Pomoc Publiczna w RPO WSL na lata 2014-2020

Transkrypt

Pomoc Publiczna w RPO WSL na lata 2014-2020
POMOC PUBLICZNA ORAZ MECHANIZM REKOMEPNSATY
w ramach REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA
ŚLĄSKIEGO NA LATA 2014-2020
STRUKTURA RPO WSL 2014-2020
I Nowoczesna
gospodarka
V Ochrona
środowiska i
efektywne
wykorzystanie
zasobów
II Cyfrowe śląskie
III
Konkurencyjność
MŚP
VI Transport
IV Efektywność
energetyczna,
OZE i gospodarka
niskoemisyjna
VII Regionalny rynek
pracy
VIII Regionalne kadry
gospodarki opartej na
wiedzy
IX Włączenie społeczne
XI Wzmocnienie
potencjału
edukacyjnego
Koncentracja
tematyczna EFRR
X Rewitalizacja
oraz
infrastruktura
społeczna i
zdrowotna
XII Infrastruktura
edukacyjna
Wynikające z EFS
EFRR
EFS
EFRR
POMOC PUBLICZNA W TRAKTACIE O FUNKCJONOWANIU UNII
EUROPEJSKIEJ
• Pomoc co do zasady jest zakazana. Od tej reguły są jednak
wyjątki:
• Art. 107.2 TFUE
Zgodna z rynkiem wewnętrznym jest:
a)
pomoc o charakterze socjalnym przyznawana indywidualnym
konsumentom, pod warunkiem że jest przyznawana bez dyskryminacji
związanej z pochodzeniem produktów;
b)
pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych
klęskami żywiołowymi lub innymi zdarzeniami nadzwyczajnymi;
c)
pomoc przyznawana gospodarce niektórych regionów Republiki
Federalnej Niemiec dotkniętych podziałem Niemiec, w zakresie, w jakim
jest niezbędna do skompensowania niekorzystnych skutków
gospodarczych spowodowanych tym podziałem. Pięć lat po wejściu w
życie Traktatu z Lizbony, Rada, na wniosek Komisji, może przyjąć decyzję
uchylającą niniejszą literę.
POMOC PUBLICZNA W TRAKTACIE O FUNKCJONOWANIU UNII
EUROPEJSKIEJ
• Art. 107.3 TFUE
Za zgodną z rynkiem wewnętrznym może zostać uznana:
a)
pomoc przeznaczona na sprzyjanie rozwojowi gospodarczemu
regionów, w których poziom życia jest nienormalnie niski lub regionów,
w których istnieje poważny stan niedostatecznego zatrudnienia, jak
również regionów, o których mowa w artykule 349, z uwzględnieniem ich
sytuacji strukturalnej, gospodarczej i społecznej;
b)
pomoc przeznaczona na wspieranie realizacji ważnych projektów
stanowiących przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania lub
mająca na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce
Państwa Członkowskiego;
c) pomoc przeznaczona na ułatwianie rozwoju niektórych działań
gospodarczych lub niektórych regionów gospodarczych, o ile nie zmienia
warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym
interesem;
POMOC PUBLICZNA W TRAKTACIE O FUNKCJONOWANIU UNII
EUROPEJSKIEJ
d)
pomoc przeznaczona na wspieranie kultury i zachowanie
dziedzictwa kulturowego, o ile nie zmienia warunków wymiany
handlowej i konkurencji w Unii w zakresie sprzecznym ze wspólnym
interesem;
e)
inne kategorie pomocy, jakie Rada może określić decyzją,
stanowiąc na wniosek Komisji.
• Sposób uznania pomocy za zgodą ze wspólnym rynkiem:
Regulują to dwa przepisy Art. 108
Ust. 3. Komisja jest informowana, w czasie odpowiednim do
przedstawienia swych uwag, o wszelkich planach przyznania lub zmiany
pomocy. Jeśli uznaje ona, że plan nie jest zgodny z rynkiem wewnętrznym
w rozumieniu artykułu 107, wszczyna bezzwłocznie procedurę
przewidzianą w ustępie 2. Dane Państwo Członkowskie nie może
wprowadzać w życie projektowanych środków dopóki procedura ta nie
doprowadzi do wydania decyzji końcowej.
POMOC PUBLICZNA W TRAKTACIE O FUNKCJONOWANIU UNII
EUROPEJSKIEJ
Ust. 4. Komisja może przyjąć rozporządzenia dotyczące kategorii pomocy
państwa, w odniesieniu do których Rada postanowiła, zgodnie z
artykułem 109, że mogą one zostać zwolnione z procedury przewidzianej
w ustępie 3 niniejszego artykułu.
Czyli:
• Notyfikacja indywidualna jednostkowej pomocy (dla wskazanego
beneficjenta, ew. kilku w ramach jednego transferu)
• Notyfikacja indywidualna programu pomocy („program pomocowy”
oznacza każde działanie, na podstawie którego, bez dalszego
wprowadzania w życie wymaganych środków, można dokonać wypłat
pomocy indywidualnej na rzecz przedsiębiorstw określonych w ustawie w
sposób ogólny i abstrakcyjny oraz każde działanie, na podstawie którego
pomoc, która nie jest związana z konkretnym projektem może zostać
przyznana jednemu lub kilku przedsiębiorstwom na czas nieokreślony
i/lub w nieokreślonej kwocie).
POMOC PUBLICZNA W TRAKTACIE O FUNKCJONOWANIU UNII
EUROPEJSKIEJ
Aby ułatwić pracę państwom członkowskim Komisja wydaje wytyczne, w
których mówi, na jakich zasadach zgodzi się zaakceptować programy
pomocowe (wytyczne do pomocy regionalnej, B+R, sieci
szerokopasmowych, ochrony środowiska i energetyki, pomocy na
restrukturyzację etc.)
• Wyłączenia blokowe i inne
rozporządzenie 1370/2007),
(oprócz
wyłączeń
blokowych
np.
albo
• Decyzja w sprawie UOIG (umożliwia przyznawanie rekompensaty za
UOIG, które nie spełniają wszystkich kryteriów ALTMARK).
DOKUMENTY „UNIJNE” REGULUJĄCE UDZIELANIE POMOCY
PUBLICZNEJ ORAZ REKOMPENSATY
• Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca
2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z
rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108
Traktatu.
• Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia
2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o
funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis.
• Rozporządzenie
(WE)
nr
1370/2007
Parlamentu
Europejskiego I Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące
usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego
transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenia
Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70.
