Punkt widzenia globalnego komitetu inwestycyjnego na temat
Transkrypt
Punkt widzenia globalnego komitetu inwestycyjnego na temat
11 stycznia 2013 r. Aktualny komentarz zespołu inwestycyjnego 3 października 2016 r. Punkt widzenia globalnego komitetu inwestycyjnego na temat alokacji aktywów PERSPEKTYWY ZESPOŁU FRANKLIN TEMPLETON SOLUTIONS Niniejszy komentarz zespołu inwestycyjnego przedstawia punkt widzenia globalnego komitetu inwestycyjnego (GIC) Franklin Templeton Solutions (FT Solutions) — zespołu doświadczonych profesjonalnych inwestorów specjalizujących się w akcjach, instrumentach o stałym dochodzie, portfelach aktywów mieszanych i inwestycjach zorientowanych na generowanie bezwzględnego zwrotu. Członkowie komitetu odbywają regularne zebrania w celu wymiany perspektyw, omawiania implikacji i oceny ryzyka. W ramach tego procesu formułowane są kluczowe tematy inwestycyjne, które znajdują odzwierciedlenie w różnych portfelach FT Solutions oferowanych klientom. Poniższy tekst przedstawia punkt widzenia komitetu GIC FT Solutions na dzień publikacji. Przedstawione opinie mają charakter poglądowy, mogą ulegać zmianom, mają zastosowanie wyłącznie dla strategii FT Solutions i nie są reprezentatywne dla poglądów lub strategii innych grup inwestycyjnych Franklin Templeton. Podsumowanie na dzień 3 października 2016 r. • Jeżeli chodzi o najważniejsze klasy aktywów, utrzymywaliśmy neutralne podejście do obligacji przedsiębiorstw, obligacji rządowych i inwestycji alternatywnych, pozytywne podejście do pozycji gotówkowych oraz umiarkowanie negatywne podejście do akcji. • Preferujemy aktywa, które oferują atrakcyjne, według nas, wyceny względne, takie jak akcje spółek z rynków wschodzących czy skarbowe papiery wartościowe zabezpieczone przed inflacją (TIPS) ze Stanów Zjednoczonych. Nadal z pesymizmem podchodzimy do aktywów, które uważamy za najbardziej przeszacowane, w tym do obligacji rządowych z rynków rozwiniętych poza Stanami Zjednoczonymi, na czele z niemieckimi „Bundami”. • Zachowujemy neutralne podejście do surowców oraz preferujemy fundusze hedgingowe, które w przeszłości notowały solidne odbicia po okresach spadków. Preferencje dla klas aktywów* Najważniejsze tematy mające wpływ na naszą taktyczną alokację aktywów 1. Niezsynchronizowany globalny wzrost: Niski globalny wzrost sugeruje potrzebę stymulacji budżetowej na rynkach rozwiniętych. Dostrzegamy szanse na równoważenie gospodarek w krajach zaliczanych do rynków wschodzących, ale czekamy na dowody potwierdzające realizację długofalowych reform strukturalnych w obydwu regionach. 2. Presja dezinflacyjna i inflacyjna: Rynki rozwinięte odczuwają przemożny wpływ presji dezinflacyjnej. Dostrzegamy sygnały wzrostu płac w Stanach Zjednoczonych oraz napawające optymizmem dane o zatrudnieniu. Słabnąca inflacja na rynkach wschodzących pozostawia przestrzeń na elastyczną politykę pieniężną w odróżnieniu od sytuacji na rynkach rozwiniętych, gdzie banki centralne wyczerpały swój arsenał narzędzi operacyjnych. RYZYKO * Na podstawie naszej analizy czynników rynkowych. 3. Nieortodoksyjna i niezmienna polityka pieniężna na świecie: Banki centralne z rynków rozwiniętych utrzymują luźną i nieortodoksyjną politykę pieniężną, która w ostatnim czasie nie była znacząco zmieniana. Inwestorzy mogą stracić cierpliwość, co z kolei może mieć niekorzystny wpływ na aktywa obarczone wyższym ryzykiem. 4. Wysokie wyceny poszczególnych klas aktywów: Generujące ujemną rentowność obligacje rządowe z rynków rozwiniętych poza Stanami Zjednoczonymi oraz wysokie wyceny akcji na tle danych historycznych stanowią wyzwanie dla inwestorów budujących portfele aktywów mieszanych. Wyceny akcji na rynkach wschodzących wydają się bardziej atrakcyjne niż na rynkach rozwiniętych. Czynniki mające rzeczywisty wpływ na to zróżnicowanie są jednak dość ulotne, co wymaga rygorystycznego procesu budowy portfela. Wszelkie informacje zawarte w niniejszym dokumencie odzwierciedlają wyłącznie ogólny punkt widzenia komitetu GIC FT Solutions na dzień publikacji i mają charakter wyłącznie poglądowy. Wszelkie informacje na temat pozycjonowania strategii są aktualne na dzień 3 października 2016 r. i mogą ulec zmianie bez odrębnego powiadomienia. Pozycjonowanie konkretnego portfela może różnić się od informacji przedstawionych w niniejszym dokumencie ze względu na różne czynniki, w tym alokację portfela bazowego i indywidualne cele inwestycyjne, wytyczne, strategię i ograniczenia portfela. Niniejszy dokument nie stanowi porady ani rekomendacji inwestycyjnej. Realizacja jakichkolwiek prognoz lub szacunków nie jest w żaden sposób gwarantowana. Wyłącznie do użytku dystrybutorów i pośredników instytucjonalnych. Nie rozpowszechniać wśród inwestorów indywidualnych. Aktualne założenia komitetu GIC z FT Solutions REGIONALNE RYNKI AKCJI NAJWAŻNIEJSZE KLASY AKTYWÓW Klasa aktywów (–) N (+) Nasz punkt widzenia Wyceny zakładały solidny wzrost gospodarczy i odbicie w obszarze zysków, co nie było zgodne z naszymi bazowymi założeniami. Gołębia polityka banku centralnego znalazła odzwierciedlenie w kursach akcji światowych. Wskaźniki ekonomiczne, poziom zaufania producentów, sytuacja finansowa i marże spółek na rynkach rozwiniętych uległy pogorszeniu. Globalne indeksy PMI szły w górę, baza zysków rozszerzała się, a nastroje w handlu były dobre. Akcje – + Obligacje przedsiębiorstw – + Utrzymywaliśmy nieznaczne preferencje dla obligacji o ratingu inwestycyjnym przy wysokich wycenach obligacji wysokodochodowych. Wyceny względne przemawiają za wyborem obligacji przedsiębiorstw na tle akcji. Utrzymywanie tych instrumentów może oferować solidny potencjał w porównaniu z papierami skarbowymi ze Stanów Zjednoczonych. Słabe fundamenty spółek. Obligacje rządowe – + Obligacje rządowe z rynków rozwiniętych nie oferują, w naszej ocenie, zbyt dużej wartości. Preferujemy papiery skarbowe zabezpieczone przed inflacją (TIPS) ze względu na ich atrakcyjne wyceny, solidne parametry techniczne, nadmiernie pesymistyczne prognozy dla inflacji, wskaźniki zatrudnienia i potencjał do wzrostu płac. Inwestycje alternatywne – + Fundusze hedgingowe w