Podejście systemowe w pracy z rodziną
Transkrypt
Podejście systemowe w pracy z rodziną
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013 WydziałPsychologii i Nauk Humanistycznych Kierunek studiów: Psychologia Profil: Ogólnoakademicki Forma studiów: Stacjonarne Kod kierunku: Psych Stopień studiów: Magisterskie, jednolite Specjalności: 1 2 Psychologia edukacyjna i wychowawcza Przedmiot Nazwa przedmiotu Podejście systemowe w pracy z rodziną Kod przedmiotu WPINH PsychAJednolite magisterskieS S8 12/13 Kategoria przedmiotu przedmioty specjalnościowe Liczba punktów ECTS 4 Język wykładowy polski Forma zajęć, liczba godzin w planie studiów Semestr 9 W 14 C 28 K 0 S 0 L 0 Legenda: W — WykładC — Ćwiczenia/językiK — KonwersatoriumS — SeminariumL — Laboratorium, WarsztatyI — Inne, Praktyki I 0 Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego 3 Cele przedmiotu Cel 1 Uczestnicy kursu poznają podstawowe pojęcia i koncepcje niezbędne do systemowego rozumienia rodziny. Cel 2 Celem kursu jest wprowadzenie studentów w systemowe rozumienie rodziny, uwrażliwienie ich na szeroki kontekst problemów, z jakim zetkną się w praktyce psychologicznej, oraz wyposażenie ich w narzędzia umożliwiające opis i rozumienie systemowych współzależności występujących w rodzinie. 4 Wymagania wstępne 1 brak 5 Modułowe efekty kształcenia MW1 Uczestnicy kursu poznają podstawowe pojęcia i koncepcje niezbędne do systemowego rozumienia rodziny. MW2 Studenci zapoznają się z technikami i metodami stosowanymi w pracy z rodziną w podejściu systemowym. MU3 Studenci będą potrafili przeprowadzić wywiad z rodziną, sporządzić jej genogram oraz w oparciu o uzyskane informacje przeprowadzić diagnostyczną analizę sytuacji rodziny, a następnie zaplanować dalsze kroki pracy psychoterapeutycznej. MU4 Uczestnicy kursu nabędą umiejętność systemowego rozumienia procesu terapeutycznego i wykorzystania jej w planowaniu pomocy jednostce lub całej rodzinie. MK5 Student spostrzega problemy psychiczne jednostki w szerszym kontekście funkcjonowania systemu rodziny i jego dynamiki MK6 W kontakcie z rodziną w sposób ciągły poszukuje optymalnych rozwiązań, a w razie potrzeby konsultuje się z superwizorem. MK7 Jest uwrażliwiony na problemy etyczne związane z pracą psychologa, postępuje zgodnie z zasadami etyki zawodowej. 6 Treści programowe Lp W1 W2 W3 W4 W5 W6 W7 Wykład Tematyka zajęć Opis szczegółowy bloków tematycznych Wprowadzenie do terapii rodzin. Znaczenie terapii rodzin we współczesnej psychologii i psychiatrii. Rys historyczny i kulturowy powstania terapii rodzin. Ogólna Teoria Systemów. Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Rodzina i jej dysfunkcja. Modernistyczne modele rozumienia rodziny wg podejścia systemowego. Specyficzne zjawiska w systemie rodzinnym: fazy życia rodzinnego - lojalność - niedokończona żałoba. Podstawowa metoda pracy w podejściu systemowym: praca z genogramem. Mediolańska szkoła terapii rodzin. Zmiana sposobu rozumienia rodziny: od modelu modernistycznego (wczesny okres szkoły) do postmodernistycznego (późny okres). Specyfika współpracy z rodziną pacjenta chorującego na schizofrenię: między psychoedukacją a terapią systemową. Problem przymierza z rodziną. Określenie potrzeb i możliwości rodziny. Specyfika podejścia systemowego z rodziną w przypadku: problemów psychicznych pacjenta młodzieżowego (np. anoreksja) oraz problemów z przemocą i nadużyciem. Specyfika podejścia systemowego w terapii małżeństw. Dylematy i kontrowersje wokół terapii rodzin. Razem Strona 2/5 Liczba godzin 1 2 2 2 2 3 2 14 Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Lp C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 C13 C14 Ćwiczenia/języki Tematyka zajęć Opis szczegółowy bloków tematycznych Podstawowe założenia i podejścia teoretyczne systemowego rozumienia rodziny (strukturalne, strategiczne, komunikacyjne). Cykl życia rodziny i trudności na każdym etapie rozwoju rodziny. Pierwsza sesja z rodziną: nawiązanie kontaktu, wywiad, kontrakt terapeutyczny. Specyficzne zjawiska w systemie rodzinnym: fazy życia rodzinnego - lojalność niedokończona żałoba. Metoda pracy z rodziną - genogram: mapa systemu rodzinnego, symbole genogramu (aspekt strukturalny i relacyjny), odszukiwanie wzorców rodzinnych (mitów). Rola wywiadu przy tworzeniu i analizie genogramu. Analiza genogramów własnych (studentów) oraz genogramów sławnych ludzi (np. Woody Allen). Role w rodzinie. Wzorce relacji (np. triangulacje). Inne metody pracy z rodziną (wg Szkoły Mediolańskiej): paradoksy, przeciwparadoksy, pozytywne konotacje, neutralność, cyrkularność, stawianie hipotez, praca na