program profilaktyki przedszkola „przystań elfów” w ząbkach na rok

PROGRAM PROFILAKTYKI
PRZEDSZKOLA „PRZYSTAŃ ELFÓW” W ZĄBKACH
NA ROK SZKOLNY 2015/2016
Podstawa prawna:





Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( tekst
jednolity Dz. U.
z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia
2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania
przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego
w poszczególnych typach szkół ( Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz 17)
Rozporządzenie ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 czerwca 2009
r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów
wychowania przedszkolnego
i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku podręczników
( Dz. U. Nr 89. poz. 730)
1 Charakterystyka programu:
Profilaktyka, to proces wspierania dziecka w radzeniu sobie z trudnościami
zagrażającymi rozwojowi oraz eliminowanie czynników zagrażających zdrowiu.
Program profilaktyki przeznaczony jest dla dzieci w wieku przedszkolnym. Ma on na
celu tworzyć warunki do kształtowania postaw i wartości, ułatwiać dzieciom dokonywanie
wyborów, mających znaczenie dla ich obecnego i przyszłego życia, uświadamiać dzieciom
zagrożenia, które mogą wystąpić w przedszkolu, domu, na drodze oraz ograniczyć liczbę
niebezpiecznych zdarzeń z udziałem dzieci. Przygotować dzieci do tego, by potrafiły
współżyć z innymi, poznawać zasady dbania o własne zdrowie i bezpieczeństwo
w sytuacjach. takich, że będą mogły się nauczyć, jak radzić sobie z trudnościami a w okresie
dorastania i dorosłości, lepiej radzić sobie z problemami i kryzysami. Promować i kształtować
zdrowy styl życia.
Program profilaktyki jest zgodny z podstawą programową wychowania przedszkolnego i
zawarty w następujących obszarach:
 Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie
się z dorosłymi
i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach
zadaniowych.




Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków
higienicznych i kulturalnych. Wdrażanie dzieci do utrzymywania
ładu i porządku.
Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci.
Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne i innych
Pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk
atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń
2 Warunki realizacji programu:
Program można realizować przez cały rok szkolny, przez wszystkie nauczycielki
oddziałów samodzielnie lub z pomocą policjanta, strażaka, lekarza, pielęgniarki, ratownika
medycznego itp. Realizacja programu wymaga także wykorzystywania różnorakich środków
dydaktycznych wspomagających proces rozwoju dziecka, zorganizowanie wycieczek i wyjść
poza teren przedszkola, wdrożenia wszystkich pracowników przedszkola do realizacji
programu i współpracy z rodzicami.
Program profilaktyki wskazuje dzieciom:
1. Jak określać własne uczucia i jak o nich rozmawiać.
2. Jak mówić to, co chce się powiedzieć.
3. Jak słuchać uważnie.
4. Jak prosić o pomoc.
5. Jak nawiązywać i utrzymywać przyjaźnie.
6. Jak radzić sobie z samotnością i odrzuceniem.
7. Jak mówić przepraszam.
8. Jak radzić sobie z prześladowaniem.
9. Jak rozwiązywać konflikty.
10. Jak adaptować się do nowych sytuacji.
11. Jak pomagać innym.
12. Jak rozpoznawać zagrożenie.
13. Jak mówić „nie".
Cele ogólne:





Cele szczegółowe:
Promocja zdrowego stylu życia.
Tworzenie warunków sprzyjających własnemu bezpieczeństwu.
Kształtowanie postaw i umiejętności niezbędnych do
podejmowania właściwych wyborów życiowych.
Kształtowanie osobowości dziecka i wspieranie jego rozwoju.
Tworzenie warunków do właściwej współpracy nauczycieli,
rodziców, wychowanków.









Kształtowanie u dzieci świadomej i czynnej postawy w dążeniu do
zachowania zdrowia.
Nabywanie przez dzieci właściwych nawyków higienicznych,
żywieniowych.
Rozwijanie aktywności ruchowej.
Przestrzeganie zasad bezpiecznych zabaw ruchowych, poruszania
się w grupie,
na wycieczkach, spacerach.
Świadome unikanie niebezpiecznych sytuacji i zagrożeń na drodze i
wynikających
z: przypadkowych spotkań z nieznajomymi, zabaw zapałkami,
spożywania lekarstw, środków chemicznych, nieznanych roślin,
zbliżania się do zwierząt,
Wzmacnianie poczucia wartości i budowanie pozytywnego obrazu
siebie.
Wskazywanie właściwych rozwiązań w różnych sytuacjach
życiowych.
Radzenie sobie w sytuacjach zetknięcia się z przemocą i
uzależnieniami.
Kształtowanie umiejętności rozwiązywania problemów i konfliktów
z rówieśnikami.
3. Zagadnienia

Bezpieczna zabawa i zachowanie w przedszkolu, domu.

