(Sylabus) Rok akademicki 2011/2012

Opis poszczególnych przedmiotów
(Sylabus)
Rok akademicki 2011/2012
Nazwa Przedmiotu: Samorząd i polityka lokalna (ćwiczenia)
Kod przedmiotu:
Typ przedmiotu: obowiązkowy
Poziom przedmiotu: podstawowy
rok studiów: III/studia I-go stopnia (tryb stacjonarny), semestr: VI
Liczba punktów ECTS: 4
Metody nauczania: 30 CA, 2/tydzień, 15 tygodni
1) dyskusja problemowa;
2) pokaz multimedialny;
3) praca w grupach mająca na celu dedukcyjne i indukcyjne wnioskowanie z wykorzystaniem
danych empirycznych (danych statystycznych, innych źródeł pierwotnych);
4) analiza aktów normatywnych i dokumentów strategicznych
5) obserwacja uczestnicząca
Język wykładowy: polski
Imię i nazwisko wykładowcy: dr Anna Kołomycew
Wymagania wstępne: ogólna wiedza z zakresu systemów politycznych, administracji publicznej (ze
szczególnym uwzględnieniem administracji samorządowej), podstawy wiedzy o systemie
funkcjonowania i politykach sektorowych Unii Europejskiej, wiedza z zakresu wstępu do
prawoznawstwa,
Cele przedmiotu (efekty kształcenia i kompetencji):
Student powinien zdobyć wiedzę w zakresie:
1) samorządu lokalnego – podstawy prawne funkcjonowania, sposób organizacji, cele i zadania,
system finansowania działalności jednostek samorządu terytorialnego, problemy oraz zasady
zarządzania jednostkami lokalnymi,
2) polityki lokalnej jako domeny władz jednostek samorządowych, jej celach, sposobach realizacji,
modelach i nowoczesnych rozwiązaniach,
3) zasad gospodarowania mieniem publicznym – gospodarka komunalna jednostek lokalnychformy i zasady funkcjonowania przedsiębiorstw komunalnych;
4) wspólnot lokalnych – formach zorganizowania i funkcjonowaniu, lokalnym społeczeństwie
obywatelskim i jego roli w strukturach lokalnych oraz działaniach władz samorządowych na rzecz
wspierania inicjatyw społecznych,
5) zasad rozwoju lokalnego oraz współpracy sektorowej na rzecz rozwoju.
LP.
1.
2.
3.
Treści merytoryczne przedmiotu
LICZBA
GODZIN
Samorząd terytorialny w polskim systemie prawnym. Organizacja
2
struktur samorządu terytorialnego w Polsce.
Społeczeństwo zaangażowane. Formy uczestnictwa w życiu publicznym
2
na szczeblu lokalnym.
Zadania, zakres kompetencji i odpowiedzialności organów samorządu
2
terytorialnego.
4.
5.
Akty prawa miejscowego w hierarchii źródeł prawa powszechnie
obowiązującego. Podmioty, rodzaje, specyfika i procedura uchwalania 2
aktów prawa miejscowego.
Polityka społeczna jako polityka sektorowa szczebla lokalnego. Zakres
zadań i kompetencje władz samorządowych w zakresie polityki
2
społecznej.
6.
System finansowania działalności jednostek samorządu terytorialnego.
Budżet jednostki samorządowej – struktura i procedura uchwalania.
4
Podatki i opłaty lokalne.
7.
Gospodarka komunalna – zakres i specyfika zadań.
8.
Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego.
2
2
9.
Nadzór i kontrola nad jednostkami samorządu terytorialnego. Kryteria
2
i zakres działań kontrolnych.
10.
Rozwój społeczno-gospodarczy jednostek terytorialnych. Czynniki
i instrumenty rozwoju na szczeblu lokalnym i regionalnym.
2
11.
Zarządzanie procesami rozwoju w jednostkach samorządu
terytorialnego.
2
12.
Programy i strategie rozwoju lokalnego i regionalnego. Rola i znaczenie
2
instrumentów planistycznych w rozwoju jednostek terytorialnych.
13.
Współpraca jednostek samorządu terytorialnego. Formy, możliwości
i bariery współpracy.
14.
Międzynarodowe kontakty samorządów oraz współpraca sektorowa na
szczeblu lokalnym.
2
2
Metody oceny:
- aktywne uczestnictwo w zajęciach,
- uzyskanie pozytywnych ocen z testów sprawdzający wiadomości (sesja letnia)
Spis zalecanych lektur:
Literatura podstawowa:
Dolnicki B., Samorząd terytorialny, Wolters Kluwer, Warszawa 2009.