DOKUMENTY „UNIJNE” REGULUJĄCE UDZIELANIE POMOCY
PUBLICZNEJ ORAZ REKOMPENSATY
• Decyzja Komisji Europejskiej z dnia 20 grudnia 2011 r. w
sprawie stosowania art. 106 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu
Unii Europejskiej do pomocy państwa w formie
rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych,
przyznawanej
przedsiębiorstwom
zobowiązanym
do
wykonywania usług świadczonych w ogólnym interesie
gospodarczym (Dz. Urz. UE 2012 L 7/3).
• Komunikat Komisji Europejskiej – Zasady ramowe Unii
Europejskiej dotyczące pomocy państwa w formie
rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych (Dz.
Urz. UE 2012 C 8/15).
DOKUMENTY „UNIJNE” REGULUJĄCE UDZIELANIE POMOCY
PUBLICZNEJ ORAZ REKOMPENSATY
• Komunikat Komisji Europejskiej w sprawie stosowania reguł
Unii Europejskiej w dziedzinie pomocy państwa w
odniesieniu do rekompensaty z tytułu usług świadczonych w
ogólnym interesie gospodarczym (Dz. Urz. UE 2012 C 8/4).
• Komunikat Komisji Europejskiej w sprawie wytycznych
interpretacyjnych w odniesieniu do rozporządzenia (WE) nr
1370/2007 dotyczącego usług publicznych w zakresie
kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego (Dz. Urz.
UE 2014 C 92/1),
DOKUMENTY „UNIJNE” REGULUJĄCE UDZIELANIE POMOCY
PUBLICZNEJ ORAZ REKOMPENSATY
• Rozporządzenie Komisji (UE) nr 360/2012 z dnia 25 kwietnia
2012 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o
funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis
przyznawanej przedsiębiorstwom wykonującym usługi
świadczone w ogólnym interesie gospodarczym (Dz. Urz. UE
2012 L 114/8).
DOKUMENTY „UNIJNE” REGULUJĄCE UDZIELANIE POMOCY
PUBLICZNEJ ORAZ REKOMPENSATY
• Pomoc de minimis przyznana jednemu przedsiębiorstwu
przez państwo członkowskie nie może przekroczyć kwoty
200 000 euro w okresie trzech lat podatkowych (w
przypadku jednego przedsiębiorstwa prowadzącego
działalność zarobkową w zakresie drogowego transportu
towarów pomoc de minimis przyznana przez państwo
członkowskie nie może przekroczyć kwoty 100 000 euro w
okresie trzech lat podatkowych). Zwraca się uwagę na
definicję jednego przedsiębiorstwa, wynikającą z art. 2 ust. 2
rozporządzenia Komisji (UE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia
2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o
funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis
(Dz.U. UE L 352 z 24.12.2013, str. 1).
POMOC PUBLICZNA WE WNIOSKU APLIKACYJNYM
Pole B.13. Pomoc publiczna w projekcie
• Należy określić, czy projekt podlega regułom pomocy publicznej (czy
jego realizacja narusza bądź zagraża naruszeniu wspólnego rynku w
rozumieniu TFUE). Projekt może podlegać częściowo pomocy publicznej
(poszczególne zadania) lub być usługą w ogólnym interesie
gospodarczym (UOIG). Dla projektu/ zadań należy wskazać właściwą
podstawę prawną udzielenia pomocy publicznej (właściwe
rozporządzenie/a wraz z uzasadnieniem jego wyboru lub decyzję KE).
POMOC PUBLICZNA WE WNIOSKU APLIKACYJNYM
Pole B.13.1 Test pomocy publicznej
• Wynik testu pomocy publicznej uznaje się za negatywny w przypadku
udzielenia co najmniej 1 negatywnej odpowiedzi. Pole B.13.1 (Test
pomocy publicznej) pozostaje nieaktywne dla projektów złożonych w
naborze, dla którego założono, że wszystkie projekty podlegać będą
pomocy publicznej.
POMOC PUBLICZNA WE WNIOSKU APLIKACYJNYM
Pole B.13.1 Test pomocy publicznej
a. Czy wnioskodawca jest przedsiębiorcą w rozumieniu funkcjonalnym
(wykorzystuje produkty projektu do działalności o charakterze
gospodarczym)?
• W odpowiedzi na pytanie a. należy pamiętać, iż w zakresie pomocy
publicznej przedsiębiorstwo jest definiowane w sposób funkcjonalny –
jako podmiot oferujący towary i usługi na danym rynku, bez względu na
jego formę organizacyjno - prawną i sposób finansowania. Tym samym
wystąpienie pomocy publicznej i/lub pomocy de minimis jest
uzależnione ściśle od rodzaju działalności wykonywanej przez dany
podmiot, tj. wnioskodawcę, partnera/partnerów lub uczestników
projektu (jeżeli dana działalność zostanie uznana za działalność
gospodarczą w rozumieniu prawa pomocy publicznej, wówczas podmiot
ten może stać się beneficjentem pomocy niezależnie od formy
organizacyjno - prawnej oraz sposobu finansowania).
POMOC PUBLICZNA WE WNIOSKU APLIKACYJNYM
Pole B.13.1 Test pomocy publicznej
b. Czy transfer zasobów przypisywalny władzy publicznej jest selektywny
– tzn. uprzywilejowuje określone podmioty lub wytwarzanie określonych
dóbr?
c. Czy transfer skutkuje przysporzeniem korzyści na rzecz określonego
podmiotu, na warunkach korzystniejszych niż rynkowe?
• W odpowiedzi na pytanie b i c. należy zaznaczyć „tak” z uwagi, iż
obydwie przesłanki będą automatycznie spełnione (katalog podmiotów,
mogących otrzymać dofinansowanie w zależności od danego
działania/poddziałania jest ograniczony, a otrzymane dofinansowanie
skutkuje przysporzeniem na rzecz określonego podmiotu, na warunkach
korzystniejszych niż rynkowe).
POMOC PUBLICZNA WE WNIOSKU APLIKACYJNYM
Pole B.13.1 Test pomocy publicznej
Szczególny przypadek braku korzyści – ALTMARK, Orzeczenie
ETS z 24 lipca 2003 r. w sprawie C-280/00
W wyroku w sprawie Altmark Trybunał stwierdził, że przyznanie korzyści
można wykluczyć w przypadku wystąpienia czterech przesłanek łącznych.
• Po pierwsze, przedsiębiorstwo będące beneficjentem powinno być
rzeczywiście obciążone wykonaniem zobowiązań do świadczenia usług
publicznych i zobowiązania te powinny być jasno określone.