przeszłości notowały solidne odbicia po okresach spadków. Preferujemy fundusze hedgingowe w związku z prognozami większej zmienności rynkowej. Neutralne podejście do towarów i surowców. Gotówka – + Ostrożne prognozy dla ryzykownych aktywów w związku z niezbyt atrakcyjnymi wskaźnikami ekonomicznymi i wysoką wyceną tych aktywów. Wysokie wyceny obligacji rządowych z rynków rozwiniętych poza Stanami Zjednoczonymi; instrumenty pieniężne bardziej atrakcyjną defensywną klasą aktywów. Rynki rozwinięte – + Wyceny poszły w górę w porównaniu z poziomami z sierpnia i są znacznie podwyższone w porównaniu z danymi historycznymi. Fundamentalne wskaźniki ekonomiczne zgodne z danymi historycznymi. Płynność i wskaźniki techniczne poprawiły się i były względnie atrakcyjne na tle danych historycznych. Fundamenty spółek poprawiły się, ale marże wciąż były niskie. Stany Zjednoczone – + Wyceny poszły w górę i były znacząco podwyższone w porównaniu z danymi historycznymi według większości wskaźników. Fundamentalne wskaźniki ekonomiczne poprawiły się w warunkach słabszej presji deflacyjnej. Wskaźniki techniczne generalnie atrakcyjne na tle danych historycznych. EMU – + Wskaźniki cen do zysków, cen do sprzedaży oraz cen do przepływów pieniężnych oparte na danych rzeczywistych i prognozowanych znacząco wzrosły, a wyceny stały się generalnie mało atrakcyjne na tle danych historycznych. Dane o rentowności kapitału własnego (ROE), marżach zysku i zyskach wciąż nie były atrakcyjne, choć uległy poprawie. Fundamentalne wskaźniki ekonomiczne były zgodne z danymi historycznymi, ale jednocześnie zanotowano znaczącą poprawę wyników sprzedaży detalicznej w ujęciu rok do roku. Japonia – + Fundamentalne wskaźniki ekonomiczne pogorszyły się, ale były zgodne z danymi historycznymi; gospodarka wciąż pozytywnie zaskakiwała. Warunki w obszarze płynności pogorszyły się, ale wciąż były solidne. Fundamenty spółek nie były atrakcyjne, za wyjątkiem solidnych marż zysku. Wyceny wzrosły, ale nie odbiegały od danych historycznych. + Wyceny poszły w górę i były wysokie w porównaniu z danymi historycznymi. Dane ekonomiczne poprawiły się; dobre wyniki zanotowano w obszarach sprzedaży detalicznej i produkcji przemysłowej. Dane ekonomiczne bardzo pozytywnie zaskoczyły. Dane o przychodach i zyskach uległy poprawie, ale wskaźniki ROE i marże zysku pogorszyły się i stały się bardzo mało atrakcyjne na tle danych historycznych. Sprzyjająca polityka pieniężna. + Dane ekonomiczne przyniosły spore pozytywne zaskoczenie, ale fundamenty gospodarki generalnie nie były atrakcyjne w porównaniu z danymi historycznymi w takich obszarach jak sprzedaż detaliczna czy produkcja przemysłowa. Wyceny wzrosły i nie były atrakcyjne na tle danych historycznych. Sprzyjająca polityka pieniężna. + Wyceny wzrosły, a papiery stały się droższe. Fundamentalne wskaźniki ekonomiczne uległy pogorszeniu pod wpływem słabszych prognoz dla sprzedaży detalicznej i inflacji, ale dobre wyniki wciąż notowano w obszarze produkcji przemysłowej. Fundamenty spółek były słabe na tle danych historycznych. Sprzyjająca polityka pieniężna. – + Atrakcyjne pod względem wyceny względnej, a w szczególności wskaźników cen do sprzedaży. Pomimo ryzyka niekorzystnych niespodzianek w gospodarce, dane o produkcji przemysłowej i sprzedaży detalicznej wzrosły z wcześniejszych niskich poziomów. Płynność i fundamenty spółek poprawiły się dzięki elastycznej i poluzowanej polityce pieniężnej oraz wyższym zyskom. Polityka pieniężna na rynkach rozwiniętych wciąż była ograniczona. Azja – + Dane ekonomiczne na azjatyckich rynkach wschodzących są lepsze niż w Ameryce Łacińskiej czy na rynkach wschodzących w Europie, na Bliskim Wschodzie i w Afryce, a polityka pieniężna na azjatyckich rynkach wschodzących jest bardziej elastyczna i sprzyjająca. Fundamenty przedsiębiorstw poprawiły się dzięki rosnącym zyskom. Wyceny względne były bardziej atrakcyjne. Ameryka Łacińska – + Fundamentalne wskaźniki ekonomiczne były słabe na tle danych historycznych i wciąż się pogarszały, ale prognozy PKB uległy poprawie. Wskaźniki ROE i marże były słabe. Wyceny nieznacznie się poprawiły, ale nadal były wysokie na tle danych historycznych według wskaźników cen do rzeczywistych i prognozowanych zysków. EMEA – + Dane ekonomiczne pogorszyły się, a wyceny wzrosły — w obydwu przypadkach dane nie były atrakcyjne na tle danych historycznych. Fundamenty przedsiębiorstw poprawiły się dzięki dobrym danym o przychodach i zyskach, ale wskaźniki ROE były bardzo słabe. Wyceny względne nie były atrakcyjne, a polityka pieniężna nie była sprzyjająca. Wielka Brytania Kanada – – Region Pacyfiku poza Japonią SEKTORY INSTRUMENTÓW O STAŁYM DOCHODZIE ← Obligacje skarbowe z rynków rozwiniętych – + Niska rentowność oferuje niewielką potencjalną wartość, a trend rosnącej inflacji może okazać się katalizatorem wzrostu stóp procentowych. Popyt na papiery skarbowe ze Stanów Zjednoczonych na tylnym końcu krzywej dochodowości wciąż może być wysoki. Niemieckie „Bundy” wydają się najbardziej przeszacowane. Instrumenty o ratingu Inwestycyjnym – + Wyceny w tym sektorze wydają się względnie uczciwe, a rentowność jest zgodna ze średnią 10-letnią. Rentowność jest wyższa w porównaniu z obligacjami skarbowymi z rynków rozwiniętych. Duży popyt przy solidnych wynikach, mimo potężnej podaży. Całkowite stopy zwrotu były wrażliwe na wpływ wzrostów stóp procentowych. Instrumenty o wysokim Dochodzie – + Nasz model szacowania wartości godziwej sugeruje, że wyceny są wysokie. Wskaźniki niewypłacalności w sektorze energetycznym, pogarszanie się kondycji spółek, możliwe nagłe wzrosty zmienności i wrażliwość przepływów kapitału inwestorów detalicznych mogą mieć niekorzystny wpływ na wyniki. Sektor może mieć solidny potencjał długoterminowy dzięki korzyściom płynącym z dłuższego utrzymania papierów. Instrumenty zabezpieczone przed inflacją – + Atrakcyjne wyceny. Zaostrzone warunki na rynkach pracy i stabilizacja płac. Wskaźniki inflacji zasdniczej i bazowej szły w górę. Oczekiwania inflacyjne wydawały się nadmiernie pesymistyczne. Wpływ efektu bazy wywoływanego przez niższe ceny ropy oraz