Lubelski Wojewódzki Inspektor - Wojewódzki Inspektorat Inspekcji

Informacja z kontroli prawidłowości funkcjonowania placówek
handlowych i usług gastronomicznych w rejonach o nasilonym ruchu
turystycznym, w sezonie letniego wypoczynku za III kwartał 2015 r.
Kontrolą objęto łącznie 10 zakładów gastronomicznych w większości
zlokalizowane w regionach turystyczno - rekreacyjnych (Krasnobród, Okuninka,
Białka).
Nieprawidłowości stwierdzono w 8 placówkach.
Wszystkie kontrole podjęto bez
przedsiębiorców o zamiarze ich wszczęcia.
uprzedniego
zawiadamiania
A. Rzetelność obsługi
We wszystkich placówkach dokonano zakupów kontrolnych w celu
sprawdzenia prawidłowości wyliczenia i pobrania należności.
Przeważenia wyrobów kulinarnych dokonano w 6 kontrolowanych
zakładach gastronomicznych, z których w 2 placówkach zakupione potrawy
przeważono na służbowej wadze elektronicznej.
W 4 placówkach gastronomicznych nie sprawdzono masy netto
zakupionych potraw, z uwagi na posługiwanie się przez personel przyrządami
pomiarowymi z nieaktualnymi cechami legalizacji bądź bez tych cech, lub
z powodu braku możliwości ustalenia gramatur porcji zakupionych wyrobów
kulinarnych (1 placówka).
Ponadto w 4 jednostkach sprawdzono także pojemność napojów
alkoholowych.
Wszystkie wyroby i napoje były przedmiotem zakupów kontrolnych.
Nieprawidłowości w zakresie rzetelności obsługi stwierdzono
w 4 placówkach tj.:
● barmanka odmierzająca napoje alkoholowe zaniżyła pojemność 4 lampek
whisky „Grant’s” o 35ml wartości 6,30 zł;
● osoba obsługująca konsumentów oraz zajmująca się porcjowaniem potraw,
pobrała wyższą należność o 4,35 zł za sprzedany 1 zestaw obiadowy - Pstrąg
smażony, frytki, zestaw surówek. Łącznie pobrała 27 zł zamiast należnej kwoty
22,65 zł. Różnica wynikła z zaniżenia masy netto ryby i frytek.
● barmanka odmierzająca napoje alkoholowe zaniżyła pojemność 4 lampek
whisky „Grant’s” o 10ml wartości 1,00 zł;
● osoba zatrudniona jako kucharz-kelner pobrała wyższą należność o 0,95 zł za
sprzedane 2 porcje dorsza smażonego i 2 porcje frytek. Różnica wynikła z
zaniżenia gramatury ryby.
W związku z powyższym skierowano 2 wnioski do Sądu o ukaranie osób
winnych z art. 134 § 1KW za zaniżenie pojemności zakupionego alkoholu na
wartość 6,30 zł oraz pobranie wyższej należności o 4,35 zł za zakupiony zestaw
obiadowy - Pstrąg z frytkami i zestawem surówek.
1/7
W dwóch przypadkach odstąpiono od skierowania wniosku do Sądu
z art. 134 § 1 KW z uwagi na znikomą szkodliwość społeczną popełnionego
czynu.
W pozostałych kontrolowanych
zakładach
nie
stwierdzono
nieprawidłowości w zakresie wystawiania rachunków a także zgodności
otrzymanych asortymentów wyrobów kulinarnych z zamówieniem.
W ofercie zakładów nie stwierdzono wyrobów kulinarnych
produkowanych z surowców mrożonych a deklarowanych jako przygotowane
ze świeżych produktów.
B. Prawidłowość uwidaczniania cen
Przestrzeganie przepisów o obowiązku uwidaczniania informacji
o cenach sprawdzano wyłącznie w związku z badaniem rzetelności obsługi
konsumentów. Nieprawidłowości stwierdzono tylko w restauracji „Słoneczna”
w Białce, gdzie przy 4 asortymentach wyrobów kulinarnych będących
przedmiotem zakupu kontrolnego brak było określonych gramatur porcji bądź
innych danych odpowiadających ilościom nominalnym.
C. Jakość surowców, półproduktów, potraw i napojów
Oceny organoleptycznej surowców w zakresie wyglądu zewnętrznego,
świeżości, zapachu, smaku dokonano w 10 placówkach. Łącznie zbadano
70 partii, w tym 39 partii towarów używanych do produkcji potraw (głównie
owoce, warzywa ) wartości 650 zł oraz 31 partii wyrobów kulinarnych wartości
456 zł, będących przedmiotem zakupów kontrolnych. Jakość tych produktów
była właściwa.
Nie wniesiono uwag do wyglądu zewnętrznego i świeżości tłuszczu
smażalniczego używanego do smażenia frytek i innych wyrobów kulinarnych.
W czasie kontroli do badań laboratoryjnych pobrano 12 próbek z 7 partii
produktów spożywczych, wartości 1075zł.
Analizy przeprowadzone w Laboratorium Kontrolno - Analitycznym
w Kielcach Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie
wykazały, że próbki: „Soku 100% pomarańczowego” á 300ml, „Soku
jabłkowego naturalnego” á 330ml były zgodne z wymaganiami
zadeklarowanymi przez producentów w oznakowaniu wyrobów, po
uwzględnieniu niepewności wyniku dla cukrów. Ponadto próbka „soku
pomarańczowego” wykazała zgodność z deklaracją pomimo wyższej zawartości
witaminy „C” po uwzględnieniu niepewności pomiaru i tolerancji określonej
w Tabeli nr 1 wytycznych dla właściwych organów w sprawie kontroli
zgodności z prawodawstwem UE, wydanych w grudniu 2012r. przez Komisję
Europejską. Próbki wykazały właściwe cechy organoleptyczne.
2/6
Próbki pozostałych produktów pod względem cech badanych były zgodne
z wymaganiami określonymi w przepisach prawnych i zadeklarowanymi przez
producentów.
Przeprowadzone badania laboratoryjne 12 opakowań jednostkowych
produktów wartości 69 zł, nie wykazały nieprawidłowości w zakresie zgodności
masy netto zadeklarowanej w oznakowaniu wyrobów z rzeczywistą.
D. Identyfikowalność towarów
Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie przestrzegania przepisów
art. 18 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego
i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania
prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa
Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności.
E. Prawidłowość oznakowania towarów
Oznakowanie artykułów spożywczych sprawdzono we wszystkich
kontrolowanych placówkach. Badaniem objęto łącznie 300 partii artykułów
żywnościowych wartości 10530 zł, w tym 119 partii artykułów żywnościowych
paczkowanych wartości 8591zł oraz 181 partii produktów oferowanych luzem
wartości 1939 zł.
Łącznie zakwestionowano 146 partii produktów – wyrobów kulinarnych
wartości 1601 zł z uwagi na:
● całkowity brak wykazu składników przy 30 asortymentach oferowanych
wyrobów kulinarnych, dodatków do dań, deserów wartości 281 zł, w tym przy
potrawach będących przedmiotem zakupów kontrolnych ( w 4 placówkach);
● niepełny wykaz składników przy 116 asortymentach potraw, dodatków
łącznej wartości 1320 zł, w tym przy produktach z zakupu kontrolnego
(w 4 placówkach);
● brak informacji o składnikach alergennych obecnych w 91 asortymentach
wyrobów kulinarnych, dodatków łącznej wartości 1027 zł, w tym w potrawach
zakupu kontrolnego ( w 3 placówkach).
Powyższych informacji nie uwidoczniono w kartach menu, cennikach lub
w innej formie w miejscu widocznym i bezpośrednio dostępnym dla
konsumentów.
W związku z powyższym wydano 2 decyzje administracyjne z art. 40a
ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21. 12. 2000r. o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych wobec przedsiębiorców i:
- wymierzając karę pieniężną w kwocie 589,75 zł;
- wymierzając karę pieniężną w kwocie 773,75 zł.
Ponadto zostały wszczęte 2 postępowania administracyjne w sprawie
wymierzenia kar pieniężnych z art. 40a ust. 1 pkt 3 ww. ustawy.
.
3/6
We wszystkich kontrolowanych placówkach badane artykuły spożywcze,
w tym surowce i półprodukty przeznaczone do przygotowywania wyrobów
kulinarnych oraz towary handlowe oferowane do sprzedaży, nie zawierały
w składzie surowcowym substancji dodatkowych innych, niż dozwolone dla
danej grupy środków spożywczych wymienionych w obowiązujących
przepisach.
Znajdujące się w obrocie handlowym surowce do produkcji zawierające
substancje powodujące alergię, posiadały informacje o nazwie składnika
alergennego, w oznakowaniu opakowań jednostkowych produktów.
W ofercie handlowej nie stwierdzono produktów zarejestrowanych jako
ChNP (Chroniona Nazwa Pochodzenia), CHOG (Chronione Oznaczenie
Geograficzne) dla wyrobów sektora wina („Prosecco” oferowane w beczkach
z kija”).
F. Przestrzeganie warunków magazynowania żywności oraz okresów
trwałości
ich
Środki spożywcze, w tym surowce do produkcji oraz gotowe wyroby
kulinarne przechowywano zgodnie z zaleceniami producentów oraz przepisami
rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 852/2004 z dnia
29.04.2004r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. U. L. 139
z 30.04.2004 s.1 z póź. zm.).
Nie wniesiono także uwag do stanu sanitarnego pomieszczeń i urządzeń
przeznaczonych do magazynowania i przygotowywania posiłków oraz
zachowania segregacji asortymentowej surowców używanych do produkcji
wyrobów kulinarnych.
Aktualność terminów ważności środków spożywczych sprawdzano
we wszystkich kontrolowanych placówkach, obejmując badaniem 119 partii
towarów wartości 8590 zł. Z powodu przeterminowania zakwestionowano
10 partii wartości 84 zł tj. 8,4% badanych produktów.
Nieprawidłowości stwierdzono w 2 jednostkach.
Zakwestionowane towary właściciele placówek wycofali z obrotu
i przekazali do zniszczenia.
Osoby odpowiedzialne za ww. nieprawidłowości ukarano grzywnami
w formie mandatów karnych kredytowanych z art. 100 ust. 1 pkt.1 ustawy z dnia
25.08.2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia.
G. Wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością
W kontrolowanych placówkach potrawy i napoje wydawano
w naczyniach stołowych, które na bieżąco były myte i wyparzane,
a w niektórych jednostkach, także w naczyniach jednorazowego użytku, które
odpowiadały wymaganiom określonym w rozporządzeniu (WE) nr 1935/2004
Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004r. w sprawie
4/6
materiałów wyrobów przeznaczonych do kontaktu
uchylającego dyrektywy 80/590/EWG i 89/109/EWG.
z
żywnością
oraz
H. Inne zagadnienia
Wszyscy przedsiębiorcy posiadali aktualne decyzje dotyczące rejestracji
i zatwierdzania zakładów przez organy nadzoru sanitarnego, a określony w nich
zakres i rodzaj działalności zgodny był ze stanem faktycznym i wpisami
do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Osoby biorące udział przy obrocie i sprzedaży artykułów żywnościowych
posiadały książeczki zdrowia z aktualnymi wpisami z badań lekarskich do celów
sanitarno epidemiologicznych wymaganych dla osób bezpośrednio stykających
się z żywnością.
W 5 zakładach stwierdzono w użytkowaniu przyrządy pomiarowe
bez ważnych dowodów legalizacji.
Osoby odpowiedzialne za ww. nieprawidłowości ukarano grzywnami
w formie mandatów karnych kredytowanych z art. 26 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia
11.05.2001r. Prawo o miarach.
Kwestionowane przyrządy pomiarowe właściciele wycofali z użytku
i zalegalizowali.
Wykorzystanie ustaleń kontrolnych
W związku z prowadzonymi kontrolami tutejszy Inspektorat wystąpił
z stosownymi pismami do:
• kontrolowanych przedsiębiorców informując o wynikach przeprowadzonych
kontroli;
• producentów w sprawie wyników badań laboratoryjnych badanych
produktów.
Wydano 2 decyzje z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21.12. 2000r.
o jakości handlowej artykułów rolno - spożywczych oraz wszczęto
2 postępowania administracyjne z art. 40a ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, z uwagi
na wprowadzenie do obrotu handlowego wyrobów kulinarnych niewłaściwie
oznaczonych, z powodu braku w kartach menu lub w innej formie bezpośrednio
dostępnej konsumentom, wykazu składników użytych do ich produkcji oraz
substancji alergennych obecnych w potrawach.
Za czyny o charakterze wykroczeń 7 osób ukarano grzywnami w formie
mandatów karnych kredytowanych na łączną kwotę 760 zł z art. art. 26 ust 1 pkt
2 ustawy z dnia 11.05.2001r. Prawo o miarach, art. 100 ust. 1 pkt 1 ustawy
z dnia 25.08.2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia.
Ponadto skierowano 2 wnioski do Sądu Rejonowego o ukaranie osób
winnych z art. 134 § 1 KW za nierzetelną obsługę konsumentów tj. zaniżenie
pojemności napojów alkoholowych oraz masy netto wyrobów kulinarnych.
5/6
Opracowano 2 informacje do Obwodowego Urzędu Miar w przedmiocie
posługiwania się przyrządami pomiarowymi bez ważnych dowodów legalizacji.
Wnioski
Wyniki kontroli wskazują, że w 40% kontrolowanych placówek
stwierdzono nierzetelną obsługę w zakresie porcjowania napojów alkoholowych
i wyrobów kulinarnych.
W większości kontrolowanych jednostek w użytkowaniu znajdowały się
przyrządy pomiarowe z nieaktualnymi cechami legalizacji bądź bez żadnych
cech.
W obrocie stwierdzono 8,4% przeterminowanych artykułów spożywczych
przeznaczonych do produkcji wyrobów kulinarnych.
Zakwestionowano oznakowanie 80,66% wyrobów kulinarnych, z powodu
braku w kartach menu lub w innym miejscu, wykazu składników oraz substancji
alergennych obecnych w potrawach.
Nie wniesiono natomiast uwag w zakresie oznaczeń handlowych towarów
paczkowanych, jakości produktów badanych laboratoryjnie, warunków
przechowywania surowców i wyrobów kulinarnych.
Z wyjaśnień osób odpowiedzialnych wynika, że najczęstszą przyczyną
stwierdzonych nieprawidłowości jest niedostateczna znajomość przepisów
szczególnie w zakresie oznakowania wyrobów kulinarnych.
6/6