Ocena - Rządowe Centrum Bezpieczeństwa

INFORMACJA TYGODNIOWA 8/2014
Zagrożenia – Skutki – Ocena
17 lutego 2014 – 23 lutego 2014
24 lutego 2014
WYDZIAŁ ANALIZ
SYTUACJA NA UKRAINIE





W wyniku starć protestujących z milicją od początku zamieszek śmierć poniosły 82 osoby, a ponad 622
zostały ranne. Od wtorku (18.02) konflikt na Ukrainie pogłębiał się. W Kijowie nie działało metro,
obowiązywały ograniczenia w ruchu samochodów zmierzających w stronę miasta. W czwartek (20.02)
ewakuowano Parlament, siedzibę rządu i Rady Najwyższej. Zamknięte były niektóre ambasady i placówki
zachodnich firm.
Manifestacje poparcia odbywały się w innych miastach Ukrainy. Zajęto budynki MSW we Lwowie, IwanoFrankowsku i Tarnopolu. We Lwowie protestujący przejęli skład broni naleący do wojsk wewnętrznych
MSW. Szturmowane były siedziby lokalnych władz i organów ścigania w Łucku, Użgorodzie, Równem,
Dniepropietrowsku i Połtawie.
W odpowiedzi na działania manifestujących, Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) ogłosiła rozpoczęcie
ogólnokrajowej operacji antyterrorystycznej z możliwością użycia sił zbrojnych, co de facto oznaczało
wprowadzenie nieformalnego stanu wyjątkowego.
W wyniku mediacji ministrów spraw zagranicznych Polski, Niemiec i Francji, w piątek (21.02) prezydent
Wiktor Janukowycz zawarł porozumienie z przedstawicielami opozycji, które zakłada utworzenie rządu
jedności narodowej oraz powrót do konstytucji z 2004 roku.
Rada Najwyższa przyjęła postanowienie o odwołaniu Janukowycza ze stanowiska prezydenta i rozpisaniu
na 25 maja nowych wyborów prezydenckich. Zwolniła także z odpowiedzialności karnej uczestników
trwających od listopada protestów. Na mocy przyjętej w piątek (21.02) ustawy zwolniona z więzienia
została była premier Julia Tymoszenko.
 DZIAŁANIA POLSKI





W polskich placówkach zdrowia przebywa aktualnie 36 obywateli Ukrainy rannych w starciach z milicją.
Szpitale MSW i MON przygotowane są na przyjęcie kolejnych osób.
W środę (19.02) odbyło się posiedzenie Sejmu RP poświęcone kryzysowi politycznemu na Ukrainie.
Polski MSZ wydał aktualizację ostrzeżenia dla podróżujących, zalecając zachowanie szczególnej
ostrożności obywatelom polskim przebywającym lub planującym pobyt na Ukrainie.
Podczas Wojewódzkiego Zespołu Zarządzania Kryzysowego w Rzeszowie omówiono działania podjęte
w celu zagwarantowania pomocy medycznej rannym i poszkodowanym, którzy będą chcieli dostać się do
Polski. Na przejściach granicznych z Ukrainą zorganizowano punkty oczekiwania dla poszkodowanych
i rannych.
Minister obrony narodowej na wniosek wojewody podkarpackiego wydał decyzję w sprawie wsparcia
przez Siły Zbrojne RP ewentualnego transportu do polskich szpitali rannych w starciach na Ukrainie.
W Kijowie od soboty (22.02) pracuje zespół ratowników medycznych z Polskiego Centrum Pomocy
Międzynarodowej.
OCENA:
Według informacji Straży Granicznej, od początku roku 34 obywateli Ukrainy złożyło wniosek o nadanie statusu
uchodźcy. Jak do tej pory nie można mówić o zjawisku nasilonego napływu ludności. W przypadku masowego
napływu uchodźców na terytorium RP wdrożone zostaną działania określone w opracowanej w styczniu br. „Koncepcji
działań w przypadku nagłego napływu dużej liczby cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z Ukrainy”
oraz w procedurze SPO-10 z Krajowego Planu Zarządzania Kryzysowego.
INFORMACJA TYGODNIOWA
17.02.2014 – 23.02. 2014
Nie ma zagrożenia dla bezpieczeństwa gazowego Polski z kierunku Ukrainy. Według GAZ-SYSTEM S.A. brak jest
informacji wskazujących na możliwość ograniczenia bądź wstrzymania importu gazu. Przygotowane na wypadek
sytuacji kryzysowych plany zakładają przekierowanie dostaw gazu z Ukrainy na Białoruś. Dodatkowo istnieje możliwość
pozyskania surowca z Niemiec.
