MK_12_5_1 Makrostruktury społeczne

Makrostruktury społeczne
SYLABUS
A. Informacje ogólne
Elementy składowe
sylabusu
Opis
Nazwa jednostki
prowadzącej kierunek
Nazwa kierunku studiów
Poziom kształcenia
Profil studiów
Forma studiów
Kod przedmiotu
Język przedmiotu
Wydział Historyczno-Socjologiczny
Rodzaj przedmiotu
Dziedzina i dyscyplina nauki
Rok studiów/semestr
Wymagania wstępne (tzw.
sekwencyjny system zajęć
i egzaminów)
obowiązkowy, MK5_Makrostruktury
nauki społeczne, socjologia
rok II, semestr III
Liczba godzin zajęć
dydaktycznych z podziałem
na formy prowadzenia zajęć
Założenia i cele przedmiotu
Metody dydaktyczne oraz
ogólna forma zaliczenia
przedmiotu
socjologia
studia I stopnia
ogólnoakademicki
stacjonarne
0500-SS1-2MAS
polski
Wstęp do socjologii
30 godz. – wykładów
30 godz. – ćwiczeń
Kurs ma na celu zapoznanie studentów z wybraną problematyką makrostruktur
społecznych, tj. zjawiskami i procesami społecznymi zachodzącymi we współczesnych
społeczeństwach w skali makro, ze szczególnym uwzględnieniem kulturowych
i podmiotowych aspektów struktur społecznych oraz współczesnych procesów ich zmiany.
Wykład:
Metody dydaktyczne: wykład, dyskusja
Forma zaliczenia: egzamin pisemny
Ćwiczenia:
Metody dydaktyczne: praca indywidualna i grupowa, praca z tekstem, dyskusja
Forma zaliczenia przedmiotu: zaliczenie na ocenę (obecność na zajęciach, aktywność na
zajęciach, wejściówki, kolokwium)
Odniesienie do kierunkowych
efektów kształcenia
Efekty kształcenia
Student:
W1. Zna i rozumie definicje najważniejszych terminów socjologicznych z zakresu
makrostruktur społecznych, potrafi wskazać specyficzne problemy podejmowane
przez socjologię makrostruktur społecznych
W2. Zna i potrafi wyjaśnić podstawowe pojęcia z zakresu socjologii makrostruktur
społecznych
W3. Ma wiedzę o funkcjonowaniu wybranych współczesnych i historycznych
wielkich struktur społecznych
W4. Ma wiedzę o różnych podejściach teoretycznych wyjaśniających istotę wielkich
struktur społecznych
W5. Potrafi scharakteryzować powiązania pomiędzy różnymi strukturami
społecznymi (mikro, mezo, makro)
W6. Posiada wiedzę na temat różnych typów tożsamości zbiorowych
W7. Posiada wiedzę na temat teorii działania zbiorowego i ruchów społecznych
W8. Rozumie rolę jednostki w kształtowaniu różnego rodzaju zbiorowości na
poziomie makrostruktury społecznej
U1. Potrafi stosować różnorodne typologie zjawisk makrospołecznych do ich opisu
1
S1_W01
S1_W04
S1_W05
S1_W06
S1_W12
S1_W20
S1_W21
S1_W22
S1_U01
U2. Potrafi dokonać analizy struktur społecznych z wykorzystaniem terminologii
socjologii makrostruktur społecznych
U3. Potrafi stosować różnorodne typologie zjawisk makrospołecznych do ich analizy
U4. Posiada umiejętności merytorycznego argumentowania z wykorzystaniem
poglądów różnych autorów na temat makrostruktur społecznych
U5. Potrafi przygotować ustną wypowiedź na zadany temat związany z problematyką
makrostruktur społecznych z wykorzystaniem literatury przedmiotu
K1. Ma świadomość konieczności planowania w czasie wykonywania
poszczególnych zadań w związku z przygotowaniem się do zajęć, zaliczenia ćwiczeń
