Czytaj więcej

Katarzyna Wilk
Czym jest platforma e-learningowa Moodle?
Moodle, ang. Modular Object-Oriented Dynamic Learning Environment, jest systemem zaprojektowanym do nauczania zdalnego
i umożliwia tworzenie spersonalizowanych środowisk kształcenia dla różnych odbiorców. Platforma e-learningowa Moodle stworzona
została jako oprogramowanie open source i jest udostępniana za darmo w ramach publicznej licencji GNU GPL. Oznacza to, że każdy może
dostosować, rozszerzyć lub zmienić Moodle zarówno w celach niekomercyjnych, jak i komercyjnych, bez żadnych opłat licencyjnych. Dzięki
temu platforma Moodle jest elastyczna - stale testowana, rozwijana i dostosowywana do zmieniających się potrzeb użytkowników
przez międzynarodową społeczność internautów. Platforma Moodle jest dostępna przez przeglądarkę internetową, dzięki czemu mogą
z niej korzystać użytkownicy różnych systemów operacyjnych i na różnych urządzeniach. W przypadku smartfonów i tabletów można
również pracować z wykorzystaniem dedykowanej aplikacji mobilnej.
Jakie funkcjonalności oferuje Moodle?
Platforma e-learningowa Moodle umożliwia:
 przechowywanie, zarządzanie i publikowanie treści dydaktycznych zapisanych w postaci multimedialnych kursów zdalnych
oraz dowolnych materiałów w postaci cyfrowej,
 organizowanie procesu dydaktycznego, kontrolowanie postępów ucznia, zapisywanie i kontrolowanie dostępu do kursów
oraz raportowanie,
 zarządzanie repozytorium kursów i lekcji online, w tym przeszukiwanie zasobów oraz budowę nowych kursów z wykorzystaniem
składowych innych kursów.
Narzędzia najczęściej wykorzystywane przez e-nauczycieli pracujących w Moodle:
 prezentacja treści: etykieta, pliki tekstowe i multimedialne, linki do zasobów zewnętrznych, słownik,
 komunikacja: forum dyskusyjne, czat, poczta wewnętrzna, kalendarz, głosowanie, ankieta,
 uczenie się w grupie: wiki, warsztaty,
 badanie osiągnięć: test, zadanie online/oflline, zadanie typu „prześlij plik”.
Czynniki sukcesu w tworzeniu wirtualnego środowiska edukacyjnego w szkole
Przykłady dobrej praktyki
Przykłady wdrożeń wirtualnego środowiska kształcenia w szkole dowodzące zasadności i efektywności
e-learningu (kształcenia zdalnego) i blended learningu (kształcenia tradycyjnego wspieranego formami
zdalnymi), pozytywnego wpływu takiej formy kształcenia na wyniki egzaminów zewnętrzny ch
oraz podniesienia poziomu zarządzania w oświacie.
Przygotowanie nauczycieli
w zakresie metodyki
zdalnego nauczania
Gotowe zasoby
dydaktyczne
Integracja z zewnętrznymi
serwisami i usługami online
Pozyskanie interesariuszy
wewnętrznych
i zewnętrznych
Praktyczne wsparcie metodyczne nauczycieli, odejście od szkoleń jednorazowych na rzecz wspomagania
pracy szkoły w trakcie całego procesu wdrożenia platformy e-learnigowej, kształcenia i ewaluacji
procesów edukacyjnych. Konieczność wykształcenia metodyków zdalnego nauczania w systemie
doskonalenia nauczycieli – pełniących docelowo role koordynatorów, ekspertów merytorycznych
lub konsultantów ściśle współpracujących z konkretnymi szkołami.
Zasoby edukacyjne przygotowane adekwatnie do treści zawartych w podstawie programowej
oraz w programach nauczania, opracowane i pozytywnie zrecenzowane przez ekspertów, pozwalające
nauczycielowi na prostą modyfikację i dostosowanie do konkretnej grupy uczniów, indywidualizację
i personalizację nauczania, niebudzące wątpliwości pod względem prawnoautorskim co do ich
wykorzystania w szkole i poza nią (np. w procesie samokształcenia uczniów).
Logowanie do platformy e-learningowej jako sposób dostępu do zewnętrznych serwisów i usług online,
możliwość integrowania tych narzędzi w obrębie wirtualnego środowiska edukacyjnego w zależności
od zdiagnozowanych potrzeb szkoły, wpływające na większą efektywność jej działań i jednoczesne
obniżenie ich kosztów.
Szeroko rozumiane wsparcie szkoły pod względem dydaktycznym, metodycznym i technicznym
oraz w zakresie dostarczania wartościowych treści edukacyjnych jako metoda podniesienia motywacji
kadry pedagogicznej i uczniów. Otwarcie dostępu do wirtualnego środowiska edukacyjnego szkoły
dla rodziców uczniów, organu prowadzącego i pełniącego nadzór pedagogiczny, innych podmiotów
związanych z realizacją zadań edukacyjnych i wychowawczych szkoły.
Katarzyna Wilk
Analiza możliwości wykorzystania platformy e-learningowej Moodle jako wirtualnego środowiska edukacyjnego w szkole
MOCNE STRONY










