Lubelski Wojewódzki Inspektor - Wojewódzki Inspektorat Inspekcji

Informacja z kontroli prawidłowości funkcjonowania usług
gastronomicznych oferujących potrawy kuchni zagranicznych za I kwartał
2015 r.
Kontrolą objęto łącznie 10 zakładów gastronomicznych oferujących
potrawy kuchni zagranicznych m.in.:
• chińskiej;
• greckiej;
• żydowskiej;
• włoskiej;
• tureckiej.
Wszystkie kontrole podjęto bez uprzedniego zawiadamiania
przedsiębiorców o zamiarze ich wszczęcia.
A. Rzetelność obsługi
We wszystkich placówkach dokonano zakupów kontrolnych w celu
sprawdzenia prawidłowości wyliczenia i pobrania należności. Uwag w tym
zakresie nie wniesiono.
Przeważenia wyrobów kulinarnych oraz sprawdzenia pojemności napojów
alkoholowych dokonano w 3 kontrolowanych zakładach gastronomicznych.
Wszystkie odmierzone wyroby i napoje były przedmiotem zakupów
kontrolnych.
W pozostałych 7 placówkach gastronomicznych nie sprawdzono masy
netto zakupionych potraw, z uwagi na stosowanie przez personel przyrządów
pomiarowych z nieaktualnymi cechami legalizacji bądź bez tych cech
(6 placówek), posługiwanie się wagami typu domowego (1 placówka) lub braku
przyrządów pomiarowych (1 placówka). Ponadto w jednym przypadku
właściciel zakładu nie potrafił określić obowiązującej gramatury porcji frytek.
W związku z powyższym w 2 jednostkach przeważenia wyrobów
dokonano na wadze służbowej. Nieprawidłowości stwierdzono tylko w jednej
placówce , gdzie właścicielka placówki odmierzając napoje alkoholowe zaniżyła
pojemność 4 lampek wina „Martini Rosso” o 43 ml wartości 3,44 zł.
W związku z powyższym skierowano wniosek do Sądu o ukaranie osoby
winnej z art. 134 § 1KW.
W pozostałych
kontrolowanych
zakładach
nie stwierdzono
nieprawidłowości w zakresie rzetelności obsługi i prawidłowości wystawiania
rachunków.
W ofercie zakładów nie stwierdzono wyrobów kulinarnych
produkowanych z surowców mrożonych a deklarowanych jako przygotowane ze
świeżych produktów.
We wszystkich kontrolowanych placówkach sprawdzono zgodność
otrzymanych wyrobów kulinarnych ze złożonym zamówieniem oraz ofertą
1/7
zawartą w kartach menu. Nieprawidłowości w powyższym zakresie nie
wniesiono.
B. Prawidłowość uwidaczniania cen
Przestrzeganie przepisów o obowiązku umieszczania informacji
o cenach sprawdzano wyłącznie w związku z badaniem rzetelności obsługi
konsumentów. W 3 punktach gastronomicznych stwierdzono brak gramatur
porcji przy 6 asortymentach oferowanych wyrobów kulinarnych, będących
przedmiotem zakupów kontrolnych.
Podczas kontroli przedsiębiorcy umieścili w kartach menu stosowne
informacje dotyczące ilości nominalnych potraw.
C. Jakość surowców, półproduktów, potraw i napojów
Oceny organoleptycznej surowców w zakresie wyglądu zewnętrznego,
świeżości, zapachu i smaku dokonano w 10 placówkach. Łącznie zbadano
65 partii, w tym 38 partii towarów używanych do produkcji potraw (głównie
owoce, warzywa i mięso) wartości 870 zł oraz 27 partii wyrobów kulinarnych
wartości 332 zł, będących przedmiotem zakupów kontrolnych. Jakość tych
produktów była właściwa.
Nie wniesiono uwag również do wyglądu zewnętrznego i świeżości
tłuszczu smażalniczego używanego do smażenia frytek i innych wyrobów
kulinarnych.
W czasie kontroli do badań laboratoryjnych pobrano próby z 10 partii
produktów spożywczych (łącznie 16 prób wartości 93 zł), w tym 4 partie
surowców przeznaczonych do produkcji (majonez sałatkowy, ketchup
popularny, bita śmietana, napój jogurtowy) oraz 6 partii soków i napojów
chłodzących.
Badania przeprowadzone w Laboratorium Kontrolno - Analitycznym
Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z siedzibą w Warszawie
wykazały, że próbki:
● „Bitej śmietany (30% tłuszczu) z cukrem (5%), UHT” á 700ml były zgodne
z wymaganiami określonymi w deklaracji producenta na opakowaniu
jednostkowym, po uwzględnieniu niepewności wyniku dla tłuszczu
i tolerancji określonej w Tabeli nr 1 wytycznych dla właściwych organów
w sprawie kontroli zgodności z prawodawstwem UE, wydanych w grudniu
2012r. przez Komisję Europejską oraz wykazały właściwe cechy
organoleptyczne.
