analiza_strategiczna_sd_2016

2016-04-24
Zarządzanie
ANALIZA STRATEGICZNA
Nakłady z otoczenia
Planowanie i
podejmowanie
decyzji
Organizowanie
Cele osiągnięte
- Zasoby ludzkie
- Zasoby finansowe
- Zasoby fizyczne
- Zasoby informacyjne
- Sprawnie
- Skutecznie
Kontrolowanie
dr inż. Sylwia Dziedzic
Katedra Przedsiębiorczości, Zarządzania i Ekoinnowacyjności
Wydział Zarządzania
Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza
Przewodzenie
(Kierowanie
Ludźmi)
Ludźmi)
Źródło: R.W. Griffin, Podstawy zarządzania, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.
Planowanie
Funkcje planowania:
„planować” (łac. planta) – szkic budynku
• pozwala przedsiębiorstwu wpływać (do
pewnego stopnia) na kształt przyszłości,
zamiast biernej akceptacji tego, co czas
przyniesie;
• pozwala jasno określić cele i kierunki
rozwoju przedsiębiorstwa;
• reguluje poziom niepewności w działaniu
przedsiębiorstwa;
Funkcje planowania (cd):
• skupia uwagę na oszczędnym gospodarowaniu
zasobami krytycznymi, harmonizuje
działalność przedsiębiorstwa;
• ułatwia pracownikom orientacje w celach
przedsiębiorstwa, ich hierarchii i
powiązaniach; umożliwia przedsiębiorstwu
przygotowanie się do przetrwania
ewentualnych kryzysów.
Cechy dobrego planu:
•
•
•
•
•
•
•
elastyczność;
terminowość;
kompletność;
perspektywiczność;
konkretność;
celowość (realność);
zgodność wewnętrzną (spójność).
1
2016-04-24
W procesie planowania należy odpowiedzieć
sobie na trzy podstawowe pytania:
Rys 1. Proces planowania
• Dokąd zmierzasz?
• W jakim środowisku i otoczeniu się znajdujesz?
• Jak się dostaniesz tam, dokąd zmierzasz?
Źródło: R.W. Griffin, Podstawy zarządzania, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998
Cel
Cele w organizacji charakteryzują się
następującymi cechami:
l. istnienie wielu celów;
2. cele określane są w sposób hierarchiczny;
3. posiadają różny horyzont czasowy;
4.muszą zawsze określać: co?, gdzie?, kiedy?
Cele w działalności organizacji spełniają
cztery ważne funkcje:
Misja
1. Stanowią wskazówkę i nadają jednolity kierunek
działaniu ludzi pracujących w organizacji.
2. Ich ustalanie wpływa na planowanie.
3. Mogą być źródłem motywacji dla pracowników
organizacji.
4. Dają skuteczny mechanizm oceny i kontroli.
2
2016-04-24
Przykłady misji
Pełne określenie misji obejmuje:
• opis podstawowych wyrobów czy usług;
• funkcje, które będzie wypełniała;
• rynki czy klientów, których będzie obsługiwała.
Struktura planów opracowywanych w organizacjach
PLANOWANIE STARTEGICZNE
Rodzaje celów
• cele strategiczne
• cele taktyczne
• cele operacyjne
PLANOWANIE OPERACYJNE
PLANY JEDNORAZOWE
PLANY CIĄGŁE
POLITYKI
PROGRAMY
BUDŻETY
PROCEDURY
PROJEKTY
REGUŁY
Tablica: Rodzaje planów według różnych kryteriów
Kryterium
Rodzaje planów
Horyzont czasu
Infrakrótkookresowe, krótkookresowe, średniookresowe,
długookresowe
Jednostki, zakłady, przedsiębiorstwa itp.
Regionalne, makroregionalne, krajowe
Branżowe, gałęziowe, sektoralne, ogólnogospodarcze
Wycinkowe, problemowe, kompleksowe
Taktyczne, operacyjne; strategiczne, perspektywiczne
Deklaratywne, proceduralne
Podmiotowe
Zakres terytorialny
Przedmiotowe
Pole
Charakter
Formy
Źródło: Gościński J., Sterowanie i planowania, PWE, Warszawa 1982, s. 26
R. Griffin:
„Strategiczne zarządzanie to proces zarządzania
nastawiony na formułowanie i wdrażanie
strategii, które zapewniają
doskonałe dostosowanie organizacji do otoczenia i osiąganie jej strategicznych celów.
3
2016-04-24
Etapy zarządzania strategicznego
M. Romanowska: „Zarządzanie strategiczne
to kierowanie rozwojem organizacji w długim
okresie, nastawione na wykorzystanie szans i
zagrożeń pojawiających się w jej otoczeniu”.
