Przykładowe działania wykorzystane podczas zajęć

Zadanie 1:
Wykonajcie tryptyk na temat wolności w czasach wojennej zawieruchy, w czasach walki z komunistycznym totalitaryzmem i obecnie.
/praca może mieć charakter metaforyczny/. Swoją pracę podpiszcie cytatami, słowami piosenki. Nadajcie jej tytuł.
Zadanie 2:
Uważnie przeczytajcie poniższe cytaty. Wybierzcie ten, który najtrafniej oddaje problemy wynikające z ograniczaniem wolności,
pisemnie uzasadnijcie swój wybór.
„Wolność to stan umysłu.” Gandhi Mahatma
„Byle nie wyrzekać się wolności. Jest ona cenniejsza aniżeli miłość.” Erich Maria Remarque
„Ludzie głodni nie wiedzą, co to wolność” Ildefonso Falcones
Polak, jak mu przyjdzie fantazja do głowy, może być całkiem porządnym człowiekiem. - Tadeusz Kotarbiński
„Czy pani wie, co to jest - Polska? Jest to kraj, w którym zawsze klęka się przed pałką policjanta, lecz nigdy przed geniuszem.(...)
Człowiek przyzna się do wszystkiego, lecz nigdy do samego siebie. Czy pani podziela moje zdanie? Czy pani wie, czysta dzieweczko,
ze istnieje na świecie taki kraj, w którym każdy z jego mieszkańców uważa się za zmarnowanego człowieka? Czy pani wie - o pieśni
słodyczy! - że jest pod niebem taki kraj, w którym każdy kretyn mający ptasi móżdżek i zbyt słabe ręce do pchania taczek? - w
którym każdy łajdak, zanim zdążył innym podstawić nogę i sam wpaść pyskiem w błoto - uważa się za człowieka skrzywdzonego
przez historię? Czy pani wie, że jest taki kraj, w którym, gdy złodziej staje przed sądem i skazują go, on z braku argumentów krzyczy:
"Jestem Polakiem" - Czy pani wie, że jest taki kraj, który powinien mieć w herbie - zamiast orła - rozwścieczonego indyka z tubą
wazeliny w szponach, na tle dwu nahajek z bielonego klozetu z serduszkiem? Kraj, w którym słowo "polityka" od wieków
równoznaczne jest ze słowem "oszustwo"? - Marek Hłasko
Polska to jest wielka rzecz. - Stanisław Wyspiański
Polacy są z żelaza. Trzeba ich uderzyć młotem, aby się rozgrzali. Aleksander Świętochowski
Nikt nie ma prawa handlować honorem i godnością Polski. Władysław Anders
Wałęsa jest Kościuszką naszych czasów. Andrzej Wajda
Choć nieraz mówię o durnej Polsce, wymyślam na Polskę i Polaków, to przecież tylko Polsce służę. Józef Piłsudski
Bo ni z tego ni z owego mamy Polskę na pierwszego. Józef Piłsudski
Ojczyzna jest naszą matką ziemską. Polska jest matką szczególną. Niełatwe są jej dzieje, zwłaszcza na przestrzeni ostatnich stuleci.
Jest matką, która wiele przecierpiała i wciąż na nowo cierpi. Dlatego też ma prawo do miłości szczególnej. Jan Paweł II
Zadanie 3.
Przeczytajcie biogramy Polaków, którzy walczyli o wolność.
W parach opowiedzcie koleżance/ koledze, dlaczego Polacy ci zasłużyli na naszą pamięć.