Bezpieczeństwo na drodze.

Higiena osobista oraz jamy ustnej i zapobieganie chorobom.

Zdrowe odżywianie.

Aktywny styl życia.
4. Metody pracy

Metody aktywne, aby umożliwić dzieciom doświadczanie i przeżywanie tego, co jest
przedmiotem zajęć;

drama;

techniki twórczego myślenia;

konkursy;

spotkania z interesującymi gośćmi;

techniki przekazu audiowizualnego;

różne techniki plastyczne.
5. Formy współpracy ze środowiskiem rodzinnym w zakresie realizacji programu
profilaktyki przedszkola
Prezentowanie celów programu oraz zamierzeń dydaktyczno-wychowawczych
umożliwiających osiągnięcie celów będzie realizowane poprzez:

podczas spotkania grupowego nauczycieli z rodzicami,

ogłoszeń,

organizację zajęć otwartych dla rodziców,

organizację przedstawień teatralnych,

umieszczanie informacji na stronie internetowej przedszkola i w prasie lokalnej.
 Program profilaktyki przedszkola działa w oparciu o program „Spójrz inaczej”. Jego
priorytetem jest praca nastawiona na :





poznanie samego siebie,
odnajdywanie swojego miejsca w grupie,
budowanie prawidłowych relacji z rówieśnikami,
wspomaganie wychowawczej roli rodziny,
prowadzenie działań profilaktycznych.
Cele :










rozwijanie umiejętności współżycia i współdziałania w grupie,
uczenie właściwych zachowań wobec innych,
uczenie sposobów komunikacji i porozumiewania się,
uczenie dyskutowania i dochodzenia do kompromisu,
wpajanie zasad i norm życia społecznego,
kształtowanie umiejętności rozwiązywania konfliktów,
eliminowanie agresji,
rozwijanie postawy szacunku dla dobra wspólnego,
rozwijanie empatii i wrażliwości na problemy środowiska, gotowość do niesienia
pomocy innym,
uczenie postawy asertywnej.
 Program profilaktyki przedszkola działa również w oparciu o program własny „Czy to
bajka, czy nie bajka…”.
Cele





rozbudzenie ciekawości poprzez poznawanie baśni, rozwijanie wyobraźni dzieci,
uwrażliwienie na bodźce zewnętrzne, budzenie pożądanych emocji,
rozwijanie umiejętności wyrażania uczuć i pragnień, kształtowanie rozwoju
emocjonalno społecznego,
zachęcenie do aktywności i efektywnego współdziałania w grupie,
doskonalenie estetyki wykonywanych prac, pobudzenie do samodzielnej twórczości.
 Program profilaktyki podnoszący jakość pracy wychowawczej w przedszkolu:












„Matematyczny bazarek”- wprowadzanie zajęć matematycznych na zdrowych
produktach, przygotowanie zdrowej przekąski po zajęciach.
Wdrożenie programu „Na sportowo – jest zdrowo”.
Zorganizowanie Dnia Życzliwości.
Promowanie zdrowych zachowań. Zorganizowanie Dnia Służby, Dnia Zdrowia, Dnia
Ratownika Medycznego.
Wzmacnianie więzi z rodziną i nauczycielami poprzez organizowanie imprez
przedszkolnych o charakterze integracyjnym.
Informowanie rodziców o formach pomocy i instytucjach niosących pomoc.
Zapewnienie dzieciom bezpiecznych warunków dla ich prawidłowego rozwoju
poprzez: spotkania z Policją, Strażą Miejską, ratownikiem medycznym, ratownikiem
wodnym.
Podejmowanie działań ułatwiających dzieciom adaptację w warunkach
przedszkolnych – prowadzenie przedszkola otwartego dla rodziców, współpraca –
organizowanie dni otwartych, zebrań, spotkań indywidualnych.
Przestrzeganie procedur przyprowadzania do przedszkola zdrowych dzieci.
Prowadzenie rozmów, wywiadów z rodzicami celem rozpoznania środowiska.
Udzielanie dzieciom pomocy psychologicznej według potrzeb.
Organizowanie pomocy dzieciom potrzebującym, wdrożenie akcji „Szlachetna
paczka”.
Upowszechnienie wiedzy na temat praw dziecka – Konwencja Praw Dziecka,
Konstytucja RP, ekspozycja praw dziecka na tablicy.
6. Realizacja programu
1. Bezpieczna zabawa i zachowanie w przedszkolu, domu
To pierwszy obszar, w którym dziecko, mając na względzie swoje poczucie bezpieczeństwa,
poczucie własnej autonomii i wolności musi nauczyć się przestrzegania nakazów i zakazów
zapewniających bezpieczeństwo innym. Dziecko musi nauczyć się przewidywać i radzić sobie
w sytuacjach zagrożenia poprzez właściwą ocenę ewentualnego niebezpieczeństwa, jakie
może zaistnieć podczas wspólnej zabawy, wspólnego funkcjonowania z innymi dziećmi w
przedszkolu. Środowisko domowe to miejsce, w którym również istnieje wiele zagrożeń dla
bezpieczeństwa dziecka. Dziecko nie tylko musi je poznać, ale przede wszystkim zrozumieć
konsekwencje nieprzestrzegania zasad związanych z przeciwdziałaniem ich wystąpieniu.
 Cele szczegółowe

