WYDARZENIE FILMOWE ROKU
Transkrypt
WYDARZENIE FILMOWE ROKU
s z k o l n y k u r y e r p r a s k i WYDARZENIE FILMOWE ROKU Zbrodnia katyńska w oczach Andrzeja Wajdy 17 września 1939 roku Armia Czerwona napadła na Polskę. Zgodnie z rozkazem marszałka Rydza Śmigłego Polacy mieli nie stawiać wojskom Armii Czerwonej jakiegokolwiek oporu. Tym sposobem, bez walki, w niewoli znalazło się 250 tys. Polskich żołnierzy, w tym 15400 oficerów. Żołnierzy niższej rangi zesłano w głąb Rosji lub zwolniono, zaś oficerowie trafili do obozów w Kozielsku, Starobielsku i Staszkowie. Warunki w obozach były bardzo ciężkie: podłe jedzenie, brak opieki medycznej i przeraźliwy mróz. Kiedy zaczęto wywozić więźniów, nikt nie wiedział dokąd i w jakim celu. Plotki głosiły, że zostają odsyłani do Polski, a nawet do Francji. Transporty były zorganizowane w taki sposób, aby uniknąć jakiegokolwiek oporu. W pierwszej kolejności sowieci zajęli się osobami o cechach przywódczych. Badania grobów w Katyniu wykazały, że jeńców mordowano bezpośrednio nad grobami w pozycji klęczącej lub leżącej. Kolejne odkrycia i analizy wskazują, że niektórych więźniów mordowano w więzieniach NKWD poczym ciała przewożono ciężarówkami do wcześniej przygotowanych dołów. Przed rokiem 1989 Katyń stanowił temat tabu. W PRL wielokrotnie reżyserzy próbowali przypomnieć Polakom okrutną historię (Jerzy Hoffman, Bohdan Poręba). Niestety panujący reżim i czujne oko cenzury były nieubłagane. Andrzej Wajda jeszcze przed rokiem 1989 rozpoczął prace nad scenariuszem do filmu o zbrodni Katyńskiej, jednak dopiero w roku 2007 mogliśmy na ekranach kin zobaczyć jego dzieło. Premiera odbyła się 17 września br. roku, czyli dokładnie 68 lat po napaści Armii Czerwonej na Polskę. W początkowej wersji film miał mieć tytuł „Post Mortem”, ponieważ powstał między innymi na podstawie książki o takim tytule. Wykorzystano również dziennik majora Adama Solskiego odnaleziony w lesie Katyńskim. Wajda zadedykował film swoim rodzicom, ponieważ jego ojciec kapitan Jakub Wajda został zamordowany w Katyniu. Matka Wajdy do końca życia czekała na powrót męża. Film przedstawia losy kilku kobiet w czasie wojny i tuż po jej zakończeniu. Straciły one swoich synów, mężów i braci. Poprzez ich doświadczenia możemy dostrzec nie tylko okrucieństwo wojsk sowieckich, ale również załamanie psychiki tych, którzy poddali się reżimowi. Nowa Polska to taka, w której nie wszyscy pamiętali, co oznaczają słowa: honor, ojczyzna, przyjaźń. Znaczna część społeczeństwa wybierała życie wygodne i bezpieczne. W tym miejscu należy wspomnieć scenę, w której młody człowiek – Tadeusz (w jego rolę wcielił się Antoni Pawlicki) były żołnierz AK – stara się dostać do Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Wcześniej jednak musi zdać maturę. W gimnazjum składa dokumenty, a w swoim życiorysie pisze o zamordowanym ojcu w Katyniu. Dyrekcja stawia warunek – zmieni życiorys lub nie dostanie dopuszczony do matury. Tadeusz jednak nie zgadza się twierdząc „Mam tylko jeden życiorys”. Jak już wiadomo major Adam Solski prowadził pamiętnik. Jego postać odegrał Artur Żmijewski (rotmistrz 8-go Pułku Ułanów w Krakowie). Już na samym początku filmu widzimy wzruszającą scenę pożegnania rotmistrza z córką i żoną (Maja Ostaszewska), s z k o l n y k u r z którymi już się nie spotka. To jego żona nie wierzyła w śmierć męża aż do dnia przeczytania notatnika rotmistrza – ostatnich godzin jego życia napisanych 9 kwietnia 1940 roku. W sprawie milczenia na temat zbrodni Katyńskiej warto przypomnieć historię Agnieszki siostry Pułkownika Pilota. Chciała ona umieścić tablicę upamiętniającą jego życie. Był tylko jeden problem. Na tablicy było wyryte zdanie mówiące o miejscu jego śmierci – Katyń 1940. Po całym incydencie Agnieszka została zamordowana. Reżyser chciał pokazać nam bardzo drastyczne sceny, abyśmy nie zapomnieli o zbrodni dokonanej przez sowietów. Chciał, aby następne pokolenia pamiętały o tych wydarzeniach. Interpretacja filmu ,,Katyń’’ Andrzej Wajda ukazuje w filmie prawdę o zbrodni i kłamstwie katyńskim. Uważam, że jest to ważny temat, ponieważ zginęło tam mnóstwo polskich oficerów i kwiat polskiej inteligencji. Temat filmu dotyczy, w mniejszym lub większym stopniu, wszystkich Polaków. Przypomina o złym systemie, panującym między innymi w naszym kraju. System ten pozbawiał ludzi jednego z podstawowych praw, nabytych wraz z narodzinami, czyli godności. Film pokazuje, że nigdy nie można tracić nadziei, która daje nam odwagę i siłę, aby przeciwstawić się złemu losowi. Przykładem osoby, która do