Kryzys na Ukrainie może mieć bezpośredni wpływ na zmniejszenie polskiego eksportu do tego kraju, a tym samym na
sytuację wielu polskich przedsiębiorstw, dla których jest on rynkiem zbytu. Ukraina zajmuje ósme miejsce w eksporcie
towarowym Polski. W ubiegłym roku wyniósł on ponad 18 mld zł, co stanowi 4% ogólnego eksportu naszego kraju.
Ponadto załamanie się ukraińskiego rynku finansowego spowodować może problemy dla inwestujących tam polskich
firm.
Od wtorku do piątku obywatele Ukrainy blokowali drogi dojazdowe prowadzące do przejść granicznych z Polską
w Korczowej-Krakowcu, Krościenku-Smolnicy, Medyce-Szeginie i Hrebennem-Rawie Ruskiej. Blokady spowodowały
utrudnienia w odprawie lub ją wstrzymały. Aktualnie nie odnotowuje się żadnych zakłóceń.
PIERWSZE PRZYPADKI ASF W POLSCE
Ocena:
Ryzyko przeniesienia ASF na terytorium Polski
uznawano za wysokie po wykryciu pierwszego
przypadku choroby na Białorusi w czerwcu ub.
roku. Od tego czasu prowadzono intensywne
działania mające na celu przygotowanie do
wystąpienia epizootii właściwych służb, instytucji oraz inspekcji, a także rolników z terenów
zagrożonych. Od lipca 2013 r. wprowadzono
prewencyjny „Program mający na celu wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym
afrykański pomór świń oraz poszerzenie wiedzy
na temat ryzyka wystąpienia tej choroby na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”. W sierpniu ub. roku, w drodze rozporządzeń wojewodów mazowieckiego, lubelskiego i podlaskiego
zadysponowano dodatkowe środki zabezpieczające. W ubiegłym tygodniu wojewodowie
podlaski i lubelski wydali w tej sprawie uszczegóławiające rozporządzenia określające działania w związku z zagrożeniem wystąpienia
choroby na obszarze przekraczającym jeden
powiat. W trakcie posiedzeń wojewódzkich zespołów zarządzania kryzysowego w Warszawie
i Białymstoku podjęto decyzje o działaniach,
które należy podjąć w celu przeciwdziałania
rozprzestrzenianiu się choroby. Unijni eksperci
w najbliższych dniach przyjadą do Polski, aby
zbadać sytuację.
Przebieg:
W minionym tygodniu MRiRW poinformowało o potwierdzonych
przypadkach obecność wirusa afrykańskiego pomoru świń (ASF)
u dwóch padłych dzików w województwie podlaskim (powiat
sokólski) w pobliżu granicy z Białorusią. Prawdopodobnym
źródłem choroby jest migracja dzików spowodowana ich
intensywnym odstrzałem na terytorium Białorusi.
Skutki:
Główny Lekarz Weterynarii poinformował o chorobie Komisję
Europejską, Światową Organizację Zdrowia Zwierząt, państwa
ościenne oraz państwa trzecie, wobec których ten obowiązek
wynika z umów dwustronnych. Komisja Europejska (KE) ogłosiła
strefę buforową obejmującą połowę województwa podlaskiego,
jedną czwartą lubelskiego i jeden powiat w województwie
mazowieckim. Są to tereny położone w odległości
30-40 km od granicy z Białorusią i Litwą. Powiatowy lekarz
weterynarii wyznaczył obszar zapowietrzony i zagrożony, na
których wprowadził m.in. zakaz polowań, handlu mięsem
wieprzowym i żywcem oraz obowiązek wyłożenia mat
dezynfekcyjnych
w budynkach
gospodarczych.
Służby
weterynaryjne dokonują inspekcji gospodarstw w promieniu 10
km od miejsca znalezienia dzików (117 gospodarstw oraz 398
sztuk świń). Do analizy na bieżąco przekazywane są próbki od
innych padłych dzików znalezionych w okolicy. Straż Graniczna
wspólnie z kołami łowieckimi prowadzi wzmożony monitoring
pasa przygranicznego.
Polska wystąpiła do KE o zaplanowanie właściwych mechanizmów
finansowania ewentualnej akcji zwalczania oraz likwidacji skutków
ekonomicznych choroby w państwach członkowskich wspólnoty.