● „Soku pomarańczowego z zagęszczonego soku pomarańczowego”
á 1l, „Soku 100% czerwony grejpfrut” á 1l
były zgodne
z wymaganiami określonymi w deklaracji producenta na opakowaniach
jednostkowych, po uwzględnieniu tolerancji dla cukrów określonej w Tabeli
nr 1 wytycznych dla właściwych organów w sprawie kontroli zgodności
2/6
z prawodawstwem UE, wydanych w grudniu 2012r. przez Komisję
Europejską oraz wykazały właściwe cechy organoleptyczne.
● „Soku jabłkowego z zagęszczonego soku jabłkowego” á 1l były zgodne z
wymaganiami określonymi w deklaracji producenta na opakowaniu
jednostkowym, po uwzględnieniu niepewności wyniku dla zawartości cukrów
oraz wykazały właściwe cechy organoleptyczne.
Próbki pozostałych produktów pod względem cech badanych były zgodne
z wymaganiami określonymi w przepisach prawnych i zadeklarowanymi przez
producentów.
D. Identyfikowalność dostawców
Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie przestrzegania przepisów
art. 18 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego
i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania
prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa
Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności.
E. Prawidłowość oznakowania towarów
Oznakowanie artykułów spożywczych sprawdzono we wszystkich
kontrolowanych placówkach. Badaniem objęto łącznie 140 partii artykułów
żywnościowych wartości 6 794 zł. Zakwestionowano 1 partię wartości 30 zł.
Nieprawidłowości ujawniono w zakładzie gastronomicznym, gdzie
w obrocie zastano produkt o nazwie napój jogurtowy, który w oznakowaniu
składu surowcowego nie zawierał składników składnika złożonego
występującego w „wykazie składników” pod nazwą „wyroby mleczne”.
Ponadto w oznakowaniu ww. produktu użyto niewłaściwego określenia
poprzedzającego termin ważności tj. „co najmniej trwały do” zamiast „należy
spożyć do” lub „najlepiej spożyć przed”.
W związku z powyższym wobec kontrolowanego przedsiębiorcy zostało
wszczęte postępowanie administracyjne w sprawie wymierzenia kary pieniężnej
z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21.12. 2000r. o jakości handlowej artykułów
rolno spożywczych, które umorzono między innymi z uwagi na niską
szkodliwość popełnionego czynu i zasadę proporcjonalności (wymierzenie kary
minimalnej w wysokości 500 zł, byłoby nieadekwatne do korzyści majątkowej,
którą przedsiębiorca mógłby uzyskać sprzedając zakwestionowany środek
spożywczy).
W powyższej sprawie opracowano informację do właściwego miejscowo
Wojewódzkiego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno Spożywczych.
Badane artykuły spożywcze, w tym surowce i półprodukty przeznaczone
do przygotowywania wyrobów kulinarnych oraz towary handlowe oferowane do
sprzedaży, nie zawierały w składzie surowcowym substancji dodatkowych
3/6
innych, niż dozwolone dla danej grupy środków spożywczych wymienionych
w obowiązujących przepisach.
Znajdujące się w obrocie handlowym surowce do produkcji oraz
półprodukty kulinarne zawierające substancje powodujące alergię, posiadały
informacje o nazwie składnika alergennego w oznakowaniu opakowań
jednostkowych.
W kontrolowanych placówkach nie stwierdzono dostaw wyrobów
seropodobnych/serów posiadających numery weterynaryjne zagranicznych
producentów.
F. Przestrzeganie warunków magazynowania żywności oraz okresów
ich trwałości
Środki spożywcze, w tym surowce do produkcji, półprodukty oraz gotowe
wyroby kulinarne przechowywano zgodnie z zaleceniami producentów oraz
przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 852/2004
z dnia 29.04.2004r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. U. L. 139
z 30.04.2004 s.1 z póź. zm.).
Nie wniesiono także uwag do stanu sanitarnego pomieszczeń i urządzeń
przeznaczonych do magazynowania i przygotowywania posiłków oraz
zachowania segregacji asortymentowej surowców używanych do produkcji
wyrobów kulinarnych.
Aktualność terminów ważności środków spożywczych sprawdzano we
wszystkich kontrolowanych placówkach, obejmując badaniem 140 partii
towarów wartości 6794 zł. Przeterminowane produkty ujawniono
w 5 placówkach, wycofując z obrotu handlowego 40 partii wartości 350 zł.
tj. 29 % produktów badanych.
Najpoważniejsze nieprawidłowości stwierdzono w:
• restauracji w Lubartowie, gdzie w obrocie zastano 20 partii surowców do
produkcji, z przekroczonymi datami ważności łącznej wartości 157zł (m.in.:
śmietankę do kawy, masło roślinne, tatar wołowy, danie tatarskie, bułkę tartą,
tosty, grzyby suszone, przyprawy, kaszę gryczaną, wiórki kokosowe);
• restauracji w Lubartowie, ujawniono 13 partii przeterminowanych produktów
(serki śmietankowe, sos pieczeniowy, fasolę czerwoną, różne przyprawy,
piwo, chipsy) wartości 106 zł.