Tadeusz Mazowiecki
1927-2013 (86 lat) polski polityk i publicysta
- ostatni premier PRL i pierwszy premier III Rzeczypospolitej; współtwórca i przewodniczący Unii Demokratycznej i Unii Wolności;
poseł na Sejm PRL III, IV i V kadencji, poseł na Sejm RP I, II i III kadencji;
- Kawaler Orderu Orła Białego;
- podpisał „Apel” 64 intelektualistów wspierający strajkujących w Stoczni Gdańskiej;
- doradca Lecha Wałęsy i „Solidarności”;
-podczas stanu wojennego był internowany; brał udział w obradach Okrągłego Stołu;
- przyczynił się do zmiany ustroju politycznego w Polsce, wprowadzenia swobód obywatelskich i systemu wielopartyjnego, a także do
zmiany godła (orzeł ponownie dostał koronę) i nazwy naszego państwa (z PRL na RP);
- był członkiem Komisji Spraw Zagranicznych i przewodniczącym sejmowej Komisji Integracji Europejskiej;
- po wojnie ożenił się z więźniarką obozu w Ravensbrück, która zmarła w 1948 na gruźlicę, druga żona Mazowieckiego zm. w 1970,
polityk sam wychowywał trzech synów.
„Można się różnić, można się spierać. Ale nie wolno się nienawidzić”.
Lech Wałęsa
1943-….
polski polityk i działacz związkowy
- Laureat Pokojowej Nagrody Nobla (1983);
- współzałożyciel „Solidarności”, opozycjonista w okresie PRL, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej;
- był jednym z przywódców strajku w Stoczni Gdańskiej;
- zaangażowany w działalność Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża, współpracował z Komitetem Samoobrony Społecznej KOR;
- stał na czele Krajowej Komisji Porozumiewawczej;
- był przewodniczącym zarządu Regionu Gdańskiego oraz pierwszym przewodniczącym NSZZ „Solidarność”;
- był internowany;
- współtworzył jawną Tymczasową Radę „Solidarność”, a także założył i stanął na czele półlegalnej Krajowej Komisji Wykonawczej
NSZZ „Solidarność”;
- był prezydentem RP;
- założył pozarządową organizację „Instytut Lecha Wałęsy” oraz utworzył partię polityczną Chrześcijańska Demokracja III
Rzeczypospolitej Polskiej i został jej przewodniczącym;
- z żoną Danutą ma ośmioro dzieci.
„O take Polskę zawsze walczyłem”
„Dobrze się stało, że źle się stało”.
„Dodatnie i ujemne plusy.”
„Będę jeździł z siekierą po kraju i ciął złodziei.”
.
Zadanie 4.
Przeczytajcie teksty Stanisława Barańczaka. Wybierzcie wiersz, który waszym zdaniem najtrafniej oddaje peerelowską rzeczywistość.
Przygotujcie deklamację tekstu, wzbogacając ją muzyką, rekwizytami, stosowna scenografią.
Określona epoka Stanisław Barańczak
Żyjemy w określonej epoce (odchrząknięcie) i z tego
trzeba sobie, nieprawda, zdać z całą jasnością.
Sprawę. Żyjemy w (bulgot
z karafki) określonej, nieprawda,
epoce, w epoce
ciągłych wysiłków na rzecz, w
epoce narastających i zaostrzających się i
tak dalej (siorbnięcie), nieprawda, konfliktów.
Żyjemy w określonej e (brzęk odstawianej
N.N. przekręca gałkę radia
- W dniu dzisiejszym – zawiadamia go piersiowy głos –
zanotowano huragan w Australii,
katastrofalne opady w Indiach i trzęsienie
ziemi w Meksyku. Tyle o kaprysach aury
na świecie. Natomiast u nas
pogoda wciąż bez większych zmian, niebo bezchmurne,
powietrze świeże i zdrowe, wiatry słabe z kierunków
zmiennych. W sprzyjającym klimacie,
w twórczej atmosferze wzajemnego zaufania
odniesiemy dziś z pewnością niejeden sukces. Nad krajem
rozciąga się zatoka zwiększonego ciśnienia,
ilość atmosfer na głowę jednego mieszkańca
szklanki) poce i ja bym tu podkreślił,
nieprawda, że na tej podstawie zostaną
określone perspektywy, wykreślane będą
zdania, które nie podkreślają dostatecznie, oraz
przekreślone zostaną, nieprawda, rachuby
(odkaszlnięcie) tych, którzy. Kto ma pytania? Nie widzę.