Rządowe Centrum Bezpieczeństwa
Al. Ujazdowskie 5, 00-583 Warszawa | tel./fax +48 22 236 59 75
[email protected] | www . r c b . g o v . p l
2
INFORMACJA TYGODNIOWA
17.02.2014 – 23.02. 2014
SYTUACJA METEOROLOGICZNO - HYDROLOGICZNA
Ocena i prognoza:
W nadchodzących dniach nie prognozuje się
istotnych zmian w pogodzie. W pierwszej połowie tygodnia miejscami zagrożeniem będą
poranne mgły ograniczające widzialność do
200 m. Temperatury minimalne wyniosą od
-3°C do 4°C, maksymalne od 4°C do 11°C.
W drugiej części tygodnia na południu kraju
możliwy jest dość silny, porywisty wiatr. Nie
prognozuje się intensywnych opadów deszczu.
Na środkowej Wiśle przewiduje się dalszą stabilizację sytuacji hydrologicznej. Na Pilicy oraz
w dorzeczu Bugu, szczególnie na Wieprzu, Krznie i Liwcu utrzymywać się będą przekroczenia
stanów ostrzegawczych i miejscami alarmowych. Sytuacja nie stwarza zagrożenia powodziowego. Możliwe są lokalne podtopienia terenów, na których corocznie obserwowane są
wiosenne wylewy.
Przebieg:
W minionym tygodniu odnotowano niewielkie opady deszczu,
a w górach deszczu ze śniegiem i śniegu. Miejscami mgły
ograniczały widzialność poniżej 200 m. W związku z zanikaniem
zjawisk lodowych na rzekach oraz spływem wód roztopowych
obserwowano wzrosty poziomu wody, a lokalne przekroczenia
stanów ostrzegawczych i alarmowych, szczególnie w dorzeczu
Bugu oraz na środkowej Wiśle (od Wyszogrodu do Zbiornika
Włocławskiego). Prowadzona na zbiorniku i w rejonie Płocka akcja
lodołamania wpłynęła na stabilizację sytuacji hydrologicznej na
tym obszarze.
Skutki:
Sytuacja nie stwarzała zagrożenia powodziowego, jednak ze
względu na możliwość wystąpienia podtopień ogłoszono alarm
przeciwpowodziowy na terenie miasta i gminy Wyszogród
oraz Gąbin, w tym gminy: Mała Wieś, Bodzanów, Słupno, Słubice,
Nowy Duninów. Na terenie miasta Płock oraz powiatów:
sochaczewskiego (gminy: Brochów, Iłów i Młodzieszyn),
sokołowskiego (gminy: Jabłonna Lacka, Sterdyń, Ceranów, Kosów
Lacki), siedleckiego (gminy Mokobody i Korczew) oraz
wyszkowskiego (Brańszczyk, Wyszków, Zabrodzie, Somianka,
Dąbrówka
i Wołomin)
wprowadzono
pogotowie
przeciwpowodziowe.
Aktualnie
pogotowie
obowiązuje
w powiatach nadbużańskich.
BLOKADA DRÓG KRAJOWYCH NR 61 I 8 W AUGUSTOWIE
Ocena:
Grunty rolników zostały już przejęte przez
Skarb Państwa. Prace przy budowie obwodnicy
nie zostały wstrzymane. Inwestycja ma zostać
ukończona jesienią 2014 r.
Przebieg:
Rolnicy niezadowoleni z wycen gruntów pod budowę obwodnicy
Augustowa planują 24 lutego, na kilka godzin zablokować drogi
krajowe nr 61 i nr 8. Według protestujących wyceny ich
nieruchomości zostały zaniżone przez rzeczoznawcę. Obecnie
wydano 466 decyzji odszkodowawczych, w 128 przypadkach
mieszkańcy odwołali się od nich.
Skutki:
Planowana blokada
komunikacyjne.
dróg
spowoduje
duże
utrudnienia
MASOWE ZATRUCIA POKARMOWE W SZPITALACH NA TERENIE WOJEWÓDZTWA
WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO
Ocena i prognoza:
Dochodzenie epidemiologiczne prowadzone
przez PPIS w Olsztynie wskazało, że przyczyną
zatrucia była bakteria Escherichia coli. Do podobnego zatrucia doszło we wrześniu ubiegłego roku w szpitalu w Dobrym Mieście
iDomu
Przebieg:
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny (PPIS) w Olsztynie
otrzymał informację o podejrzeniu zatrucia pokarmowego
w Szpitalu Powiatowym w Biskupcu oraz Powiatowym Szpitalu
Pomocy Maltańskiej w Barczewie. W obu placówkach żywienie
zbiorowe zabezpieczane było przez tę samą firmę cateringową.