symbolach. Analiza studium przypadku. Współpraca z rodziną pacjenta chorującego na schizofrenię: między psychoedukacją a terapią systemową. Analiza studium przypadku. Podejście systemowe w pracy z rodziną pacjenta młodzieżowego (problem np. anoreksji). Analiza studium przypadku. Praca z rodziną gdzie występuje przemoc lub nadużycie. Analiza studium przypadku - terapia małżeńska. Warunki skuteczności terapii rodzin. Problemy, trudności, błędy, które mogą się zdarzyć podczas pracy z rodziną oraz sposoby zapobiegania ich występowaniu. Przeciwwskazania do prowadzenia terapii rodzin. Aspekt kulturowy podejścia systemowego w pracy z rodziną. Konstrukcjonizm społeczny i modele postmodernistyczne. Podsumowanie zajęć. Razem 7 Metody dydaktyczne M5. M8. M9. M10. M13. M16. Dyskusja Praca w grupach Praca z podręcznikiem Prezentacje multimedialne Studium przypadku Wykłady Strona 3/5 Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 28 Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego 8 Obciążenie pracą studenta Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności Forma aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim, w tym: Godziny wynikające z planu studiów 42 Konsultacje przedmiotowe 6 Egzaminy i zaliczenia w sesji 2 Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego wynikające z nakładu pracy studenta, w tym: Przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie zalecanej literatury 25 Opracowanie wyników 0 Przygotowanie raportu, projektu, prezentacji, dyskusji 15 Przygotowanie do zaliczenia 10 Sumaryczna liczba godzin dla przedmiotu wynikająca z 100 całego nakładu pracy studenta 4 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 9 Metody oceny Ocena podsumowująca P4. Kolokwium P11. Aktywność na zajęciach P1. Egzamin pisemny Warunki zaliczenia przedmiotu 1 Obecność na zajęciach wg wymogów regulaminu studiów. 2 Zaliczenie kolokwium z ćwiczeń. Stanowi ono warunek przystąpienia do egzaminu. 3 Zdanie egzaminu z całości materiału. Kryteria oceny Na Na Na Na Na 10 ocenę ocenę ocenę ocenę ocenę 3 3.5 4 4.5 5 obecność obecność obecność obecność obecność na na na na na zajęciach, zajęciach, zajęciach, zajęciach, zajęciach, zaliczenie zaliczenie zaliczenie zaliczenie zaliczenie kolokwium, kolokwium, kolokwium, kolokwium, kolokwium, zaliczenie zaliczenie zaliczenie zaliczenie zaliczenie egzaminu egzaminu egzaminu egzaminu egzaminu na na na na na 51% 60% 70% 80% 90% Macierz realizacji przedmiotu Modułowe efekty kształcenia dla przedmiotu Odniesienie do efektów kierunkowych Treści programowe Metody dydaktyczne Sposoby oceny MW1 K_W02, K_W03, K_W11, K_W13, K_W18 W1, W2, W3, W4, W5, W6, W7, C1, C2, C3, C4, C5, C6, C7, C8, C9, C10, C11, C12, C13, C14 M5, M8, M9, M10, M13, M16 P4, P11, P1 Strona 4/5 Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Modułowe efekty kształcenia dla przedmiotu Odniesienie do efektów kierunkowych MW2 K_W15, K_W16 MU1 K_U02, K_U09, K_U14, K_U07 MU2 K_U09, K_U14 MK1 K_K08 MK2 K_K03, K_K04, K_K05 MK3 K_K04, K_K05, K_K07, K_K11 11 Treści programowe W3, W4, W5, W6, W7, C3, C4, C5, C6, C7, C8, C9, C10, C11, C12, C13 W1, W2, W3, W4, W5, W6, W7, C1, C2, C3, C4, C5, C6, C7, C8, C9, C10, C11, C12, C13, C14 W5, W6, W7, C1, C2, C3, C4, C5, C6, C7, C8, C9, C10, C11, C12, C13 W1, W2, W3, W4, W5, W6, W7, C1, C2, C3, C4, C5, C6, C7, C8, C9, C10, C11, C12, C13, C14 W3, W4, W5, W6, W7, C7, C8, C9, C10, C11, C12, C13 W7, C12, C13, C14 Metody dydaktyczne Sposoby oceny M5, M8, M9, M10, M13, M16 P4, P11, P1 M5, M8, M9, M10, M13, M16 P4, P11, P1 M5, M8, M9, M13, M16 P4, P11, P1 M5, M8, M9, M10, M13, M16 P4, P11, P1 M5, M8, M9, M10, M13, M16 P4, P11, P1 M5, M8, M9, M10, M13, M16 P4, P11, P1 Wykaz literatury Literatura podstawowa: [1] de Barbaro, B. — Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, Kraków, 1997, Collegium Medicum UJ [2] Goldenberg H. Goldenberg I. — Terapia rodzin, Kraków, 2006, Uniwersytet Jagielloński [fragmenty] [3] Namysłowska, I. — Terapia rodzin, Warszawa, 2000, Instytut Psychiatrii i Neurologii [fragmenty] Literatura uzupełniająca: [1] [2] [3] [4] [5] 12 Cecchin G. — Mediolańska szkoła terapii rodzin, Kraków, 1997, Collegium Medicum UJ de Barbaro, B. — Schizofrenia w rodzinie, Kraków, 1999, Uniwersytet Jagielloński Józefik, B. — Relacje rodzinne w anoreksji i bulimii psychicznej, Kraków, 2006, Uniwersytet Jagielloński Satir, V. — Rodzina. Tu powstaje człowiek, Gdańsk, 1998, GWP Simon F.B., Stierlin — Słownik terapii rodzin, Gdańsk, 1998, GWP Informacje o nauczycielach akademickich Oboba odpowiedzialna za kartę dr Łukasz Michalczyk (kontakt: [email protected]) Strona 5/5