• Po drugie, parametry, na których podstawie obliczona jest
rekompensata, muszą być wcześniej ustalone w obiektywny i przejrzysty
sposób.
• Po trzecie, rekompensata nie może przekraczać kwoty niezbędnej do
pokrycia całości lub części kosztów poniesionych w celu wykonania
zobowiązań do świadczenia usług publicznych, przy uwzględnieniu
związanych z nimi przychodów oraz rozsądnego zysku z tytułu
wypełniania tych zobowiązań.
POMOC PUBLICZNA WE WNIOSKU APLIKACYJNYM
Pole B.13.1 Test pomocy publicznej
• Po czwarte, jeżeli wybór przedsiębiorstwa, któremu ma zostać
powierzone wykonywanie zobowiązań do świadczenia usług
publicznych, nie został w danym przypadku dokonany w ramach
procedury udzielania zamówień publicznych, pozwalającej na
wyłonienie kandydata zdolnego do świadczenia tych usług po najniższym
koszcie dla społeczności, poziom koniecznej rekompensaty powinien
zostać ustalony na podstawie analizy kosztów, jakie przeciętne
przedsiębiorstwo, prawidłowo zarządzane i wyposażone w środki do
realizacji usługi w ogólnym interesie gospodarczym, poniosłoby na
wykonanie takich zobowiązań, przy uwzględnieniu związanych z nimi
przychodów oraz rozsądnego zysku osiąganego przy wypełnianiu tych
zobowiązań.
POMOC PUBLICZNA WE WNIOSKU APLIKACYJNYM
Pole B.13.1 Test pomocy publicznej
d. Czy w efekcie tego transferu występuje lub może wystąpić zakłócenie
konkurencji?
• W odpowiedzi na pytanie d. należy zwrócić uwagę, że Trybunał
Sprawiedliwości uznaje środek przyznany przez państwo, za zakłócający
lub grożący zakłóceniem konkurencji, jeżeli może on powodować
poprawę pozycji konkurencyjnej wnioskodawcy w porównaniu z pozycją
innych przedsiębiorstw, z którymi wnioskodawca konkuruje.
POMOC PUBLICZNA WE WNIOSKU APLIKACYJNYM
Pole B.13.1 Test pomocy publicznej
e. Czy transfer wpływa na wymianę handlową między krajami
członkowskimi?
• W odpowiedzi na pytanie e. należy zwrócić uwagę, że w przypadku, gdy
pomoc przyznana przez państwo członkowskie umacnia pozycję
przedsiębiorstwa w stosunku do innych przedsiębiorstw konkurujących z
nim w ramach wewnątrz wspólnotowej wymiany handlowej, uznaje się,
że pomoc wywiera wpływ na tę wymianę handlową. Pojęcie „handlu”
należy rozumieć szeroko - jako wszelkie aspekty międzynarodowej
wymiany gospodarczej, w tym przepływy kapitału. W warunkach
jednolitego rynku europejskiego stosunkowo rzadko występują sytuacje,
w których wsparcie udzielone danemu podmiotowi, wykonującemu
działalność w warunkach konkurencji, nie wywierałoby w ogóle takiego
wpływu .
POMOC PUBLICZNA WE WNIOSKU APLIKACYJNYM
Pole B.13.2 Zakres pomocy publicznej i / lub de minimis
• W przypadku pozytywnego spełnienia testu pomocy publicznej
(udzielenia pozytywnych odpowiedzi na wszystkie pytania w polu
B.13.1), w polu B.13.2 nie ma możliwości udzielenia odpowiedzi „NIE”
na pytanie „Czy projekt podlega zasadom pomocy publicznej?”.
• Pole B.13.2 pozostaje w całości nieaktywne dla projektów, dla których na
pytanie dodatkowe „Czy projekt podlega zasadom pomocy publicznej?”
udzielono odpowiedzi „NIE”.
• Dla projektów podlegających zasadom pomocy publicznej (lub
podlegających w części), należy wybrać z listy właściwe
rozporządzenie(a) MIR (listę rozporządzeń tworzą wszystkie
rozporządzenia MIR, wyszczególnione ze względu na zakres). Wybór
przez wnioskodawcę podstawy prawnej udzielenia pomocy publicznej
wymaga uzasadnienia.
POMOC PUBLICZNA WE WNIOSKU APLIKACYJNYM
Pole B.13.2 Zakres pomocy publicznej i / lub de minimis
• Czy projekt podlega zasadom pomocy publicznej? – W polu należy
wskazać, czy w ramach projektu udzielona zostanie pomoc publiczna.
Należy wybrać opcję „TAK” lub „NIE”. Wybranie opcji „TAK” powoduje
konieczność zaznaczenia właściwej podstawy prawnej/podstaw
prawnych udzielenia pomocy publicznej z uwzględnieniem jej rodzaju.
W dalszej kolejności należy uzasadnić wybraną/wybrane podstawy
prawne udzielania pomocy publicznej oraz określone intensywności
danego rodzaju pomocy, wskazując m.in. odbiorców pomocy, wielkość
przedsiębiorstw objętych danym wsparciem, innych niż wnioskodawca
oraz inne znaczące, z punktu widzenia danego rodzaju pomocy,
informacje. W ramach jednego projektu możliwe jest udzielanie różnych
rodzajów pomocy publicznej. Dlatego też istnieje jednoczesna możliwość
wyboru kilku podstaw prawnych.
POMOC PUBLICZNA WE WNIOSKU APLIKACYJNYM
Pole B.13.2 Zakres pomocy publicznej i / lub de minimis
• Czy projekt podlega zasadom pomocy de minimis? – w polu należy
wskazać, czy w ramach projektu udzielona zostanie pomoc de minimis.
Należy wybrać opcję „TAK” lub „NIE”. Wybranie opcji „TAK” powoduje
konieczność uzupełnienia pola Uzasadnienie podstawy prawnej. W polu
tym należy umotywować objęcie danego wsparcia regułami pomocy de
minimis, wskazując m.in. odbiorców pomocy, wielkość przedsiębiorstw
objętych danym wsparciem, innych niż wnioskodawca, oraz inne
znaczące, z punktu widzenia danego rodzaju pomocy, informacje.
POMOC PUBLICZNA WE WNIOSKU APLIKACYJNYM
Pole B.13.2 Zakres pomocy publicznej i / lub de minimis
• Czy na koszty przedstawione w projekcie, wnioskodawca uzyskał
pomoc publiczną z innego źródła? W tym polu należy wskazać czy
zakres przedmiotowy projektu był do tej pory objęty innym
dofinansowaniem podlegającym zasadom dotyczącym pomocy
publicznej.
