Trening dzieci w pi³ce no¿nej

Trening dzieci w piłce noŜnej.
TRENING DZIECI W PIŁCE NOśNEJ
KaŜdy dobrze zorganizowany klub piłkarski szczególną uwagę przykłada do szkolenia dzieci
i młodzieŜy. W wielu klubach duŜy procent zawodników kadry pierwszego zespołu stanowią
wychowankowie. Potrzebna jest do tego jednak duŜa wiedza i wytrwałość w pracy szkoleniowej
zaangaŜowanych w nią trenerów.
Praca z dziećmi i młodzieŜą, szczególnie w etapie szkolenia wstępnego posiada swoją
specyfikę i wymaga duŜego poświęcenia, wiedzy i zaangaŜowania. Często zdarza się, Ŝe mniej
doświadczeni trenerzy nie potrafią temu zadaniu podołać. Ich praca nakierowana jest na osiągnięcie
szybkiego sukcesu, na chęć zwycięŜania. W swojej pracy stosują kopię „dorosłego" treningu
zapominając, Ŝe dziecko podlega własnym prawom rozwoju fizycznego i psychicznego. Dobra
znajomość etapów rozwojowych i praw rządzących rozwojem biologicznym i psychicznym dziecka
pozwoli odpowiednio dobrać metody, treści i środki treningowe. Bardzo waŜny jest fakt, Ŝe trening
dzieci nie moŜe być treningiem seniorów o zmniejszonej objętości i intensywności. Trener nie moŜe
koncentrować się tylko na szybkim przyroście umiejętności. Zajęcia treningowe muszą dawać
dzieciom radość, a dobra zabawa zachęcać do dalszego uczęszczania na zajęcia treningowe.
Zestawy ćwiczeń muszą być interesujące, często zmieniane, tak by nie powodować znuŜenia
i zniechęcenia. DuŜa ilość zabaw i gier ruchowych z elementami rywalizacji sprawia, Ŝe kaŜde
dziecko ma moŜliwość przysłowiowego „wyŜycia się". Dzieci zapoznają się z nowymi zestawami
ćwiczeń ogólnorozwojowych, elementami techniki i jest to dla nich duŜe przeŜycie i wyzwanie.
Odpowiednia osobowość i postawa trenera pomoŜe przetrwać młodym piłkarzom pojawiające się
chwile zwątpienia.
W nauczaniu piłki noŜnej dzieci i młodzieŜy duŜą uwagę naleŜy zwrócić na kształtowanie
sprawności ogólnej. Prawidłowe i naturalne rozwijanie gibkości, koordynacji ruchowej, szybkości
i skoczności stanowi świetną bazę wyjściową do wykonywania wszelkich czynności ruchowych
w późniejszym etapie szkolenia o zwiększonej intensywności i objętości. Szczególną uwagę naleŜy
zwrócić w treningu dzieci na kształtowanie koordynacyjnych zdolności motorycznych, które są
podstawą do prawidłowego opanowania i przyswajania elementów technicznych.
Młodszy wiek szkolny nazywany często „złotym wiekiem" uwaŜany jest za najlepszy etap do
kształtowania i nauki nawyków ruchowych. Jest równieŜ najlepszym momentem do nauczania
techniki piłki noŜnej. Zaniedbania poczynione na tym etapie rozwojowym są w późniejszym okresie
w małym stopniu moŜliwe do wyeliminowania.
1
Opracował: mgr Mariusz Łuc
Trening dzieci w piłce noŜnej.
W szkoleniu młodego piłkarza powinniśmy stosować w większości metodę analityczną
i syntetyczną. Bardziej złoŜony ruch, czy element techniki nauczamy metodą analityczną polegającą na
rozbiciu czynności ruchowej na prostsze elementy składowe, dokładnym ich opanowaniu, a następnie
łączeniu ich w poŜądaną całość. Prostsze czynności ruchowe nauczamy w sposób naturalny dla struktury
ruchu metodą syntetyczną. Wśród form treningowych stosowanych w szkoleniu dzieci najwięcej czasu
naleŜy poświęcić formie zabawowej. Stanowi ona około 45 % czasu trwania całej jednostki treningowej.
Pozwala ona zaangaŜować się emocjonalnie dziecku w wykonywane ćwiczenie, a nauczanie odbywa się
w sposób naturalny i spontaniczny. Uczy takŜe wyboru sposobu postępowania, pozwala wykazać się
umiejętnościami niezbędnymi w przeszłej walce sportowej. Trener obserwując swoich podopiecznych ma
moŜliwość obserwacji zachowań ćwiczących i porównania ich indywidualnych umiejętności na tle
partnerów. Około 35 % czasu kaŜdej jednostki treningowej poświęcamy na róŜne formy gier, pamiętając
o zmniejszeniu placu gry i ilości zawodników w zespołach. Stosujemy więc wszystkie formy małych gier
(od 1x1 do 5x5), dopasowując ich stopień trudności do aktualnych moŜliwości i wieku ćwiczących.
Stosowanie formy ścisłej (ok. 20 %) wymaga duŜej wprawy i doświadczenia. DuŜa ilość uwag trenera
odnośnie sposobu wykonania ćwiczenia zmusza dzieci do natęŜenia uwagi przez cały czas jego trwania.
Brak moŜliwości koncentracji uwarunkowany rozwojem psychicznym dziecka powoduje, Ŝe takie
ćwiczenia stają się dla dzieci męczące i nuŜące. Prowadząc zajęcia treningowe z dziećmi musimy
pamiętać, Ŝe kaŜde ćwiczenie naleŜy opisać słownie i idealnie zaprezentować, ze zwróceniem
szczególnej uwagi na najistotniejsze elementy. Pojawiające się błędy podczas wykonywania ćwiczeń
naleŜy natychmiast korygować, by nie dopuścić do błędnego utrwalenia nawyku ruchowego. Ćwiczenia
techniki wykonywane w formie ścisłej naleŜy przeplatać i urozmaicać grami i zabawami ruchowymi. DuŜą
rolę powinniśmy przywiązywać do ćwiczeń oswajających z piłką. Odpowiednie wyczucie piłki pozwoli nam
na lepsze i szybsze nauczanie i opanowanie techniki piłkarskiej. Nauczając elementów techniki musimy
zwrócić uwagę na ich późniejsze zastosowanie w grze. Stosując w treningu małe gry nie naleŜy
wprowadzać specjalizacji na boisku. KaŜde dziecko musi mieć moŜliwość gry na wszystkich pozycjach,
biorąc udział w akcjach ofensywnych i defensywnych, jak i na pozycji bramkarza. Chęć zdobycia bramki
i częstego kontaktu z piłką przez kaŜde z dzieci naleŜy w tym wieku uznawać za normalne. Trening na
tym etapie szkolenia powinien trwać w przedziale czasowym od 70 - 90 minut.
Prowadzenie ciekawych i efektywnych zajęć treningowych z dziećmi nierozerwalnie związane jest
z posiadaniem wiedzy na temat budowy jednostki treningowej odpowiedniej dla danego wieku
biologicznego. Tok jednostki treningowej dla dzieci znacznie róŜni się od zajęć treningowych seniorów,
bądź juniorów. KaŜda jednostka treningowa ma sprzyjać podniesieniu
2
Opracował: mgr Mariusz Łuc
Trening dzieci w piłce noŜnej.
sprawności fizycznej, oswojeniu się z piłką oraz nauczaniu prostych elementów technicznych. Wszystkie
ćwiczenia techniki przeplatamy grami i zabawami ruchowymi, doskonalącymi cechy motoryczne. PoniŜej
podaję przykład prawidłowej budowy struktury jednostki treningowej, opracowanej przez wybitnego
fachowca w szkoleniu dzieci i młodzieŜy Rudolfa Kaperę.
Lp.
Treść
Czas trwania
1.
Środki organizacyjno - porządkowe
5 min.
2.
Zabawa oŜywiająca (z piłką lub bez)
5 min.
3.
Ćwiczenia oswajające z piłką
5 min
4.
Zabawa na orientację
5 min
5.
Zabawa bieŜna (wyścigi rzędów)
5 min
6.
Zabawa z mocowaniem lub na czworakach
5 min
7.
Nauka techniki w formie ścisłej lub doskonalącej
10 min
8.
Zabawa bieŜna
5 min
9.
Zabawa skoczna
5 min
10.
Nauczanie lub doskonalenie techniki w formie ścisłej
10 min
11.
Gra (np. 4 x 4 )
25 min
12.
Ćwiczenia korektywne
3 min
13.
Podsumowanie treningu
2 min
Jest to przykład wzorcowej jednostki treningowej. KaŜdy z trenerów moŜe ją dowolnie
modyfikować rezygnując z jednych zabaw na rzecz drugich, bądź zmieniając proporcjonalnie czas
trwania poszczególnych części treningu. Pracując od 15 lat w klubie FKS „Stal" Mielec z dziećmi
i młodzieŜą z własnego doświadczenia wiem, Ŝe prowadzony w tej formie organizacyjnej trening dzieci
przynosi oczekiwane korzyści. Odpowiedni dobór ćwiczeń, atmosfera i sposób prowadzenia treningu
sprawia, Ŝe dzieci czują się zadowolone i nabierają motywacji do dalszego treningu. Zachęcamy je
w ten sposób do uprawiania piłki noŜnej, sprawiamy radość i stwarzamy moŜliwość zdrowej rywalizacji.
A to jest podstawowym celem tego etapu nauczania.
3
Opracował: mgr Mariusz Łuc