Krzywa popytu - WSL
Transkrypt
Krzywa popytu - WSL
Prawo popytu, prawo podaży Dr Bartłomiej Pierański Prawo popytu Popyt – to zapotrzebowanie na dane dobro Popyt potencjalny Popyt realny Prawo popytu Przedstawia zależność pomiędzy ceną danego dobra popytem na to dobro Wraz ze wzrostem ceny danego dobra popyt na to dobro rośnie, ceteris paribus, wraz ze spadkiem ceny danego dobra popyt na to dobro maleje, ceteris paribus. Krzywa popytu Krzywa popytu P Krzywa popytu P Q Krzywa popytu P D Q Krzywa popytu P D P1 Q1 Q Krzywa popytu P P2 D P1 Q2 Q1 Q Krzywa popytu P P2 D P1 Q2 Q1 Q Krzywa popytu P P2 D P1 P3 Q2 Q1 Q3 Q Czy prawo popytu „działa” zawsze? RODZAJ ANOMALII ZACHOWANIE NABYWCÓW 1. Paradoks Giffena Reagowanie na wzrost cen towarów pierwszej potrzeby (np. chleba) wzrostem zakupów tych dóbr 2. Paradoks Veblena Zwiększanie zakupów niektórych towarów luksusowych pod wpływem wzrostu ich cen 3. Efekt sceny Nabywanie dobra niezależnie od ceny tylko dlatego, że kupują je inni 4. Efekt snoba Zakupy dobra są tym atrakcyjniejsze, im mniej klientów je posiada 5. Efekt rygla Reagowanie na wzrost cen przejawia się skłonnością do utrzymania osiągniętego poziomu konsumpcji 6. Efekt szoku i oswojenia Bezpośrednio po wzroście ceny konsumenci obniżają popyt na dane dobro, aby po pewnym czasie powrócić do poprzedniego poziomu 7. Paradoks spekulacyjny Reagowanie na podwyżki cen wykupywaniem towarów z zamiarem ich odsprzedaży z zyskiem Poza cenowe czynniki wpływające na popyt Dochody Jakość Moda Przewidywanie zmian cen Ceny dóbr substytucyjnych Ceny dóbr komplementarnych Dobra substytucyjne Dwa dobra są substytutami, kiedy każde z nich zaspokaja tą samą potrzebę Przykłady: Dwa dobra są substytutami, kiedy wzrost (spadek) ceny jednego z nich powoduje, ceteris paribus, wzrost (spadek) popytu na drugie dobro Dobra komplementarne Dwa dobra są dobrami komplementarnymi, kiedy łącznie zaspokajają tą samą potrzebę Przykłady: Dwa dobra są dobrami komplementarnymi, kiedy wzrost (spadek) ceny jednego z nich powoduje, ceteris paribus, spadek (wzrost) popytu na drugie dobro Poza cenowe czynniki wpływające na popyt – ujęcie graficzne P D P1 Q Q1 Q Poza cenowe czynniki wpływające na popyt – ujęcie graficzne P D D’ P1 Q Q1 Q Poza cenowe czynniki wpływające na popyt – ujęcie graficzne P D” D D’ P1 Q2 Q Q1 Q Prawo podaży Podaż to ilość dóbr oferowanych na rynku Wraz ze wzrostem ceny danego dobra rośnie, ceteris paribus, podaż tego dobra, wraz ze spadkiem ceny danego dobra maleje, ceteris paribus, podaż tego dobra. Krzywa podaży P P1 S Q1 Q Poza cenowe czynniki wpływające na podaż Koszty działalności Dotacje Podatki Liczba przedsiębiorstw w branży Poza cenowe czynniki wpływające na podaż – ujęcie graficzne P S” S S’ P1 Q2 Q Q1 Q Równowaga rynkowa P S PE QE D Q Równowaga rynkowa To punkt, w którym przecina się krzywa podaży z krzywą popytu To sytuacja, w której ilość dóbr, na które istnieje zapotrzebowanie, równa się ilości dóbr oferowanych na rynku Nierównowagi rynkowe P PE1 S PE PE2 QE D Q Nierównowagi rynkowe P PE1 S PE PE2 QE D Q Nierównowagi rynkowe P PE1 S PE PE2 QE D Q Nierównowagi rynkowe P PE1 S S>D PE PE2 QE D Q Nierównowagi rynkowe P PE1 S S>D PE PE2 QE D Q Nierównowagi rynkowe P PE1 S S>D PE S<D PE2 QE D Q Nierównowagi rynkowe 1. • • Nadwyżka podaży (S>D) Powstaje wtedy, kiedy cena określonego dobra jest wyższa niż cena równowagi Oznacza, że na rynku jest mniejsze zapotrzebowanie na dobra w stosunku do ilości dóbr oferowanych Nierównowagi rynkowe 1. • • Nadwyżka popytu (S<D) Powstaje wtedy, kiedy cena określonego dobra jest niższa niż cena równowagi Oznacza, że na rynku jest większe zapotrzebowanie