Raport z ewaluacji wewnętrznej - Szkoła Podstawowa nr 53 w

Raport z ewaluacji wewnętrznej
Szkoły Podstawowej nr 53 w Katowicach im. Stefana Żeromskiego
rok szkolny
2014-2015
Katowice, dnia 29 maja 2015r.
1
Ewaluacją w roku szkolnym 2014/2015 zostało objęte następujące wymaganie z załącznika
do rozporządzenia MEN:
7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów
edukacyjnych
Termin przeprowadzenia ewaluacji: marzec- maj 2015 r.
Metody i techniki badawcze:






dyrektor szkoły: wywiad indywidualny,
nauczyciele: ankieta,
uczniowie: wywiad grupowy z zarządem Samorządu Uczniowskiego,
rodzice: wywiad grupowy z przedstawicielami Rady Rodziców,
analiza dokumentów: księga protokołów Rady Pedagogicznej, dzienniki zajęć
lekcyjnych, plany pracy zespołów nauczycielskich, dokumentacja związana
z realizacją innowacji pedagogicznych, strona internetowa szkoły
obserwacja.
Ewaluację przeprowadził zespół w składzie:
 Jolanta Handerska – koordynator
 Aleksandra Stęclik – członek
 Piotr Machowski – członek
Cele ewaluacji wewnętrznej:
1. Określenie skuteczności zarządzania szkołą, w tym tworzenia optymalnych warunków
do nauczania i uczenia się uczniów, do indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli
oraz ich doskonalenia zawodowego.
2. Identyfikacja słabych i mocnych stron ewaluowanego obszaru.
3. Podniesienie skuteczności i efektywności podejmowanych działań.
4. Identyfikacja zagrożeń.
5. Dostarczenie informacji koniecznych do planowania pracy szkoły.
Przebieg ewaluacji:
W trakcie ewaluacji zbierano i analizowano informacje pochodzące z wielu źródeł.
Badaniami ankietowymi objęto: samorząd uczniowski, jako reprezentacje uczniów, radę
rodziców, jako reprezentanta rodziców, dyrekcję oraz 24 nauczycieli.
Ponadto dokonano analizy sprawozdań z przebiegu pracy poszczególnych zespołów. Na
podstawie uzyskanych danych został sporządzony raport, który przedstawia działalność
szkoły w wybranym obszarze.
2
Wyniki ewaluacji:
W czasie prowadzonej ewaluacji starano się odpowiedzieć na następujące pytania:
1. Jakie zespoły nauczycieli funkcjonują w szkole?
Nauczyciele w ankiecie zaznaczali, w jakich zespołach pracują. Zestawienie wygląda
następująco:








Zespół do udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej – wszyscy nauczyciele
Zespoły klasowe – wszyscy nauczyciele
Zespół wychowawczy – wszyscy nauczyciele
Zespół profilaktyczny – 22 osoby
Zespół opracowujący plan pracy szkoły – 7 osób
Zespół ds. zmian w WSO – 10 osób
Zespół ds. Statutu szkoły – 4 osoby
Zespoły przedmiotowe:
klas I-III – 21 osób
humanistyczny – 11 osób
matematyczno – przyrodniczy – 5 osób
wychowania fizycznego – 4 osoby
 Zespół do spraw ewaluacji wewnętrznej – 6 osób
 zespoły zadaniowe:
komisja inwentaryzacyjna – 3 osoby
ds. analizy sprawdzianów ponadprzedmiotowych – 6 osób
Wszyscy nauczyciele uczestniczą w pracach przynajmniej kilku zespołów.
Działanie wyżej wymienionych zespołów potwierdziła Pani dyrektor, która wymieniła
również komisję socjalną.
2. Jakie jest zaangażowanie nauczycieli w pracę poszczególnych zespołów?
Nauczyciele oceniali swoje zaangażowanie w pracę zespołów, w których uczestniczą.
Odpowiedzi przedstawiały się następująco:
80% nauczycieli wykazuje raczej duże zaangażowanie,
16% duże,
4% nie wie jak ocenić swoje zaangażowanie w pracę zespołów.
Ankietowani nauczyciele uznali, że praca w zespołach, w których uczestniczą, jest
planowana. Planowanie pracy poszczególnych zespołów odbywa się we wrześniu w oparciu
o plan pracy szkoły. Potwierdza to dokumentacja pracy zespołów. Plany pracy na dany rok
szkolny znajdują się w teczkach poszczególnych zespołów.
Pani dyrektor stwierdziła, że nauczyciele są zaangażowani w pracę zespołów, potwierdziła
także fakt planowania pracy zespołów we wrześniu z uwzględnieniem planu pracy szkoły
i wniosków z posiedzenia podsumowującego Rady Pedagogicznej.
3
Samorząd uczniowski potwierdził wspólną realizację procesów edukacyjnych w naszej
szkole.
3. Jakie działania w zakresie planowania, organizacji, realizacji i doskonalenia
procesów edukacyjnych prowadzą razem nauczyciele?
Odpowiedzi na powyższe pytanie udzielono na podstawie analizy planów pracy zespołów:
humanistycznego, matematyczno-przyrodniczego, nauczycieli klas I-III, planu pracy szkoły
i programu wychowawczego szkoły. Z wymienionych dokumentów wynika, że członkowie
poszczególnych zespołów wspólnie opracowują plan działań na cały rok szkolny.
Nauczyciele, pracujący w zespołach, zajmują się analizą standardów egzaminacyjnych,
gromadzą zadania i testy - celem lepszego przygotowania uczniów do sprawdzianu po klasie
szóstej. Przeprowadzają egzamin próbny i biorą udział w sprawdzaniu prac. Współpracują
w przygotowaniu uczniów do konkursów przedmiotowych (szkolnych i pozaszkolnych)
z języka polskiego, matematyki, przyrody, języka angielskiego. Organizują wycieczki do
muzeum, kina, teatru, przygotowują spotkania z ciekawymi ludźmi. Wymieniają się swoimi
doświadczeniami w pracy zarówno z uczniem słabym, jak i zdolnym. Dzielą się uwagami
i spostrzeżeniami wyniesionymi z udziału w różnych formach doskonalenia zawodowego.
Wymieniają się doświadczeniami, prowadząc lekcje otwarte. Analizują podstawy
programowe pod kątem wykorzystania metod aktywizujących, w tym stosowania
komputerowych programów edukacyjnych. Wspólnie opracowują testy sprawdzające
wiadomości i umiejętności uczniów. Przygotowują uroczyste apele z okazji świąt
narodowych. Nauczyciele organizują konkursy przedmiotowe, imprezy i uroczystości
szkolne m.in. sprzątanie świata, jasełka, dzień edukacji narodowej, wieczór andrzejkowy, itp.
Dbają o sale lekcyjne, współdziałają w organizowaniu wyposażenia pracowni
przedmiotowych, wykonują gazetki i projekty okolicznościowe.
Ponadto nauczyciele:
 współpracują w zakresie realizacji planu pracy szkoły, planując prace zespołów
przedmiotowych,
 nauczyciele uczący w klasach IV-VI współpracują z wychowawcami w zakresie realizacji
pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
 opiekują się organizacjami szkolnymi,
 wspólnie zajmują się promocją szkoły w środowisku lokalnym,
 wspólnie opracowują kryteria oceniania oraz sposób badania wyników nauczania,
 przeprowadzają testy diagnozujące.
Na podstawie analizy zapisów z posiedzeń Rady Pedagogicznej stwierdzono, iż większość
wspólnie podejmowanych działań jest ustalana z dyrekcją szkoły. Do zadań podejmowanych
z własnej inicjatywy, a wymagających współpracy należą:
 organizacja wycieczek krajoznawczych,
 wyjazd do teatru, kina, na różne imprezy okolicznościowe,
 organizowanie konkursów o różnorodnej tematyce.
4
Dopełnieniem spostrzeżeń są odpowiedzi samych nauczycieli na pytanie ankiety, które
brzmiało:
Jakie działania podejmował/ła Pan/Pani wspólnie z innymi nauczycielami?
Do działań podejmowanych przez nauczycieli we współpracy z innymi należą:










uroczystości szkolne - 80%,
konkursy - 40%,
dyskoteki - 35%,
wycieczki - 24%,
szkolenia Rady Pedagogicznej - 20%,
zawody sportowe - 20%,
kino, teatr - 10% ,
apele prozdrowotne - 10%,
ekologiczne - 10%,
pozostałe 5 % to: badanie wyników nauczania za I semestr, akcje „sprzątanie świata”
i Dzień Ziemi, testy sprawdzające poziom wiadomości, dostosowanie wymagań,
planowanie pracy wychowawczej szkoły, sprawdziany zewnętrzne, opisywanie wyników
diagnozy pedagogicznej.
Pani dyrektor potwierdziła współdziałanie nauczycieli w podejmowaniu różnorodnych zadań.
4. Jakie formy współpracy preferują nauczyciele?
Na powyższe pytanie nauczyciele udzielili odpowiedzi w ankiecie. Analizując odpowiedzi
należy stwierdzić, iż nauczyciele preferują następujące formy współpracy:
 wymiana doświadczeń 70%,
 praca w małych grupach 55%,
 praca w zespołach 45%,
 praca w zespołach przedmiotowych 45%,
 organizacja imprez szkolnych 40%,
 rozmowa, dyskusja 30%,
 korzystanie z pomocy, wycieczki, wyjazdy akcje, wspólne opracowywanie programów,
wspólna baza pomocy dydaktycznych - po 5%.
W oparciu o przeprowadzoną analizę dokumentów ustalono, iż zespoły nauczycieli
opracowują plany pracy na roku szkolny, ponadto planują konkursy przedmiotowe,
opracowują regulaminy konkursów, powołują komisje konkursowe, wyłaniają zwycięzców.
Na podstawie zapisów w dziennikach lekcyjnych należy stwierdzić, iż nauczyciele ustalają
terminy prac klasowych tak, by się nie pokrywały. Nauczyciele tego samego przedmiotu
ujednolicają przedmiotowe systemy oceniania oraz wymagania edukacyjne, wspólnie ustalają
kontrakty z uczniami i dobór podręczników. Różni nauczyciele uczący w klasach
równoległych wspólnie ustalają tematy zajęć dydaktycznych oraz wychowawczych.
Nauczyciele poloniści ustalają kolejność omawiania lektur, by dać szansę dotarcia do książki
wszystkim uczniom. Nauczyciele przedmiotów podstawowych wspólnie organizują próbne
5
sprawdziany dla szóstoklasistów oraz sprawdziany wiadomości i umiejętności w klasie piątej
i czwartej. Nauczyciela języka angielskiego wspólnie przygotowują sprawdziany językowe.
5. W jaki sposób zespoły nauczycieli dokonują analizy wyników kształcenia?
Z analizy ankiety wynika, iż nauczyciele dokonują analizy wyników kształcenia poprzez:










sprawdziany - 60%,
prace domowe - 40%,
obserwację uczniów - 35%,
kartkówki - 35%,
testy - 30%,
wypowiedzi ustne - 25%,
konkursy - 15%,
prace plastyczne - 10%,
projekty - 10%,
5% to: krzyżówki, rebusy, kontrole zeszytów, oceny opisowe ucznia, sprawdziany
diagnostyczne, dostosowanie treści do potrzeb uczniów, ocena dojrzałości i gotowości
szkolnej, rozpoznanie indywidualnych potrzeb dziecka.
6. W jakiej formie i jak często wnioski z analiz przedstawiane są na posiedzeniach
Rady Pedagogicznej?
Z analizy dokumentów wynika, że wnioski opracowuje się na posiedzeniach Rady
Pedagogicznej podsumowujących pracę za I i II semestr oraz po uzyskaniu wyników
sprawdzianów próbnych w klasach I – VI, sprawdzianów po klasie VI oraz innych
wynikających z planu nadzoru pedagogicznego. Na zebraniach podsumowujących
nauczyciele zdają sprawozdania z realizacji wniosków przyjętych na dany semestr.
Posiedzenia podsumowujące odbywają się po każdym semestrze.
7. W jakim stopniu nauczyciele wykorzystują w swojej działalności dydaktycznowychowawczej wnioski wypływające z analizy procesów edukacyjnych?
Na podstawie przeprowadzonej ankiety należy stwierdzić, iż wszyscy nauczyciele (100%)
wykorzystują wnioski wypływające z analizy procesów edukacyjnych. Wnioski te
wykorzystują w różny sposób:
 40% nauczycieli uwzględnia je przy opracowaniu planów wynikowych (planowanie ilości
godzin, materiału i jego zakresu),
 30% wykorzystuje je do stosowania nowych, efektywniejszych form pracy,
 20% nauczycieli przyznało, że uwzględniło wnioski: opracowując program wspierający
dziecko - zajęcia indywidualne; dostosowując wymagania, przeznaczając dodatkowy czas
na zagadnienie słabo opanowane; planując pracę indywidualną z dzieckiem; planując
ćwiczenie i doskonalenie umiejętności; wprowadzając zmiany do planu nauczania lub
korekty w kolejnych jednostkach lekcyjnych; kładąc większy nacisk na umiejętności, które
6
wypadły słabo na sprawdzianie; planując zajęcia utrwalające wiedzę oraz pracę w
zespołach wyrównawczych.
 Ponadto nauczyciele tworząc plan wychowawczy dla klasy na dany rok szkolny
uwzględniają wnioski i wskazówki do pracy przedstawione na posiedzeniach Rady
Pedagogicznej.
W ewaluacji wykorzystania współdziałania nauczycieli w doskonaleniu zachodzących
procesów edukacyjnych sformułowano następujący problem badawczy:
8. Jakie korzyści płyną ze współdziałania nauczycieli?
Ankietowani nauczyciele na pytanie Czy Pana/Pani zdaniem współpraca nauczycieli
wpływa na lepsze wyniki kształcenia? odpowiedzieli następująco:
21 badanych nauczycieli tj. 87,5%, stwierdziło, że współpraca wpływa na lepsze wyniki
kształcenia. Tylko 3 nauczycieli tj. 12,5% badanych odpowiedziało „raczej tak”.
Jako przykłady podniesienia, jakości pracy szkoły podawano:






