Szkoła Podstawowa nr 1 im. ppłk. pil. Mariana Pisarka w Radzyminie
Transkrypt
Szkoła Podstawowa nr 1 im. ppłk. pil. Mariana Pisarka w Radzyminie
Szkoła Podstawowa nr 1 im. ppłk. pil. Mariana Pisarka w Radzyminie 20 marca 2012 r. numer 4 Szanowni Państwo, Drodzy Uczniowie!! W numerze: *Wydarzenia szkolne i aktualności * O Wisławie Szymborskiej *”Trzymaj formę” *”Dzień Bezpiecznego Internetu” * Już Wiosna! * Wielkanoc *Kalendarz szkoły *Konkursy Zapraszamy do lektury! Oddajemy w Wasze ręce kolejny numer naszej gazetki. Tym razem znajdziecie w nim informacje na temat programów realizowanych w naszej szkole „Trzymaj formę” oraz „Bezpieczny Internet”. Z okazji zbliżających się Świąt Wielkanocnych życzymy spokoju, radości i wielu łask od Zmartwychwstałego Chrystusa. Redakcja młodzież przygotowała małą wystawę poświęconą poetce. Uczniowie samodzielnie przygotowali prace dotyczące jej życia, przynieśli przedruki fotografii z uroczystości wręczenia Nagrody Nobla, ze spotkania z prezydentem, z domowego zacisza, w którym powstawały wybitne utwory, wybrali te cytaty, które wydały im się najcenniejsze. Cóż więcej można zrobić dla poetki. Chyba udało nam się wypełnić jej życzenie i nad losem Szymborskiej podumać przez chwilę... W hołdzie Noblistce... W ostatnim czasie, tak istotnym dla polskiej literatury, bo naznaczonym odejściem wybitnej poetki, uczniowie naszej szkoły oddali hołd zmarłej Noblistce. Wybrane klasy uczestniczyły w lekcjach języka polskiego poświęconych poetce. Wisława Szymborska, której poezja metaforyczna, symboliczna, ironiczna, a także świeża i dotykająca problemów ludzi współczesnych może nie w całości jest zrozumiała dla uczniów szkoły podstawowej, ale daje się zgłębić przynajmniej częściowo. Nic dwa razy się nie zdarza i nie zdarzy... ta prosta przecież prawda przekazana przez Szymborską została przez uczniów zinterpretowana na różne sposoby. Wszyscy jednak zgodnie stwierdzili, że życie należy przeżywać w ten sposób, aby niczego nie żałować, bo ... żaden dzień się nie powtórzy... Punktem wyjścia do rozważań na temat Noblistki stało się przedstawienie jej biografii. Przygotowanie młodzieży było imponujące. Zarówno za sprawą serwisów informacyjnych, jak i źródeł książkowych czy internetowych uczniowie doskonale zdawali sobie sprawę, że sytuacja materialna młodej Wisławy nie pozwoliła jej na ukończenie studiów. Wiedzieli, że poetka napisała ok. 350 wierszy, że jej poezja tłumaczona była na ponad 40 języków, wiedzieli też, że ona sama przyjaźniła się z Czesławem Miłoszem, a poetyckie rozmowy prowadzili w krakowskiej kawiarni Guliwer... Kolejnym punktem była recytacja utworów poetki. Wszyscy chętni uczniowie prezentowali z pamięci wybrane przez siebie wiersze. Na zakończenie Witaj WIOSNO 21 marca rozpocznie się kalendarzowa wiosna. Dni już teraz są coraz dłuższe i bardziej słoneczne. Przyroda powoli zaczyna budzić się do życia. Zakwitają pierwsze wiosenne kwiaty: pierwiosnki, sasanki, zawilce i krokusy. Zwierzęta budzą się z zimowego snu, a do gniazd powracają bociany. Będzie coraz cieplej i świat będzie bardziej kolorowy, dzięki czemu będziemy radośniejsi! 2 przygotowań przed Niedzielą Zmartwychwstania Pańskiego. Premiera Misterium odbyła się 14 marca w Miejskiej Sali Koncertowej w Radzyminie. Licznie przybyłych Szanownych Gości przywitała Dyrektor Sali Koncertowej p. Marzena Małek oraz Dyrektor Sp1 w Radzyminie p. Elżbieta Jeleń. Ksiądz Tomasz Jarzębski swoją mową wprowadził zgromadzonych w dzieło Caritas. Zarówno cisza podczas przedstawienia, jak i oklaski po, świadczyły o tym, jak bardzo podobało się to, co zaprezentowali uczniowie klas: VI c, VI a i VI b. Na uwagę zasługuje fakt, że dwa dni przed planowanym spektaklem główny aktor rozchorował się i rolę Jezusa musiał zagrać jego kolega z klasy, Norbert Chojnacki. W roli Piłata zobaczyliśmy Cezarego Zyśka (kl. VI c), natomiast Piotra zagrał Radek Pieńczuk (kl. VI a). Piękną oprawę muzyczną stworzył chór szkolny pod batutą p. Joanny Bożyk. Zaproszeni goście wykazali się wielką hojnością składając ofiary do puszki wystawionej przez Szkolne Koło Caritas. Zebrane środki zostaną przekazane do MIVA Polska na środki transportu dla misjonarzy. Kolejny raz spektakl został wystawiony 18 marca przed wiernymi parafii bł. Jana Pawła II w Radzyminie, przeżywającymi Rekolekcje Wielkopostne, prowadzone przez biskupa diecezji warszawsko-praskiej ks.Marka Solarczyka, który swoją obecnością uświetnił to wydarzenie. Chcielibyśmy podziękować wszystkim, którzy przyczynili się do powstania Misterium oraz tym, którzy zechcieli je obejrzeć i tym samym wspomóc dzieło Caritas. Aktorom i twórcom gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów. Wydarzenia szkolne i aktualności Aladyn i Pinokio Luty był miesiącem, w którym uczniowie naszej szkoły w ramach programu „Spotkania ze sztuką” obejrzeli dwa wspaniałe przedstawienia teatralne. 21 lutego klasy 2c, 2d, 3b i 3c obejrzały przedstawienie „Pinokio” w Teatrze Rampa. Musicalowa forma przekazu, gra aktorska, kolorowe i ciekawe stroje zrobiły na oglądających uczniach i nauczycielach duże wrażenie. Widowisko w reżyserii Cezarego Domagały z piosenkami Tomasza Bajerskiego nie tylko rozbawiło i wzruszyło, ale pozostanie na długo w pamięci oglądających go widzów naszej szkoły. 23 lutego klasy czwarte odwiedziły Teatr Roma i obejrzały przedstawienie „Aladyn”. Wspaniałe widowisko oczarowało nas niesamowitymi efektami, szczególnie latającym dywanem i pięknymi strojami aktorów. Zachwycała niesamowita muzyka dopełniona tańcem między innymi na musicalowych schodach. „W jego ranach jest nasze uzdrowienie”. „W jego ranach jest nasze zdrowie” – te słowa, zaczerpnięte z Księgi Izajasza, stały się inspiracją do wystawienia przez Szkolne Koło Caritas, pod opieką katechetki Agnieszki Sieradzkiej ze Szkoły Podstawowej nr 1 w Radzyminie, Misterium Męki Pańskiej – W Jego ranach jest nasze uzdrowienie. Spektakl dedykowany zmarłemu misjonarzowi śp. ks. Andrzejowi Dudzikowi, ukazuje mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa, wprowadzając w nastrój zadumy i czas Agnieszka Baraniok 3 Redakcja „Lustra Jedynki” obecna na spotkaniu postanowiła porozmawiać jeszcze chwilę z bratem Janem, i przeprowadziła krótki wywiad. Muraho – czyli dzień dobry „Ewangelia nie jest wyłącznym darem tego, co ją otrzymał, ale jest darem, którym trzeba się dzielić, wspaniałą nowiną, którą należy przekazywać. Misja jest zaś zadaniem do wykonania”. Dzień dobry, nazywamy się: Natalia Skonieczna, Klaudia Gajda i Weronika Szymborska. Jesteśmy z redakcji szkolnej gazetki „Lustro Jedynki”. Chciałybyśmy z Bratem porozmawiać i zadać kilka pytań. Czy możemy nagrywać rozmowę? Dnia 7 marca 2012 roku Szkołę Podstawową nr 1 w Radzyminie odwiedził wspaniały człowiek – misjonarz brat Jan Grabowski z zakonu Pallotynów. Opowiadał nam o tym, jak wygląda życie w Afryce, w Sierra Leone. W tej części Afryki, o czym mało kto wie, znajduje się misja, w której posługę kapłańską pełnią byli księża z naszej parafii. Podążając śladami Jezusa Chrystusa, służąc Bogu, przebywał tam śp. ksiądz Andrzej Dudzik, a w chwili obecnej dobrą nowinę głosi ksiądz Jacek Pielak Nasz wspaniały gość, brat Jan, miał ze sobą mnóstwo fotografii i krótkich filmów, dzięki którym mogliśmy poznać zwyczaje Afrykańczyków, zobaczyć tamtejsze rośliny i zwierzęta. Podczas spotkania dowiedzieliśmy się także innych ciekawych rzeczy, z których wcześniej nie zdawaliśmy sobie sprawy. Dużym problemem w tej części Afryki, w której pracował nasz miły gość, jest brak wody pitnej. Rzeki są zanieczyszczone, a ludność bardzo uboga. To powoduje także inne problemy, takie jak: niewystarczającą ilość odzieży, brak środków do życia, trudności w dostępie do edukacji. Jak mogliśmy jednak zobaczyć na filmach, tamtejsza ludność mimo wielu problemów jest optymistycznie nastawiona do życia i potrafi cieszyć się z każdego dnia. Bardzo ciekawą dla nas częścią spotkania była też prezentacja pamiątek, które brat Jan przywiózł z Afryki. Były wśród nich: stroje afrykańskich dzieci, kosz i koło, które służą afrykańskim kobietom do przenoszenia ciężarów na głowie, odłamek wulkanicznej lawy. Żeby jeszcze bardziej poczuć afrykański klimat uczyliśmy witać się w taki sposób, w jaki robią to tamtejsi ludzie, a także nauczyliśmy się podstawowych zwrotów w języku, jakim się posługują. Brat Jan Grabowski: Tak, możecie nagrywać rozmowę i cieszę się, że idea misji tak was interesuje. Natalia Skonieczna: Jakie to uczucie pojechać na misje i pomagać innym? Brat Jan: To wspaniałe uczucie pod warunkiem, że się tego pragnie. Na początku to wcale nie jest takie proste. Gdy dociera do świadomości, że mogę zrealizować właśnie takie powołanie, jechać na inny kontynent, być z tymi ludźmi, pomagać im, świadczyć o Panu Bogu, jest to wspaniałe. Klaudia Gajda: Jaka jest różnica pomiędzy nauczaniem dzieci afrykańskich i polskich? Brat Jan: Różnica jest ogromna, bo dzieci afrykańskie nie mają takiego wyposażenia jak wy macie. (Szkoły afrykańskie są bardzo ubogie, nie mają wystarczająco dużo pomocy dydaktycznych, książek, zeszytów, przyborów do pisania. Kreda i tablica to szczyt marzeń afrykańskiego ucznia) Klaudia Gajda: Ile dzieci jest w klasach? Brat Jan: Klasy są przepełnione, ale wszystko zależy od tego, w jakich regionach Afryki się znajdujemy. Jeżeli gdzieś jest szkoła i jest możliwość chodzenia do niej, to w klasach jest po trzydzieści czy czterdzieści osób. Jest to pewna trudność dla nauczyciela, który musi jednocześnie dotrzeć do każdego ucznia i dbać o poziom nauczania. 4 wielkanocnego dzwonu bały się złe moce, a ludzie słysząc ich dźwięk, wyrzucali nienawiść ze swoich serc. Od XVIII wieku msze rezurekcyjne odprawia się o świcie. Później można było spokojnie zasiąść do stołu, podzielić się święconym i złożyć sobie życzenia wszelkiej pomyślności i zdrowia. Na wielkanocnym stole królowało jajko, od wieków uważane za symbol początku i źródło życia. Weronika Szymborska: Czy praca na misjach to trudne zadanie? Brat Jan: Jeżeli ktoś przykłada się do jakiegoś dzieła to ofiaruje całego siebie. Na początku pojawia się problem poznania języka. Żeby komuś pomóc trzeba się z nim najpierw zacząć komunikować, więc pierwsza taka poważna trudność to bariera językowa. Kolejna, to różnica temperatur. Dla nas, ludzi białych, jest to jednak inny klimat, do którego musimy się przystosować. Pewną trudnością jest też przyzwyczajenie się do tamtejszej żywności, bo jest ona, jakby nie patrzeć, nieco inna. Natalia Skonieczna: Dziękujemy bardzo za poświęcony nam czas. Brat Jan: Ja też się bardzo cieszę, że mogłem wam coś opowiedzieć i gratuluję, że interesujecie się taką tematyką jak misje, bo jest to wspaniała sprawa. Jest to pomoc drugiemu człowiekowi, która polega na wyprowadzaniu go i prowadzeniu do Pana Boga, dzięki czemu staje się on prawdziwym człowiekiem. Dziękuję raz jeszcze i gratuluję. W ludowych wierzeniach jajko było lekarstwem na chorobę , chroniło przed pożarem, zapewniało urodzaj, szczęście i pomyślność. Na wsi panował zwyczaj obdarowywania się pisankami. Redakcja „Lustro Jedynki” Trzymaj formę... Klasa Va W związku z nadchodzącą wiosną, wzmożonymi zachorowaniami na grypę, przeziębieniami „Lustro Jedynki” postanowiło zająć się sprawą realizowanego w naszej szkole programu edukacyjnego pt „Trzymaj formę”. Jest to program realizowany przez P. Dyrektor, grono pedagogiczne i uczniów naszej szkoły. Projekt ma na celu promowanie wśród uczniów zdrowego trybu życia począwszy od promowania aktywności fizycznej, poprzez zdrowe odżywienie, aż do ogólnie pojmowanego prowadzenia zdrowego trybu życia. W naszej szkole skupiamy się także na bardzo ważnym aspekcie zdrowego odżywiania: spożywaniu napojów wśród dzieci. Postawiliśmy sobie za cel Wielkanoc Dla chrześcijan jest to najważniejsze święto w roku. Przekazuje ludziom przesłanie o zwycięstwie Chrystusa nad śmiercią oraz o nadziei na zmartwychwstanie, którą nosi w sercu każdy wierzący. Tę symbolikę podkreślają zwyczaje kościelne i ludowe. W niedzielę wielkanocną dzwony kościelne brzmią w szczególny sposób, oznajmiając zmartwychwstanie Chrystusa. Jak wierzono na Podhalu, mogły one obudzić śpiących w Tatrach rycerzy, by szli walczyć o wolność Polski. Głosu 5 uświadomić młodzież czym różnią się napoje energetyzujące od izotonicznych, co zawierają napoje gazowane i dlaczego świeże, naturalne soki są najlepszym dodatkiem do posiłku. Napoje izotoniczne Mają na celu wyrównanie poziomu wody i elektrolitów wydzielanych z organizmu w procesie wydzielania potu, a także uzupełnić witaminy i minerały oraz w niewielkim stopniu węglowodany spalane podczas wysiłku fizycznego. Napoje energetyzujące Napoje te przeznaczone są dla osób wykonujących wzmożony wysiłek psychiczny lub krótkotrwały wysiłek fizyczny. Zwiększają szybkość reakcji i wydolność organizmu, wzmacniają koncentrację, przeciwdziałają zmęczeniu oraz przyspieszają metabolizm. Z tych powodów są spożywane np. przez kierowców na długich trasach. Mają jednak wiele skutków ubocznych, mogą powodować m.in. uszkodzenia układu nerwowego, serca a w ekstremalnych przypadkach nawet zgon. Napojów energetyzujących nie powinny pić dzieci i młodzież poniżej 16 lat. Amerykańscy naukowcy ostrzegają: napoje energetyczne mogą być niebezpieczne dla dzieci i młodzieży. Potencjalnie groźne skutki ich picia to głównie spowodowane nadmiarem kofeiny lub podobnych substancji palpitacje serca i udary, mogące nawet spowodować zgon. Naukowcy z wydziału medycznego Uniwersytetu Miami zawarli te ostrzeżenia w raporcie, opublikowanym na łamach pisma medycznego "Pediatrics". Podstawą raportu były dane rządowe, informacje grup interesów, literatura naukowa, artykuły prasowe i analiza konkretnych przypadków. Autorzy ostrzegają, że w napojach energetycznych często można znaleźć składniki, potęgujące działanie kofeiny, a także substancje, które mogą powodować nudności i biegunkę. Zalecają pediatrom rutynowe pytanie pacjentów i ich rodziców o spożywanie napojów energetycznych i odradzanie ich stosowania. Puszka napoju energetyzującego ma w sobie równowartość kofeiny zawartą w sześciu filiżankach kawy. W odróżnieniu od napojów energetyzujących, izotoniki maja niską zawartość cukru i w niewielkim stopniu nasycone są dwutlenkiem węgla. Napoje izotoniczne są bardzo potrzebne w trakcie uprawiania dyscyplin sportowych wymagających długotrwałego, intensywnego wysiłku, takich jak kolarstwo, turystyka górska czy biegi dystansowe, ponieważ skutecznie gaszą pragnienie i utrzymują wodę w organizmie a także uzupełniają mikro oraz makroelementy, które są potrzebne do wydolności fizycznej i odnowy mięśni. Napoje izotoniczne dostępne są zarówno w powszechnej sprzedaży, jak i wyspecjalizowanych sklepach sportowych. Poniżej przedstawiamy kilka przepisów na soki naturalne, które oprócz bogatej wartości odżywczej posiadają także ogromne walory smakowe. Redakcja Sok truskawkowo-bananowy Składniki: 2banany, 4 truskawki, butelka mleka, cukier. Przyrządy: Sokowirówka, szklanka, łyżka. Sposób wykonania: Truskawki myjemy obrywamy szypułki. Banany obieramy ze skórki. Wszystko kroimy w koskę. Wszystko wrzucamy do sokowirówki. Wlewamy do szklanki sok z truskawek i banana, dolewamy mleko i dodajemy łyżkę cukru. Arek Myśliwiec i Adrian Rasiński 6 kwaszoną kapustę, kiszone ogórki, suszone owoce. Kiedy więcej ludzi zamieszkało w miastach, przetwarzanie żywności przeniesiono z domów do fabryk. Pracę ręczną zastąpiono maszynami. Jednocześnie zmienił się sposób odżywiania. Spożywano coraz więcej białego pieczywa, cukru, tłustych mięs. Równocześnie ludzie zaczęli prowadzić siedzący tryb życia. Stało się to przyczyną chorób, zwanych cywilizacyjnymi. Rozwój medycyny sprawił, że poznano przyczyny wielu z tych chorób. Dlatego lekarze i specjaliści od żywienia człowieka zalecają zdrowe odżywianie się i aktywny tryb życia. Agata Szczepanik Sok na uśmiech Porcja dla 4 osób Do przygotowania tego soku potrzebujesz dużo kwaśnych owoców. Składniki: 1 pomarańcza 3 kiwi 2 grejpfruty 1 cytryna Do tego przepisu możesz wykorzystywać różne inne owoce. Przyrządy: Sokowirówka 4 szklaneczki 4 słomki Deska do krojenia Nóż Dzbanek Łyżka W następnym numerze zamieścimy dalsze relacje z realizacji programu. Informujemy, że w konkursie Sudoku zwyciężył – Konrad Palesa, klasa IV B Przygotowanie: Umyj owoce i pokrój na 4 części i obierz je. Do sokowirówki podstaw dzbanek i wrzucaj owoce. Po wyciśnięciu owoców do dzbanka zamieszaj łyżką by smaki się wymieszały. Wlej sok do szklanek i włóż słomki. Gratulujemy! Konkurs SUDOKU 6 4 Weronika Szymborska Czy wiesz, że...? Dawno temu ludzie przenosili się z miejsca na miejsce w poszukiwaniu pokarmu. Jedli części roślin i mięso upolowanych zwierząt. Stałe osiedla zaczęły powstawać, gdy ludzie nauczyli się uprawiać ziemię i przetwarzać żywność. Początkowo suszono ją na słońcu, kiszono i okładano lodem. Potem nauczono się wędzić mięso. Zboża mielono, a z mąki pieczono chleb. W ten sposób ludzie zapewnili sobie jedzenie przez cały rok. Wiele z tak prosto przetworzonych produktów spożywamy i dzisiaj np: 5 1 2 7 9 3 4 2 1 7 9 6 2 7 6 9 5 9 4 8 1 8 A oto kolejna łamigłówka do rozwiązania. Na poprawne odpowiedzi czekamy do końca kwietnia. Powodzenia! 7 I jeszcze zagadka matematyczna.. Do Morza Słonego wpada siedem rzek. Każda rzeka ma siedem dopływów, a do każdego dopływu wpada siedem strumyków. Z ilu źródeł płynie woda do Morza Słonego? -Moja siostra jest chora na ospę wietrzną – oznajmia Kazio w szkole. - To wracaj do domu, bo zarazisz całą klasę – poleca wychowawczyni. Po dwóch tygodniach Kazio wraca do szkoły. - I co, siostra wyzdrowiała? – pyta nauczycielka. - Nie wiem, bo jeszcze nie pisała… - A gdzie ona jest? - W Anglii… Kalendarz szkolny 03 kwietnia – egzamin klas VI (dzień wolny od zajęć dydaktycznych) 05-10 kwietnia świąteczna – wiosenna przerwa 20 kwietnia – Święto Szkoły Patronat medialny nad redakcją „Lustra Jedynki” sprawuje Kurier W... w ramach współpracy artykuły naszej gazetki są publikowane na łamach tej gazety. 7 lutego ponad 70 państw z pięciu kontynentów będzie obchodzić Dzień Bezpiecznego Internetu (DBI). W Polsce DBI od 2005 roku jest organizowany przez Polskie Centrum Programu Safer Internet, które tworzą: Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa (NASK) oraz Fundacja Dzieci Niczyje (FDN). Głównym partnerem DBI 2012 jest Fundacja Orange, a patronat honorowy nad wydarzeniem objęła Minister Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas. Dlatego też hasło przewodnie tegorocznych obchodów Dnia Bezpiecznego Internetu – „Wspólnie odkrywamy cyfrowy świat! Bezpiecznie” – ma zwrócić uwagę rodziców, dziadków i opiekunów na fakt, iż Internet powinien być elementem łączącym pokolenia, że można razem z najmłodszymi poznawać korzyści z surfowania. Obchodom DBI towarzyszy ogólnoeuropejska kampania medialna. Opracowany na jej potrzeby spot promocyjny opiera się na motywie wspólnego poznawania wirtualnego świata przez młodsze i starsze pokolenia. SKŁAD REDAKCJI Zuzia Cichy, Daria Gajda, Klaudia Gajda, Mateusz Kosicki, Arek Myśliwiec, Natalia Skonieczna, Weronika Szymborska, Kinga Gniadek, Mateusz Wojda, Przemek Wojtowicz, Patrycja Traczyk, Ola Tkaczyk, Sandra Kopyścińska, Julia Olszewska, Weronika Jabłecka, Julia Masłowska, Natalia Szczepanik, Adrian Rasiński. Opiekun redakcji: p. Joanna Karłowicz-Budzik Skład i opracowanie graficzne: p. Anna Ciborowska Współpraca: p. Agnieszka Cichy Spotkania redakcji: poniedziałek, godz. 9.40 – 10.25, s. 18 poniedziałek, godz. 10.30 – 11.15, s. 18 Koordynatorem akcji w szkole była Dorota Poznańska. 1. Ustal z dzieckiem zasady korzystania z sieci adekwatne do jego wieku, takie jak: maksymalny czas spędzany w sieci, serwisy i strony internetowe, które może odwiedzać, sposoby reagowania na niebezpieczne sytuacje. Możesz w tym celu posłużyć się „Umową o bezpiecznym korzystaniu z Internetu”, która jest dostępna w serwisie. By Nasze artykuły są dostępne również na stronie internetowej naszej szkoły: http://s1p.edu.pl/lustro.html 8 zwiększyć prawdopodobieństwo, że dziecko będzie przestrzegało zasad, nie narzucaj ich, ale uzgodnij je ze swoją pociechą – znajdźcie kompromis. Pamiętaj jednak o konsekwencji – robienie wyjątków, łamanie uzgodnień spowoduje, że dziecko nie będzie traktowało tych zasad poważnie. dokumentacją głupiej zabawy mogą się zemścić w przyszłości, nawet tej odległej, bo dorosłej. Podobnie jest z materiałami, których założeniem jest obrażenie kogoś lub sprawienie mu przykrości. Umieszczenie ich w Internecie oznacza utratę kontroli nad nimi i ich rozpowszechnieniem, skutki ich publikacji mogą okazać się nieodwracalne. 2. Umieść komputer w powszechnie dostępnym miejscu w domu. Bądź obok swojego dziecka, kiedy surfuje po Internecie. Nie musisz być policjantem, który sprawdza każdą ze stron, na które wchodzi Twoje dziecko. Nie pozwól jednak, by dziecko zamykało się sam na sam z komputerem w swoim pokoju. Jeśli komputer zostanie umieszczony tam, gdzie bywają wszyscy domownicy, jest mniejsze prawdopodobieństwo, że dziecko, zwłaszcza małe, trafi na treści nieprzeznaczone dla niego lub wejdzie w kontakt z niebezpieczną osobą. Twoje dziecko potrzebuje poczucia bezpieczeństwa, które możesz mu dać swoją obecnością i bliskością. 6. Nie narażaj dziecka, publikując bezkrytycznie jego zdjęcia w sieci! Również rodzice często zapominają o podstawowych zasadach bezpieczeństwa w Internecie, publikując na swoich stronach lub w serwisach społecznościowych zdjęcia swoich dzieci, nie zważając, że mogą one natychmiast trafić do kolekcji pedofila. Internet wciąż jest polem ich działań, a znalezione zdjęcia dzieci mogą jedynie ułatwić im wybór ofiary i dotarcie do niej. Bezkrytyczne zamieszczanie więc w Internecie ich zdjęć z wakacji – np. w stroju kąpielowym – to niepotrzebne wystawianie ich na ryzyko. Podobnie rzecz się ma ze zdjęciami niemowlaków – czy na pewno chcesz, by za kilkanaście lat przyszły szef Twojego dziecka widział je na zdjęciu z pieluchą? 7. Chroń komputer dziecka przed niewłaściwymi treściami. Upewnij się, że na komputerze Twojego dziecka działa zaktualizowany program antywirusowy i zapora sieciowa. Używaj filtru antyspamowego chroniącego program e-mailowy. Stosuj dostępne na rynku oprogramowanie filtrujące. Korzystaj z programów kontroli rodzicielskiej. Pamiętaj jednak, że żaden program nie jest w stanie zastąpić uwagi rodzica. Naucz swoje dziecko, by samo dbało o swój komputer. Im mniej znajdzie się w nim wirusów, trojanów i innych śmieci, tym wygodniejsze i bezpieczniejsze będzie korzystanie z niego. Pozwoli to ograniczyć frustrację wynikającą z powolnego ładowania się, wieszania się stron lub wyskakujących okienek, czasami z treściami niebezpiecznymi dla dziecka. Zadaniem oprogramowania filtrującego jest uniemożliwianie dostępu do stron z potencjalnie niebezpiecznymi treściami. Nie chodzi wyłącznie o np. strony pornograficzne, ale i o te, które namawiają do agresji lub autoagresji (w tym samobójstw), propagujących nazizm lub anoreksję. Pokaż swojemu dziecku Katalog BeSt, a na pewno znajdzie tam zajmujące serwisy. Na pewno zainteresuje je również strona Sieciaków. Pamiętaj, że żaden program filtrujący nie zastąpi rozsądku dorosłej osoby. Nawet jeśli komputer Twojego dziecka ma zainstalowane wszelkie dostępne programy do filtrowania treści, nie trać kontaktu ze swoim dzieckiem, nie zrzucaj odpowiedzialności za jego wychowanie na komputerową aplikację. 3. Naucz dziecko zasady ograniczonego zaufania do osób i treści, na które trafia w sieci. Jeśli dopuszczasz możliwość kontaktów dziecka z osobami poznanymi w Internecie, kontroluj te znajomości. Reaguj na wszelkie podejrzane sytuacje! Zapewnij dziecko, że w sytuacji zagrożenia zawsze może liczyć na Twoją pomoc! Jako rodzic jesteś odpowiedzialny zarówno za wprowadzenie swojego dziecka w świat realny, jak i wirtualny. Naucz je odróżniać wiarygodne źródła i fakty od wiadomości wyssanych z palca i informacyjnego szumu. Przekonaj je, że nie każda osoba spotkana w sieci jest tym, za kogo się podaje, a tym bardziej, że nie zawsze jest warta zaufania i otwartości. Naucz je, by samo nie rozpowszechniało fałszywych wiadomości, zwłaszcza dotyczących innych ludzi. Jeśli jesteś świadkiem podejrzanej sytuacji w której bierze udział Twoje dziecko – rozmawiaj z nim, daj mu poczucie, że ma w Tobie oparcie. Razem szukajcie najlepszego wyjścia z tej sytuacji. Nie zostawiaj dziecka sam na sam z jego problemami, nawet tymi, które wydają Ci się niepoważne, bo istniejące wyłącznie w internetowym świecie. 4. Naucz dziecko chronić prywatność. Jeżeli zgadzasz się na korzystanie przez dziecko z serwisów społecznościowych, pomóż mu stworzyć bezpieczny profi, maksymalnie chroniący jego prywatność. Dzieci często są nazbyt łatwowierne. Nie potrafią przewidzieć konsekwencji, jakie mogą je spotkać chociażby dlatego, że ujawniły swój wiek. Internet jest polem działania pedofilów, a informacja o wieku dziecka jest dla nich ogromnym ułatwieniem. Podobnie niebezpieczne może być ujawnienie przez dziecko numeru telefonu lub adresu zamieszkania. Jeśli zgadzasz się, by dziecko angażowało się w znajomości zdobywane w serwisach społecznościowych, naucz je chronienia informacji na swój temat, ale i ograniczonego zaufania do osób, które – często natarczywie lub podstępnie – chcą się z nim zaprzyjaźnić. Nie znasz przecież ich intencji. 8. Upewnij się, że Twoje dziecko korzysta z gier adekwatnych do jego wieku, np. na podstawie oznaczeń PEGI. PEGI (Pan European Game Information) to ogólnoeuropejski system klasyfikacji gier komputerowych. W interesie producenta jest zamieszczanie oznaczenia PEGI na opakowaniu gry – można je zobaczyć jeszcze zanim ją kupimy, klasyfikacja ta pozwala nam ocenić czy nasze dziecko już dojrzało do konkretnej gry. Opis kategorii jest dostępny na stronie PEGI . Dzięki temu można uniknąć pomyłek polegających na przykład na kupieniu kilkuletniemu dziecku gry ociekającej krwią lub pełnej wulgaryzmów. Nie daj się również zwieść prośbom swojego dziecka – oczywiście, że będzie Cię zapewniało, że w tę lub taką grę (którą PEGI przewiduje dla starszego dziecka) grają wszyscy jego koledzy. To Ty decydujesz do jakich gier lub treści będzie miało dostęp. 5. Przekonaj dziecko, by zawsze konsultowało z Tobą materiały, które publikuje w Internecie. Naucz je rozwagi w takich sytuacjach. Tak, jak w przypadku publikacji danych osobowych, dziecko nie zawsze jest w stanie realnie ocenić konsekwencje opublikowania w sieci jakichkolwiek materiałów. Internet nie zapomina – coś, co raz trafiło do sieci, dzięki możliwości wielokrotnego powielenia i umieszczenia na innych stronach, serwerach, serwisach, pozostaje praktycznie na zawsze. Dotyczy to zarówno zdjęć, filmów, jak i np. wpisów na internetowych forach. Bezmyślnie zamieszczone zdjęcie lub film będący 9. Sprawdź szkołę swojego dziecka. Upewnij się, że opracowała i wdrożyła system zapobiegania i reagowania na cyberprzemoc. Cyberprzemoc rówieśnicza to nic innego, jak przemoc wśród równolatków przeniesiona do Internetu. Może 9 polegać na zmasowanych atakach na jedną osobę, których celem jest jej upokorzenie lub sprawienie przykrości. Równie dobrze może polegać na anonimowych atakach jednej osoby. O ile jednak tradycyjna przemoc rówieśnicza zazwyczaj jest dostrzegana przez nauczycieli, cyberprzemoc jest często niezauważana lub ignorowana. Sprawdź czy w szkole Twojego dziecka nauczyciele, szkolni psychologowie lub pedagodzy wiedzą jak reagować na przejawy cyberprzemocy, czy wiedzą jak rozwiązywać tego typu problemy, czy szkoła wypracowała system jej zapobiegania. Masz pełne prawo to wiedzieć. 10. Naucz dziecko szacunku dla innych internautów i przekonaj je, że nawet pozornie niewinne żarty potrafią bardzo krzywdzić. Coś, co raz znajdzie się w Internecie prawdopodobnie już nigdy z niego nie zniknie. Jeśli zostanie powielone na innych stronach lub serwerach, prawdopodobnie nikt nie zdoła nigdy tego usunąć. Między innymi właśnie tego najbardziej obawiają się ofiary cyberprzemocy – faktu, że cały świat zobaczy niechciane zdjęcie lub dowie się o złośliwej plotce. Porozmawiaj z dzieckiem, pokaż mu, że niewinny lub nieprzemyślany żart powielony tysiące razy może krzywdzić. Pokaż mu, że nawet świadek agresji w Internecie, bezrefleksyjnie powielający wymierzony w kogoś materiał (chociażby dlatego, że jest śmieszny) przyłącza się do grona agresorów. Zwróć uwagę dziecka, że również ono może stać się ofiarą czyjegoś nieprzemyślanego żartu. Pokaż mu, gdzie szukać wtedy pomocy w sieci, ale przede wszystkim – daj mu poczuć, że zawsze może na Ciebie liczyć. Co robić, kiedy zawiedzie profilaktyka, a dziecko poinformuje nas o jakimś nieprzyjemnym incydencie, który spotkał je w Internecie lub w związku z nim? Przede wszystkim poświęćmy dziecku uwagę i wysłuchajmy je. Błaha z naszego punktu widzenia sprawa może być dla niego dramatem. Nie reagujmy nerwowo - nie obwiniajmy dziecka, że np. natrafiło w Internecie na treści, które nie były przeznaczone dla niego lub padło ofiarą przestępcy. Sprawdźmy raczej, w jaki sposób dziecko postępowało i co tak naprawdę się wydarzyło. I pochwalmy je za to, że okazało nam zaufanie, informując nas o zdarzeniu. Zapewnijmy je również o naszej pomocy. Jeśli dziecko zetknęło się w Internecie z pornografią z udziałem małoletnich, koniecznie zgłoś to na stronie www.dyzurnet.pl - to hotline, który przyjmuje i reaguje na zgłoszenia, dotyczące występowania w Internecie treści nielegalnych (pornografia dziecięca, treści rasistowskie i ksenofobiczne). Jeśli podejrzewasz, że zostało złamane prawo, nie działaj na własną rękę, tylko jak najszybciej powiadom policję (tel.: 997 lub 112 albo www.policja.pl). Nie usuwaj dowodów przestępstwa – nawet jeśli będzie to wulgarny lub nieprzyjemny list, bądź inny plik. Zabezpiecz dowody - może to być zapisana treść informacji albo zrzut ekranu. Jeśli sprawa wymaga przesłuchania dziecka, domagaj się możliwości skorzystania z tzw. Niebieskiego Pokoju (więcej informacji o procedurach związanych z udziałem dziecka w postępowaniu karnym można znaleźć na stronie programu Dziecko-Świadek Fundacji Dzieci Niczyje). Jeśli stwierdzisz przypadek włamania lub próby włamania do komputera Twojego lub dziecka, jesteście nękani spamem przesyłanym za pośrednictwem polskich serwerów lub atakami hackerów, zgłoś to do zespołu CERT Polska. Jeśli masz wątpliwości jak zaregować na informacje o kłopotach dziecka związanych z Internetem lub komputerem (zagrożenia, uzależnienie), skontaktuj się z Helpline.org.pl - doświadczony zespół wesprze Cię w tej sytuacji i poradzi jak postąpić. Zajrzyj pod adres Helpline.org.pl i dowiedz się, na jaką pomoc możesz liczyć ze strony jego konsultantów. Poleć dziecku serwis edukacyjny www.sieciaki.pl. Dowiedz się więcej na temat zagrożeń na stronie www.dzieckowsieci.fdn.pl. W sytuacji, kiedy podejrzewasz, że Twoje dziecko padło ofiarą internetowego przestępcy lub nie wiesz, jak zareagować na jakąś sytuację dotyczącą Twojego dziecka, a związaną z Internetem, szukaj pomocy na stronie Helpline.org.pl lub pod numerem tel. 800 100 100. Opracowanie: Uczniowie kl. VI b na kółku informatycznym pod kierunkiem p. Doroty Poznańskiej. 10