wyższy kurs dolara amerykańskiego powinien słabnąć. Papiery dłużne z rynków wschodzących – + Wyceny godziwe na tle danych historycznych, sugerujące potencjał do generowania dobrych wyników. Rozluźnianie polityki przez EBC, BA i BJ powinno stymulować globalną płynność. Dokonywanie rozróżnienia pomiędzy poszczególnymi instrumentami opartymi na długu ma kluczowe znaczenie, co sprzyja aktywnemu zarządzaniu. Pewne ryzyko związane jest z walutami lokalnymi. INWESTYCJE ALTERNATYWNE Rynki wschodzące – Fundusze hedgingowe – + Sektor ten w przeszłości notował solidne odbicia po okresach spadków. Ponieważ wyniki utrzymują trend wzrostowy, sądzimy, że sektor ma potencjał, by nadal radzić sobie dobrze. – + Neutralne podejście do surowców, choć wskaźniki poprawiły się. Czynniki fundamentalne i wskaźniki geopolityczne dotyczące energetyki nieco się pogorszyły pod wpływem mniejszych zakłóceń podaży i wyższej produkcji w Stanach Zjednoczonych. Względnie atrakcyjnym defensywnym aktywem jest złoto. – + Fundamenty spółek były umiarkowanie korzystne i wciąż stabilne dzięki solidnym wskaźnikom ROE. Wyceny wydają się wysokie, sądząc na podstawie wysokich wskaźników cen do zysków, cen do sprzedaży i cen do wartości księgowej. Surowce Fundusze REIT ← Zmiana miesiąc do miesiąca ← Brak strzałki = brak zmiany w porównaniu z miesiącem poprzednim ← Grafika przedstawia poglądy globalnego komitetu inwestycyjnego (GIC) na temat poszczególnych klas aktywów w odniesieniu do neutralnej alokacji aktywów w portfelu. Wszystkie przedstawione poglądy odzwierciedlają wyłącznie punkt widzenia i opinie komitetu GIC. Wyłącznie do użytku dystrybutorów i pośredników instytucjonalnych. Nie rozpowszechniać wśród inwestorów indywidualnych. Punkt widzenia globalnego komitetu inwestycyjnego na temat alokacji aktywów 2 Aktywa mieszane Preferujemy aktywa zabezpieczone przed inflacją, natomiast do akcji światowych podchodzimy z ostrożnością. Rentowność obligacji rządowych z rynków rozwiniętych poza Stanami Zjednoczonymi nie oferuje, w naszej ocenie, zbyt dużej wartości. Preferujemy natomiast aktywa zabezpieczone przed inflacją ze względu na atrakcyjne, według nas, wyceny oraz solidne wskaźniki zatrudnienia, które mogą zapowiadać wzrosty płac. Z naszego punktu widzenia aktywa wzrostowe, takie jak akcje światowe, miały przed sobą pewne trudności, związane przede wszystkim ze wskaźnikami płynności i nastrojów. Jeżeli chodzi o płynność, M1 to wskaźnik podaży pieniądza oparty na samym pieniądzu w najwęższym ujęciu, w odróżnieniu od jego szerszego zastosowania w gospodarce. Podaż pieniądza M1 obejmuje banknoty, bilon i depozyty overnight. Wskaźnik podaży pieniądza M1 spadł niedawno poniżej sześciomiesięcznej średniej kroczącej, co uważamy za niekorzystny wskaźnik dla akcji spółek z rynków rozwiniętych. Słabnący globalny wzrost kredytów oraz spadek nastrojów na świecie w połączeniu z pogarszającymi się globalnymi warunkami finansowymi to kolejne niekorzystne czynniki dla płynności na rynkach akcji w krajach rozwiniętych. Wskaźniki nastrojów, takie jak odwrócenie kierunku zmian wskaźników dynamiki, na czele z wskaźnikiem zbieżności i rozbieżności średnich ruchomych (MACD), sugerują trudne warunki dla rynków akcji w krótkiej i średniej perspektywie. Marże przedsiębiorstw wciąż są niskie (patrz: wykres nr 1), a poziom zaufania w gospodarce pogorszył się, na co wskazują wyniki badań klimatu gospodarczego mierzone wskaźnikiem IFO. Negatywne wskaźniki makroekonomiczne skłaniają nas do pesymistycznych prognoz dla aktywów obarczonych wyższym ryzykiem, ale niektóre wskaźniki uległy poprawie, co nieco tłumi ten pesymizm. Na rynkach wschodzących zanotowano wzrost globalnej produkcji z poprzednich niskich poziomów, znajdujący wyraźne odzwierciedlenie w wynikach globalnych wskaźników PMI oraz danych o produkcji przemysłowej. Baza zysków, w szczególności w strefie euro i w Japonii, była szeroka, a ujemne realne krótkoterminowe stopy procentowe sprzyjają ryzykownym aktywom takim jak akcje. Choć wyceny akcji były podwyższone na tle danych historycznych na dzień 1 października 2016 r., premie za ryzyko związane z inwestycjami w akcje były wciąż atrakcyjne w związku z niską rentownością obligacji. Co więcej, nasz wewnętrzny model sugeruje, że wskaźniki cen do wypracowanych zysków były zgodne z szacowaną wartością godziwą. W obliczu ujemnej rentowności obligacji rządowych z rynków rozwiniętych poza Stanami Zjednoczonymi, gotówka wydaje się nam bardziej atrakcyjną klasą aktywów dla defensywnych inwestorów. Poglądy komitetu GIC na temat poszczególnych klas aktywów – + N Akcje Obligacje przedsiębiorstw Obligacje rządowe Inwestycje alternatywne Gotówka Grafika przedstawia poglądy globalnego komitetu inwestycyjnego (GIC) na temat poszczególnych klas aktywów w odniesieniu do neutralnej alokacji aktywów w portfelu. Spadające marże są niekorzystne dla potencjału wzrostowego akcji Wykres nr 1: Marże spółek ujętych w indeksie MSCI World Index, 3miesięczna średnia krocząca poniżej 6-miesięcznej średniej kroczącej kwiecień 2011 r. – wrzesień 2016 r. 8.0% 7.5% 7.0% 6.5% 6.0% 4-11 5-12 6-13 7-14 8-15 9-16 Marża (3-miesięczna (6-miesięczna Net Profitnetto Margin (3MMA) średnia krocząca) NetMarża Profitnetto Margin (6MMA) średnia krocząca Źródło: Bloomberg. Dane na dzień 21 września 2016 r. Wyniki historyczne nie gwarantują wyników przyszłych. Wyłącznie do użytku dystrybutorów i pośredników instytucjonalnych. Nie rozpowszechniać wśród inwestorów indywidualnych. Punkt widzenia globalnego komitetu inwestycyjnego na temat alokacji aktywów 3 Formułujemy optymistyczne prognozy dla akcji spółek z rynków wschodzących oraz pesymistyczne prognozy dla akcji spółek z rynków rozwiniętych. Ten pogląd odzwierciedla wyniki naszych porównawczych analiz trendów ekonomicznych, elastyczności polityki pieniężnej, fundamentów spółek i wycen. Notowania indeksów PMI dla rynków wschodzących znacząco wzrosły w porównaniu z poprzednimi niskimi poziomami, natomiast indeksy PMI dla rynków rozwiniętych pozostają w trendzie bocznym. Dynamika produkcji przemysłowej (patrz: wykres nr 2) oraz zmiany sprzedaży detalicznej