Spółka cywilna nie dostanie pozwolenia na budowę

Spółka cywilna nie dostanie pozwolenia na budowę
Autor: EKSPERT RADZI
Burmistrz miasta na wniosek naszej spółki zatwierdził projekt budowlany i wydał pozwolenie na budowę. Jednak wojewoda
stwierdził nieważność decyzji, gdyż uznał, że została ona skierowania do spółki cywilnej, która nie może być stroną
postępowania administracyjnego.
Czy i jak spółka cywilna może skutecznie domagać się wydania pozwolenia na budowę?
Nie, spółka cywilna nie może skutecznie domagać się uzyskania pozwolenia na budowę. Co do zasady bowiem spółka
cywilna nie jest stroną postępowania administracyjnego w rozumieniu art. 28 kodeksu postępowania administracyjnego
(dalej: k.p.a.). Nie może więc inicjować postępowania administracyjnego i być adresatem decyzji administracyjnej.
W orzecznictwie sądowym utrwalony jest pogląd, że spółka prawa cywilnego nie ma osobowości prawnej ani zdolności
prawnej, także w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej (uchwała Sądu Najwyższego z 26 stycznia 1996 r., sygn.
akt III CZP 111/95). Podobnie wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 22 listopada 2006 r. (sygn.
akt VII SA/Wa 818/06).
W myśl art. 860 par. 1 kodeksu cywilnego przez zawartą umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia
wspólnego celu gospodarczego, działając w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. Odróżnić zatem
należy wspólników spółki cywilnej (będących odrębnymi przedsiębiorcami) od spółki cywilnej, która jest stosunkiem
zobowiązaniowym łączącym wspólników, oraz od przedsiębiorstwa prowadzonego przez wspólników w ramach realizacji
wspólnego celu gospodarczego określonego w umowie spółki. A zatem spółka cywilna, będąc stosunkiem zobowiązaniowym
(a nie podmiotem praw i obowiązków), nie może uzyskać pozwolenia na budowę. Decyzja taka zostałaby bowiem skierowana
do osoby niebędącej stroną w sprawie w rozumieniu art. 156 par. 1 pkt 4 k.p.a.
Jak zatem rozwiązanie można zaproponować w omawianej sprawie? Z wnioskiem o zatwierdzenie projektu budowlanego i
wydanie pozwolenia na budowę budynków mieszkalnych mogą wystąpić wspólnicy spółki cywilnej będący współwłaścicielami
tej nieruchomości (tak orzekł w podobnej sprawie Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 3 czerwca 2008 r., sygn. akt II
OSK 602/07). Powyższego wniosku nie zmienia okoliczność, że przepisy różnych ustaw regulujących działalność gospodarczą,
podatki, statystykę przewidują w odniesieniu do spółki cywilnej szczególne uregulowania. Jak podkreślono bowiem w
uchwale NSA z 26 listopada 2001 r. (sygn. akt OPK 19/01), utrwalone jest stanowisko, że zdolność administracyjna jest
pojmowana szeroko i nie pokrywa się z podmiotowością prawną w innych dziedzinach prawa. Wynika to z różnorodności
prawnej spraw, które mogą być rozstrzygane w postępowaniu administracyjnym. Jeżeli prawo materialne daje określonemu
podmiotowi podstawę do wykazania w danym postępowaniu jego interesu prawnego lub obowiązku, to przesądza o jego
przymiocie jako strony tego postępowania. Takich szczególnych uregulowań uprawniających spółkę cywilną do uzyskania
pozwolenia na budowę nie zawiera jednak prawo budowlane (dalej: p.b.).
Ponadto zgodnie z art. 32 ust. 4 pkt 2 p.b. pozwolenie na budowę może zostać wydane wyłącznie temu, kto w szczególności
złożył oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej, o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele
budowlane. Spółka cywilna nie dysponuje prawem do nieruchomości. Jej współwłaścicielami są bowiem osoby fizyczne
będące wspólnikami. Aby pozwolenie na budowę – w sprawie przedstawionej przez czytelnika – mogło być wydane, takie
oświadczenia muszą złożyć współwłaściciele tej nieruchomości, którzy są jednocześnie wspólnikami spółki cywilnej.
© 2013 Henkel Polska sp. z o.o.