oprogramowanie bezpłatne
elastyczność rozumiana jako dostosowanie funkcjonalności
do potrzeb danej szkoły
narzędzia umożliwiające prezentację treści, testowanie
i ewaluację procesu dydaktycznego
narzędzia wspierające indywidualizację i personalizację
nauczania
możliwość dostosowania platformy do potrzeb szkoły
poprzez rozbudowanie podstawowej wersji o „wtyczki”
(dodatkowe moduły realizujące indywidualne potrzeby danej
społeczności edukacyjnej)
wsparcie społeczności użytkowników (administratorów,
e-nauczycieli, developerów)
bezpieczeństwo danych osobowych użytkowników
możliwość tworzenia i udostępniania własnych materiałów
dydaktycznych (nauczycieli) oraz prac uczniowskich
zabezpieczenie materiałów objętych prawem autorskim
(wytworzonych przez nauczycieli i uczniów)
tworzenie portfolio uczniowskich (materiały gromadzone
na platformie lub eksportowane do serwisów zewnętrznych)
SŁABE STRONY










SZANSE






stworzenie wirtualnego środowiska edukacyjnego
dla wszystkich podmiotów związanych ze szkołą: uczniów,
nauczycieli i dyrektora, rodziców uczniów, organu
prowadzącego oraz nadzorującego pracę szkoły
platforma e-learningowa jako środowisko działające „w tle”,
wspierające wszystkie procesy związane ze szkołą (dydaktykę,
wychowanie, obieg dokumentów, zarządzanie i nadzór
pedagogiczny, przekaz informacji i komunikację
z interesariuszami zewnętrznymi)
możliwość swobodnego konstruowania wirtualnego
środowiska kształcenia (automatycznie dzięki opcji śledzenia
postępów/przez nauczycieli dla uczniów/samodzielnie przez
uczniów) poprzez wykorzystanie paczek wiedzy, tj. lekcji
lub modułów tematycznych na różnym poziomie
zaawansowania, dostosowanych do różnych odbiorców
integracja platformy Moodle z innymi usługami lub serwisami
online (np. repozytoriami zasobów edukacyjnych,
e-dziennikiem, zasobami bibliotecznymi)
efektywna indywidualizacja i personalizacja nauczania,
podnosząca efektywność uczenia się
kształcenie zdalne jako stały element systemu edukacji szkolnej
konieczność zabezpieczenia miejsca na serwerze zewnętrznym
lub własny serwer
zbyt dużo funkcji sprawiających wrażenie chaotycznych i zbyt
skomplikowanych dla mało zaawansowanego użytkownika
skomplikowana obsługa narzędzi od strony edycyjnej
i administracyjnej (zbyt rozbudowane formularze, nadmiar
dostępnych funkcji i ustawień)
pracochłonny proces projektowania ścieżki dydaktycznej
konieczne wsparcie zaawansowanego użytkownika
przy instalacji platformy, jej zabezpieczeniu, dostosowywaniu
do indywidualnych potrzeb szkoły i serwisowaniu
przymus logowania do platformy i innych serwisów z osobna –
w standardowej wersji platformy
utrudnione tworzenie materiałów przez nauczycieli –
przykładowe przyczyny: brak pomysłów lub umiejętności
technicznych, brak znajomości metodyki zdalnego nauczania,
duży nakład pracy
brak wsparcia dyrektora w przypadku nieznajomości tej formy
kształcenia i braku przekonania co do jej celowości
brak zaangażowania uczniów
zniechęcenie nauczycieli (np. spowodowane zbyt dużym
obciążeniem zadaniami)
ZAGROŻENIA









brak wsparcia lub niewystarczające wsparcie finansowe
na wdrożenie, utrzymanie i serwisowanie platformy
źle zaprojektowanie materiały dydaktyczne/zasoby edukacyjne
(nieadekwatne do potrzeb szkoły, zespołów uczniowskich,
potencjału i umiejętności pojedynczych uczniów)
materiały w treści i formie nieatrakcyjne dla uczniów
(np. podające wiedzę, nieskłaniające do eksperymentowania
i samodzielnego poszukiwania rozwiązań, niedostosowane
do ich stylów uczenia się i sposobów pozyskiwania informacji)
źle zaprojektowane, a przez to mało efektywne procesy
dydaktyczne
brak wsparcia technicznego
brak wsparcia metodycznego
sprzeciw rodziców uczniów (np. wywołany obawą
o bezpieczeństwo uczniów w internecie lub przekonaniem
o negatywnym wpływie pracy z komputerem na ich zdrowie)
brak wsparcia organizacyjnego ze strony organu prowadzącego
i nadzorującego pracę szkoły
marginalizacja e-learningu/blended learningu jako wyłącznie
dodatkowej formy kształcenia, istniejącej obok nauczania
tradycyjnego oraz wymagającej dodatkowych nakładów pracy
od nauczycieli i uczniów