w ujęciu rok do roku na rynkach wschodzących także się poprawiają w porównaniu z dotychczasowymi niskimi poziomami na tle rynków rozwiniętych. Co więcej, poprawa indeksu cen dóbr produkcyjnych (PPI) na rynkach wschodzących sprzyja wzrostowi sprzedaży (patrz: wykres nr 3). Choć na obu grupach rynków liczba niespodzianek ekonomicznych raczej rosła na dzień 7 września 2016 r., jednak w przypadku rynków wschodzących niespodzianki były bardziej pozytywne zważywszy na nazbyt pesymistycznie wcześniejsze oczekiwania. Kombinacja dodatnich stóp procentowych oraz dodatniej, ale spadającej inflacji skłania nas do konkluzji, że banki centralne na rynkach wschodzących dysponują większą elastycznością w obszarze polityki pieniężnej niż ich odpowiedniki na rynkach rozwiniętych. Uważamy, że banki centralne na rynkach rozwiniętych mają mniejsze pole manewru, a ich ochota do wdrażania niekonwencjonalnej polityki pieniężnej maleje w obliczu wątpliwej skuteczności tego typu działań. Produkcja przemysłowa na rynkach wschodzących notuje poprawę Wykres nr 2: Procentowa zmiana produkcji przemysłowej rok do roku wrzesień 2006 r. — lipiec 2016 r. Punkt widzenia komitetu GIC na temat regionalnych rynków akcji – + N Rynki rozwinięte Stany Zjednoczone EMU Japonia Wielka Brytania Kanada Region Pacyfiku poza Japonią Rynki wschodzące Azja Ameryka Łacińska ← EMEA EMU: europejska Unia Gospodarcza i Walutowa; EMEA: Europa, Bliski Wschód i Afryka Grafika przedstawia poglądy globalnego komitetu inwestycyjnego (GIC) na temat poszczególnych klas aktywów w odniesieniu do neutralnej alokacji aktywów w portfelu. ← Akcje ← Zmiana miesiąc do miesiąca Brak strzałki = brak zmiany w porównaniu z miesiącem poprzednim Wzrost cen dóbr produkcyjnych (PPI) na rynkach wschodzących sprzyja wzrostowi sprzedaży Wykres nr 3: Indeks cen dóbr produkcyjnych (PPI) oraz wzrost sprzedaży w ostatnich 12 miesiącach na rynkach wschodzących grudzień 2006 r. — sierpień 2016 r. 16% 14% 20% 60% 15% 45% 10% 30% 5% 15% 0% 0% -5% -15% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -10% 2006 9-06 1-08 6-09 11-10 4-12 9-13 2-15 Źródło: Thomson Reuters Datastream, IBES. Dane na dzień 5 września 2016 r. 7-16 2008 2009 2011 2012 2013 2015 -30% 2016 Indeks skumulowanych dóbr produkcyjnych (PPI) na rynkach EM PPI Proxy Composite cen (LHS) wschodzących (oś lewa) MSCI EM LTMwzrost Sales sprzedaży Growth YOY % Laggedujętych One-Month (RHS)MSCI Procentowy w spółkach w indeksie EM Index w ostatnich 12 miesiącach w ujęciu rok do roku z opóźnieniem jednego miesiąca (oś prawa) Źródło: Thomson Reuters Datastream, IBES. Dane na dzień 5 września 2016 r. Wyłącznie do użytku dystrybutorów i pośredników instytucjonalnych. Nie rozpowszechniać wśród inwestorów indywidualnych. Punkt widzenia globalnego komitetu inwestycyjnego na temat alokacji aktywów 4 Pod względem wyceny akcje spółek z rynków wschodzących były wyceniane znacznie niżej według kilku kluczowych wskaźników (takich jak cena do sprzedaży) na dzień 7 września 2016 r. (patrz: wykres nr 4). Sądzimy, że przy uwzględnieniu podwyższonego poziomu wykupów akcji na rynkach rozwiniętych wskaźnik C/S stanowi lepszy wyznacznik wartości. Zyski wypracowane na rynkach rozwiniętych w ubiegłym roku były w dużej mierze wynikiem wzrostu cen (licznika), a nie wzrostu zysków (mianownika) we wskaźnikach ceny do zysku. Nastroje inwestorów oraz przepływy w funduszach mogą dodatkowo sprzyjać akcjom spółek z rynków wschodzących. Akcje spółek z rynków wschodzących notowały dodatnie przepływy kapitału przez dziewięć kolejnych tygodni do 7 września 2016 r. Biorąc pod uwagę odpływ dużych ilości kapitału z rynków wschodzących w ostatnich latach, dostrzegamy znaczny potencjał do dalszego przypływu środków wraz z poprawą nastrojów inwestorów w stosunku do tych rynków. Instrumenty o stałym dochodzie Aktywa ze Stanów Zjednoczonych zabezpieczone przed inflacją wciąż wydają nam się atrakcyjne, przede wszystkim ze względu na atrakcyjne wyceny i dane o zatrudnieniu. Uważamy, że rynek amerykańskich papierów skarbowych zbyt wysoko wycenił mozolny wzrost i konserwatywne podejście do podwyżek stóp procentowych w średniej perspektywie czasowej. Dlatego uznajemy wyceny papierów skarbowych zabezpieczonych przed inflacją (TIPS) ze Stanów Zjednoczonych za atrakcyjne z punktu widzenia ich progów rentowności (patrz: wykres nr 5). Niemniej jednak, w obliczu braku bezpośredniego rynkowego katalizatora, który umożliwiłby realizację prognoz Federalnego Komitetu ds. Operacji Otwartego Rynku (FOMC) co do podwyżek stóp procentowych, papiery skarbowe z USA prawdopodobnie wciąż będą oferowały dodatni zwrot w dłuższej perspektywie lub wyższą rentowność na tle gotówki. W średniej lub dłuższej perspektywie czasowej progi rentowności instrumentów TIPS wydawały nam się być na niskim poziomie (przy stanie na 30 września). Wskaźniki zatrudnienia w USA poprawiają się i powinny, według nas, dobrze wróżyć dla wzrostów płac (patrz: wykres nr 6). Co więcej, luka między stopą bezrobocia a bezrobociem stabilizującym stopę inflacji (NAIRU) najwyraźniej została wyeliminowana. Podczas gdy inflacja cen nieruchomości mieszkaniowych i dóbr podstawowych nadal była względnie stabilna w ujęciu rok do roku, inflacja w sektorze usług podstawowych, bez usług mieszkaniowych, rośnie, co sprzyja osiąganiu progów rentowności przez papiery TIPS. Pomimo pogorszenia się w ostatnich miesiącach danych ekonomicznych, takich jak wskaźniki odzwierciedlające rozbieżności pomiędzy oczekiwaniami a rzeczywistymi danymi czy dane o produkcji, produkt krajowy brutto (PKB) za trzeci kwartał wydaje się utrzymywać tempo zmierzające do wzrostu o 3% w ujęciu średniorocznym. W wycenach mierzonych wskaźnikiem C/S pojawiła się duża rozbieżność Wykres nr 4: Wskaźniki C/S dla rynków rozwiniętych i rynków wschodzących wrzesień 2006 r. — wrzesień 2016 r. 1.8 1.6 DM 1.5 1.4 1.2 1.0 EM 0.8 0.8 0.6 0.4 9-06 9-07 9-08 9-09 9-10 9-11 Rynki EMs wschodzące 9-12 9-13 9-14 9-15 9-16 DMs DMs Źródło: Thomson Reuters Datastream, MSCI. Dane na dzień 28 września 2016 r. Wyniki historyczne nie gwarantują wyników przyszłych. Punkt widzenia