Krzywa popytu - WSL

Transkrypt

Krzywa popytu - WSL
Prawo popytu,
prawo podaży
Dr Bartłomiej Pierański
Prawo popytu
Popyt – to zapotrzebowanie na dane dobro
Popyt potencjalny
Popyt realny
Prawo popytu
Przedstawia zależność pomiędzy ceną
danego dobra popytem na to dobro
Wraz ze wzrostem ceny danego dobra popyt
na to dobro rośnie, ceteris paribus,
wraz ze spadkiem ceny danego dobra popyt na
to dobro maleje, ceteris paribus.
Krzywa popytu
Krzywa popytu
P
Krzywa popytu
P
Q
Krzywa popytu
P
D
Q
Krzywa popytu
P
D
P1
Q1
Q
Krzywa popytu
P
P2
D
P1
Q2
Q1
Q
Krzywa popytu
P
P2
D
P1
Q2
Q1
Q
Krzywa popytu
P
P2
D
P1
P3
Q2
Q1
Q3
Q
Czy prawo popytu „działa” zawsze?
RODZAJ
ANOMALII
ZACHOWANIE NABYWCÓW
1.
Paradoks Giffena
Reagowanie na wzrost cen towarów pierwszej potrzeby (np. chleba)
wzrostem zakupów tych dóbr
2.
Paradoks Veblena
Zwiększanie zakupów niektórych towarów luksusowych pod wpływem
wzrostu ich cen
3.
Efekt sceny
Nabywanie dobra niezależnie od ceny tylko dlatego, że kupują je inni
4.
Efekt snoba
Zakupy dobra są tym atrakcyjniejsze, im mniej klientów je posiada
5.
Efekt rygla
Reagowanie na wzrost cen przejawia się skłonnością do utrzymania
osiągniętego poziomu konsumpcji
6.
Efekt szoku i oswojenia
Bezpośrednio po wzroście ceny konsumenci obniżają popyt na dane dobro,
aby po pewnym czasie powrócić do poprzedniego poziomu
7.
Paradoks spekulacyjny
Reagowanie na podwyżki cen wykupywaniem towarów z zamiarem ich
odsprzedaży z zyskiem
Poza cenowe czynniki
wpływające na popyt
Dochody
Jakość
Moda
Przewidywanie zmian cen
Ceny dóbr substytucyjnych
Ceny dóbr komplementarnych
Dobra substytucyjne
Dwa dobra są substytutami, kiedy każde z
nich zaspokaja tą samą potrzebę
Przykłady:
Dwa dobra są substytutami, kiedy wzrost
(spadek) ceny jednego z nich powoduje,
ceteris paribus, wzrost (spadek) popytu na
drugie dobro
Dobra komplementarne
Dwa dobra są dobrami komplementarnymi,
kiedy łącznie zaspokajają tą samą potrzebę
Przykłady:
Dwa dobra są dobrami komplementarnymi,
kiedy wzrost (spadek) ceny jednego z nich
powoduje, ceteris paribus, spadek (wzrost)
popytu na drugie dobro
Poza cenowe czynniki wpływające
na popyt – ujęcie graficzne
P
D
P1
Q
Q1
Q
Poza cenowe czynniki wpływające
na popyt – ujęcie graficzne
P
D
D’
P1
Q
Q1
Q
Poza cenowe czynniki wpływające
na popyt – ujęcie graficzne
P
D”
D
D’
P1
Q2
Q
Q1
Q
Prawo podaży
Podaż to ilość dóbr oferowanych na rynku
Wraz ze wzrostem ceny danego dobra rośnie,
ceteris paribus, podaż tego dobra,
wraz ze spadkiem ceny danego dobra maleje,
ceteris paribus, podaż tego dobra.
Krzywa podaży
P
P1
S
Q1
Q
Poza cenowe czynniki
wpływające na podaż
Koszty działalności
Dotacje
Podatki
Liczba przedsiębiorstw w branży
Poza cenowe czynniki wpływające
na podaż – ujęcie graficzne
P
S”
S
S’
P1
Q2
Q
Q1
Q
Równowaga rynkowa
P
S
PE
QE
D
Q
Równowaga rynkowa
To punkt, w którym przecina się krzywa
podaży z krzywą popytu
To sytuacja, w której ilość dóbr, na które
istnieje zapotrzebowanie, równa się ilości
dóbr oferowanych na rynku
Nierównowagi rynkowe
P
PE1
S
PE
PE2
QE
D
Q
Nierównowagi rynkowe
P
PE1
S
PE
PE2
QE
D
Q
Nierównowagi rynkowe
P
PE1
S
PE
PE2
QE
D
Q
Nierównowagi rynkowe
P
PE1
S
S>D
PE
PE2
QE
D
Q
Nierównowagi rynkowe
P
PE1
S
S>D
PE
PE2
QE
D
Q
Nierównowagi rynkowe
P
PE1
S
S>D
PE
S<D
PE2
QE
D
Q
Nierównowagi rynkowe
1.
•
•
Nadwyżka podaży (S>D)
Powstaje wtedy, kiedy cena określonego
dobra jest wyższa niż cena równowagi
Oznacza, że na rynku jest mniejsze
zapotrzebowanie na dobra w stosunku do
ilości dóbr oferowanych
Nierównowagi rynkowe
1.
