Poszukiwania wapienia na plac Mariacki. Badania na finiszu

Poszukiwania wapienia na plac Mariacki. Badania na finiszu
- Z uwagi na właściwości fizyko-mechaniczne oraz skład mineralogiczny skała wapienna nie
jest odpowiednio dobrym materiałem na kostkę brukową. Badamy już po tym kątem szósty
materiał, tym razem wapień francuski. Są to czasochłonne badania i potrwają jeszcze do
końca stycznia – mówi dr inż. Joanna Hydzik-Wiśniewska z Laboratorium Badania Właściwości
Skał i Wyrobów Kamieniarskich z Katedry Geomechaniki, Budownictwa i Geotechniki
Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.
Problem ze znalezieniem odpowiedniego wapienia na pl. Mariacki to sprawa znana
krakowianom od lat. Poprzednia wymiana kostki brukowej w tym miejscu na wapień
turecki, niestety nie przetrwała próby czasu. Zarząd Infrastruktury Komunalnej i
Transportu zaproponował wtedy zastosowanie jasnego granitu. Ponieważ jednak
wskazania konserwatorskie były takie, żeby przy kolejnej wymianie ze względów
historycznych zastosować ponownie wapień, specjaliści z Akademii Górniczo –
Hutniczej prowadzą badania próbek z różnych stron świata i poszukują najlepszego
budulca, który na reprezentatywnym placu Krakowa wytrzyma dłużej.
- Czekamy teraz na kolejną ekspertyzę z AGH. Poprzednie materiały nie spełniły
warunków, które zostały zapisane w projekcie, miały m.in. zbyt małą wytrzymałość,
zbyt dużą porowatość i nasiąkliwość, co skutkowałoby większą podatnością na
zniszczenie, np. w okresie mrozów. A na to nie możemy się zgodzić, ponieważ nowa
nawierzchnia na pl. Mariackim powinna mieć przynajmniej 10. letnią gwarancję –
mówi Andrzej Olewicz, zastępca Dyrektora ds. Infrastruktury w ZIKiT.
Wymiana zniszczonej kostki brukowej na pl. Mariackim planowana jest teraz na jesień
2016 r. Zanim jednak rozpocznie się sezon turystyczny (i jeszcze przed Światowymi
Dniami Młodzieży w Krakowie) zostanie przeprowadzona tymczasowa naprawa
fragmentów placu.
Do tej pory przebadano pięć rodzajów wapienia: wapień norymberski z Niemiec,
polski z kamieniołomu z Celin, portugalski, dwa bałkańskie, a teraz francuski. Badania
są skomplikowane i czasochłonne, obejmują ocenę petrograficzną materiału skalnego
oraz sprawdzenie właściwości fizyko-mechanicznych, np. wytrzymałości na ściskanie i
zginanie, ścieralność, gęstość objętościową, nasiąkliwość, mrozoodporność oraz
poślizg.
Aktualnie wapień francuski poddawany jest ocenie po badaniu mrozoodporności.
Oznaczenie mrozoodporności polega na poddaniu próbek cyklicznemu (56 cykli)
zamrażaniu w powietrzu i rozmrażaniu w wodzie lub w roztworze soli. Badaniom tym
poddawane są zarówno próbki impregnowane jak i naturalne. Ocena
mrozoodporności badanego materiału polega, w pierwszej kolejności na wizualnym
stwierdzeniu ubytków czy pęknięć a następnie sprawdzenie zmian właściwości
mechanicznych, tj. wytrzymałości na ściskanie i na zginanie. - Zgodnie z
obowiązującymi normami przyjmuje się, że spadek wytrzymałości na ściskanie próbek
po cyklicznym zamrażaniu i rozmrażaniu powyżej 20% klasyfikuje skałę jako materiał
nie odporny na działanie mrozu – wyjaśnia dr inż. Joanna Hydzik-Wiśniewska.
Jak dodaje, wapień jest skałą osadową węglanową, zbudowaną w 90 procentach z
kalcytu czyli bardzo miękkiego minerału, który w skali twardości Mosha zajmuje
trzecie miejsce (po talku i gipsie). Dodatkowo we wszystkich badanych wapieniach
stwierdzono obecność pęknięć i szczelin występujących w bezpośrednim zasięgu tzw.
szwów stylolitowych oraz niewielkie ilości związków żelaza. Stąd wapień użyty jako
kostka brukowa na ruchliwym placu, w dodatku narażony na skażenie środowiska,
kwaśne deszcze, solenie w czasie zimy, ewnetulanie sporadyczne wjazdy
samochodów dostawczych czy organizatorów imprez, miałby duże predyspozycje do
uszkodzeń i naprawdę trzeba wybrać najlepszy.
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)