Komisja BHP – czym jest i do czego służy?

Komisja BHP – czym jest i do czego służy?
Obowiązujące w Polsce przepisy prawa stanowią, że na pracodawcy zatrudniającym powyżej
250 pracowników ciąży obowiązek powołania komisji bezpieczeństwa i higieny pracy, czyli
konieczność jej powołania zależy wprost od stanu zatrudnienia u danego pracodawcy. Przypomnijmy,
że zgodnie z art. 3 Kodeksu pracy pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała
osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników.
Tak więc, jeżeli pracodawca prowadzi działalność w formie firmy wielozakładowej (a
poszczególne zakłady nie są odrębnymi podmiotami zatrudniającymi pracowników, czyli nie są
odrębnymi pracodawcami), przy ustalaniu liczby zatrudnionych należy brać pod uwagę stan
zatrudnienia w całym przedsiębiorstwie i powołać komisję bhp dla całej firmy.
W skład komisji wchodzą w równej liczbie przedstawiciele pracodawcy i pracowników. Wśród
przedstawicieli pracodawcy w komisji powinni uczestniczyć:
• pracownicy służby bhp,
• lekarz sprawujący profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami,
• zaś ze strony pracowników:
• społeczny inspektor pracy (jeżeli jest on powołany w danym zakładzie pracy).
Przewodniczenie Komisji, zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, powinien objąć pracodawca
lub upoważniona przez niego osoba. Natomiast wiceprzewodniczącym zostaje społeczny inspektor
pracy. Jeżeli u danego pracodawcy nie ma wybranego społecznego inspektora pracy, wówczas
funkcję wiceprzewodniczącego pełni przedstawiciel pracowników.
W wyborze przedstawicieli pracowników uczestniczą:
• zakładowe organizacje związkowe,
• pracownicy w trybie przyjętym u danego pracodawcy, jeżeli u danego pracodawcy nie
działają organizacje związkowe.
Do zadań Komisji BHP, które określone zostały w przepisach Kodeksu pracy, należą:
• dokonywanie przeglądu warunków pracy panujących w zakładzie pracy,
• okresowa ocena stanu bezpieczeństwa i higieny pracy,
• opiniowanie podejmowanych przez pracodawcę środków zapobiegających wypadkom przy
pracy i chorobom zawodowym,
• formułowanie wniosków dotyczących poprawy warunków pracy,
• współdziałanie z pracodawcą w realizacji jego obowiązków w zakresie bezpieczeństwa i
higieny pracy.
Posiedzenia Komisji powinny odbywać się w godzinach pracy, co najmniej raz na kwartał.
Pracownik uczestniczący w pracach komisji zachowuje prawo do wynagrodzenia.
W związku z realizacją swoich zadań Komisja ma prawo korzystać z ekspertyz lub opinii
specjalistów spoza zakładu pracy, jednak tylko w przypadkach uzgodnionych z pracodawcą.
Ekspertyzy i opinie są wykonywane na koszt pracodawcy.
Każdy pracodawca, bez względu na liczbę zatrudnionych osób, ma obowiązek
przeprowadzania z pracownikami konsultacji wszystkich działań związanych z bezpieczeństwem i
higieną pracy, a w szczególności tych, które dotyczą:
• zmian w organizacji pracy i wyposażeniu stanowisk pracy, wprowadzania nowych procesów
technologicznych oraz substancji i preparatów chemicznych, jeżeli mogą one stwarzać
zagrożenie dla zdrowia lub życia pracowników,
• oceny ryzyka zawodowego występującego przy wykonywaniu określonych prac oraz
informowania pracowników o tym ryzyku,
• tworzenia służby bhp lub powierzania wykonywania zadań tej służby innym osobom oraz
wyznaczania pracowników do udzielania pierwszej pomocy,
• przydzielania pracownikom środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego,
• szkolenia pracowników w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Jeśli jednak u danego pracodawcy działa komisja bhp, konsultacje te mogą odbywać się w
ramach tej komisji.
Przedstawiciele pracowników wchodzący w skład komisji, w przypadku przeprowadzania
powszechnych konsultacji bhp, korzystają z prawa przedstawiania wniosków w sprawie eliminacji lub
ograniczenia zagrożeń zawodowych. Pracodawca jest zobowiązany zapewnić odpowiednie warunki
do przeprowadzania konsultacji, w szczególności zaś zapewnić, aby odbywały się one w godzinach
pracy. Za czas nieprzepracowany w związku z udziałem w konsultacjach pracownicy zachowują prawo
do wynagrodzenia.
Ponadto, na umotywowany wniosek pracowników lub ich przedstawicieli, który dotyczy
spraw zagrożenia zdrowia i życia pracowników, inspektorzy pracy przeprowadzają kontrole i stosują
środki prawne przewidziane w przepisach o Państwowej Inspekcji Pracy.
Oprac. Radosław Strakulski