na dobra w stosunku do ilości dóbr oferowanych Mechanizm przywracania równowagi rynkowej P PE1 S PE PE2 QE D Q Mechanizm przywracania równowagi rynkowej P PE1 S PE PE2 QE D Q Mechanizm przywracania równowagi rynkowej Kiedy S>Q ceny dóbr spadają, wtedy rośnie popyt i maleje podaż Kiedy S<Q ceny dóbr rosną, wtedy maleje popyt i rośnie podaż Elastyczność Cenowa popytu Dochodowa popytu Mieszana popytu Cenowa podaży Elastyczność cenowa popytu informuje o ile procent zmieni się popyt w wyniku zmiany poziomu ceny o 1 % Oznaczenie Ep Ep = %ΔQDx / %ΔPx Ep zawsze przyjmuje wartości ujemne – wynika to z prawa popytu Do analizy można przyjmować wartość bezwzględną Ep – wtedy przyjmuje wartości Ep>=0 Elastyczność cenowa popytu popyt sztywny - nie wykazuje żadnych zmian mimo wzrostu lub spadku cen (ep=0); popyt nieelastyczny - reaguje na ceny w stopniu mniej niż proporcjonalnym (ep < 1); popyt proporcjonalny- reaguje na cenę w takim samym stopniu, w jakim zmienia się cena (ep=1); popyt elastyczny - reaguje na cenę w stopniu więcej niż proporcjonalnym (ep>1); popyt doskonale elastyczny - dąży do nieskończoności przy każdej niewielkiej zmianie ceny Elastyczność cenowa popytu – ujęcie graficzne P Q Elastyczność cenowa popytu – ujęcie graficzne P Ep dąży do nieskończoności Q Elastyczność cenowa popytu – ujęcie graficzne P Ep dąży do nieskończoności Ep=0 Q Elastyczność cenowa popytu – ujęcie graficzne P Ep dąży do nieskończoności Ep=1 Ep=0 Q Elastyczność cenowa popytu – ujęcie graficzne P Ep dąży do nieskończoności Ep>1 Ep=1 Ep=0 Q Elastyczność cenowa popytu – ujęcie graficzne P Ep dąży do nieskończoności Ep>1 Ep=1 Ep<1 Ep=0 Q Elastyczność dochodowa popytu Informuje o ile procent zmieni się popyt przy wzroście (spadku) dochodów o 1% Symbol: Edp Edp = %∆QD / %∆dp Edp przyjmuje wartości dodatnie oraz ujemne Elastyczność dochodowa popytu • Edp < 0 dla dóbr podrzędnych (dobra gorszej jakości, tanie) Wraz ze wzrostem (spadkiem) dochodu popyt na te dobra maleje (rośnie), ceteris paribus Edp > 0 dla dóbr normalnych Edp (0:1) dla dóbr podstawowych Edp >=1 dla dóbr luksusowych Elastyczność mieszana popytu Informuje o ile zmieni się popyt na dobro x w wyniku zmian ceny dobra y Symbol: Em Em = %∆QDx / %∆Py Em przyjmuje wartości dodatnie oraz ujemne Elastyczność mieszana popytu Em>0 dla dóbr substytucyjnych Em<0 dla dóbr komplementarnych Em=0 dla dóbr neutralnych Elastyczność cenowa podaży Informuje o ile % zmieni się podaż danego dobra przy zmianie jego o 1% Symbol: Es Es = %∆QSx / %∆Px Es przyjmuje wartości zawsze dodatnie, wynika to z prawa podaży Elastyczność cenowa podaży podaż sztywna - nie wykazuje żadnych zmian mimo wzrostu lub spadku cen (Es = 0); podaż nieelastyczna - reaguje na ceny w stopniu mniej niż proporcjonalnym (Es < 1); podaż proporcjonalna- reaguje na cenę w takim samym stopniu, w jakim zmienia się cena (Es = 1); podaż elastyczna - reaguje na cenę w stopniu więcej niż proporcjonalnym (Es > 1); podaż doskonale elastyczna - dąży do nieskończoności przy każdej niewielkiej zmianie ceny Elastyczność cenowa podaży P Es>1 Q Elastyczność cenowa podaży P Es>1 Es=1 Q Elastyczność cenowa podaży P Es>1 Es=1 Es<1 Q Elastyczność cenowa popytu – raz jeszcze Celem przedsiębiorstwa jest osiąganie zysku Aby możliwy był zysk przedsiębiorstwo musi osiągać przychody Przychód = ilość (Q) * cena (P) Przedsiębiorstwo ma bezpośredni wpływ na cenę (P) Co należy robić z ceną (P) aby przychód był maksymalny?? Elastyczność cenowa popytu – raz jeszcze Kiedy popyt jest elastyczny podniesienie przychodu wymaga obniżenia ceny Kiedy popyt jest nieelastyczny podniesienie przychodu wymaga podniesienia ceny