i egzaminu
K2. Jest świadomy złożoności i wieloaspektowości życia społecznego na poziomie
makro oraz wrażliwy na zjawisko relatywizmu kulturowego
Punkty ECTS
S1_U02
S1_U08
S1_U18
S1_U20
S1_K05
S1_K10
4
100 godz., w tym:
Bilans nakładu pracy
studenta
63 godz. – zajęcia z udziałem nauczyciela:
30 godz. – udział studenta w wykładach
30 godz. – udział studenta w ćwiczeniach
1 godz. – udział studenta w konsultacjach
2 godz. – udział studenta w egzaminie
37 godz. – praca własna studenta:
25 godz. – przygotowanie studenta do ćwiczeń (w oparciu o literaturę)
6 godz. – przygotowanie studenta do kolokwium (zaliczenia ćwiczeń)
6 godz. – przygotowanie studenta do egzaminu
Wskaźniki ilościowe
Data opracowania:
Nakład pracy studenta związany z zajęciami:
wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela
o charakterze praktycznym
04/09/2015
Koordynator
przedmiotu:
2
Liczba godzin
63
37
Punkty ECTS
2,5
1,5
prof. dr hab. Piotr Gliński
SYLABUS - ćwiczenia
B. Informacje szczegółowe
Elementy składowe sylabusu
Opis
Nazwa przedmiotu
Makrostruktury społeczne
Kod przedmiotu
Nazwa kierunku
Nazwa jednostki prowadzącej kierunek
Język przedmiotu
0500-SS1-2MAS
socjologia
Wydział Historyczno-Socjologiczny
polski
Rok studiów/ semestr
Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz
forma prowadzenia zajęć
Liczba punktów ECTS
Prowadzący
rok II, semestr III
30 godz. – ćwiczenia
Treści merytoryczne przedmiotu
Tematy zajęć:
1. Rewolucja demokratyczna w Polsce; społeczeństwo polskie
w czasie przemian
2. Dynamika zbiorowości. Zachowanie versus działanie zbiorowe
3. Ruchy społeczne jako siły zmiany
4. Społeczeństwo obywatelskie, trzeci sektor i kapitał społeczny
5. Konflikt jako źródło zmiany społecznej
6. Nierówności społeczne, stratyfikacja społeczna
7. Ruchliwość społeczna i jej bariery
8. Struktura klasowo-warstwowa – koncepcje teoretyczne
9. Stare i nowe klasy średnie
10. Styl życia jako kategoria socjologiczna
11. Równość i różnica. Mniejszości społeczne, narodowe i etniczne
12. Globalizacja i antyglobalizm
13. Przemiany społeczności lokalnych
14. Społeczeństwo masowe i kultura masowa
Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich
weryfikacji
4
dr Katarzyna Niziołek
Student:
W1. Zna i rozumie definicje
najważniejszych terminów
socjologicznych z zakresu
makrostruktur społecznych, potrafi
wskazać specyficzne problemy
podejmowane przez socjologię
makrostruktur społecznych
W2. Zna i potrafi wyjaśnić
podstawowe pojęcia z zakresu
socjologii makrostruktur
społecznych
W3. Ma wiedzę o funkcjonowaniu
wybranych współczesnych
i historycznych wielkich struktur
społecznych
W4. Ma wiedzę o różnych
podejściach teoretycznych
wyjaśniających istotę wielkich
struktur społecznych
W5. Potrafi scharakteryzować
powiązania pomiędzy różnymi
strukturami społecznymi (mikro,
mezo, makro)
W6. Posiada wiedzę na temat
różnych typów tożsamości
zbiorowych
3
aktywność, wejściówki,
kolokwium
aktywność, wejściówki,
kolokwium
aktywność, wejściówki,
kolokwium
aktywność, wejściówki,
kolokwium
aktywność, wejściówki,
kolokwium
aktywność, wejściówki,
kolokwium
