Marek Sobieski – herbu Janina (ur. 24 maja 1628 r. w Złoczowie, był

Marek Sobieski – herbu Janina (ur. 24 maja 1628 r. w Złoczowie, był najstarszym
synem Jakuba i jego drugiej żony Teofili z Daniłowiczów, bratem króla Jana III,
zm. 3 czerwca 1652 r. pod Batohem) – polski magnat, starosta jaworowski i krasnostawski,
rotmistrz wojsk koronnych. Początkowe nauki pobierał w domu rodzinnym. Od 1640 r. uczył
się w Szkołach Nowodworskich w Krakowie, od 1643 r. studiował na Uniwersytecie
Krakowskim. W 1644 r. objął starostwo krasnostawskie. Marek Sobieski wziął udział
w elekcji Jana Kazimierza. Przystąpił do tworzenia własnych chorągwi, stawiając się pod
komendę wojewody Ruskiego, księcia Jeremiego Wiśniowieckiego.W 1649 r. na czele swojej
chorągwi, wchodzącej w skład dywizji podczaszego koronnego Mikołaja Ostroroga, brał
udział w obronie Zbaraża.
Dnia 13 lipca odznaczył się przy powstrzymaniu szturmu kozackiego na wały
zbaraskie, dzięki czemu zyskał uznanie i poparcie Wiśniowieckiego. Marek Sobieski był
posłem województwa ruskiego na sejm 1649/50. We wrześniu 1650 r. pod Kamieniem
Podolskim tymczasowo zastępował Wiśniowieckiego w dowodzeniu pułkiem. Reprezentował
województwo ruskie na sejmie w 1650, tego też roku zaciągnął dodatkową chorągiew
kozacką. Na kampanię przeciw Kozakom stawił się pod Winnicą 19 marca 1651 r.
W walkach z pułkiem Iwana Bohuna stracił tabory swej chorągwi. Gdy wojsko dotarło do
Baru dnia 24 marca 1651 r. hetman Kalinowski skierował chorągwie na kwatery gdzie został
rozłożone w Stanisławowie. Uczestniczył w bitwie z Kozakami pod Kopyczyńcami (12 maja
1651 r.). Sobieski wyróżnił się podczas bitwy pod Beresteczkiem (28-30 czerwca 1651 r.),
w nagrodę otrzymał łup wojenny szablę po Tuhaj-beju. Walczył pod komendą Stefana
Czarnieckiego w bitwie pod Białą Cerkwią (23 listopad 1651 r.). Dnia 28 listopada 1651 r. po
bitwie z Kozakami zgodnie z umową został oddany Kozakom jako zakładnik na okres pobytu
w polskim obozie Bohdana Chmielnickiego. Na rozkaz hetmana Kalinowskiego brał udział
w pacyfikowaniu buntów chłopskich i kozackich w Bracławskiem. Podczas bitwy pod
Batohem na czele kilku chorągwi odpierał ataki ordy gdzie dostał się do niewoli tatarskiej.
Dnia 3 czerwca 1652 r. został ścięty z większością polskich jeńców na rozkaz
Bohdana Chmielnickiego. Zwłoki wykupione przez matkę zostały pochowane tymczasowo
w kolegiacie w Żółkwi. W 1655 r. ciało przeniesiono do kościoła Dominikanów
i umieszczono w krypcie pod ołatrzem. Marek Sobieski został upamiętniony nagrobkiem
z czarnego marmuru ufundowanym przez Jana III. W 1946 dominikanie przewieźli szczątki
Sobieskiego z Żółkwi do Lublina skąd trafiły do krakowskiego kościoła Dominikanów. Dnia
2 listopada 1983 odbył się powtórny pogrzeb Sobieskiego i jego matki. Postać Marka
Sobieskiego została wprowadzona przez Henryka Sienkiewicza do powieści ‘‘Ogniem
i mieczem’’, występuje on także w widowisku Antoniego Euzebiusza Halickiego ‘‘Z żaka
król’’.