NA SZCZEBLU EDUKACJI
PRZEDSZKOLNEJ
Obszar
STANDARDY
OSIĄGNIĘĆ DZIECI
 używa form
„BĄDŹ
KULTURALNY”
PROPONOWANE SPOSOBY
REALIZACJI
 uczenie się stosowania zwrotów
grzecznościowych –
proszę, dziękuję,
przepraszam
w określonych sytuacjach;
 dostarczanie dzieciom wzorów
właściwego zachowania (postaw
nauczyciela, pracowników, postaci
z utworów literackich);
 utrwalanie nawyków kulturalnego
zachowania się w miejscach
publicznych.
 pamięta o zwrotach
grzecznościowych –
 stosowanie zwrotów
grzecznościowych przez
posiada nawyk
witania się, żegnania
z innymi stosując
słowa kluczowe:
pracowników i rodziców – nauka
poprzez naśladownictwo;
 utrwalanie używania słów w ciągu
pobytu dziecka w przedszkolu
dzień dobry, do
i poza nim – codzienne sytuacje
widzenia
z życia przedszkola, symulacje,
zabawy, gry, scenki rodzajowe.
17
 jest miłe dla innych
 stosowanie miłych słów oraz
osób – kolegów,
dziękowanie innym za nie
koleżanek,
w codziennych sytuacjach życia
dorosłych
przedszkolnego;
 wzbogacanie wiedzy w tym
zakresie poprzez organizację
zabaw, spotkań z bohaterami
bajek, baśni, opowiadań;
 okazuje szacunek
dorosłym i osobom
 uwrażliwianie na potrzeby innych
członków rodziny;
 organizowanie uroczystości
starszym
przedszkolnych z udziałem
rodziców, pracowników, babć,
dziadków;
 organizowanie spotkań
integracyjnych – poznawanie się
poprzez wspólną zabawę.
 podejmowanie prostych
 dba o estetykę
obowiązków w domu
otoczenia,
w którym przebywa
i w przedszkolu;
 szanowanie wspólnych zabawek
i odkładanie na wyznaczone
miejsce;
 wprowadzanie dyżurów
w różnych kącikach zabaw, przy
posiłkach, szatni, łazience itp.
18
 wdrażanie do odpowiedzialnego
realizowania powierzonego
zadania;
 uczenie przestrzegania zasad
dotyczących porządku i
poszanowania zieleni w bliższym
i dalszym otoczeniu – życie
zgodne z naturą.
 podejmowanie prostych
 dba o estetykę
obowiązków w domu
otoczenia,
w którym przebywa
i w przedszkolu;
 szanowanie wspólnych zabawek
i odkładanie na wyznaczone
miejsce;
 wprowadzanie dyżurów
w różnych kącikach zabaw, przy
posiłkach, szatni, łazience itp.
 wdrażanie do odpowiedzialnego
realizowania powierzonego
zadania;
 uczenie przestrzegania zasad
dotyczących porządku
i poszanowania zieleni
w bliższym i dalszym otoczeniu –
życie zgodne z naturą.
19
 stosuje zasady
 codzienne kształtowanie zasad
kulturalnego
kulturalnego spożywania
zachowania się przy
posiłków;
 opanowanie nawyków
stole
kulturalnego jedzenia (nie
mówienia z pełną buzią, gryzienia
pokarmów itp.);
 przyjmowanie prawidłowej
postawy podczas posiłków
i pracy przy stolikach.
 słucha, gdy ktoś
 wykorzystanie najprostszych zasad
mówi – nie
przerywa; dzieli się
wrażeniami, gdy
„savoir-vivru” i stosowanie ich
w codziennych sytuacjach;
 ujednolicenie oddziaływań
inni słuchają.
wychowawczych z rodzicami
w tym zakresie.
„BĄDŹ
KOLEŻEŃSKI”
 zgodnie bawi się
z rówieśnikami
 wdrażanie do zgodnej zabawy z
kolegami i obserwowanie
zachowań dzieci;
 zawieranie umów, ustalanie reguł
i zasad właściwego zachowania
się w grupie rówieśniczej oraz
konsekwentne ich przestrzeganie.