• Czy Wnioskodawca jest Beneficjentem pomocy de minimis? W tym
polu należy wskazać czy Wnioskodawca przed otrzymaniem
dofinansowania będącego przedmiotem wniosku był beneficjentem
pomocy de minimis.
• Wielkość przedsiębiorstwa - w polu należy określić wielkość
przedsiębiorstwa, jakim jest wnioskodawca zgodnie z załącznikiem nr I
do Rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 uznającego niektóre
rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art.
107 i 108 Traktatu (Dz. Urz. UE L 187 z 26.06.2014, str. 1)
POMOC PUBLICZNA WE WNIOSKU APLIKACYJNYM
Pole B.13.2 Zakres pomocy publicznej i / lub de minimis
• Ważną kwestią przy ustalaniu statusu Wnioskodawcy jest także kwestia
jego
pozostawania
w
relacji
przedsiębiorstw/podmiotów
partnerskich/powiązanych. W sytuacji, gdy wnioskodawca pozostaje w
relacji przedsiębiorstw/podmiotów powiązanych/ partnerskich przy
określeniu statusu uwzględnia się także odpowiednie dane dotyczące
zatrudnienia oraz dane finansowe przedsiębiorstw/podmiotów
partnerskich/ powiązanych.
• W załączniku nr 1 do Rozporządzenia Komisji nr 651/2014, o którym
mowa wyżej, znajdują się wszystkie niezbędne informacje na temat
sposobu ustalania statusu przedsiębiorstwa.
POMOC PUBLICZNA WE WNIOSKU APLIKACYJNYM
POMOC PUBLICZNA WE WNIOSKU APLIKACYJNYM
Pole B.13.2 Zakres pomocy publicznej i / lub de minimis
Uzasadnienie spełnienia efektu zachęty.
• W związku z zaznaczeniem opcji „TAK” przy pytaniu: Czy projekt podlega
zasadom pomocy publicznej? należy wypełnić pole: Uzasadnienie
spełnienia efektu zachęty. W polu należy opisać, w jaki sposób zostanie
spełniony efekt zachęty w zależności od rodzaju pomocy publicznej oraz
wielkości przedsiębiorstwa, które jest beneficjentem pomocy.
• Wypełniając to pole należy mieć na uwadze przepisy rozporządzenia
krajowego dotyczące danego rodzaju pomocy publicznej oraz
Rozporządzenia Komisji nr 651/2014, o którym mowa wyżej.
• Ponadto, w przypadku pomocy wykraczającej poza zakres
obowiązywania możliwych rozporządzeń, istnieje możliwość wskazania
podstawy prawnej zdefiniowanej jako „INDYWIDUALNA DECYZJA KE”,
jedynie dla naborów, dla których IZ RPO przewidzi taką ścieżkę
udzielenia pomocy publicznej (na podstawie informacji o naborze).
POMOC PUBLICZNA WE WNIOSKU APLIKACYJNYM
Pole B.13.2 Zakres pomocy publicznej i / lub de minimis
• Dla projektów, dla których wsparcie z RPO uznawane jest za część
rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych (usług w ogólnym
interesie gospodarczym), należy wybrać stosowną unijną podstawę
prawną, jak również wskazać zgodności z właściwymi Wytycznymi MIR
dot. wyznaczonych sektorów (lokalny transport zbiorowy, gospodarka
odpadami, itp.).
ROZPORZĄDZENIA KRAJOWE
Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy de minimis w
ramach regionalnych programów operacyjnych
• Weszło w życie 21 kwietnia 2015 r.
• Działania 1.2, 2.1, 3.2, 5.4, 10.3, 12.2,
• limit 200 tys. euro w ciągu 3 lat
Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy na rzecz
małych i średnich przedsiębiorców w ramach regionalnych
programów operacyjnych
• Art. 18, 19, 22
Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy inwestycyjnej
na efektywny energetycznie system ciepłowniczy i
chłodniczy w ramach regionalnych programów operacyjnych
• Art. 46
ROZPORZĄDZENIA KRAJOWE
Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy na inwestycje
w zakresie infrastruktury sfery badawczo-rozwojowej i
innowacyjnej w ramach regionalnych programów
operacyjnych
• Art. 26 Pomoc inwestycyjna na infrastrukturę badawczą
• Działania 1.1, 1.3
• Poziom wsparcia od 25% do 100%
Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy na projekty w
zakresie badań i rozwoju w ramach regionalnych programów
operacyjnych
• Art. 25 Pomoc na projekty badawczo-rozwojowe
• Działanie 1.2
• Poziom wsparcia 50%
ROZPORZĄDZENIA KRAJOWE
Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy na projekty w
zakresie innowacji w ramach regionalnych programów
operacyjnych
• Art. 28 Pomoc dla MŚP na wspieranie innowacyjności
Art. 29 Pomoc na innowacje procesowe i organizacyjne
• Działanie 3.2
• Poziom wsparcia 50% (art. 28), 15% (duży), 50% (MŚP) (art. 29)
Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy inwestycyjnej
na wcześniejsze dostosowanie do przyszłych norm unijnych,
na zastosowanie norm surowszych niż normy unijne w
zakresie ochrony środowiska lub podniesienie poziomu
ochrony środowiska w przypadku braku norm unijnych w
ramach regionalnych programów operacyjnych
• Art. 36 i 37
ROZPORZĄDZENIA KRAJOWE
Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy inwestycyjnej
infrastrukturę lokalną w ramach regionalnych programów
operacyjnych
• Art. 56 Pomoc inwestycyjna na infrastrukturę lokalną
• Działanie 4.5, 5.2, 10.3
• Poziom wsparcia – luka w finansowaniu
Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy na kulturę i
zachowanie dziedzictwa kulturowego
• Art. 53 Pomoc na kulturę i zachowanie dziedzictwa kulturowego
• Działanie 2.1, 5.3, 5.4, 10.3, 10.4, 12.3
• Poziom wsparcia – luka w finansowaniu, a w przypadku projektów
poniżej 1 mln euro 80%, 70%
ROZPORZĄDZENIA KRAJOWE
Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy inwestycyjnej
w
zakresie
odnawialnych
źródeł
energii
oraz
wysokosprawnej kogeneracji w ramach regionalnych
programów operacyjnych
• Art. 40 Pomoc na inwestycje w układy wysokosprawnej kogeneracji
Art. 41 Pomoc inwestycyjna na propagowanie energii ze źródeł
odnawialnych
Art. 49 Pomoc na badania środowiska (brak wsparcia)
• Działanie 4.1, 4.3, 4.4,
• Poziom wsparcia – 60%, 70%, 80% (art. 40), 45%, 55%, 65% lub 60%,
70%, 80% (art. 41)
ROZPORZĄDZENIA KRAJOWE
Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy inwestycyjnej
w zakresie efektywności energetycznej w ramach
regionalnych programów operacyjnych
• Art. 38 Pomoc inwestycyjna na środki wspierające efektywność
energetyczną
Art. 39 Pomoc inwestycyjna na projekty wspierające efektywność
energetyczną w budynkach
Art. 49 Pomoc na badania środowiska (brak wsparcia)
• Działanie 4.2, 4.3,
• Poziom wsparcia – 45%,
termomodernizację (art. 39)
55%,
65% (art.
