og_gdow_do podgladu.cdr

Ród Œwiebodziców-Gryfitów najprawdopodobniej
odegra³ znacz¹c¹ rolê w dziejach Gdowa i okolicznych osad. Mia³o to
miejsce za czasów panowania na tronie krakowskim Piastów
œl¹skich: Henryka Brodatego i Henryka Pobo¿nego. W roku 1231
Henryk Brodaty nada³ rozleg³e pustkowia — „w zasiêgu wzroku” —
na po³udnie od górnego i œrodkowego biegu Raby, a¿ po Gorce —
wojewodzie krakowskiemu Czedarowi, inaczej Teodorowi Gryficie.
Za³oga tego grodu mog³a siê sk³adaæ z drobnego rycerstwa
i W³odyków zamieszkuj¹cych, m.in. rejon Gdowa. Po objêciu tronu
krakowskiego przez ksiêcia Boles³awa Wstydliwego znaczenie
Gryfitów zmala³o.
Powielane informacje w róýnych publikacjach
poúwiæconych historii Gdowa i okolic sugerujà, ýe zaùoýycielami
Gdowa i fundatorami koúcioùa w XI wieku byli Úwiebodzice-Gryfici.
Naleýy je jednak traktowaã bardziej jako fikcje literackie z gatunku
podañ i legend, niý fakty historyczne. Do nich równie¿ nale¿y zaliczyæ
podanie o stuletnim rycerzu Gedko z rodu Œwiebodziców-Gryfitów,
który mia³ warownie w Gdowie i by³ œwiadkiem mordu dokonanego
przez króla Boles³awa Œmia³ego, na biskupie Stanis³awie ze
Szczepanowa i póŸniejszego cudu zrastania siê cz³onków Œwiêtego.
Podobnie, jak ma³o prawdopodobne jest by przedstawiciel rodu
Œwiebodziców-Gryfitów, biskup p³ocki Gedeon (Gedko) ufundowa³
gdowski koœció³.
Po prawie czterystu latach nieobecnoœci, na te ziemie
zawitali ponownie przedstawiciele, jednej z g³ównych ga³êzi rodu
Gryfitów, a mianowicie Jaxa Dêbiccy z Dêbicy i Sielca. W wieku XVI
zmienili wiarê na kalwiñsk¹ i byli zagorza³ymi jej orêdownikami.
ZnaleŸli siê w rejonie Niegowici w wyniku koligacji ma³¿eñskich
z miejscowymi kalwiñskimi rodzinami, m.in. z Go³uchowskimi
i ¯eleñskimi — sukcesorami Niewiarowskich. Ród Dêbickich by³
wielce zas³u¿ony w trakcie wojen ze Szwedami, Rosjanami
i Kozakami. Przedstawiciele tego rodu brali udzia³ w odsieczy
Wiednia w roku 1683, pe³nili s³u¿bê w wojskach koronnych, brali
udzia³ wojnie z Rosj¹ w 1792 roku, wspierali insurekcjê
koœciuszkowsk¹ i uczestniczyli kampaniach napoleoñskich oraz
w powstaniu listopadowym. Ze wzglêdu na wyznanie, nie pe³nili
znacz¹cych urzêdów, dlatego karierê osi¹gali w wojsku. By³ wœród
nich genera³ wojsk koronnych — Ludwik hr. Dêbicki herbu Gryf,
jeden z dowódców w wojnie z Rosj¹ 1792 roku. Ten¿e genera³ goœci³
w Krakuszowicach, póŸniejszego naczelnika powstania — Tadeusza
Koœciuszkê, którego wspiera³ w czasie insurekcji 1794 roku (sam nie
bra³ udzia³u ze wzglêdu na stan zdrowia). Jego syn, równie¿ Ludwik
Dêbicki, by³ majorem wojskach Ksiêstwa Warszawskiego, s³u¿y³ pod
komend¹ ks. Józefa Poniatowskiego, bra³ udzia³ w napoleoñskiej
wyprawie na Moskwê w Kampanii 1812 roku (udzia³ opisuje we
wspomnieniach). Po upadku Napoleona by³ aktywnym dzia³aczem
wœród emigracji polskiej w Pary¿u. Wróci³ do rodzinnego maj¹tku
w Wiatowicach w roku 1828, gdzie zmar³ w 1843 roku. Po ponad
150 latach Dêbiccy opuœcili niegowickie tereny po rabacji galicyjskiej
w 1846 roku.
Umieszczony w projekcie herbu pó³ gryfa srebrnego, jest
symbolem walecznoœci i odwagi, podobnie jak zbrojne ramiê
z mieczem, którym zast¹piona zosta³a szponiasta prawa ³apa —
symbolem miejscowego rycerstwa bez wzglêdu na przynale¿noœæ
rodow¹. Ten element god³a wraz z uzasadnieniem oraz pofalowany
pas srebrzysty s¹ opisane we wczeœniejszej propozycji.
HERB 2