 szanuje cudzą
 interesowanie się wytworami
własność
swoich kolegów, dostrzeganie
20
trudu włożonego w ich powstanie;
 poszanowanie własności
i wytworów pracy kolegów;
 potrafi podzielić się
 rozumienie, że inni mają potrzebę
z kolegami tym, co
uczestnictwa w zabawach,
ma
korzystania z zabawek,
spożywania słodyczy i w związku
z tym dzielenie się nimi;
 dostrzeganie i przeciwstawianie
się przejawom samolubstwa,
okrucieństwa, przeżywania,
dokuczania – rozumienie przeżyć
z tym związanych;
 dostrzeganie i przeciwstawianie
 nie wyrządza
się przejawom samolubstwa,
nikomu krzywdy –
nie wyśmiewa się,
nie przedrzeźnia, nie
przezywa
okrucieństwa, przezywania,
dokuczania – rozumienie przeżyć
z tym związanych;
 wczuwanie się w rolę osoby
pokrzywdzonej wykorzystując
odpowiednie rekwizyty,
organizując scenki dramowe;
 opiekowanie się nowymi kolegami
 pomaga
oraz tymi, którzy tej pomocy
potrzebującym
potrzebują;
kolegom
21
Ustalenie reguł i norm życia w grupie,
„KONTROLUJ
SWOJE
ZACHOWA –
NIE”
 unika krzyku, kłótni,
przestrzeganie ich – Kodeks Grupy;
przestrzega
określonych umów –
rozumie
 posługiwanie się umiarkowanym
głosem,
konsekwencje
łamania przyjętych
 mądre rozwiązywanie zaistniałych
konfliktów ;
umów
 nazywa pozytywne
cechy charakteru:
 prowadzenie rozmów dotyczących
własnych ocen i odczuć, liczenie
się z uczuciami drugiej osoby,
koleżeńskość,
 stosowanie technik
życzliwość,
uprzejmość,
terapeutycznych, ułatwiających
tolerancję
dziecku wyzwolenie
pozytywnych i negatywnych
emocji np. darcie papieru,
dmuchanie na bibułkę
przyczepioną do nosa, zgniatanie
gazety;
 słuchanie utworów literackich,
 sytuacje edukacyjne, scenki
dramowe – nazywanie cech
charakteru głównych postaci;
22
 prawidłowo
 uczenie właściwego przyjmowania
przyjmuje krytykę,
pochwał i krytyki,
 poszukiwanie sposobów
cieszy się z
sukcesów
nagradzania sukcesów innych;
 unika kłamstwa
 rozumienie konsekwencji
kłamstwa dla siebie i innych,
 podejmowanie oceny
postępowania własnego i kolegów
w konkretnych sytuacjach;
 rozróżnia prawdę
i fałsz; dobro od zła
 rozróżnianie prawdy, fałszu,
fantazji, kłamstwa w utworach
literackich i w sytuacjach
codziennych,
 podejmowanie prób oceny
i ocenianie postępowania
bohaterów bajek i opowiadań,
 układanie zakończeń historyjek
obrazkowych, przewidywanie
skutków złego postępowania,
wyciąganie wniosków;
 zwraca się z
 poznawanie wzorców właściwego
problemami do
zachowania – postawa
drugiej osoby
nauczyciela, postacie z literatury,
 tworzenie przyjaznej aury dającej
dziecku poczucie bezpieczeństwa.
23
„DBAJ O
 przestrzega zakazu
 ustalenie zasad warunkujących
BEZPIECZEŃST
nie oddalania się od
bezpieczeństwo podczas pobytu w
WO”
grupy (z
przedszkolu (sala, ogród
określonego
przedszkolny) oraz na
miejsca)
wycieczkach;
 przestrzeganie zakazu spożywania
 rozumie zakaz
produktów nieznanego
brania do rąk
pochodzenia (owoce, rośliny,
nieznanych
grzyby, słodycze itp. otrzymywane
przedmiotów,
od obcych);
produktów
 informuje dorosłych
 omówienie sposobu postępowania
o swoich
w razie złego samopoczucia,
dolegliwościach,
skaleczenia czy innej
złym samopoczuciu
dolegliwości;
 zapamiętanie własnego imienia,
 zna swoje imię,
nazwisko i adres
nazwiska i adresu zamieszkania
poprzez stosowanie zabaw
zamieszkania
dydaktycznych i tematycznych;
 dostarczanie dzieciom wzorów
 unika
niebezpiecznych
zabaw i zachowań
zachowania (filmy edukacyjne,
teatrzyki, pogadanki) – poznanie
konsekwencji niebezpiecznych
zabaw i zachowań;
24
 zachowuje
 poznanie niektórych możliwości
ostrożność w
radzenia sobie w sytuacjach
kontaktach z obcymi
zagrażających własnemu
bezpieczeństwu
 nie zbliża się do
 oglądanie slajdów, filmów o
nieznanych zwierząt
właściwym zachowaniu w ZOO;
 spotkanie z weterynarzem –
omówienie zachowań zwierząt
gdy: zwierzę jest zdenerwowane,
chore, boi się;
 przestrzega zasad
ruchu drogowego
 wprowadzenie zasad pieszego
ruchu drogowego;
 dostarczenie wzorców właściwego
dla pieszych
zachowania się na ulicy
(wycieczki na skrzyżowanie, filmy
edukacyjne, książki);
 współpraca z Policją, WORD
 uważnie porusza się
 ustalenie jasnych zasad
po budynku
warunkujących bezpieczeństwo
przedszkola oraz w
podczas pobytu w przedszkolu –
ogrodzie
przestrzeganie umów grupowych.