38),
pożyczki
na
ROZPORZĄDZENIA KRAJOWE
Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy na rozwój
przedsiębiorczości w ramach regionalnych programów
operacyjnych
• Art. 21 Pomoc na finansowanie ryzyka
Art. 22 Pomoc dla przedsiębiorców rozpoczynających działalność
gospodarczą (brak wsparcia)
• Działanie 3.4, 4.2
• Poziom wsparcia – pożyczki MŚP
Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy przez
fundusze rozwoju na rzecz rozwoju obszarów miejskich w
ramach regionalnych programów operacyjnych
• Art. 16 Pomoc regionalna na rzecz rozwoju obszarów miejskich
• Działanie 10.4
• Poziom wsparcia – pożyczki JESSICA
ROZPORZĄDZENIA KRAJOWE
Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy na
infrastrukturę sportową lub wielofunkcyjną infrastrukturę
rekreacyjną
w
ramach
regionalnych
programów
operacyjnych
• Art. 55 Pomoc na infrastrukturę
infrastrukturę rekreacyjną
sportową
i
wielofunkcyjną
• Działanie 10.3
• Poziom wsparcia – luka w finansowaniu, a w przypadku projektów
poniżej 1 mln euro 80%
Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy inwestycyjnej
w zakresie infrastruktury energetycznej w ramach
regionalnych programów operacyjnych
• Art. 48, 49
ROZPORZĄDZENIA KRAJOWE
Rozporządzenie w sprawie udzielania regionalnej pomocy
inwestycyjnej w ramach regionalnych programów
operacyjnych
Rozporządzenie w sprawie udzielania regionalnej pomocy
inwestycyjnej w zakresie celu tematycznego 3 - wzmacnianie
konkurencyjności mikro, małych i średnich przedsiębiorców
w ramach regionalnych programów operacyjnych
• Art. 14 Regionalna pomoc inwestycyjna
• Działanie 5.1, 5.4
• Poziom wsparcia – 25%, 35%, 45%
REKOMPENSATA
Projekt Wytycznych w zakresie reguł dofinansowania z
programów
operacyjnych
podmiotów
realizujących
obowiązek świadczenia usług w ogólnym interesie
gospodarczym w ramach zadań własnych samorządu gminy
w gospodarce odpadami
• Wytyczne stosuje się do usług, których świadczenie zostało powierzone
na podstawie umowy cywilnoprawnej lub aktu o charakterze władczym,
związanych z realizacją projektów dofinansowanych ze środków unijnych
w perspektywie finansowej 2014-2020.
• Art. 7 ust. 1 pkt 3 Ustawy o samorządzie gminnym nakłada na gminy
obowiązek zaspokajania zbiorowych potrzeb mieszkańców w zakresie
m.in. utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych,
wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Szczegółowe
uprawnienia i obowiązki gmin w tym zakresie określa Ustawa o
odpadach oraz Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.
REKOMPENSATA
• W wymiarze unijnym, dofinansowanie z właściwych programów
operacyjnych gminnych projektów związanych z instalacjami w
gospodarce odpadami stanowi realizację celów i obowiązków
nałożonych przez dyrektywy 2008/98/WE, 1999/31/WE oraz
1994/62/WE, w szczególności:
a) stworzenia odpowiedniej i zintegrowanej sieci instalacji w celu
zapewnienia Rzeczypospolitej Polskiej samowystarczalności,
b) ograniczenia do wymaganych limitów ilości odpadów komunalnych
ulegających biodegradacji, przeznaczonych na składowiska,
c) osiągnięcia wymaganych limitów w zakresie odzysku odpadów
opakowaniowych.
REKOMPENSATA
• Gmina może realizować swoje zadania powierzając ich świadczenie
przedsiębiorcom
zewnętrznym,
spółkom
komunalnym,
albo
bezpośrednio w formie samorządowego zakładu budżetowego oraz
jednostki budżetowej. Tym samym, gmina może zlecać wykonywanie
usług w ogólnym interesie gospodarczym albo w szczególnych
przypadkach nałożyć obowiązek ich świadczenia (co jest związane z
bezpośrednią realizacją jednego z zadań własnych gminy) na
wymienione podmioty, tj. samorządowy zakład budżetowy lub jednostkę
budżetową, które to jednostki stają się wówczas operatorem, pomimo
braku odrębnej, względem gminy, podmiotowości prawnej.
• Dofinansowanie jest udzielane na podstawie umowy o dofinansowanie.
Maksymalną wysokość dofinansowania liczonego jako udział środków
pochodzących z budżetu Unii Europejskiej określają właściwe programy
operacyjne oraz reguły obliczania rekompensaty zgodnie z rozdziałem 8
Wytycznych.
REKOMPENSATA
• Wybór operatora w drodze przetargu, zgodnie z wszelkimi zasadami
dotyczącymi udzielania zamówień publicznych gwarantuje, co do zasady,
że rekompensata z tytułu świadczenia usług w ogólnym interesie
gospodarczym nie ma charakteru pomocy publicznej, ponieważ operator
nie uzyskuje korzyści (na zasadach odbiegających od rynkowych), w
rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. Przy czym dopuszczalne jest
zastosowanie zarówno przetargu nieograniczonego, jak i ograniczonego,
chyba że zainteresowanym podmiotom uniemożliwiono zgłoszenie ofert
bez uzasadnionych przyczyn. Jednocześnie dopuszczalne jest wybranie
najkorzystniejszej oferty z zastosowaniem kryterium ceny, jak i kryterium
ceny oraz innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia,
o ile inne kryteria niż cena są ściśle związane z przedmiotem
świadczonej usługi i umożliwiają wybranie oferty najkorzystniejszej
ekonomicznie, która odpowiada wartości rynkowej. Zastosowanie
przetargowej procedury wyboru operatora nie wyklucza wystąpienia
pomocy publicznej, jeśli nie stwarza ona warunków do odpowiednio
otwartej i rzeczywistej konkurencji, np. w przetargu została złożona tylko
jedna oferta lub tylko jeden podmiot dysponował infrastrukturą
niezbędną do świadczenia usług .