Zakwestionowane towary właściciele placówek wycofali z obrotu
i przekazali do zniszczenia.
Osoby odpowiedzialne za ww. nieprawidłowości ukarano grzywnami
w formie mandatów karnych kredytowanych z art. 100 ust. 1 pkt.1 ustawy z dnia
25.08.2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia.
4/6
G. Wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością
W większości kontrolowanych placówek potrawy i napoje wydawano
w naczyniach stołowych, które na bieżąco były myte i wyparzane.
W 5 zakładach używano naczyń jednorazowego użytku, które
odpowiadały wymaganiom określonym w rozporządzeniu (WE) nr 1935/2004
Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004r. w sprawie
materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz
uchylającego dyrektywy 80/590/EWG i 89/109/EWG.
H. Inne zagadnienia
Wszyscy przedsiębiorcy posiadali aktualne decyzje dotyczące rejestracji
i zatwierdzania zakładów przez organy nadzoru sanitarnego, a określony w nich
zakres i rodzaj działalności zgodny był ze stanem faktycznym i wpisami
do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Osoby biorące udział przy obrocie i sprzedaży artykułów żywnościowych
posiadały książeczki zdrowia z aktualnymi wpisami z badań lekarskich do celów
sanitarno epidemiologicznych wymaganych dla osób bezpośrednio stykających
się z żywnością.
Przestrzeganie przepisów ustawy z dnia 11 maja 2001r. Prawo o miarach
sprawdzano podczas kontroli w przypadku zaistnienia przesłanek wskazanych
w art. 79 ust. 2 pkt 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
Nieprawidłowości stwierdzono w 6 placówkach, w których personel
posługiwał się wagami elektronicznymi bez ważnych dowodów legalizacji
(łącznie 6 szt.) w tym: 2 szt. z nieaktualnymi cechami legalizacji („05”, „06”),
2 szt. bez oznaczonych cech legalizacji i 2 szt. z nieczytelnymi cechami
legalizacji.
Osoby odpowiedzialne za ww. nieprawidłowości ukarano grzywnami
w formie mandatów karnych kredytowanych z art. 26 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia
11.05.2001r. Prawo o miarach.
Ponadto w punkcie gastronomicznym w Biłgoraju do odważania
wyrobów kulinarnych używano wagi typu domowego nie podlegającej prawnej
kontroli metrologicznej, a w restauracji w Białej Podlaskiej brak było
jakichkolwiek przyrządów pomiarowych.
Kwestionowane przyrządy pomiarowe właściciele wycofali z użytku.
Z odpowiedzi nadesłanych przez przedsiębiorców wynika, że wagi zostały
zalegalizowane, natomiast w punktach gastronomicznych w Biłgoraju oraz
w Białej Podlaskiej zakupiono stosowne wagi z aktualnymi cechami legalizacji.
Wykorzystanie ustaleń kontrolnych
W związku z przeprowadzonymi kontrolami tutejszy Inspektorat wystąpił
z pismami do:
5/6
• kontrolowanych przedsiębiorców informując o wynikach przeprowadzonych
kontroli;
• producentów w sprawie wyników badań laboratoryjnych badanych
produktów.
Ponadto opracowano 2 informacje do Wojewódzkiego Inspektoratu
Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno – Spożywczych oraz
Okręgowego Urzędu Miar.
Za czyny o charakterze wykroczeń 6 osób ukarano grzywnami w formie
mandatów karnych kredytowanych na łączną kwotę 1 130 zł z art. art. 26 ust. 1
pkt 2 ustawy z dnia 11.05.2001r. Prawo o miarach i art. 100 ust. 1 pkt 1 ustawy
z dnia 25.08.2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia.
Ponadto skierowano 1 wniosek do Sądu Rejonowego o ukaranie osoby
winnej z art. 134 § 1 KW. za nierzetelną obsługę konsumentów (zaniżenie
pojemności napojów alkoholowych).
Wnioski
Kontrole przeprowadzone w III kwartale 2014r. wykazały, że
powtarzającym się uchybieniem jest występowanie w obrocie towarów
przeterminowanych.
W dalszym ciągu przedsiębiorcy nie przestrzegają przepisów w zakresie
uwidaczniania informacji o cenach, a szczególnie podawania w kartach menu
gramatur porcji potraw. Nadal zdarzają się przypadki nierzetelnej obsługi
w zakresie porcjowania napojów alkoholowych.
Powtarzającym się uchybieniem jest posługiwanie się przyrządami
pomiarowymi z nieaktualnymi cechami legalizacji bądź bez żadnych cech oraz
użytkowanie wag typu domowego, nie podlegających prawnej kontroli
metrologicznej.
Ujawniono również przypadki wprowadzania do obrotu handlowego
produktów spożywczych nieprawidłowo oznakowanych.
Nie wniesiono natomiast uwag do warunków przechowywania surowców
i wyrobów kulinarnych.
Z wyjaśnień osób odpowiedzialnych wynika, że najczęstszą przyczyną
stwierdzonych nieprawidłowości jest niedostateczna znajomość przepisów
oraz zaniedbania pracowników.
6/6