przedszkolnym
„DBAJ
O SWOJE
 nie krzyczy, mówi
umiarkowanym
 rozmowy z dziećmi, przykład
osobisty nauczyciela;
25
ZDROWIE”
 zabawy słuchowe, muzyczno-
głosem
ruchowe, dydaktyczne
 często przebywa na
 prowadzenie zabaw ruchowych na
świeżym powietrzu,
sprzęcie terenowym, z
hartuje swój
wykorzystaniem sprzętu
organizm
sportowego;
 ubieranie się stosownie do
warunków atmosferycznych oraz
danej sytuacji (nie przegrzewanie,
nie wyziębianie organizmu)
 spacery wycieczki do różnych
środowisk przyrodniczych;
 udział w zawodach, olimpiadach
sportowych
 zjada urozmaicone
posiłki
 zachęcenie o zjadania posiłków
przygotowanych w przedszkolu
 omówienie z dziećmi zawartości
witamin w poszczególnych
produktach;
 zachęcenie o zjadania zdrowych
produktów potrzebnych do
prawidłowego rozwoju;
 wyeliminowanie z diety dziecka
słodyczy, chipsów oraz
szkodliwych napojów typu cocacola
26
 pamięta o
 dbanie o częste mycie rąk (przed
korzystaniu z
posiłkiem, po skorzystaniu z
zabiegów
toalety, po skończonej zabawie);
 uświadomienie konieczności
higienicznych
mycia zębów co najmniej dwa
razy dziennie;
 dbanie o wygląd i higienę osobistą
(paznokcie, włosy, schludny
ubiór)
 korzystanie z chusteczek
higienicznych w razie potrzeby;
 podczas kichania i kasłania
zasłanianie ust chusteczką lub
ręką w okolicy łokcia;
 nie obawia się
 organizowanie w przedszkolu
wizyty u lekarza
spotkań z pracownikami służby
zdrowia (pediatra, pielęgniarka,
stomatolog);
 rozmowy z dziećmi na podstawie
historyjek obrazkowych,
literatury;
 organizowanie wycieczek do
ośrodków zdrowia, apteki;
 wdrażanie do potrzeby
kontrolowania i leczenia zębów.
„POZNAJ
TRADYCJE
 kultywuje tradycje
 pobudzanie ciekawości do
interesowania się historią
swojej rodziny
i tradycjami swojej rodziny.
RODZINNE
27
 aktywnie uczestniczy
I NARODOWE”
w przygotowaniach do świąt
 pamięta o
 wzmacnianie więzi rodzinnych
uroczystościach
poprzez udział członków rodziny
rodzinnych
w uroczystościach
organizowanych w przedszkolu,
zajęciach otwartych, festynach;
 samodzielne wykonanie
upominków dla członków
rodziny;
 jest dumne z kraju,
w którym mieszka
 uświadomienie dzieciom ich
przynależności narodowej
(zajęcia, każda nadarzająca się
okazja) – jesteśmy Polakami,
mieszkamy w Polsce;
 poznawanie mapy Polski,
najważniejszych miast i rzek;
 szanuje język
 słuchanie legend, oglądanie
ojczysty i tradycje
filmów o tematyce narodowej,
narodowe
poznawanie godła, herbu i flagi
Polski oraz naszego miasta;
 zna piękno swojego
 organizowanie spacerów
kraju, regionu,
i wycieczek – kierowanie
miast
obserwacji dziecka na miejsca
charakterystyczne dla dzielnicy,
28
miasta, kraju.
 wie, gdzie pracują
 prowadzenie rozmów, zajęć
jego rodzice i zna
dotyczących poznawania pracy
wartości
zawodowej rodziców, dziadków,
wypływające z
zapraszanie przedstawicieli na
wykonywanego
zajęcia do przedszkola,
 realizowanie tematów
zawodu
kompleksowych dotyczących
poznawania zawodów np.
strażaka, lekarza, policjanta,
nauczyciela itp.