REKOMPENSATA
• Zgodnie z Decyzją KE 2012/21/UE zwolniona z obowiązku notyfikacji
Komisji Europejskiej jest rekompensata z tytułu świadczenia usług w
ogólnym interesie gospodarczym, której kwota roczna nie przekracza 15
mln euro. Jeśli wartość rekompensaty zmienia się w okresie
powierzenia, kwotę roczną oblicza się dzieląc całkowitą rekompensatę
przewidywaną w okresie powierzenia przez liczbę lat okresu
powierzenia.
• Równowartość pomocy w euro ustala się według kursu średniego walut
obcych, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w
dniu udzielenia pomocy.
REKOMPENSATA
• Jeżeli w okresie trwania zobowiązania do świadczenia usług w ogólnym
interesie gospodarczym przestaną być spełnione warunki umożliwiające
stosowanie Decyzji KE 2012/21/UE, pomoc publiczna w formie
rekompensaty z tytułu świadczenia usług w ogólnym interesie
gospodarczym podlega obowiązkowi notyfikacji Komisji Europejskiej,
zgodnie z art. 108 ust. 3 TFUE.
• Czas zobowiązania do świadczenia usług w ogólnym interesie
gospodarczym nie może być dłuższy niż 10 lat, chyba że operator
przeprowadził znaczne inwestycje, które muszą być amortyzowane przez
dłuższy czas zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami rachunkowości. W
takim przypadku okres powierzenia może być odpowiednio dłuższy.
REKOMPENSATA
• W zakresie dopuszczonym i na zasadach uregulowanych w
Rozporządzeniu KE 360/2012 operator może otrzymywać rekompensatę
w formie pomocy de minimis o charakterze „pomocy przejrzystej”,
nieprzekraczającą kwoty 500 000 euro w dowolnym okresie trzech lat
podatkowych. Należy przy tym zaznaczyć, że za „pomoc przejrzystą”
może być uznana jedynie pomoc w odniesieniu do której możliwe jest
dokładne obliczenie na zasadzie ex ante ekwiwalentu dotacji brutto bez
potrzeby przeprowadzania oceny ryzyka. Szczególnie istotne jest w tym
przypadku przestrzeganie reguł kumulacji pomocy de minimis (kumulacji
pomocy dotyczącej tych samych kosztów kwalifikowanych, kumulacji
pomocy dotyczącej tych samych usług w ogólnym interesie
gospodarczym oraz kumulacji pomocy dotyczącej tego samego
przedsiębiorstwa). W szczególności pomoc de minimis udzielona na
podstawie Rozporządzenia KE 360/2012 nie może być kumulowana z
jakąkolwiek inną rekompensatą (wynagrodzeniem) dotyczącą tych
samych usług w ogólnym interesie gospodarczym, bez względu na to, czy
rekompensata ta stanowi, czy też nie stanowi pomocy publicznej w
rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE (np. ze względu na spełnienie kryteriów
zawartych w orzeczeniu TSUE w sprawie Altmark).
REKOMPENSATA
• Rekompensaty z tytułu świadczenia usług w ogólnym interesie
gospodarczym, do których nie znajduje zastosowania Decyzja KE
2012/21/UE podlegają regułom oceny określonym w Zasadach
ramowych KE 2012/C 8/03 i obowiązkowi uprzedniej notyfikacji Komisji
Europejskiej. W przypadku spełnienia warunków określonych w
Zasadach ramowych KE 2012/C 8/03 Komisja Europejska.
• Aby rekompensata z tytułu świadczenia usług w ogólnym interesie
gospodarczym mogła zostać uznana przez Komisję Europejską za zgodną
z zasadami rynku wewnętrznego UE na podstawie art. 106 ust. 2 TFUE
musi ona spełniać w szczególności wymagania, o których mowa w pkt 33
oraz 34 lit. a-e Wytycznych oraz inne warunki przewidziane przez Zasady
ramowe KE 2012/C 8/03.
REKOMPENSATA
• Zgodnie z orzecznictwem sądów unijnych, modyfikacja postanowień
umowy o świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym
powierzonej z wykorzystaniem procedur udzielania zamówień
publicznych jest dopuszczalna, o ile zamawiający przewidział możliwość
dokonania takiej zmiany na etapie udzielania zamówienia publicznego
(w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia) oraz określił warunki jej dokonania. Zmiany w
postanowieniach zamówienia publicznego w czasie jego trwania
stanowią udzielenie nowego zamówienia, jeżeli charakteryzują się one
cechami w sposób istotny odbiegającymi od postanowień pierwotnego
zamówienia i w związku z tym mogą wskazywać na wolę ponownego
negocjowania przez strony podstawowych ustaleń tego zamówienia.
• Modyfikacja postanowień umowy o świadczenie usług w ogólnym
interesie gospodarczym może skutkować koniecznością zmiany
postanowień umowy o dofinansowanie projektu. Powyższe należy
oceniać ad casum.
REKOMPENSATA
• Przekazanie spółce komunalnej środków na realizację ciążącego na niej
obowiązku świadczenia usługi w ogólnym interesie gospodarczym, w
formie np. podwyższenia kapitału, poręczenia, dopłaty wspólnika albo
pożyczki wspólnika, podlega uwzględnieniu przy określaniu należnej
rekompensaty w zakresie, w jakim takie przysporzenia związane są z
działalnością polegającą na realizacji usługi w ogólnym interesie
gospodarczym.
Analogicznie
należy
traktować
wyposażenie
samorządowego zakładu budżetowego w środki obrotowe lub
przekazanie dotacji w zakresie, w jakim takie przysporzenia służą
działalności polegającej na świadczeniu usługi w ogólnym interesie
gospodarczym.
• Nie jest dopuszczalne nałożenie na samorządowy zakład budżetowy
obowiązku świadczenia usług w ogólnym interesie gospodarczym
poprzez zawarcie z nim przez gminę umowy cywilnoprawnej. W takiej
sytuacji nie jest dopuszczalne przekazanie dofinansowania ze środków
funduszy UE w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług w
ogólnym interesie gospodarczym w zakresie gospodarki odpadami.
REKOMPENSATA
• Zgodnie z zasadami prawidłowego zarządzania finansowego instytucje
zarządzające programami operacyjnymi mają obowiązek zapewnić, że
dofinansowanie jest udzielane jedynie w zakresie niezbędnym do
realizacji projektu (zasada proporcjonalności). W celu zweryfikowania
zasadności udzielenia dofinansowania ze środków funduszy UE oraz jego
wielkości należy wykorzystywać metodę kalkulacji rekompensaty.