W7. Posiada wiedzę na temat
teorii działania zbiorowego
i ruchów społecznych
W8. Rozumie rolę jednostki
w kształtowaniu różnego rodzaju
zbiorowości na poziomie
makrostruktury społecznej
U1. Potrafi stosować różnorodne
typologie zjawisk
makrospołecznych do ich opisu
U2. Potrafi dokonać analizy
struktur społecznych
z wykorzystaniem terminologii
socjologii makrostruktur
społecznych
U3. Potrafi stosować różnorodne
typologie zjawisk
makrospołecznych do ich analizy
U4. Posiada umiejętności
merytorycznego argumentowania
z wykorzystaniem poglądów
różnych autorów na temat
makrostruktur społecznych
U5. Potrafi przygotować ustną
wypowiedź na zadany temat
związany z problematyką
makrostruktur społecznych
z wykorzystaniem literatury
przedmiotu
K1. Ma świadomość konieczności
planowania w czasie
wykonywania poszczególnych
zadań w związku
z przygotowaniem się do zajęć,
zaliczenia ćwiczeń i egzaminu
K2. Jest świadomy złożoności
i wieloaspektowości życia
społecznego na poziomie makro
oraz wrażliwy na zjawisko
relatywizmu kulturowego
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu
aktywność, wejściówki,
kolokwium
aktywność, wejściówki,
kolokwium
aktywność, wejściówki,
kolokwium
aktywność
aktywność
aktywność
aktywność
aktywność, wejściówki,
kolokwium
aktywność
OBECNOŚĆ NA ĆWICZENIACH: Dopuszczalna jest jedna
nieobecność w semestrze. W przypadku drugiej i kolejnych
nieobecności bezwzględnie obowiązuje zaliczenie na dyżurze nie
później niż w terminie dwóch tygodni. W sytuacji niezaliczenia
nieobecności we wskazanym terminie, student nie zostaje dopuszczony
do kolokwium!
Studenci, którzy opuszczą więcej niż połowę (siedem) zajęć nie zostaną
dopuszczeni do kolokwium!
Obecność podczas kolokwium jest obowiązkowa!
AKTYWNOŚĆ: Systematyczna aktywność na ćwiczeniach jest
przesłanką do podniesienia ostatecznej oceny. Dotyczy to tylko
aktywności merytorycznej! Brak aktywności nie powoduje niezaliczenia
ćwiczeń.
WEJŚCIÓWKI: Niezapowiedziane, w formie pytań testowych lub
otwartych. Sprawdzają przygotowanie studenta do ćwiczeń. Liczba
wejściówek jest uzależniona od przygotowania studentów do zajęć.
W przypadku niezaliczenia wejściówki obowiązuje zaliczenie na
dyżurze – tak, jak w przypadku nieobecności. Warunkiem dopuszczenia
studenta do kolokwium jest zaliczenie wszystkich wejściówek!
KOLOKWIUM: Pisemne zaliczenie ćwiczeń w formie testu wyboru (28
pytań).
4
Punktacja
Test: min. 15, maks. 28 pkt.
Uzyskanie z kolokwium min. 15 punktów jest warunkiem zaliczenia
ćwiczeń, bez względu na aktywność podczas zajęć!
Aktywność: maks. 14 pkt.
Oceny:
15 – dst16-20 pkt – dst
21-25 pkt – dst+
26-30 pkt – db
31-35 pkt – db+
36-40 pkt – bdb
41-42 pkt – bdb!
Wykaz literatury podstawowej
i uzupełniającej
Literatura:
















Bojar Hanna, 2000, Mniejszości społeczne w państwie
i społeczeństwie III Rzeczpospolitej Polskiej, Wrocław, Wyd.
Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 13-25, 39-51.
Coser Lewis, 1997, Społeczne funkcje konfliktu, w: M. Malikowski i
S. Marczuk (red.), Socjologia ogólna. Wybór tekstów, Tom 2,
Tyczyn, Wyd. WSSG, s.184-188.