XI
EWALUACJA
Przedszkole jako instytucja wychowująca przekazuje dzieciom przede
wszystkim treści wychowawcze wplecione w rytm życia codziennego,
zajęcia i zabawy. Wyposaża małego człowieka w bogaty bagaż norm i zasad
postępowania. Kształtuje zatem określone postawy moralne.
Cel definiuje się jako wyobrażony stan rzeczy mogący być skutkiem
naszego działania w określonym czasie. Jest to zatem widoczny efekt naszej
pracy. Jak obserwować efekty kształcenia? Czy prezentowane przez dziecko
postawy, które według nas są widocznym efektem wychowawczym,
to rzeczywiste przekonania dziecka, czy tylko odgrywane dla nas
zachowania?
Trudno jest zmierzyć czy też ocenić stopień osiągnięcia celów
w wychowaniu. Ewaluacja uwzględniać powinna opinię wychowanków,
rodziców, nauczycieli, wytwory dzieci.
29
Sposoby ewaluacji:
 rozmowy z dziećmi
 ocena grupy przez nauczyciela
 analiza wytworów dziecięcych
 ankieta dla rodziców
 ankieta dla nauczycieli
 analiza dokumentów – dziennik, plany miesięczne grup,
 ocena realizacji "Programu Wychowawczego" na końcowej radzie
pedagogicznej.
XII
LITERATURA
1. R. Campbell, Sztuka zrozumienia, czyli jak naprawdę kochać swoje dziecko,
Vocatio, Warszawa 1998.
2.R. Cole, Inteligencja moralna dzieci, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2003.
3.J. Dobson, Dzieci i wychowanie, Vocatio, Warszawa 1995.
4.A. Faber, E. Mazlish, Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały – jak słuchać,
żeby dzieci do nas mówiły, Media Rodzina, Poznań 2001.
5.D. Goleman, Inteligencja emocjonalna, Media Rodzina, Poznań 1997.
6.I. Koźmińska, E. Olszewska, Z dzieckiem w świat wartości, Świat Książki,
Warszawa 2007.
7.D. Nolte, R. Harris, Dzieci patrzą na nas, Instytut Wydawniczy PAX,
Warszawa 2002.
8. Edukacja Polska, Warszawa 2009
30
XIII
Załącznik nr 1
Ankieta dla nauczycieli dotycząca realizacji Programu Wychowawczego
w przedszkolu
Ankieta została opracowana w oparciu o:
a/ Podstawę Programową Wychowania Przedszkolnego
b/ Statut Przedszkola Publicznego Nr 9
c/ Program Wychowawczy Przedszkola Publicznego Nr 9
Celem poniższej ankiety jest dokonanie przez nauczycieli aktualnej oceny
realizacji
programu
wychowawczego
naszej
placówki.
Ankieta jest anonimowa. Jej wyniki posłużą doskonaleniu programu
wychowawczego.
Wybraną
odpowiedź
należy
zakreślić
krzyżykiem.
Wyniki ankiety zostaną opracowane i przedstawione na końcowej Radzie
pedagogicznej
przez
zespół
do
spraw
opieki
i
wychowania.
1. Czy Program wychowawczy przedszkola ma dokładnie określone cele,
warunki i sposoby realizacji?
□ Tak
□ Nie
2. Czy według Pani treści Programu Wychowawczego są zgodne z podstawą
programową wychowania przedszkolnego i dopasowane do możliwości
wychowanków przedszkola?
□ Tak
□ Nie
□ Inne uwagi
31
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
3. Czy wykorzystała Pani Program Wychowawczy przedszkola przy tworzeniu
własnego systemu wychowawczego w swoim oddziale?
□ Tak
□ Nie
4. Jakie napotkała Pani problemy wychowawcze w obecnym roku szkolnym w
swojej grupie? Jakie działania zostały podjęte? Czy realizowany Program
Wychowawczy w przedszkolu pomógł Pani w pracy wychowawczej?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………....
5. Czy Pani zdaniem wprowadzony Program wychowawczy w przedszkolu ma
wpływ na jednolity system oddziaływania wychowawczego?
□ Tak
□ Nie
32
Jeśli nie, to proszę podać przyczyny:
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
6. Czy realizacja Programu wychowawczego ma wpływ na osiągane efekty
pracy wychowawczej w Pani oddziale?
□ Tak
□ Nie
Jeśli nie, to proszę podać przyczyny:
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
7. Jakie treści Programu Wychowawczego realizowała Pani w pracy
wychowawczej w swoim oddziale?