Kalkulacja rekompensaty powinna wykazać, że w wyniku przyznania
dofinansowania nie wystąpi nadmierne wynagrodzenie operatora (np. w
sytuacji, gdy umowa o świadczenie usług w ogólnym interesie
gospodarczym została już wcześniej zawarta). W przypadku, gdy
udzielenie dofinansowania na maksymalnym pułapie spowoduje, że
może wystąpić nadmierna rekompensata, wówczas należy obniżyć
wartość dofinansowania o wartość nadmiernej rekompensaty, która
wystąpi w całym okresie umowy według wartości w ujęciu realnym.
Alternatywnie można (o ile jest to wykonalne i zasadne) zmniejszyć
wypłacaną operatorowi rekompensatę do dozwolonego poziomu.
REKOMPENSATA
Projekt Wytycznych w zakresie dofinansowania z programów
operacyjnych
podmiotów
realizujących
obowiązek
świadczenia usług publicznych w transporcie zbiorowym
• W celu prawidłowej realizacji obowiązku świadczenia usług publicznych
w zakresie przewozów pasażerskich konieczne może okazać się
korzystanie przez operatora z infrastruktury służącej do komunikacji
zbiorowej (w pewnych przypadkach infrastruktura ta musi zostać
rozbudowana lub zmodernizowana) albo nabycie (lub modernizacja)
taboru, tj. środków transportu zbiorowego. W świetle orzeczeń w
sprawie Leipzig-Halle3 nie tylko działalność operatorska w zakresie
infrastruktury, lecz również budowa (modernizacja) infrastruktury
stanowi działalność gospodarczą, jeśli budowa (modernizacja) tej
infrastruktury jest związana z jej późniejszą komercyjną eksploatacją.
REKOMPENSATA
• Wytyczne dotyczą zatem sytuacji, w których dofinansowana
infrastruktura jest wykorzystywana do prowadzenia działalności
gospodarczej, przy czym za prowadzenie działalności gospodarczej
należy uznać w szczególności wykorzystywanie infrastruktury do
świadczenia usług publicznego transportu zbiorowego, jak również
udostępnianie jej za opłatą. Działalności gospodarczej nie stanowi
budowa powszechnie dostępnej infrastruktury ogólnospołecznej, która
nie jest wykorzystywana komercyjnie, takiej jak udostępniane
nieodpłatnie drogi publiczne.
REKOMPENSATA
• Dla każdego projektu instytucja odpowiedzialna za wybór projektów
powinna zobowiązać wnioskodawcę, ubiegającego się o dofinansowanie
z funduszy Unii Europejskiej do przedstawienia dokumentacji
potwierdzającej zgodność projektu z unijnymi przepisami o pomocy
publicznej, w szczególności zgodność pomocy publicznej udzielanej ze
środków funduszy UE w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług
publicznych z rynkiem wewnętrznym UE, spełniającej wymogi określone
w rozdziale 6 – 7 Wytycznych (z wyjątkiem podrozdziału 6.1
Wytycznych).
REKOMPENSATA
• Zobowiązanie z tytułu świadczenia usług publicznych to zobowiązanie,
którego dany operator nie podjąłby się bez świadczenia wzajemnego, w
szczególności rekompensaty, w takim samym zakresie lub na takich
samych zasadach, biorąc pod uwagę swój interes gospodarczy, a którego
podjęcie jest konieczne z punktu widzenia organów władzy publicznej ze
względu na interes publiczny.
• W polskiej wersji językowej definicji zawartej w art. 2 lit. e
rozporządzenia nr 1370/2007 błędnie użyto terminu „rekompensata”
zamiast szerszego terminu „świadczenie wzajemne”, które to
sformułowanie obejmuje swoim zakresem tak rekompensatę, jak i
prawo wyłączne przyznane w zamian za świadczenie usług publicznych.
Wskazuje na to fakt, iż w wersji angielskiej, jak i niemieckiej, występują
inne, niż odpowiadające słowu „rekompensata”, terminy określające w
sposób
generalny
świadczenie
wzajemne
wynikające
z
nałożenia/podjęcia wykonywania obowiązku świadczenia usług
publicznych.
REKOMPENSATA
• Składniki majątkowe dofinansowane z programów operacyjnych na
zasadach wskazanych w Wytycznych stanowią część rekompensaty.
Oznacza to, że kwalifikacja prawna dofinansowania ze środków funduszy
UE w zakresie przepisów o pomocy publicznej powinna być dokonywana
przez pryzmat oceny charakteru rekompensaty przekazywanej
operatorowi przez organizatora publicznego transportu zbiorowego.
• Ze względu na fakt, że przekazywanie operatorom środków na zakup
składników majątkowych jako elementu rekompensaty, w niektórych
przypadkach określonych w rozporządzeniu nr 1370/2007, a do 3
grudnia 2009 r. na zasadach określonych w rozporządzeniu nr 1191/69,
jest zgodne z zasadami rynku wewnętrznego i nie wymaga notyfikacji,
wsparcie może być w tym trybie przekazywane odpowiednio szybko, a
jednocześnie nie powstaje dodatkowe obciążenie administracyjne
związane z obowiązkiem notyfikacyjnym – zarówno po stronie
operatorów, jak i organów władzy publicznej oraz organów unijnych.
REKOMPENSATA
• Wybór operatora w drodze przetargu, zgodnie z wszelkimi zasadami
dotyczącymi udzielania zamówień publicznych (w tym z wypełnieniem
obowiązków publikacyjnych) gwarantuje, co do zasady, że przepływ
środków publicznych nie ma charakteru pomocy publicznej, ponieważ
operator nie uzyskuje korzyści (na zasadach odbiegających od
rynkowych), w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. Przy czym dopuszczalne
jest zastosowanie zarówno przetargu nieograniczonego, jak i
ograniczonego, chyba że zainteresowanym podmiotom uniemożliwiono
zgłoszenie ofert bez uzasadnionych przyczyn. Jednocześnie dopuszczalne
jest wybranie najkorzystniejszej oferty z zastosowaniem kryterium ceny,
jak i kryterium ceny oraz innych kryteriów odnoszących się do
przedmiotu zamówienia, o ile inne kryteria niż cena są ściśle związane z
przedmiotem świadczonej usługi i umożliwiają wybranie oferty
najkorzystniejszej ekonomicznie, która odpowiada wartości rynkowej.