komitetu GIC na temat poszczególnych sektorów rynku instrumentów o stałym dochodzie – Obligacje skarbowe z rynków rozwiniętych Instrumenty o ratingu inwestycyjnym Instrumenty o wysokim dochodzie Instrumenty zabezpieczone przed inflacją Papiery dłużne z rynków wschodzących N + ← RR: rynki rozwinięte; RW: rynki wschodzące Grafika przedstawia poglądy globalnego komitetu inwestycyjnego (GIC) na temat poszczególnych klas aktywów w odniesieniu do neutralnej alokacji aktywów w portfelu. ← Zmiany fundamentów spółek w minionym roku były rozbieżne. W ujęciu ogólnym fundamenty spółek z rynków wschodzących były słabe, ale stabilizowały się, natomiast fundamenty rynków rozwijających się pogarszały się w ubiegłym roku. Na rynkach wschodzących notujemy poprawę wielu różnych wskaźników fundamentalnych takich jak wzrost przychodów, wzrost zysków, korekty danych o zyskach czy dynamika zysków. ← Zmiana miesiąc do miesiąca Brak strzałki = brak zmiany w porównaniu z miesiącem poprzednim Co więcej, ograniczenie podaży papierów TIPS postrzegamy jako korzystny wskaźnik techniczny. Uważamy, że amerykańska Rezerwa Federalna może zbyt długo zachowywać ostrożność pod wpływem niepokojących czynników globalnych i dopuścić do zbyt gwałtownego wzrostu inflacji. Potencjalne źródła ryzyka dla trafności tych przewidywań to znaczne spadki cen energii, rozczarowujący wzrost czy też nadspodziewanie duże dysproporcje na rynku pracy oraz płace, które nie rosną w związku z tym ostatnim czynnikiem. Nasze prognozy dla niemieckich obligacji skarbowych są pesymistyczne. Wysokie wyceny (patrz: wykres nr 7) i zaostrzone warunki techniczne potwierdzają naszą tezę, że niemieckie „Bundy” mogą mieć przed sobą pewne trudności. Uważamy, że średnioterminowa rentowność tych papierów Wyłącznie do użytku dystrybutorów i pośredników instytucjonalnych. Nie rozpowszechniać wśród inwestorów indywidualnych. Punkt widzenia globalnego komitetu inwestycyjnego na temat alokacji aktywów 5 Progi rentowności w wycenach skarbowych papierów wartościowych zabezpieczonych przed inflacją (TIPS) są o ponad jedno odchylenie standardowe niższe na tle danych historycznych Wykres nr 5: Punkty wyrównania 5-letnich i 10-letnich papierów skarbowych zabezpieczonych przed inflacją (TIPS) z USA styczeń 2002 r. — wrzesień 2016 r. 3.5 3 3 2.5 2.5 2 2 1.5 1.5 1 1 0.5 0 0.5 -0.5 0 -1 -1.5 1-02 2-04 3-06 4-08 5-10 7-12 8-14 9-16 -0.5 1-02 12-04 Progi5-Year rentowności papierów 5-letnich ze Stanów Zjednoczonych (5-letnia średnia krocząca) – 1 odchylenie US Breakeven Rate 5-Year MA – 1 Std Dev standardowe 11-07 11-10 10-13 9-16 Progi10-Year rentowności papierów 10-letnich ze Stanów– Zjednoczonych US Breakeven Rate 5-Year 1 Std Dev (5-letnia średnia krocząca) – 1 odchylenie standardowe US Breakeven Rate 5-Year MA Progi5-Year rentowności papierów 5-letnich ze Stanów Zjednoczonych (5-letnia średnia krocząca) Progi10-Year rentowności papierów 10-letnich ze StanówMA Zjednoczonych (5-letnia średnia krocząca) US Breakeven Rate 5-Year Progi5-Year rentowności papierów 5-letnich ze Stanów Zjednoczonych (5-letnia średnia krocząca) + 1 odchylenie US Breakeven Rate 5-Year MA + 1 Std Dev Progi rentowności papierów 10-letnich ze Stanów Zjednoczonych (5-letnia średnia krocząca) + 1 US 10-Year Breakeven Rate 5-Yeare MA + 1 Std Dev odchylenie standardowe standardowe US Breakeven Rate ze Stanów Zjednoczonych Progi5-Year rentowności papierów 5-letnich Progi10-Year rentowności papierów 10-letnich US Breakeven Rate ze Stanów Zjednoczonych Źródło: Bloomberg, Citi. Dane na dzień 9 września 2016 r. Progi rentowności to różnica między rentownością obligacji o stałym dochodzie a rentownością obligacji powiązanej z inflacją. Wyniki historyczne nie gwarantują wyników przyszłych. była skrajnie przeszacowana przy ujemnej rentowności we wrześniu 2016 r., co sygnalizuje asymetryczny stosunek ryzyka do zwrotu. Przy ujemnej rentowności niemieckich „Bundów” inwestorzy muszą w istocie płacić niemieckiemu rządowi za utrzymywanie emitowanych przez niego obligacji. Europejski Bank Centralny (EBC) oświadczył, że nie będzie skupować niemieckich obligacji skarbowych o ujemnej rentowności niższej niż -0,40%; sądzimy, że EBC raczej nie będzie jeszcze bardziej obniżać stóp procentowych, co, według nas, ogranicza szanse na dalsze wzrosty cen tych papierów. Według naszych analiz niewielki wzrost rentowności 10-letnich „Bundów” zrównoważyłby wpływ rocznego carry. Wskaźniki techniczne sugerują ponadto, że niemieckie „Bundy” osiągnęły poziom przeszacowania. Co więcej, mechanizm oddziaływania polityki pieniężnej w Europie wykazuje oznaki stopniowej poprawy (patrz: wykres nr 8), co może przełożyć się na pozytywne zaskoczenie w obszarze wzrostu i inflacji, narażając rentowność niemieckich obligacji skarbowych na niekorzystny wpływ rozszerzania się spreadów. Źródła ryzyka dla słuszności tych założeń to m.in. możliwość rozszerzenia programu poluzowania ilościowego przez EBC na obligacje o ujemnej rentowności niższej niż -0,40%, rozczarowujący wzrost w strefie euro prowadzący do recesji oraz dalszy spadek inflacji w Niemczech. Płace w USA mogłyby rosnąć szybciej przy obecnej stopie bezrobocia Australijskie obligacje rządowe wydają nam się atrakcyjne z kilku powodów, na czele z kondycją krajowej gospodarki. Nasze założenia znajdują potwierdzenie w słabych prognozach dla wzrostu gospodarczego (patrz: wykres nr 9) i inflacji w Australii. Słaby wzrost gospodarczy w dużej mierze wynika z przedłużających się spadków cen surowców w warunkach słabnącego chińskiego popytu. 1.0% Wykres nr 6: Bezrobocie a procentowa roczna zmiana średnich stawek godzinowych (ostatnie 20 lat) wrzesień 1996 r. — sierpień 2016 r. 4.5% 4.0% 3.5% 3.0% 2.5% Sierpień 2016 2.0% 1.5% Współczynnik korelacji R: -00.61 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 10% 11% Stopa bezrobocia Źródło: Thomson Reuters Datastream. Dane na dzień 15 sierpnia 2016 r. Wyłącznie do użytku dystrybutorów i pośredników instytucjonalnych. Nie rozpowszechniać wśród inwestorów indywidualnych. Punkt widzenia globalnego komitetu inwestycyjnego na temat alokacji aktywów 6 Niemieckie „Bundy” wydają nam się drogie na tle papierów skarbowych z USA Mechanizm oddziaływania polityki pieniężnej w Europie wykazuje oznaki stopniowej poprawy Wykres nr 7: Rentowność niemieckich „Bundów” a rentowność papierów skarbowych z USA Wykres nr 8: Odsetek netto banków ze strefy euro, które zaostrzają warunki przyznawania kredytów wrzesień 1996 r. — wrzesień 2016 r. 1 styczeń 2011 r. — sierpień 2016 r. 2% 1% 0.5 0% 0 -1% -0.5 -1 35% 30% 25% 20% -2% 15% -3% 10% -4% 5% 0% -1.5 -2 40% -5% 9-96 9-98 9-00 9-02 9-04 9-06 9-08 9-10 9-12 9-14 9-16 -6% -5% -10% 10-letnie niemieckie „Bundy” – 10-letnie papiery skarbowe 10-Year German Bunds – 10-Year US Treasuries (LHS) ze Stanów Zjednoczonych (oś lewa) Procentowy nominalnego PKB w strefie euro i Eurozone – USwzrost Nominal GDP Growth YOY % (RHS) Stanach Zjednoczonych rok do roku (oś prawa) 2011 2012 2014 2015 2016 Odsetek netto spółek zaostrzających warunki kredytów dla przedsiębiorstw Net % of Firms Tightening Standards forprzyznawania Business Loans Net % of Firms Tightening Standards forprzyznawania Business Loans to Large Companies Odsetek netto spółek zaostrzających warunki kredytów dla dużych przedsiębiorstw Net % of Firms Tightening Standards forprzyznawania Business Loans to Small Companies Odsetek netto spółek zaostrzających warunki kredytów dla małych przedsiębiorstw Źródło: Thomson Reuters Datastream. Dane na dzień 28 września 2016 r. Źródło: Thomson Reuters Datastream. Dane na dzień 28 września 2016 r. Trend ten ma niekorzystny wpływ na sektor wydobywczy, który był podstawowym motorem krajowego wzrostu w ciągu ostatnich 10 lat. Relatywne ceny dóbr eksportowanych do importowanych („Terms of Trade”) w tym kraju pogorszyły się w ostatnich latach, a bezrobocie (przy stanie na dzień 30 września) generalnie rosło (pomimo lekkiego spadku w ostatnich miesiącach); oba te trendy potwierdzają słabą kondycję krajowej gospodarki. Co więcej, dane zawarte w ostatnich raportach o inflacji oraz prognozy na 2016 r. były poniżej docelowego przedziału Banku Rezerw Australii, gospodarka nie była w stanie pracować na pełnych obrotach, a wzrost płac był najsłabszy od lat 90. ubiegłego wieku. Prognozy wzrostu w Australii są coraz słabsze Wyniki historyczne nie gwarantują wyników przyszłych. W sierpniu nabraliśmy nieco więcej dystansu do tego założenia, gdy Bank Rezerw Australii zapowiedział dwie obniżki stóp procentowych, a australijskie obligacje wypracowały solidne zwroty za ostatnie miesiące. Australijski bank centralny wprawdzie utrzymał swą kluczową stopę procentową na niezmienionym poziomie podczas swego wrześniowego posiedzenia, ale prawdopodobnie będzie musiał, według nas, ogłosić kolejną obniżkę stóp w średniej perspektywie, aby zareagować na spadek tempa wzrostu, prognozowaną niską inflację cen towarów i usług konsumpcyjnych oraz stłumioną presję na wzrost płac. W obliczu pogorszenia się relatywnych cen dóbr eksportowanych do importowanych („Terms of Trade”) w tym kraju, Bank Rezerw Australii prawdopodobnie będzie także chciał przeciwdziałać aprecjacji dolara australijskiego. Działania podejmowane w celu ograniczenia wzrostu cen nieruchomości mieszkaniowych wydają nam się skuteczne, a ich efekty mogą zwiększać prawdopodobieństwo kolejnych cięć stóp procentowych. Źródła ryzyka dla słuszności tych założeń to m.in. nieoczekiwany wzrost chińskiego PKB, znaczące odbicie cen surowców lub przesunięcie środka ciężkości tej gospodarki z dala od sektora surowcowego. Wykres nr 9: Uśrednione prognozy australijskiego wzrostu gospodarczego na lata 2016 i 2017 Od grudnia 2014 do września 2016 r. (data prognozy) 3.6 3.5 3.4 3.3 3.2 3.1 3.0 2.9 2.9 2.8 2.8 2.7 2.6 2.5 12-14 3-15 5-15 8-15 10-15 12-15 3-16 5-16 7-16 9-16 2016 Bloomberg Consensus Uśrednione prognozy agencjiForecast Bloomberg na 2016 r. 2017 Bloomberg Consensus Uśrednione prognozy agencjiForecast Bloomberg na 2017 r. Źródło: Bloomberg. Dane na dzień 10 września 2016 r. Realizacja jakichkolwiek prognoz nie jest w żaden sposób gwarantowana. Wyłącznie do użytku dystrybutorów i pośredników instytucjonalnych. Nie rozpowszechniać wśród inwestorów indywidualnych. Punkt widzenia globalnego komitetu inwestycyjnego na temat alokacji aktywów 7 Podtrzymaliśmy także nasze optymistyczne prognozy dla funduszy hedgingowych. Najbardziej atrakcyjne możliwości dostrzegaliśmy wśród globalnych strategii makroekonomicznych (w szczególności skoncentrowanych na rynkach wschodzących), strategii opartych na kredytach strukturyzowanych oraz strategii skoncentrowanych na ograniczaniu wpływu ewentualnych spadków rynkowych. W przeszłości, gdy wyniki funduszy hedgingowych odbijały się od zaniżonych w stosunku do średniej poziomów, ta klasa aktywów oferowała potencjał solidnych wyników w perspektywie kolejnych 12 miesięcy. Rynki wschodzące niezmiennie oferują, według nas, korzystne warunki dzięki idiosynkratycznym możliwościom i poprawie w obszarze eksportu surowców. W segmencie kredytów strukturyzowanych dostrzegamy atrakcyjną rentowność, ale widzimy także pewne wyzwania związane z warunkami technicznymi. Ponadto wyniki naszych analiz sugerują, że warunki sprzyjają inwestowaniu w strategie koncentrujące się na ograniczaniu wpływu ewentualnych spadków rynkowych, w szczególności oparte na zdyscyplinowanej analizie wartości względnej. Inwestycje alternatywne Zachowywaliśmy neutralne podejście do surowców; wskaźniki dotyczące metali szlachetnych poprawiały się, ale z kolei perspektywy rysujące się przed energetyką i metalami przemysłowymi nie wydawały nam się atrakcyjne. Czynniki fundamentalne i wskaźniki geopolityczne dotyczące energetyki wydają nam się nieco niekorzystne. Produkcja w Stanach Zjednoczonych znowu rośnie, a zaburzenia podaży słabną — obydwa te czynniki są niekorzystne dla energetyki. Ponadto słabe są wskaźniki fundamentalne i popyt na metale przemysłowe w sektorze prywatnym. Wyniki funduszy hedgingowych notowały ciągłe odbicie w okresie od początku roku do sierpnia Wykres nr 10: Odbicia funduszy hedgingowych po okresach spadków Skumulowane stopy zwrotu 60% 52.8% 50% 44.2% +4.2 do sierpnia 40% 27.1% 30% 22.8% 20% 12.5% 10% 