Analiza
strategiczna
Projektowanie
strategii
Realizacja
strategii
PLANOWANIE STRATEGICZNE
Weryfikacja i uzupełnienie celów strategicznych
Misja i wizja firmy
Projektowanie wariantów strategicznych
Kryteria i metody wyboru
wariantu strategii
Cele strategiczne
Doraźne korekty
planu
strategicznego
Analiza strategiczna przedsiębiorstwa
Analiza otoczenia firmy
Analiza potencjału firmy
Analiza PEST/SLEPT/
PESTER/PRESTCOM
Analiza zasobów HoferaShendela
Scenariusze otoczenia
Bilans strategiczny
Analiza stakeholders
Analiza łańcucha wartości
Wybór najlepszej strategii
Opracowanie planu strategicznego
Implementacja planu strategicznego
Cele i plany taktyczne i
operacyjne
Polityki funkcjonalne
Analiza klastrów
Punktowa ocena atrakcyjności
sektora
Silne i słabe
strony firmy,
zdolności
strategiczne
(analiza SAP/CAP)
Szanse i
zagrożenia w
otoczeniu
(analiza ETOP)
Analiza fazy cyklu życia
strategicznych jednostek
biznesu
Metody portfelowe (macierz
BCG, GE/McKinseya, ADL i
Hofera)
Analiza „pięciu sił” M.E. Portera
Mapa grup strategicznych
Zbiorcze zestawienie wyników
uzyskanych z tych metod
Benchmarking
System
informacyjny
przedsiębiorstwa
Budżet całościowy i budżety
cząstkowe
Harmonogramy
Przypisanie zadań jednostkom i
pracownikom
Pozyskiwanie i alokacja
zasobów
Informowanie i szkolenie
pracowników
Organizowanie działań
Dostosowanie struktury
organizacyjnej
Kultura strategiczna organizacji
Opracowanie systemów
kontroli
System motywacji.
przywództwo
Inne metody
Realizowanie celów i zadań
Strategiczna analiza SWOT/TOWS Balanced scorecard
(Strategiczna Karta Wyników)
Ocena pozycji strategicznej przedsiębiorstwa
Misja i wizja firmy oraz jej cele
strategiczne
Kontrola realizacji planu strategicznego
Zaplanowanie
wielkości wskaźników
Rzeczywista wielkość
wskaźników
Dopuszczalne
odchylenia wartości
rzeczywistych od
zaplanowanych
Porównanie wielkości
zaplanowanych z rzeczywistymi.
Ocena stopnia wykonania planu
Analiza otoczenia ogólnego
przedsiębiorstwa
Odchylenie
większe niż
dopuszczalne
Odchylenie
pozytywne
Odchylenie
dopuszczalne
Odchylenie
negatywne
Znalezienie
przyczyn i
wyciągnięcie
wniosków
Znalezienie
przyczyn
Analiza otoczenia
konkurencyjnego
Analiza potencjału
przedsiębiorstwa
Podjęcie działań
korygujących
Dalsza realizacja planu
Ocena pozycji strategicznej firmy
Zrealizowanie planu strategicznego
Projektowanie i wybór strategii
Osiągnięte cele
Uzyskana pozycja strategiczna przedsiębiorstwa
Opracowanie planu strategicznego
oraz jego implementacja i kontrola
4
2016-04-24
Użytkownikami wyników analizy
strategicznej mogą być:
Analiza strategiczna
• w sensie czynnościowym jest zbiorem działań
diagnozujących organizację i jej otoczenie,
umożliwiających zbudowanie planu
strategicznego i jego realizację;
• w sensie narzędziowym jest zestawem metod
analizy, które pozwalają na zbadanie, ocenę i
przewidywanie przyszłych stanów wybranych
elementów przedsiębiorstwa i jego otoczenia z
punktu widzenia możliwości przetrwania i
rozwoju.
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
kierownictwo i specjaliści z przedsiębiorstw - na potrzeby formułowania
i realizacji strategii;
banki finansujące przedsiębiorstwo - w celu podjęcia decyzji kredytowej
lub oceny programu restrukturyzacji;
faktyczni i potencjalni udziałowcy przedsiębiorstwa - w celu
oszacowania przyszłej wartości i stopnia ryzyka swoich inwestycji
kapitałowych;
istniejący i potencjalni dostawcy, nabywcy i kooperanci
przedsiębiorstwa - w celu określenia swojej strategii w stosunku do
przedsiębiorstwa;
konkurenci z sektora lub grupy strategiczne - dla opracowania strategii
konkurencyjnej lub określenia swojej pozycji strategicznej w stosunku do
analizowanego przedsiębiorstwa;
potencjalni inwestorzy - w celu określenia barier wejścia, atrakcyjności
sektora i sytuacji poszczególnych uczestników sektora;
inne podmioty mające jakieś plany lub oczekiwania w stosunku do
przedsiębiorstwa, np. agendy rządowe fundusze inwestycyjne, instytucje
ubezpieczeniowe.
Model otoczenia organizacji
Otoczenie to:
„suma czynników, które wpływają lub mogą wpływać na
jakikolwiek aspekt funkcjonowania organizacji (instytucji),
na jej cele, wielkość, strukturę, wyniki i metody działania”.
R.A. Webber
Wymiar środowiskowy
Otoczenie zewnętrzne ogólne
Wymiar
ekonomiczny
Otoczenie zewnętrzne celowe
Klienci
Konkurenci
Stoner, R. Freeman i D. Gilbert do otoczenia zaliczają
wszystkie elementy znajdujące się poza organizacją, a
mające związek z jej funkcjonowaniem, w tym elementy o
bezpośrednim i pośrednim oddziaływaniu.
Wymiar
międzynarodowy
Sojusznicy
strategiczni
Wymiar
techniczny
Otoczenie wewnętrzne
• Zarząd
•Pracownicy
•Kultura organizacyjna
Siła robocza
Wymiar
prawno-polityczny
Dostawcy
Regulatorzy
Wymiar socjokulturowy
5