Dahrendorf Ralf, 1997, Teoria konfliktu w społeczeństwie
przemysłowym, w: M. Malikowski i S. Marczuk (red.) Socjologia
ogólna. Wybór tekstów, Tom 2, Tyczyn, Wyd. WSSG, s.189-220;
Domański Henryk, 2002, Polska klasa średnia, Wrocław, Wyd.
Uniwersytetu Wrocławskiego, Rozdz. 1. Mit, który wzmacnia, s. 1122 i Rozdz. 2. Konsumpcja, zamożność, nowy styl i nowe struktury,
s. 23-47.
Domański Henryk, 2004, Struktura społeczna, Warszawa, Wyd.
Naukowe Scholar: Rozdz. 2. Zróżnicowanie i nierówności
społeczne, s. 23-34; Rozdz. 3. Stratyfikacja, s. 35-48,Rozdz. 4.
Klasy społeczne, s. 49-61.
Domański Henryk, 2004. Struktura społeczna, Warszawa, Wyd.
Naukowe Scholar:.
Film dok. Pokolenie’89, reż. Maria Zmarz-Koczanowicz, 2002.
Giddens Anthony, 2002, Nowoczesność i tożsamość. „Ja”
i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, Warszawa, Wyd.
Naukowe PWN, s. 112-122.
Gliński Piotr, 1996, Polscy Zieloni. Ruch społeczny w okresie
przemian, Warszawa, IFiS PAN, Rozdz 1. Pojęcie ruchu
społecznego, s. 17-67, oraz Rozdz. 2. Teorie ruchów społecznych, s.
68-115.
Gliński Piotr, 2005, Organizacje pozarządowe, w: Encyklopedia
socjologii. Suplement, Warszawa, Oficyna Naukowa;
Gliński Piotr, 2006, Samounicestwienie ruchu społecznego – ruch
antyglobalistyczny a globalne społeczeństwo obywatelskie, „Studia
Socjologiczne”, nr 2, s. 103-126.
Kłoskowska Antonina, 1980, Kultura masowa, Warszawa, PWN,
Rozdz. Określenie kultury masowej, s. 94-106;
Kłoskowska Antonina, 2011, Teoria socjologiczna Pierre’a
Bourdieu. Wstęp do wydania polskiego, w: P. Bourdieu i J.-C.
Passeron, 1990, Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania,
Warszawa, PWN, s. 11-52.
Lewenstein Barbara, 2004, Zasoby lokalne: zarys koncepcji, w: P.
Gliński, B. Lewenstein i A. Siciński (red.), Samoorganizacja
społeczeństwa polskiego. III sektor i wspólnoty lokalne w
jednoczącej się Europie, Warszawa, Wyd. IFiS PAN, s. 281-301.
Ortega y Gasset Jose, 2002, Bunt mas, Warszawa, Muza, Rozdz. 6.
Wstęp do anatomii człowieka masowego, s. 55-62.
Ossowski Stanisław, 1986, O strukturze społecznej, Warszawa,
PWN, s. 120-163, 263-274;
5







Palska Hanna, 1999, Styl życia. Stan badań i nowe potrzeby
badawcze, w: Homo eligens. Społeczeństwo świadomego wyboru,
Warszawa, IFiS PAN, s. 53-68;
Sztompka Piotr, 2003, Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków,
Wyd. Znak, Rozdz. 7. Od działań masowych do ruchów
społecznych, s. 148-176. Rozdz. 14. Nierówności społeczne, s. 331344; Rozdz. 15. Funkcje i geneza nierówności, s. 356-368;
Sztompka Piotr, 2005, Socjologia zmian społecznych. Karków,
Wyd. Znak, s. 228-233 (Kłopotliwa „mentalność socjalistyczna”);
Trutkowski Cezary i Sławomir Mandes, 2005, Kapitał społeczny
w małych miastach, Warszawa, Wyd. Naukowe Scholar, s. 45-80.