Rządowe Centrum Bezpieczeństwa
Al. Ujazdowskie 5, 00-583 Warszawa | tel./fax +48 22 236 59 75
[email protected] | www . r c b . g o v . p l
3
INFORMACJA TYGODNIOWA
17.02.2014 – 23.02. 2014
Ocena i prognoza cd.:
i Domu Pomocy Społecznej w Olsztynie. Wtedy
czynnikiem etiologicznym okazała się bakteria
Bacillus cereus w pożywieniu dostarczonym
również przez firmę zewnętrzną.
Sanepid stwierdził szereg nieprawidłowości w działalności zakładu
i wydał decyzję o wstrzymaniu produkcji żywności.
Skutki:
Objawy zatrucia wystąpiły u 70 pacjentów.
KOLEJNE PRZYPADKI USZKODZENIA GAZOCIĄGU
Ocena:
To kolejne w tym roku incydenty związane
z uszkodzeniem instalacji gazowej w trakcie
wykonywania prac budowlanych. Prokuratura
bada przyczyny zdarzeń.
Przebieg:
W minionym tygodniu, podczas prowadzenia prac budowlanych,
miały miejsce trzy przypadki uszkodzeń gazociągów. Do
pierwszego wycieku gazu doszło w dniu 17 lutego w miejscowości
Ręblinko przy drodze krajowej nr 6 (województwo pomorskie),
a do drugiego 19 lutego w Iłży koło Radomia (województwo
mazowieckie). Ponadto 21.02 w Łaziskach Górnych (województwo
śląskie) miało miejsce rozszczelnienie i niewielki pożar gazociągu,
do którego doszło w wyniku zwarcia elektrycznego na przewodach
biegnących obok gazociągu.
Skutki:
W związku z wystąpieniem zagrożenia dla życia i zdrowia
w pierwszych dwóch zdarzeniach ewakuowano mieszkańców
okolicznych budynków. W Iłży konieczna była ewakuacja dzieci
z pobliskiej szkoły. Nikt nie odniósł obrażeń. W województwie
pomorskim przez kilka godzin zamknięta dla ruchu była znajdująca
się w pobliżu miejsca awarii droga krajowa nr 6 i linia kolejowa
Słupsk - Sławno.
OSTRZEŻENIE PRZED WIADOMOŚCIAMI E-MAIL WYSYŁANYMI DO INSTYTUCJI ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ
Ocena:
Zespół CERT.GOV.PL ostrzega przed otwieraniem załączników do wiadomości tego typu.
Jednocześnie zwraca się z prośbą o przesłanie
przedmiotowej wiadomości na adres e-mail:
[email protected] wraz z pełnymi nagłówkami, a następnie niezwłoczne jej usunięcie.
W przypadku stwierdzenia infekcji elementów
systemu teleinformatycznego przedmiotowym
zagrożeniem, Zespół CERT.GOV.PL zaleca
odłączenie zainfekowanych stacji od sieci oraz
podjęcie działań mających na celu wyeliminowanie zagrożenia.
Przebieg:
Rządowy Zespół Reagowania na Incydenty Komputerowe
CERT.GOV.PL uzyskał informację o rozsyłanych do instytucji
administracji publicznej wiadomościach e-mail zawierających
załączniki o charakterze złośliwym. Przedmiotowe wiadomości
zostały wysłane z adresu: [email protected], o tematach:
1.
„YACONTO (Деловое предложение ООО ЯКОНТО ГансуДитриху Геншеру о перспективном сотрудничестве)”;
2.
„YACONTO to the U.S. Embassy in Moscow”;
3.
„Message Notification”.
Skutki:
Powyższe wiadomości zwierają załączniki w formie dokumentów
PDF (1. - 6 załączników, 2. - 9 załączników), które po
przeprowadzeniu wstępnej analizy zostały zidentyfikowane jako
zainfekowane oprogramowaniem złośliwym – Exploit CVE-20090658.
Rządowe Centrum Bezpieczeństwa
Al. Ujazdowskie 5, 00-583 Warszawa | tel./fax +48 22 236 59 75
[email protected] | www . r c b . g o v . p l
4