Skoro nie widzę, widzę, że będę wyrazicielem,
wyrażając na zakończenie przeświadczenie, że
Żyjemy w określonej epoce, taka
jest prawda, nieprawda,
i innej prawdy nie ma.
przekracza zaplanowaną normę. To osiągnięcie
sprawi, że będą państwo czuć się świeżo i pogodnie,
dziarsko i zdrowo, że państwo też będzie
świeże, pogodne, dziarskie i zdrowe, pełną piersią
wdychające twórczy klimat oraz atmosferę. A teraz
gimnastyka poranna.
Nie wyjdzie dziś na dwór.
Przeraża go już samo powietrze. Te słupy
wbijane młotem nieba w każdą głowę.
Konieczność oddychania tym płynnym betonem.
Trzeba zostać w pokoju. Zastanowić się. Trzeba
uporządkować wiele spraw. Przemyśleć wszystko.
Dziś. Wyjątkowo dziś
N.N. UPRAWIA GIMNAS TYK Ę PORANNĄ
-Jak co dzień, proponujemy
- i raz, i dwa, i trzy – otworzyć okno.
Kilka głębokich wdechów. I pierwsze ćwiczenie:
skłony do przodu. Proszę nie usztywniać
kręgosłupa. I raz, i dwa, i trzy.
Głęboko proszę. Taak. Do samej ziemi.
I jeszcze raz. Ta umiejętność
- i raz, i dwa, i trzy – może się przydać.
A teraz szybkie skłony w bok. Jakby uniki.
Jakbyśmy chcieli po prostu uniknąć
Spoliczkowania. I raz, i dwa. W lewo.
UGRYŹ S IĘ W JĘZYK
Nie pluj od razu wszystkim, co ci myśl
na język przyniesie; zanim otworzysz usta,
przełknij tę gorzką ślinę, zanim co powiesz, trzy razy
się zastanów nad losem a) posady, b)
posad świata, c) wszystkich
posadzonych; bity w twarz pięścią
pieśni masowej, ugryź się czym prędzej w język,
W prawo. Taak, doskonale. Teraz proszę przysiad.
Przykucamy, sprężając się jakby do skoku.
Jakbyśmy chcieli skoczyć do gardła oprawcy.
I raz, i dwa, i trzy. Lecz oczywiście
nie skaczemy. Proszę pozostać w przysiadzie
i wstać powoli. I na zakończenie
schylamy kilkakrotnie głowę: to wyrabia
giętkość karku. I raz, i dwa,
i trzy.
tak, mocno, jeszcze mocniej, nie rozwieraj szczęk,
zaciśnij zęby, nie bój się, najwyżej
język ci spuchnie tak korzystnie, że
nie będziesz mógł już wybełkotać ani słowa
i bez żadnych problemów uzyskasz czasowe
zwolnienie od prawdy; a jeśli poczujesz
na podniebieniu słony smak, nie przejmuj się:
ten czerwony atrament gniewu i tak nie przejdzie ci przez
usta
Zadanie 5:
Narysujcie ilustrację do wybranego wiersza Stanisława Barańczaka, uzupełnijcie notatkę tabelaryczną:
Bo wolność to…….
 Napiszcie, jak rozumiecie słowa Stanisława
Barańczaka: Proszę nie usztywniać kręgosłupa…
 osoby, które według was zasługują na miano
tych, którzy walczyli o WOLNOŚĆ
………………………………………………………
………………………………………………………
……………………………………………………….
……………………………………………………….
……………………………………………………….
………………………………………………….……
……………………………………………………….
 nasze wybory polegają na:
………………………………………………………
……………………………………………….……..
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………