SAURUROWATE (Saururaceae) SELEROWATE (Apiaceae)
Transkrypt
SAURUROWATE (Saururaceae) SELEROWATE (Apiaceae)
SAURUROWATE (Saururaceae) WYSTĘPOWANIE: południowo – wschodnia część Ameryki Północnej i tropikalna Azja. Do rodziny należą 3 rodzaje: Saururus (2 gatunki), Anemopsis californica, Houttynia cordata. Występują zazwyczaj w siedliskach wilgotnych. MORFOLOGIA: rośliny zielne o pędach wyprostowanych i szerokich (najczęściej owalnych). Liście pojedyncze, ustawione skrętolegle, z przylistkami przyrośniętymi do ogonków liściowych. KWIATY: obupłciowe, opatrzone przykwiatkami. Zebrane w gęste, zwisające kłosy albo grona. Okwiatu brak. Pręcików 6-8 (niekiedy wskutek niedorozwoju mniej), o nitkach wolnych lub przyrośniętych do zalążni. Słupków 3-4 z pojedynczymi szyjkami, o zalążniach wolnych, apokarpowych; albo słupek 1 z 3-4 szyjkami. Zalążnia górna lub półdolna z 2-10 prostymi zalążkami. Wiatropylne. OWOCE: mieszek lub torebka (pękająca szczytowymi klapami) o nieco zmięśniałej zalążni. Nasiona z obfitą tkanką odżywczą. UŻYTKOWANIE: ozdobne. JK SELEROWATE (Apiaceae) WYSTĘPOWANIE: we wszystkich rejonach klimatycznych, gł. w strefie umiarkowanej i subtropikalnej półkuli pn. Około 300 rodzajów i 3000 gatunków, w Polsce ok. 45 rodzajów i 72 gatunków. MORFOLOGIA: rośliny zielne, monokarpiczne lub byliny, często o wielkich rozmiarach, rzadziej krzewy lub formy drzewiaste. Gat. wysokogórskie często tworzą poduszki. Łodygi zwykle wzniesione, podzielone na węzły i puste międzywęźla. Liście najczęściej skrętoległe, bez przylistków. Blaszka liściowa przeważnie podzielona. We wszystkich organach znajdują się kanały sekrecyjne zawierające olejki eteryczne i żywicogumy. Wiele gat. zawiera alkaloidy. KWIATY: małe, 5-krotne, promieniste, zebrane w baldachy pojedyncze, a te zwykle w baldachy złożone (k.brzeżne-grzbieciste). U niektórych rodzajów baldachy proste przekształcone są w główki. Rzadko kwiaty pojedyncze. Kielich zredukowany do ząbków. Płatki korony wolne. Pręcików 5. Słupek dolny, 2krotny, 2-komorowy, z 1 zalążkiem w każdej komorze. 2 szyjki słupka otoczone dyskiem miodnikowym. OWOCE: dwunasienne rozłupnie. Nasiona z silnie rozwiniętym bielmem. UŻYTKOWANIE: wiele gatunków ma duże zastosowanie jako warzywa i przyprawy. Liczne gatunki używane w medycynie i technice. CHRONIONE W POLSCE: arcydzięgiel litwor (Angelica archangelica ssp. archangelica), mikołajek nadmorski (Eryngium maritimum). JK – 58 –