Gospodarka regionalna i lokalna, red. Z. Strzelecki, PWN, Warszawa 2008.
Izdebski H., Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działania, LexisNexis, Warszawa 2006.
Leoński Z.: Samorząd terytorialny w RP, wyd. C.H. Beck, Warszawa 2006.
Miszczuk A., Miszczuk M., Żuk K., Gospodarka samorządu terytorialnego, Wyd. Naukowe PWN,
Warszawa 2007.
Miszczuk M., System podatków i opłat samorządowych w Polsce, Wydawnictwo C.H. Beck,
Warszawa 2009.
Piasecki A.K., Samorząd terytorialny i wspólnoty lokalne, PWN, Warszawa 2009.
Polityka lokalna, właściwości, determinanty, podmioty, red. E. Ganowicz, L. Rubisz, Wydawnictwo
Adam Marszałek, Toruń 2008.
Swianiewicz P., Finanse samorządowe. Koncepcje, realizacja, polityki lokalne, Municipium 2011.
Zawicki M., Nowe zarządzanie publiczne, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 2011.
Literatura uzupełniająca:
Borodo A., Samorząd terytorialny. System prawno-finansowy, LexisNexis, Warszawa 2004.
Chmielnicki P., Świadczenie usług przez samorząd terytorialny w Polsce. Zagadnienia ustrojowoprawne, Municipium, Warszawa 2005.
Finanse samorządowe: narzędzia, decyzje, procesy, M. Dylewski, B. Filipiak, M. GorzałczyńskaKoczkodaj, PWN, Warszawa 2006.
Kańduła S., Przybylska J., Organizacja działalności gospodarczej samorządu terytorialnego
w Polsce, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2008.
Leoński Z., Samorząd terytorialny w RP, wyd. C.H. Beck, Warszawa 2006.
Ofiarska M., Formy publicznoprawne współdziałania jednostek samorządu terytorialnego,
Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2008.
Pająk K., Samorząd terytorialny i jego wewnętrzna transformacja, Wydawnictwo Adam Marszalek,
Toruń 2007.
Polityka społeczna. Podręcznik akademicki, red. G. Firlit-Fesnak, M. Szylko-Skoczny, PWN,
Warszawa 2007.
Potoczek A., Jachowicz S., Administracja publiczna w procesie zarządzania rozwojem lokalnym
i regionalnym, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Suwalsko-Mazurskiej im. Papieża Jana Pawła II
w Suwałkach, Toruń – Warszawa 2005.
Samorząd lokalny w Polsce. Społeczno-polityczne aspekty funkcjonowania, red. S. Michałowski,
A. Pawłowska, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2004.
Samorząd w Polsce. Istota, formy, zadania, red. S. Wykrętowicz, Wydawnictwo Wyższej Szkoły
bankowej, Poznań 2008.
Samorządowa polityka społeczna, red. A. Frączkiewicz-Wronka, Wydawnictwo Wyższej Szkoły
Pedagogicznej TWP, Warszawa 2002.
Sierpowska I., Prawo pomocy społecznej, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2008.
Zarys ustroju samorządu lokalnego i regionalnego, red. M. Baron-Wiaterek, E. Knosala,
L. Zacharko, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2009.
Akty prawne:
Europejska Karta Samorządu Regionalnego, przyjęta w czerwcu 1997 roku w Strasburgu.
Europejska Karta Samorządu Lokalnego z 15 października 1985 roku (Strasburg), ratyfikowana
przez Polskę 26 kwietnia 1993 roku, Dz. U. z 1994 r., nr 124, poz. 607.
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku, Dz. U. z 1997, Nr 78, poz. 483.
Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego z 13 listopada 2003 r., Dz. U. z 2003,
nr 203, poz. 1966 z późn. zm.
Ustawa o finansach publicznych z dnia 30 czerwca 2005, Dz. U. z 2005, Nr 249, poz. 2104 z późn.
zm.
Ustawa o samorządzie powiatowym z dnia 5 czerwca 1998, Dz. U. z 2001, Nr 142, poz. 1592,
z późn. zm.
Ustawa o samorządzie województwa z dnia 5 czerwca 1998, Dz. U. z 2001, Nr 142, poz. 1590.
Ustawa o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa z 24 lipca
1998 r., Dz. U. z 1998, nr 96, poz. 603 oraz nr 104, poz. 656 z późn. zm.
Ustawa z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym, Dz. U. z 2001, nr 124, poz. 1591 z późn.
zm.
Ustawa o gospodarce komunalnej z dnia 20 grudnia 1996 roku, Dz. U. z 1997 r., nr 9.
/podpis prowadzącego/
/podpis Kierownika Zakładu/