Wnuk-Lipiński Edmund, 2004, Świat międzyepoki. Globalizacja –
demokracja – państwo narodowe, Kraków, Wyd. Znak i Instytut
Studiów Politycznych PAN, Rozdz. 1. Oblicza globalizacji –
konceptualizacja pojęcia, s. 23-57;
Wnuk-Lipiński Edmund, 2006, Socjologia życia publicznego.
Warszawa, Wyd. Naukowe Scholar, s. 43-52 (Teorie przejścia do
demokracji);
Turowski Jan, 2000, Socjologia. Wielkie struktury społeczne,
Lublin, Towarzystwo Naukowe KUL, Rozdz. 11. Społeczności
lokalne, s. 211-234;
dr Katarzyna Niziołek
podpis osoby składającej sylabus
6
SYLABUS - wykład
B. Informacje szczegółowe
Elementy składowe sylabusu
Opis
Nazwa przedmiotu
Makrostruktury społeczne
Kod przedmiotu
Nazwa kierunku
Nazwa jednostki prowadzącej kierunek
Język przedmiotu
0500-SS1-2MAS
socjologia
Wydział Historyczno-Socjologiczny, Instytut Socjologii
polski
Rok studiów/ semestr
Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz
forma prowadzenia zajęć
Liczba punktów ECTS
Prowadzący
rok II, semestr III
30 godz. – wykłady
Treści merytoryczne przedmiotu
Tematy wykładów:
1. Makrostruktury: pojęcie, definicje, teorie
2. Struktury dynamiczne: działania i zachowania zbiorowe
3. Ruch społeczny: cechy definicyjne pojęcia
4. Ruch społeczny: główne ujęcia teoretyczne
5. Ruch antyglobalistyczny
6. Społeczeństwo obywatelskie: definicja i teorie
7. Społeczeństwo obywatelskie: model strukturalno-normatywny
8. Sektor organizacji pozarządowych: teoria i praktyka
9. Sektor ekonomii społecznej: teoria i praktyka
10. Społeczeństwo socjalizmu realnego
11. Społeczeństwo w transformacji
12. Społeczeństwo masowe
13. Struktura klasowo-warstwowa: pojęcie i teorie
14. Stratyfikacja społeczna: teoria i praktyka
15. Społeczeństwo globalne
Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich
weryfikacji
4
prof. dr hab. Piotr Gliński
Student:
W1. Zna i rozumie definicje
najważniejszych terminów
socjologicznych z zakresu
makrostruktur społecznych, potrafi
wskazać specyficzne problemy
podejmowane przez socjologię
makrostruktur społecznych
W2. Zna i potrafi wyjaśnić
podstawowe pojęcia z zakresu
socjologii makrostruktur
społecznych
W3. Ma wiedzę o funkcjonowaniu
wybranych współczesnych
i historycznych wielkich struktur
społecznych
W4. Ma wiedzę o różnych
podejściach teoretycznych
wyjaśniających istotę wielkich
struktur społecznych
W5. Potrafi scharakteryzować
powiązania pomiędzy różnymi
strukturami społecznymi (mikro,
mezo, makro)
W6. Posiada wiedzę na temat
różnych typów tożsamości
zbiorowych
7
egzamin pisemny
egzamin pisemny
egzamin pisemny
egzamin pisemny
egzamin pisemny
egzamin pisemny
W7. Posiada wiedzę na temat
teorii działania zbiorowego
i ruchów społecznych
W8. Rozumie rolę jednostki
w kształtowaniu różnego rodzaju
zbiorowości na poziomie
makrostruktury społecznej
U1. Potrafi stosować różnorodne
typologie zjawisk
makrospołecznych do ich opisu
U2. Potrafi dokonać analizy
struktur społecznych
z wykorzystaniem terminologii
socjologii makrostruktur
społecznych
U3. Potrafi stosować różnorodne
typologie zjawisk
makrospołecznych do ich analizy
U4. Posiada umiejętności
merytorycznego argumentowania
z wykorzystaniem poglądów
różnych autorów na temat
makrostruktur społecznych
K1. Ma świadomość konieczności
planowania w czasie
wykonywania poszczególnych
zadań w związku
z przygotowaniem się do zajęć,
zaliczenia ćwiczeń i egzaminu
K2. Jest świadomy złożoności
i wieloaspektowości życia
społecznego na poziomie makro
oraz wrażliwy na zjawisko
relatywizmu kulturowego
egzamin pisemny
egzamin pisemny
egzamin pisemny
egzamin pisemny
egzamin pisemny
egzamin pisemny
egzamin pisemny
egzamin pisemny
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu
Egzamin pisemny: wypowiedź pisemna na zadany temat (5 zagadnień:
3 z wykładów i 2 z ćwiczeń). Maks. 15 pkt. Minimum wymagane do
zaliczenia: 6 pkt.
Wykaz literatury podstawowej
i uzupełniającej
Literatura:
 Domański Henryk, 2004, Struktura społeczna, Warszawa, Wyd.
Naukowe Scholar.
 Gliński Piotr, 1996, Polscy Zieloni. Ruch społeczny w okresie
przemian, Warszawa, IFiS PAN.
 Gliński Piotr, 1999, O społeczeństwie obywatelskim w Polsce:
teoria i praktyka, w: D. Gawin (red.). Homo eligens, Warszawa,
Wyd. IFiS PAN, s. 111-126;
 Gliński Piotr, 2005, Organizacje pozarządowe, w: Encyklopedia
socjologii. Suplement, Warszawa, Oficyna Naukowa;
 Gliński Piotr, 2006, Samounicestwienie ruchu społecznego – ruch
antyglobalistyczny a globalne społeczeństwo obywatelskie, „Studia
Socjologiczne”, nr 2, s. 103-126.
 Gliński Piotr, 2006, Style działań organizacji pozarządowych
w Polsce. Grupy interesu czy pożytku publicznego? Warszawa,
Wyd. IFiS PAN;
 Gliński Piotr, 2010, 20 lat społeczeństwa obywatelskiego w Polsce?,
w: P. Kozłowski i H. Domański (red.), Po 20 latach. Polska
transformacja z perspektywy ekonomicznej, socjologicznej
i prawniczej, Warszawa, INE PAN.
 Kempny Marian, 1998, Globalizacja, W: Encyklopedia socjologii.
Tom I, Warszawa, Oficyna Naukowa;
 Kłoskowska Antonina, 1980, Kultura masowa, Warszawa, PWN,
Rozdz. Określenie kultury masowej, s. 94-106;
8









Kwartalnik „Trzeci Sektor”, nr 2, wiosna 2005, nr 9, wiosna 2007,
nr 21, lato 2010, Warszawa, ISP.
Mirosława Marody (red.), 1991, Co nam zostało z tych lat…
Społeczeństwo polskie u progu zmiany systemowej, Londyn,
ANEKS.
Ortega y Gasset Jose, 2002, Bunt mas, Warszawa, Muza, Rozdz. 6.
Wstęp do anatomii człowieka masowego, s. 55-62.
Ossowski Stanisław, 1986, O strukturze społecznej, Warszawa,
PWN.
Pietrzyk-Reeves Dorota, 2004, Idea społeczeństwa obywatelskiego.
Współczesna debata i jej źródła, Wrocław, FNP.
Sztompka Piotr, 2003, Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków,
Wyd. Znak.
Turowski Jan, 2000, Socjologia. Wielkie struktury społeczne,
Lublin, Towarzystwo Naukowe KUL;
Wnuk-Lipiński Edmund, 2004, Świat międzyepoki. Globalizacja –
demokracja – państwo narodowe, Kraków, Wyd. Znak i Instytut
Studiów Politycznych PAN.
Wnuk-Lipiński Edmund, 2006, Socjologia życia publicznego.
Warszawa, Wyd. Naukowe Scholar.
prof. dr hab. Piotr Gliński
podpis osoby składającej sylabus
9