Zastosowanie przetargowej procedury wyboru operatora nie wyklucza
wystąpienia pomocy publicznej, jeśli nie stwarza ona warunków do
odpowiednio otwartej i rzeczywistej konkurencji, np. w przetargu została
złożona tylko jedna oferta lub tylko jeden podmiot dysponuje
infrastrukturą niezbędną do świadczenia usług.
REKOMPENSATA
• Wybór operatora w drodze przetargu, zgodnie z wszelkimi zasadami
dotyczącymi udzielania zamówień publicznych (w tym z wypełnieniem
obowiązków publikacyjnych) gwarantuje, co do zasady, że przepływ
środków publicznych nie ma charakteru pomocy publicznej, ponieważ
operator nie uzyskuje korzyści (na zasadach odbiegających od
rynkowych), w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. Przy czym dopuszczalne
jest zastosowanie zarówno przetargu nieograniczonego, jak i
ograniczonego, chyba że zainteresowanym podmiotom uniemożliwiono
zgłoszenie ofert bez uzasadnionych przyczyn. Jednocześnie dopuszczalne
jest wybranie najkorzystniejszej oferty z zastosowaniem kryterium ceny,
jak i kryterium ceny oraz innych kryteriów odnoszących się do
przedmiotu zamówienia, o ile inne kryteria niż cena są ściśle związane z
przedmiotem świadczonej usługi i umożliwiają wybranie oferty
najkorzystniejszej ekonomicznie, która odpowiada wartości rynkowej.
Zastosowanie przetargowej procedury wyboru operatora nie wyklucza
wystąpienia pomocy publicznej, jeśli nie stwarza ona warunków do
odpowiednio otwartej i rzeczywistej konkurencji, np. w przetargu została
złożona tylko jedna oferta lub tylko jeden podmiot dysponuje
infrastrukturą niezbędną do świadczenia usług.
REKOMPENSATA
• W sytuacji, gdy w danym przypadku kryteria określone w orzeczeniu
TSUE w sprawie Altmark nie zostały spełnione rekompensata z tytułu
świadczenia usług publicznych w transporcie stanowi pomoc publiczną
w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE.
• W odniesieniu do operatorów, którym zostało powierzone świadczenie
usług publicznych:
a) w sposób władczy (samorządowy zakład budżetowy, spółka
komunalna spełniająca kryteria podmiotu wewnętrznego),
b) a także w drodze procedury konkurencyjnej innej niż wymieniona w
pkt 27 Wytycznych
należy przyjąć, że środki przekazywane przez jednostkę samorządu
terytorialnego operatorom w formie rekompensaty stanowią pomocą
publiczną w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE.
REKOMPENSATA
• W przypadku, gdy świadczenie usług zostało powierzone z naruszeniem
obowiązujących zasad powierzania świadczenia usług publicznych i
udzielania zamówień publicznych, przekazywana operatorowi
rekompensata stanowi pomoc publiczną w rozumieniu art. 107 ust. 1
TFUE i podlega obowiązkowi notyfikacji Komisji Europejskiej, nawet
jeżeli przy obliczaniu rekompensaty zachowane zostały wszystkie zasady
wynikające z rozporządzenia nr 1191/69 oraz rozporządzenia nr
1370/2007.
• Powyższe odnosi się również do sytuacji, gdy składnik majątkowy zostaje
przekazany lub udostępniony operatorowi, który świadczy już usługę
publiczną na podstawie wcześniej zawartej umowy, która nie
przewidywała takiej możliwości w chwili zawarcia, a zmiana umowy nie
była dokonana zgodnie z warunkami określonymi w przepisach
dotyczących powierzania świadczenia usług publicznych w transporcie
zbiorowym i udzielania zamówień publicznych.
REKOMPENSATA
• Metoda kalkulacji rekompensaty jest wykorzystana w celu
zweryfikowania zasadności udzielenia pomocy z funduszy unijnych.
Kalkulacja rekompensaty powinna wykazać, że w wyniku przyznania
pomocy unijnej nie wystąpi nadmierne wynagrodzenie operatora (np. w
sytuacji, gdy umowa o świadczenie usług publicznych została już
wcześniej zawarta). W przypadku, gdy udzielenie pomocy na
maksymalnym pułapie spowoduje, że może wystąpić nadmierna
rekompensata, wówczas należy:
a) zmniejszyć wypłacaną rekompensatę do dozwolonego poziomu
poprzez obniżenie innych niż pomoc z funduszy unijnych źródeł
finansowania operatora albo
b) obniżyć wartość pomocy z funduszy unijnych o wartość nadmiernej
rekompensaty, która wystąpi w całym okresie umowy według wartości w
ujęciu realnym.
REKOMPENSATA
• Rekompensata musi zostać ustalona w taki sposób, aby zapewnić z
biegiem czasu przynajmniej pewną poprawę wydajności. Umowa o
świadczenie usług publicznych powinna promować zwiększanie
efektywności zarządzania przewozami przez operatora. Można to
osiągnąć na przykład poprzez ograniczenia wskaźników wzrostu kosztów
operatora. Wszelkie mechanizmy promujące zwiększanie efektywności
powinny zostać jednoznacznie zdefiniowane i opisane w umowie o
świadczenie usług publicznych.
• Aby umożliwić instytucji udzielającej dofinansowania z programów
operacyjnych monitorowanie prawidłowości rozliczania dotacji w
ramach rekompensaty, beneficjent powinien ją informować o wszystkich
zmianach w umowie o świadczenie usług publicznych, mających
znaczenie dla wyliczenia rekompensaty, wraz z przekazaniem wyliczeń
prezentujących zmiany w zakresie rozliczenia kwoty dotacji ze środków
funduszy UE w ramach rekompensaty z tytułu świadczenia usług
publicznych w transporcie zbiorowym.
REKOMPENSATA
• W przypadku, gdy o dofinansowanie ubiega się spółka komunalna lub
przedsiębiorca zewnętrzny powinny one dołączyć do wniosku o
dofinansowanie dokument potwierdzający, że ustaliły z właściwą
jednostką samorządu terytorialnego, że część należnej im rekompensaty
zostanie sfinansowana bezpośrednio ze środków programów
operacyjnych, a nie ze środków tej jednostki (wraz ze wskazaniem części
rekompensaty finansowanych z poszczególnych źródeł), z czym będzie
wiązać się w szczególności konieczność zmiany oznaczenia źródła
pochodzenia pomocy w sprawozdaniach o udzielonej pomocy publicznej
sporządzanych i przedstawianych Prezesowi UOKiK przez jednostkę
samorządu terytorialnego.
Wydział Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego,
Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego