Rządy Jana III Sobieskiego

Rządy Jana III Sobieskiego
1. Elekcja Jana III Sobieskiego




Po Buczaczu w 1673 r.
sejm stwierdził, że
trzeba uchwalić nowe
podatki na wojnę z Turcją
Jesień 1673 r. hetman
Sobieski poprowadził 40
tys. chłopa przeciwko
Turcji
Bitwa pod Chocimiem
listopad 1673 r. zwycięski
dla naszych
Ale nie odzyskaliśmy
ziem
Jan III Sobieski 1676-1696


Po śmierci Michała
Korybuta Wiśniowieckiego
do wyboru: Karol
Lotaryński, Filip Wilhelm,
Ludwib Burbon, Jan
Sobieski
Jan Sobieski –
zwycięzcy spod
Chocimia, stronnik
Francji
2. Wojny z Turcją




Nie od razu po wyborze
Sobieski się koronował (nie
chciał tracić wpływu na
wojsko)
W 1674 r. tłukli się
głównie na Ukrainie, gdzie
do walk wmieszała się
Rosja
1675 r. ofensywa tureckotatarska; walki pod Lwowem
i skuteczna obrona
Sobieskiego
Turcy próbują zdobyć
Trembowlę - bezkutecznie
Ponowny atak w 1676
r.; mała armia tylko 20 tyś.
 Walki pod Żurawnem
zakończona rozejmem
w październiku 1676r.
1. Polska odzyskała
część prawobrzeżnej
Ukrainy, ale Podole i
Bracławszczyzna
nadal turecka
2. Zwolnienie z haraczu

3. Polityka zagraniczna władcy i zmiany
sojuszów
Na podstawie podręcznika s. 280-282 omówić politykę
zagraniczną króla względem:
1. Habsburgów
2. Francji
3. Szwecji
4. Prus Książęcych
5. Moskwy
6. Turcji
7. Cesarstwa

4. Odsiecz wiedeńska 12 września 1683r.

Po porozumieniu z cesarzem Leopoldem I nadzieje na
odzyskanie Podola

Turcy początkowo zainteresowani Rosją; 16771681 wojna i mimo odparcia ataków tureckotatarskich car musi oddać Turcji lewobrzeżną Ukrainę
1682 r.Turcy kierują się przeciwko Habsburgom; w
tym roku wybuchło antyhabsburskie powstanie na
Węgrzech (a Węgry to lennik turecki)

Sojusz z Cesarstwem 1683
1.
2.
3.
4.
5.
Cesarz zrzekł się roszczeń wobec Polski za czas
pomocy podczas potopu
Obietnica, że żadna ze stron nie podpisze
oddzielnego pokoju z Turcją
Polska daje 40 000 żołnierzy, Habsburgowie 60
000
Wzajemna pomoc stolicom w razie ataku
tureckiego
Szukanie kolejnych sojuszników




W lipcu Turcy pod wodzą
wezyra Kary Mustafy
podeszli pod Wiedeń
12 września 1683 bitwa
pod Wiedniem
zakończona sukcesem
wojsk chrześcijańskich
Sukces ten spowodował, że
inne państwa, zależne od
Turcji stawiają się
Jeszcze dwie bitwy pod
Parkanami; (7, 9
października 1683r.)
pierwsza przegrana, druga
wygrana
Praca z tekstem źródłowym
Zwycięstwo pod Wiedniem s. 284
5. Zakończenie walk z Turcją



1684 r. w Linzu zawarto sojusz zwany Ligą Świętą;
Rzeczypospolita, papiestwo, Wenecja, cesarstwo,
potem Moskwa
Liczono na pokonanie i wyparcie Turcji; dodatkowo
Sobieski liczył na zdobycie Mołdawii
Ani nie zdobyliśmy tronu Mołdawii, ani nie
odzyskaliśmy Podola i Bracławszczyzny
Pokój Grzymułtowskiego 1686
1.
2.

Rezygnujemy na rzecz Moskwy z Zaporoża i
Kijowa (w zamian za kasę)
Rosja zrywa porozumienie z Turcją i wchodzi do
wojny
Sobieski ponownie próbuje zdobyć Mołdawię
(1691r.), potem August II Mocny walczy przeciw
Turkom – bez szaleństw
Pokój w Karłowicach 1699r.
1.
2.
Polska odzyskała Podole i Bracławszczyznę, w
zamian z oddanie mołdawskich zdobyczy
Cesarstwo dostało Węgry z Siedmiogrodem i
Wenecję
6. Ostatnie lata panowania Jana III

Sobieski miał dość polityki wewnętrznej i się wycofał z
czynnego życia publicznego

Szlachta zrywa sejmy
Magnaci walczą ze sobą na sejmach, sejmikach,
trybałach



Polityka francuska ostatecznie upada
Zyskuje polityka prohabsburska