□ BĄDŹ KULTURALNY
□ BĄDŹ KOLEŻEŃSKI
□ KONTROLUJ SWOJE ZACHOWANIE
□ DBAJ O BEZPIECZEŃSTWO
□ DBAJ O SWOJE ZDROWIE
□ POZNAJ TRADYCJE RODZINNE I NARODOWE
W jaki sposób:
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
33
8. Czy według Pani zaproponowane wartości, zasady, normy i sposoby ich
realizacji w Programie Wychowawczym są odpowiednie?
□ Tak
□ Nie
a/ Jakie Pani wprowadziłaby ewentualnie zmiany
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
9. Czy Pani zgadza się z proponowanym systemem motywacji w Programie
Wychowawczym?
□ Tak
□ Nie
a/ Jakie zmiany można wprowadzić, proszę wymienić
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
10. Czy w wyniku realizacji Programu Wychowawczego wzrosły Pani
umiejętności w zakresie kompetencji wychowawczych?
□ Tak
□ Nie
□ Inne uwagi
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
11. Czy realizacja Programu Wychowawczego pomogła Pani w nawiązaniu
bliższego kontaktu z wychowankiem i w akceptacji jego podmiotowości?
34
□ Tak
□ Nie
□ Inne uwagi
................................................................................................................................
................................................................................................................................
12. Jak układa się współpraca z rodzicami w Pani oddziale?
□ Bardzo dobrze
□ Dobrze
□ Ani źle, ani dobrze
□ Nie najlepiej
□ Inne uwagi
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
13. Czy rodzice są otwarci na rady i sugestie z Pani strony?
□ Bardzo
□ Raczej tak
□ Raczej nie
□ Zdecydowanie nie
□ Trudno mi powiedzieć
35
14. Napisz kilka propozycji, co należałoby zrobić, żeby usprawnić realizację
programu?
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Dziękujemy za wypełnienie ankiety
36
Załącznik nr 2
Ankieta dla rodziców dotycząca realizacji Programu Wychowawczego
w przedszkolu (dostępny na www.akademiaprzedszkolaka.wloclawek.pl)
Ankieta, o wypełnienie której Państwa prosimy, służyć będzie
doskonaleniu
przedszkolnego
programu
wychowawczego.
Prosimy
o podkreślenie wybranej odpowiedzi. Wybraną odpowiedź należy zakreślić
krzyżykiem.
1. Czy dziecko potrafi współżyć w grupie społecznej zgodnie z obowiązującymi
normami i regułami?
□ Tak
□ Nie
2. Czy dziecko ma szacunek do wykonywanej pracy własnej i innych?
□ Tak
□ Nie
3. Czy dziecko dba o swoją higienę osobistą i estetyczny wygląd?
□ Tak
□ Nie
4. Czy dziecko ma jakieś domowe obowiązki?
□ Tak
□ Nie
Jeśli tak proszę wymienić jakie?
.................................................................................
5. Czy znają Państwo kryteria ocen zachowania obowiązujące w przedszkolu
dziecka?
□ Tak
□ Nie
37
6. Czy według Państwa są w przedszkolu przestrzegane są prawa dziecka?
□ Tak
□ Nie
7. W jaki sposób następuje wymiana informacji o postępach w nauce
i zachowaniu (wybrane odpowiedzi zaznaczyć krzyżykiem)
□ spotkania indywidualne z nauczycielem
□ zebrania klasowe
□ podczas uroczystości przedszkolnych
□ lekcje otwarte
□ inne sposoby
.......................................................................................
8. Czy są Państwo zadowoleni z takiej wymiany informacji.
□ Tak
□ Nie
Jeśli nie to proszę podać inne propozycje.
............................................................................................
9. Czy są Państwo zaangażowani w organizowanie życia przedszkola?
□ Tak
□ Nie
Jeśli tak to w jaki sposób
□ współorganizowanie imprez szkolnych
□ współorganizowanie wycieczek szkolnych
□ współorganizowanie wyjść do kina, teatru
□ inne formy zaangażowania ....................................................
10. Czy przedszkole zdaniem Państwa kształtuje w dziecku postawy
38
patriotyczne?
□ Tak
□ Nie
11.Czy przedszkole zdaniem Państwa pomaga we właściwym wychowaniu
dziecka?
□ Tak
□ Nie
12. Jakie tematy wychowawcze chcieliby Państwo, aby były analizowane
z dziećmi w przedszkolu?
............................................................................................
Dziękujemy za wypełnienie ankiety
39