końca nie straciła nadziei jest żona Artura, Anna. Pomimo oczywistych dowodów , świadczących o śmierci męża, ona cały czas na niego czeka. Postaci z „Katynia” miały nam pokazać, co naprawdę jest zwycięstwem w walce o wolność. Na przykład Agnieszka (Magdalena Cielecka), siostra porucznika pilota. Do końca walczyła o prawdę i mimo że na koniec ginie, tak naprawdę odnosi zwycięstwo. Natomiast Jerzy (Andrzej Chyra), który sprzymierza się z Sowietami, ma takie wyrzuty sumienia, że w końcu popełnia samobójstwo. Fabuła była wciągająca, dawała powody do refleksji na temat honoru i tego, co możemy zrobić, aby go bronić. Film wywołuje wiele emocji. Współczucie dla ofiar i ich rodzin. Nienawiść do oprawców. Respekt y e r p r a s k i i podziw dla odważnych ludzi, którzy potrafili walczyć. Wszystkie te emocje Wajda uzyskał poprzez pokazanie historycznej prawdy. Czym jest historia? Jest to nasza tożsamość narodowa, skarb. Dlatego musimy ją znać. Ale tę prawdziwą , a nie zmyśloną na potrzeby polityczne. Myślę, że „Katyń”, chociaż akcja dzieje się pod koniec wojny, nie jest do końca filmem wojennym. Według mnie jest to, złożony z ruchomych obrazów, hołd dla wszystkich zamordowanych i ich rodzin. Odczucia i ocena ,,Katynia’’ Andrzeja Wajdy „Katyń” Andrzeja Wajdy zostanie w naszej pamięci bardzo długo , jako jeden z nielicznych filmów pokazuje w brutalny sposób losy polskich oficerów zamordowanych w 1940 roku przez Sowietów . Dla reżysera był to bardzo ważny film . Jego ojciec był oficerem Wojska Polskiego zamordowanym w 1940 roku przez Sowietów. Matka Wajdy bardzo długo przeżywała jego śmierć , miała nadzieję że powróci z niewoli. To właśnie rodzicom Wajda zadedykował ten film. Do kina wchodziłem z nastawieniem, że zobaczę film w którym wszystko opiera się na walce Polaków z Sowietami . I tu bardzo się rozczarowałem , film opowiada o losach rodzin polskich oficerów którzy zostali zabici w lasach katyńskich przez NKWD . Wajda pokazał w nim okrutną prawdę w której główną rolę odgrywają kobiety , które czekają każdego dnia na powrót małżonków , ojców a także braci oraz ich życie zaraz po wiadomościach o śmierci najbliższych . Przeżywają one nieludzką niepewność zarówno w domach jedząc obiad , jak i słuchając odczytywanej listy katyńskiej . Film „Katyń” zawiera mało informacji o zbrodni katyńskiej , gdyż nie to było celem autora, Wajda jedynie w ostatniej części filmu pokazał nam jak wyglądała zbrodnia katyńska , w scenie bestialskiej egzekucji polskich oficerów. Dokładnie został pokazany moment śmierci generała, rotmistrza, porucznika pilota i wielu innych wojskowych. Cały film kręci się s z k o l n y k u r wokoło życia Anny , żony rotmistrza, która na początku walczy, żeby jej mąż nie poszedł do niewoli, a później wiernie czeka na jego powrót. Z niedowierzaniem przyjmuje wiadomość o śmierci męża , aż do chwili uzyskaniu jego notatnika w którym zapisał ostatnie chwile swego życia . Drugą osobą , o której opowiada film jest Andrzej , rotmistrz ósmego Pułku Ułanów im. Księcia Józefa Poniatowskiego w Krakowie . Do chwili wywozu do Lasu Katyńskiego był pewny , że Polska Armia odbuduję się i stanie do wali z Sowietami . Koleją postacią pierwszoplanową jest Jerzy , porucznik ósmego Pułku Ułanów , przyjaciel rotmistrza , pesymistycznie odnosi się do planów użycia polskiej armii w wojnie sowieckoniemieckiej . Po powrocie do polski popełnia samobójstwo . I ostatnia postać pierwszoplanowa czyli Róża , żona generała wziętego do niewoli . Mieszka w Krakowie wraz z córką Ewą . W kwietniu 1943 dowiaduje się o odkryciu przez Niemców grobów katyńskich. Wtedy wydział propagandy wzywa ją z córką , żeby nagrały wypowiedź dla radia o odkryciu przez Niemców . Andrzej Wajda w filmie "Katyń" pokazuje nam cierpienie polskich oficerów pojmanych przez sowietów, a także oczekiwanie w strachu i niepewności rodzin uwiezionych Polaków . Pokazuje nam jak człowiek drugiemu człowiekowi potrafi napluć w twarz i odwrócić się od niego , tylko dlatego ze jest Polakiem. Do tego filmu nie można podejść obojętnie, wywołuje on we mnie uczucie nienawiści do sprawców tego strasznego czynu. I choć czas leczy rany, nigdy nie powinniśmy o tym zapomnieć. Jestem przekonany , że większość z nas przed pokazaniem się filmu nie miało pojęcia czym naprawdę był Katyń . Wajda przybliżył nam jego historię i losy ludzi którzy ginęli w lesie katyńskim oraz ich rodzin , wywołując przy tym wiele przykrych uczuć , a nawet doprowadzając do łez . Agata Dębska Ewelina Kublik Marcin Łuniewski Wera Miechowicz Piotr Sobiecki y e r p r a s k i