5.6% 7.6% 3.5% 1.9% 8.3% 4.7% 2.2% -1.2% -1.6% -3.7% -4.0% -1.0% -5.4% -0.3% -0.4% -2.8% +8.0% Odbicie mediany -4.2% -7.6% -10.0% -3.4% Kwartał spadku mediany Recovery Q3 '15 Recovery Q3 '14 Q2 '13 Recovery Recovery Q2 '12 Recovery Q2 '11–Q3 '11 Recovery Q2 '10 Recovery Recovery Q1 '08 Recovery Q2 '04 Recovery Q2 '02–Q3 '02 Recovery Q3 '01 Recovery Q4 '00–Q1 '01 Recovery Q2 '00 Recovery Q2 '98–Q3 '98 Recovery Q4 '97 Q3 '08–Q4 '08 -17.9% -20% -30% -2.7% -3.4% 4.2% 2.7% 0% -10% 9.1% Źródło: Obliczenia Franklin Templeton Solutions na podstawie danych pozyskanych od agencji Bloomberg. Dane na dzień 31 sierpnia 2016 r. Dane odzwierciedlają 20 lat kwartalnych zwrotów z indeksu HFRI Fund Weighted Composite. W odróżnieniu od wyników indeksów większości klas aktywów, stopy zwrotu z indeksu HFR Index uwzględniają opłaty i koszty. Wyniki historyczne nie gwarantują wyników przyszłych. Ożywienie +8,0% — odbicie od mediany -3,4% — kwartał spadku w stosunku do mediany Wyłącznie do użytku dystrybutorów i pośredników instytucjonalnych. Nie rozpowszechniać wśród inwestorów indywidualnych. Punkt widzenia globalnego komitetu inwestycyjnego na temat alokacji aktywów 8 JAKIE JEST RYZYKO? Wszelkie inwestycje wiążą się z ryzykiem, włącznie z ryzykiem utraty zainwestowanego kapitału. Ceny akcji podlegają wahaniom (często nagłym i gwałtownym) wywoływanym czynnikami dotyczącymi poszczególnych spółek, branż czy sektorów lub ogólnymi warunkami panującymi na rynkach. Ceny obligacji generalnie poruszają się w kierunku przeciwnym do kierunku zmian stóp procentowych. Gdy zatem rynkowe ceny obligacji utrzymywanych w portfelu będą korygowane pod wpływem podwyżek stóp procentowych, wartość portfela może pójść w dół. Inwestowanie w instrumenty zagraniczne wiąże się ze szczególnym ryzykiem, np. dotyczącym wahań kursów wymiany walut, niestabilności gospodarczej czy zmian na arenie politycznej. Inwestycje na rynkach wschodzących, do których należą także nowe rynki wschodzące, obarczone są większym ryzykiem wynikającym z powyższych czynników, oprócz typowych dla nich ryzyk związanych z względnie niewielkimi rozmiarami, mniejszą płynnością i brakiem odpowiednich ram prawnych, politycznych, biznesowych i społecznych dla rynków papierów wartościowych. Ze względu na to, że wspomniane ramy prawne, polityczne, biznesowe i społeczne są zwykle jeszcze słabiej rozwinięte na nowych rynkach wschodzących, a także występują rozmaite inne czynniki, takie jak podwyższony potencjał skrajnych wahań kursów, braku płynności, barier ograniczających transakcje oraz mechanizmów kontroli giełd, ryzyka związane z rynkami wschodzącymi są nasilone w przypadku nowych rynków wschodzących. Instrumenty pochodne, włącznie ze strategiami zarządzania walutami, wiążą się z kosztami i mogą być przyczyną nadmiernego lewarowania portfela inwestycyjnego, co z kolei może powodować znaczną zmienność i straty (lub zyski) przewyższające wartość inwestycji początkowej. Istnieje ryzyko, że strategia nie osiągnie oczekiwanych wyników lub przyniesie straty w przypadku niedopełnienia zobowiązań przez emitentów papierów. Kursy walut mogą podlegać znacznym wahaniom w krótkim czasie, przez co mogą zaniżać stopy zwrotu z inwestycji. Inwestowanie w sektor nieruchomości wiąże się ze szczególnym ryzykiem, związanym z takimi czynnikami, jak spadek wartości nieruchomości czy większa podatność na niekorzystne trendy ekonomiczne i zmiany regulacji. Inwestowanie w fundusze REIT wiąże się z dodatkowym ryzykiem. Ze względu na to, że fundusze REIT zwykle inwestują w ograniczoną liczbę projektów lub koncentrują się na jednym segmencie rynku, są bardziej podatne na niekorzystne trendy mające wpływ na te projekty lub segmenty niż inwestycje charakteryzujące się większą dywersyfikacją. Inwestowanie w sektor surowcowy wiąże się ze szczególnym ryzykiem, związanym z takimi czynnikami jak większa podatność na niekorzystne trendy ekonomiczne i zmiany regulacji, a ceny papierów z tego sektora mogą podlegać wzmożonym wahaniom, w szczególności w krótkiej perspektywie. Inwestycje w fundusze hedgingowe mają charakter spekulacyjny, wiążą się ze znacznym ryzykiem i są odpowiednie wyłącznie dla osób przygotowanych na ryzyko straty całej zainwestowanej kwoty. Wyłącznie do użytku dystrybutorów i pośredników instytucjonalnych. Nie rozpowszechniać wśród inwestorów indywidualnych. Punkt widzenia globalnego komitetu inwestycyjnego na temat alokacji aktywów 9 INFORMACJA NATURY PRAWNEJ Niniejszy materiał ma charakter ogólny, a zawarte w nim treści nie powinny być traktowane jako indywidualne porady lub rekomendacje inwestycyjne dotyczące kupna, sprzedaży lub utrzymania jakichkolwiek inwestycji lub przyjęcia jakiejkolwiek strategii inwestycyjnej. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mają charakteru porad prawnych ani podatkowych. Poglądy wyrażone w niniejszym materiale odzwierciedlają punkt widzenia zarządzającego inwestycjami, a wszelkie komentarze, opinie i analizy są w pełni aktualne wyłącznie w dniu ich publikacji i mogą ulec zmianie bez odrębnego powiadomienia. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie stanowią kompletnej analizy wszystkich istotnych faktów dotyczących jakiegokolwiek kraju, regionu czy rynku. Wszelkie inwestycje wiążą się z ryzykiem, włącznie z ryzykiem utraty zainwestowanego kapitału. Dane pochodzące z zewnętrznych źródeł mogły zostać wykorzystane na potrzeby opracowania niniejszego materiału. Takie dane nie zostały odrębnie zweryfikowane, potwierdzone ani poddane kontroli przez Franklin Templeton Investments („FTI”). FTI nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek straty wynikające z wykorzystania jakichkolwiek informacji zawartych w niniejszym dokumencie; inwestor może opierać swe decyzje na przedstawionych tutaj opiniach lub wynikach analiz wyłącznie na własne ryzyko. Produkty, usługi i informacje mogą nie być dostępne pod niektórymi jurysdykcjami i są oferowane poza USA przez inne podmioty powiązane z FTI i/lub przez dystrybutorów, w zależności od lokalnie obowiązujących przepisów. Aby się dowiedzieć, czy dane produkty i usługi są dostępne pod określoną jurysdykcją, należy skonsultować się z profesjonalnym doradcą finansowym. Wydane w USA przez Franklin Templeton Distributors, Inc., One Franklin Parkway, San Mateo, California 94403-1906, (800) DIAL BEN/342-5236, franklintempleton.com — Franklin Templeton Distributors, Inc. jest głównym dystrybutorem zarejestrowanych w USA produktów Franklin Templeton Investments, które są dostępne wyłącznie pod jurysdykcjami dopuszczającymi, na mocy obowiązującego prawa i przepisów, oferowanie takich produktów lub składanie zapytań ofertowych dotyczących takich produktów. Australia: wydane przez Franklin Templeton Investments Australia Limited (ABN 87 006 972 247) (australijskiego dostawcę usług finansowych posiadającego licencję nr 225328), Level 19, 101 Collins Street, Melbourne, Victoria, 3000. Austria/Niemcy: wydane przez Franklin Templeton Investment Services GmbH, Mainzer Landstraße 16, D-60325 Frankfurt nad Menem, Niemcy. Dopuszczone do użytku w Niemczech przez IHK Frankfurt M., Reg. no. D-F-125-TMX1-08. Kanada: wydane przez Franklin Templeton Investments Corp., 5000 Yonge Street, Suite 900 Toronto, ON, M2N 0A7, faks: (416) 364-1163, (800) 387-0830, www.franklintempleton.ca. FT Solutions w Kanadzie stanowi część Fiduciary Trust Company of Canada, spółki zależnej w całości kontrolowanej przez Franklin Templeton Investments Corp. Dubaj: wydane przez Franklin Templeton Investments (ME) Limited, podmiot działający na podstawie licencji i pod nadzorem Urzędu Regulacji Rynków Finansowych w Dubaju. Oddział w Dubaju: Franklin Templeton Investments, The Gate, East Wing, Level 2, Dubai International Financial Centre, P.O. Box 506613, Dubaj, ZEA, tel.: +9714-4284100, faks: +9714-4284140. Francja: wydane przez Franklin Templeton France S.A., 20 rue de la Paix, 75002 Paryż, Francja. Hongkong: wydane przez Franklin Templeton Investments (Asia) Limited, 17/F, Chater House, 8 Connaught Road Central, Hongkong. Włochy: wydane przez Franklin Templeton International Services S.à.r.l. — oddział we Włoszech, Corso Italia, 1 — Mediolan, 20122, Włochy. Japonia: wydane przez Franklin Templeton Investments Japan Limited. Korea: wydane przez Franklin Templeton Investment Trust Management Co., Ltd., 3rd fl., CCMM Building, 12 Youido-Dong, Youngdungpo-Gu, Seul, Korea 150-968. Luksemburg/Beneluks: wydane przez Franklin Templeton International Services S.à r.l. podlegającą nadzorowi Commission de Surveillance du Secteur Financier — 8A, rue Albert Borschette, L-1246 Luksemburg — Tel.: +352-46 66 67-1 — Faks: +352-46 66 76. Malezja: wydane przez Franklin Templeton Asset Management (Malaysia) Sdn. Bhd. & Franklin Templeton GSC Asset Management Sdn. Bhd. Polska: wydane przez Templeton Asset Management (Poland) TFI S.A., Rondo ONZ 1; 00-124 Warszawa. Rumunia: wydane przez oddział Franklin Templeton Investment Management Limited w Bukareszcie, 78-80 Buzesti Street, Premium Point, 7th-8th Floor, 011017 Bukareszt 1, Rumunia. Podmiot zarejestrowany w rumuńskim Urzędzie Nadzoru Finansowego pod numerem PJM01SFIM/400005/14.09.2009 oraz notyfikowany i regulowany w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (FCA). Singapur: wydane przez Templeton Asset Management Ltd. Registration No. (UEN) 199205211E, 7 Temasek Boulevard, #38-03 Suntec Tower One, 038987, Singapur. Hiszpania: wydane przez oddział Franklin Templeton Investment Management w Madrycie, profesjonalny podmiot działający w sektorze finansowym pod nadzorem CNMV, José Ortega y Gasset 29, Madryt. RPA: wydane przez Franklin Templeton Investments SA (PTY) Ltd., licencjonowanego dostawcę usług finansowych. Tel.: +27 (21) 831 7400, faks: +27 (21) 831 7422. Szwajcaria: wydane przez Franklin Templeton Switzerland Ltd, Stockerstrasse 38, CH-8002 Zurych. Wielka Brytania: wydane przez Franklin Templeton Investment Management Limited (FTIML) z siedzibą pod adresem: Cannon Place, 78 Cannon Street, Londyn EC4N 6HL. Podmiot notyfikowany i regulowany w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (Financial Conduct Authority, FCA). Region krajów skandynawskich: wydane przez Franklin Templeton Investment Management Limited (FTIML), oddział w Szwecji, Blasieholmsgatan 5, SE-111 48 Sztokholm, Szwecja. Tel.: +46 (0) 8 545 01230, faks: +46 (0) 8 545 01239. FTIML jest podmiotem posiadającym zezwolenie na prowadzenie działalności i podlegającym nadzorowi regulacyjnemu sprawowanemu w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (Financial Conduct Authority, FCA) oraz ma pozwolenia wydane przez określone organy regulacyjne na prowadzenie działalności inwestycyjnej w Danii, Szwecji, Norwegii i Finlandii. Ameryki: w USA niniejsza publikacja udostępniana jest wyłącznie pośrednikom finansowym przez Templeton/Franklin Investment Services, 100 Fountain Parkway, St. Petersburg, Florida 33716. Tel.: (800) 239-3894 (połączenie darmowe w USA), (877) 3890076 (połączenie darmowe w Kanadzie), faks: (727) 299-8736. Inwestycje nie mają ubezpieczenia FDIC, mogą tracić na wartości i nie są objęte gwarancjami bankowymi. Dystrybucja poza USA może być prowadzona przez Templeton Global Advisors Limited lub innych dystrybutorów, pośredników, sprzedawców lub profesjonalnych inwestorów, którym Templeton Global Advisors Limited powierzy dystrybucję tytułów uczestnictwa funduszy Franklin Templeton pod niektórymi jurysdykcjami. Niniejszy materiał nie stanowi oferty sprzedaży ani zachęty do składania oferty kupna papierów wartościowych pod jakąkolwiek jurysdykcją, pod którą byłoby to niezgodne z obowiązującym prawem. MSCI nie udziela żadnych gwarancji ani nie ponosi żadnej odpowiedzialności w związku z przedstawionymi danymi MSCI. Dalsze rozpowszechnianie lub wykorzystywanie jest zabronione. Niniejszy raport nie został zatwierdzony ani opracowany przez MSCI. Ważne uwagi i warunki dotyczące podmiotów dostarczających dane można znaleźć na stronie www.franklintempletondatasources.com. franklintempletoninstitutional.com Wyłącznie do użytku dystrybutorów i pośredników instytucjonalnych. Nie rozpowszechniać wśród inwestorów indywidualnych. © 2016 Franklin Templeton Investments. Wszelkie prawa zastrzeżone. 10/16