•
•
Nadwyżka popytu (S<D)
Powstaje wtedy, kiedy cena określonego
dobra jest niższa niż cena równowagi
Oznacza, że na rynku jest większe
zapotrzebowanie na dobra w stosunku do
ilości dóbr oferowanych
Mechanizm przywracania
równowagi rynkowej
P
PE1
S
PE
PE2
QE
D
Q
Mechanizm przywracania
równowagi rynkowej
P
PE1
S
PE
PE2
QE
D
Q
Mechanizm przywracania
równowagi rynkowej
Kiedy S>Q ceny dóbr spadają, wtedy rośnie
popyt i maleje podaż
Kiedy S<Q ceny dóbr rosną, wtedy maleje
popyt i rośnie podaż
Elastyczność
Cenowa popytu
Dochodowa popytu
Mieszana popytu
Cenowa podaży
Elastyczność cenowa popytu
informuje o ile procent zmieni się popyt w
wyniku zmiany poziomu ceny o 1 %
Oznaczenie Ep
Ep = %ΔQDx / %ΔPx
Ep zawsze przyjmuje wartości ujemne – wynika
to z prawa popytu
Do analizy można przyjmować wartość
bezwzględną Ep – wtedy przyjmuje wartości
Ep>=0
Elastyczność cenowa popytu
popyt sztywny - nie wykazuje żadnych zmian mimo
wzrostu lub spadku cen (ep=0);
popyt nieelastyczny - reaguje na ceny w stopniu mniej
niż proporcjonalnym (ep < 1);
popyt proporcjonalny- reaguje na cenę w takim samym
stopniu, w jakim zmienia się cena (ep=1);
popyt elastyczny - reaguje na cenę w stopniu więcej niż
proporcjonalnym (ep>1);
popyt doskonale elastyczny - dąży do nieskończoności
przy każdej niewielkiej zmianie ceny
Elastyczność cenowa popytu –
ujęcie graficzne
P
Q
Elastyczność cenowa popytu –
ujęcie graficzne
P
Ep dąży do nieskończoności
Q
Elastyczność cenowa popytu –
ujęcie graficzne
P
Ep dąży do nieskończoności
Ep=0
Q
Elastyczność cenowa popytu –
ujęcie graficzne
P
Ep dąży do nieskończoności
Ep=1
Ep=0
Q
Elastyczność cenowa popytu –
ujęcie graficzne
P
Ep dąży do nieskończoności
Ep>1
Ep=1
Ep=0
Q
Elastyczność cenowa popytu –
ujęcie graficzne
P
Ep dąży do nieskończoności
Ep>1
Ep=1
Ep<1
Ep=0
Q
Elastyczność dochodowa
popytu
Informuje o ile procent zmieni się popyt przy
wzroście (spadku) dochodów o 1%
Symbol: Edp
Edp = %∆QD / %∆dp
Edp przyjmuje wartości dodatnie oraz ujemne
Elastyczność dochodowa
popytu
•
Edp < 0 dla dóbr podrzędnych (dobra gorszej
jakości, tanie)
Wraz ze wzrostem (spadkiem) dochodu popyt
na te dobra maleje (rośnie), ceteris paribus
Edp > 0 dla dóbr normalnych
Edp (0:1) dla dóbr podstawowych
Edp >=1 dla dóbr luksusowych
Elastyczność mieszana popytu
Informuje o ile zmieni się popyt na dobro x w
wyniku zmian ceny dobra y
Symbol: Em
Em = %∆QDx / %∆Py
Em przyjmuje wartości dodatnie oraz ujemne
Elastyczność mieszana popytu
Em>0 dla dóbr substytucyjnych
Em<0 dla dóbr komplementarnych
Em=0 dla dóbr neutralnych
Elastyczność cenowa podaży
Informuje o ile % zmieni się podaż danego
dobra przy zmianie jego o 1%
Symbol: Es
Es = %∆QSx / %∆Px
Es przyjmuje wartości zawsze dodatnie,
wynika to z prawa podaży
Elastyczność cenowa podaży
podaż sztywna - nie wykazuje żadnych zmian mimo
wzrostu lub spadku cen (Es = 0);
podaż nieelastyczna - reaguje na ceny w stopniu mniej
niż proporcjonalnym (Es < 1);
podaż proporcjonalna- reaguje na cenę w takim samym
stopniu, w jakim zmienia się cena (Es = 1);
podaż elastyczna - reaguje na cenę w stopniu więcej niż
proporcjonalnym (Es > 1);
podaż doskonale elastyczna - dąży do nieskończoności
przy każdej niewielkiej zmianie ceny
Elastyczność cenowa podaży
P
Es>1
Q
Elastyczność cenowa podaży
P
Es>1
Es=1
Q
Elastyczność cenowa podaży
P
Es>1
Es=1
Es<1
Q
Elastyczność cenowa popytu –
raz jeszcze
Celem przedsiębiorstwa jest osiąganie zysku
Aby możliwy był zysk przedsiębiorstwo musi
osiągać przychody
Przychód = ilość (Q) * cena (P)
Przedsiębiorstwo ma bezpośredni wpływ na
cenę (P)
Co należy robić z ceną (P) aby przychód był
maksymalny??
Elastyczność cenowa popytu –
raz jeszcze
Kiedy popyt jest elastyczny podniesienie
przychodu wymaga obniżenia ceny
Kiedy popyt jest nieelastyczny podniesienie
przychodu wymaga podniesienia ceny