Poznawanie zasad warunkujących bezpieczeństwo własne i innych podczas zabaw w
przedszkolu.

Rozwijanie umiejętności zgodnego współżycia i współdziałania z rówieśnikami.

Rozwijanie umiejętności rozwiązywania sytuacji konfliktowych i dochodzenia do
kompromisu.

Sprzeciwianie się przemocy fizycznej wobec siebie i innych dzieci.
 Zadania do realizacji

Zasady bezpiecznej wspólnej zabawy.

Zasady bezpieczeństwa w kontakcie z różnorodnymi zagrożeniami w codziennym
życiu.

Kształtowanie takich postaw jak:. życzliwość, tolerancja, rozumienie potrzeb innych,
sprawiedliwość, odpowiedzialność.

kształtowanie umiejętności dbania o własne zmysły i higienę układu nerwowego.
 Efekty

Zna zasady bezpiecznej, wspólnej zabawy.

Rozumie, że zachowania typu: wyrywanie zabawek, popychanie, sypanie piaskiem,
mogą zagrażać bezpieczeństwu własnemu i innych.

Potrafi korzystać z zabawek, sprzętu, narzędzi zgodnie z zasadami ich użytkowania.

Rozumie konieczność reagowania na sygnały, polecenia nauczyciela, których celem
jest przeciwdziałanie zagrożeniom.

Rozumie konieczność ograniczania niekontrolowanej aktywności ruchowej w sali
pobytu ze względu na bezpieczeństwo innych.

Zna prawa dziecka.

Rozumie potrzeby, uczucia innych.

Zna różne sposoby na pokonywanie złości.

Rozumie, że należy mówić spokojnym tonem.

Rozumie zagrożenia wynikające z zabaw np. stłuczonym szkłem, brudnymi odpadami
itp.

Rozumie potrzebę odpoczynku i relaksu.

Zna zagrożenia wynikające z zabaw zapałkami, środkami chemicznymi.

Rozumie zagrożenia wynikające z samodzielnego używania leków.

Przestrzega zakazu samodzielnego użytkowania urządzeń mechanicznych,
elektrycznych, zna możliwe konsekwencje jego łamania.
2. Bezpieczeństwo na drodze
Dziecko, będąc uczestnikiem ruchu drogowego, powinno również znać podstawowe zasady
bezpiecznego poruszania się na drodze. Obowiązek przygotowania dziecka do uczestnictwa w
ruchu drogowym spoczywa na rodzicach, a także na nauczycielach przedszkoli. Wiek
przedszkolny jest najbardziej właściwy do wyrabiania u dzieci umiejętności czy nawyków
niezbędnych do bezpiecznego poruszania się po drogach w przyszłości.
 Cele szczegółowe

Wdrażanie do właściwego zachowania się w ruchu drogowym.

Zapoznanie z nazwami i znaczeniem znaków drogowych.

Kształtowanie umiejętności zwracania się do policjanta w trudnych sytuacjach.

Wdrażanie do zachowania szczególnej ostrożności w środkach lokomocji i na
przystankach.

Doskonalenie umiejętności zapamiętywania numerów alarmowych.
 Zadania do realizacji

Zasady bezpiecznego przechodzenia przez jezdnię, poruszania się po chodniku.

Wpływ warunków atmosferycznych, pór roku na bezpieczeństwo na drodze.

Znaczenie sygnalizacji i symboliki wybranych znaków drogowych.

Rola policjanta w ruchu drogowym.

Jazda środkami lokomocji, bezpieczne i kulturalne zachowanie się w środkach
lokomocji i na przystankach.

Numery alarmowe.
 Efekty

Potrafi bezpiecznie poruszać się po drodze, stosuje zasady przechodzenia przez
jezdnię, stosuje się do sygnalizacji świetlnej.

Rozumie znaczenie i konieczność stosowania elementów odblaskowych, fotelika
samochodowego i kasku rowerowego.

Zna wybrane znaki drogowe, rozumie ich symbolikę i funkcję (ostrzeganie,
zakazywanie, informowanie).

Wie, do kogo zwrócić się o pomoc w trudnych sytuacjach.

Umie bezpiecznie i kulturalnie zachować się w środkach komunikacji publicznej,
ustępuje miejsca osobom starszym i niepełnosprawnym, rozumie konieczność
bezpiecznego zachowania się na przystankach.

Zna numery alarmowe.
3. Higiena osobista i jamy ustnej oraz zapobieganie chorobom
Dzieciństwo to okres, w którym dziecko nabywa podstawowych nawyków związanych z
dbałością o higienę osobistą i otoczenia. Przedszkole jest instytucją, w której dziecko spędza
znaczną część dnia, w której musi utrwalać wyniesione z domu nawyki lub je nabywać.
Ugruntowane w tym okresie przyzwyczajenia decydują o jego późniejszym stylu życia.
Budowanie „świadomości prozdrowotnej” poprzez edukację oznacza nie tylko wzbogacanie
wiedzy, ale i odpowiedzialność za własne zdrowie.
 Cele szczegółowe

Wdrażanie do przestrzegania i utrwalanie nawyków higienicznych.

Wdrażanie do przestrzegania zasad dbałości o ład i czystość w najbliższym otoczeniu.

Rozumienie znaczenia dbania o jamę ustną.
 Zadania do realizacji

Higiena osobista i otoczenia.

Zachowania wpływające na przeciwdziałanie zagrożeniom dla zdrowia.

Higiena jamy ustnej i profilaktyka zapobiegania próchnicy.
 Efekty

Dba o własny wygląd.

Odpowiednio myje ręce i zęby.

Samodzielnie posługuje się chusteczką do nosa, grzebieniem.

Dba o czystość ciała i ubrania.

Zna sposoby przeciwdziałania zarażeniu się chorobami: zasłania usta podczas kaszlu,
nos podczas kichania.

Myje ręce po skorzystaniu z toalety oraz przed posiłkami, po powrocie z podwórka.

Myje owoce i warzywa przed spożyciem.

Rozumie potrzebę kontrolowania i leczenia zębów.

Dba o wygląd otoczenia np. porządku w przydzielonej szafce, w sali po zakończeniu
zajęć, zabaw itd.
4. Zdrowe odżywianie
Przekazywanie wiedzy o zdrowym odżywianiu i kształtowanie nawyków związanych ze
spożywaniem produktów, które warunkują utrzymanie zdrowia są kolejnym ważnym
zadaniem edukacji przedszkolnej. Środowisko rodzinne nie zawsze jest miejscem, w którym
dba się o nawyki żywieniowe. Duża dostępność i niska cena produktów wysokokalorycznych,
zawierających duże ilości np. soli, cukru, tłuszczu sprawia, że rodzice sięgają po nie bez
zastanawiania się nad konsekwencjami dla zdrowia tych, którzy je spożywają, nawet jeśli są
to dzieci.
 Cele szczegółowe

Poznawanie zaleceń prozdrowotnych w zakresie racjonalnego odżywiania.

Poznawanie czynników zagrażających zdrowiu, związanych z żywieniem.

Aktywne uczestniczenie w „zdrowym odżywianiu”.

Nabywanie właściwych nawyków higienicznych, żywieniowych i aktywności ruchowej.
 Zadania do realizacji

Produkty wpływające na utrzymanie zdrowia, określone w „piramidzie zdrowia”.

Szkodliwość niektórych produktów spożywczych.

Spotkanie z lekarzem rodzinnym, dietetykiem.
 Efekty

Zna produkty spożywcze wpływające na utrzymanie organizmu w stanie zdrowia.

Zna wpływ wartości niektórych środków np. wit. A na wzrok, wit. D na kości.

Zna zalecenia dotyczące rodzajów i składu posiłków spożywanych w ciągu dnia.

Potrafi komponować zdrowe posiłki i aktywnie uczestniczyć w ich przygotowaniu.

Rozumie konieczność ograniczania spożycia niektórych produktów (np. słodyczy,
chipsów, coca-coli...) z powodu możliwości narażenia się na choroby, tj.: otyłość,
cukrzyca...

Rozumie, że pewne produkty mogą wywoływać alergie u niektórych osób.
5. Aktywny styl życia
Aktywność ruchowa dziecka, również wymaga szczególnego zrozumienia i podejścia w
organizacji środowiska przedszkolnego. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego
zaleca, aby na tę formę aktywności została przeznaczona znaczna część pobytu dziecka w
przedszkolu. Umożliwianie dziecku wyzwalania energii podczas zabaw ruchowych,
kształtowanie aktywnego stylu życia to kolejne ważne zadanie wychowania przedszkolnego.
Od nawyków rozwiniętych w wieku przedszkolnym, będzie zależała aktywność w dorosłym
życiu.
 Cele szczegółowe

Podtrzymywanie naturalnej potrzeby aktywności ruchowej dziecka.

Wdrażanie do realizacji aktywnych form wypoczynku.
 Zadania

Sprawność ruchowa.

Aktywne formy spędzania czasu wolnego z rodzicami.
 Efekty

Chętnie podejmuje działania o charakterze ruchowym.

Hartuje organizm, wie, jak zapobiegać zmarznięciu i przegrzaniu.

Rozumie wartość aktywnych form wypoczynku.

Zna szkodliwe skutki spędzania czasu wolnego przed telewizorem, przy komputerze.
6. Żyjemy w zgodzie z naturą
Życie w zgodzie z natura ma zbawienny wpływ na organizm ludzki. Przebywanie w otoczeniu
przyrody pobudza i daje siłę. Przedszkole uczy poszanowania środowiska przyrodniczego, w
którym żyjemy. Kształtuje w dzieciach postawy proekologiczne i zachęca do przebywania na
łonie natury i dbania o zwierzęta żyjące w naszym otoczeniu.
 Cele szczegółowe

Uświadamianie szkodliwego wpływu zanieczyszczeń na środowisko.

Dbanie o zwierzęta i ptaki, szczególnie w okresie zimowym.

Wdrażanie do realizacji aktywnych form ochrony środowiska.
 Zadania

Segregacja śmieci.

Dokarmianie ptaków i zwierząt.

Bycie małym ekologiem.
 Efekty

Dziecko rozumie pojęcie środowisko.

Wie, że należy je chronić.

Jest wrażliwe na zanieczyszczanie środowiska.

Potrafi segregować odpady.

Bierze udział w akcjach ekologicznych wycieczkach, spacerach.

Zna skutki skażenia środowiska.
7. Akceptacja innych.
 Zadania




Nawiązywanie więzi.
Tolerancja osób niepełnosprawnych.
Radzenie sobie z emocjami.
Tolerancja wobec odmienności kulturowej (szerzenie wiedzy o innych krajach w
ramach programu „Podróże po Polsce”, „Podróże po Europie”, „Podróże po Świecie”
oraz włączanie elementów wiedzy kulturowej podczas zajęć językowych ”Dzień
Europejski” ).
 Efekty








Dziecko potrafi okazywać uczucia przyjaźni, sympatii, empatii.
Umie jasno sformułować opinię, prośbę oraz porozumiewać się bez słów.
Pomaga innym kolegom i koleżankom w ich problemach.
Jest gotowe nieść pomoc osobom słabszym, niepełnosprawnym i potrzebującym.
Jest nastawione przyjaźnie wobec odmienności kulturowej.
Zna, rozumie emocje i potrafi o nich opowiadać.
Wie, jak można radzić sobie w trudnych sytuacjach.
Potrafi opanować w niektórych sytuacjach negatywne emocje.
7. Ewaluacja
Ewaluacji Programu Profilaktyki Przedszkola dokonano na podstawie:

Wniosków z obserwacji działalności dzieci.

Analizy dokumentów – dziennik.

Rozmów z wychowawcami grup przedszkolnych.

Rozmów z rodzicami.

Udział w konkursach, akcjach zdrowotnych i ekologicznych.

Prace dzieci i inne osiągnięcia.
Należy pamiętać, że środowisko przedszkolne nie jest w stanie w pełni wypracować zachowań
profilaktycznych u dzieci. W podejmowanych działaniach konieczny jest udział środowiska
rodzinnego, wypracowanie jednolitej płaszczyzny oddziaływania na zachowania i postawy
dzieci.