Lepsze wyniki w nauce
Udział w konkursach
Praca z uczniem w ramach PPP
Lekcje otwarte
Udział uczniów w kołach zainteresowań
Wspólne rozwiązywanie problemów.
Dyrekcja jako przykłady podniesienia jakości pracy szkoły podała:
 Dokonywanie analiz i formułowanie wniosków do dalszej pracy z zespołami klasowymi
i poszczególnymi uczniami.
 Podniesienie wyników nauczania.
 Organizację imprez i uroczystości szkolnych.
 Dzielenie się wiedzą z nauczycielami stażystami.
Uczniowie i rodzice stwierdzili, że dzięki współpracy nauczycieli i planowaniu, szkoła lepiej
funkcjonuje.
Z analizy ankiety wynika również, że zmiany dotyczące przebiegu procesów edukacyjnych
następują w wyniku wspólnych ustaleń między nauczycielami – tak stwierdza 100%
nauczycieli.
9. Jakie efekty współpracy zespołowej są widoczne w praktyce szkolnej ?
Ankietowani nauczyciele zauważyli następujące efekty współdziałania:




Ustalenie kalendarza imprez i uroczystości szkolnych na dany rok szkolny – 19 (79%)
Realizacja wniosków z diagnozy – 19 (79%)
Realizacja wniosków z egzaminów próbnych i końcowych – 18 (75%)
Ustalenie konkursów – 18 (75%)
7
 Opracowanie dokumentów dla uczniów wymagających wsparcia w ramach PPP – 17
(71%)
 Ustalenie kalendarza wycieczek na dany rok szkolny – 17(71%)
 Zmiany w statucie – 16 (67%)
 Zmiana programu i podręcznika z przedmiotu – 13 (54%)
 Zmiany w PSO - 12 (50%)
 Rozkład godzin z danego przedmiotu na 3-letni cykl kształcenia – 10 (42%)
 Omawianie lektur w poszczególnych klasach – 9 (38%)
 Podział na grupy – 6 (25%)
Pani dyrektor potwierdziła efekty współpracy wymienione przez nauczycieli.
Efekty w pracy szkoły dostrzegają również uczniowie i przedstawiciele rodziców.
Na podstawie analizy zapisów z posiedzeń Rady Pedagogicznej, posiedzeń zespołów oraz
strony internetowej szkoły stwierdzono, że:
 uczniowie mają okazję poszerzyć swoją wiedzę o otaczającym świecie poprzez
ujednolicony przez nauczycieli przekaz informacji, uzyskują poczucie ciągłości wiedzy,
logicznych połączeń pomiędzy przedmiotami,
 uczniowie mają okazje wykazać się możliwościami i umiejętnościami w różnego rodzaju
konkursach i uroczystościach szkolnych,
 po analizie wyników sprawdzianu nauczyciele wysuwają wnioski do dalszej pracy służące
zwiększeniu efektywności kształcenia,
 nauczyciele współdziałają ze sobą w przygotowaniu imprez szkolnych,
 promują szkołę w środowisku informują o organizowanych wyjazdach, spotkaniach, dzielą
się sukcesami uczniów osiągniętych w konkursach szkolnych i międzyszkolnych.
Innym sposobem pozyskania informacji na temat ewaluowanego wymagania było
przeprowadzenie wywiadu z dyrektorem szkoły. Uzyskano następujące odpowiedzi i wyniki:
Pytanie kwestionariusza : Jak ocenia Pani współpracę nauczycieli?
Odpowiedź: Współpraca nauczycieli w zespołach przedmiotowych przebiega
systematycznie, choć nie wszyscy członkowie zespołów w jednakowym stopniu angażują się
w realizację planów pracy opracowanych na dany rok szkolny.
Czynniki sprzyjające współpracy nauczycieli:






praca w małych zespołach,
wspólny cel,
motywacja do działania,
dobra organizacja pracy w zespole,
przyjęcie odpowiedzialności za powierzone role,
dysponowanie czasem.
Czynniki utrudniające współpracę:
 duży zespół,
8





dwa oddalone od siebie budynki,
różne godziny pracy nauczycieli,
wielość zajęć obowiązkowych i pozalekcyjnych,
małe zaangażowanie w pracę zespołu wszystkich jego członków,
brak możliwości koordynacji częstych spotkań wszystkich członków zespołu.
Pytanie: W jaki sposób nauczyciele wspierają się w organizacji i realizacji procesów
edukacyjnych?
Odpowiedź: Nauczyciele wspólnie opracowują testy sprawdzające wiedzę i umiejętności
uczniów, dokonują analizy wyników przeprowadzanych sprawdzianów (sprawdzian próbny,
sprawdziany półroczne i roczne), przygotowują uroczystości i święta szkolne itp.
Nauczyciele aktywnie uczestniczą w Wewnątrzszkolnym Doskonaleniu Nauczycieli. Dzielą
się wiedzą i doświadczeniem, pełniąc funkcję opiekuna stażu dla nauczyciela stażysty
i kontraktowego, a także opiekuna praktyk studenckich.
Pytanie: Czy i w jakim stopniu nauczyciele wykorzystują w swojej działalności
dydaktyczno - wychowawczej wnioski wypływające ze współpracy?
Odpowiedź: Nauczyciele wspólnie analizują wyniki przeprowadzonych sprawdzianów
(sprawdzian próbny, sprawdziany półroczne i roczne). Współpraca nauczycieli sprzyja
poprawie efektywności nauczania, pozwala na ujednolicenie wymagań wobec uczniów.
Nauczyciele przedmiotów współpracują z nauczycielami rewalidacji prowadzącymi zajęcia
surdopedagogiczne i tyflopedagogiczne z uczniami posiadającymi orzeczenie do kształcenia
specjalnego i uczniami objętymi nauczaniem indywidualnym.
Efekty pracy zespołowej w praktyce szkolnej:




wysoki wskaźnik uczniów promowanych,
aktywizacja nauczycieli,
wymiana wiedzy i doświadczeń nauczycieli,
poprawa jakości nauczania.
Wnioski z ewaluacji wewnętrznej:
MOCNE STRONY SZKOŁY
1.
2.
3.
4.
Nauczyciele współpracują ze sobą w różnych zespołach.
Preferowaną formą współpracy są małe zespoły.
Nauczyciele wspierają się i współdziałają w organizacji i analizie procesów
edukacyjnych. Współpraca ta dotyczy wymiany doświadczeń zawodowych, doskonalenia
warsztatu pracy, wskazówek do pracy z uczniem zwłaszcza objętym pomocą
psychologiczno-pedagogiczną, wyboru szkolnego zestawu programów i podręczników,
organizacji wycieczek, imprez szkolnych i środowiskowych, warsztatów i szkoleń.
Analiza wyników kształcenia dokonywana jest poprzez: sprawdziany, obserwację
uczniów, testy, konkursy, prace domowe, projekty.
9
5.
6.
7.
Wnioski z analiz przedstawiane są na posiedzeniach Rady Pedagogicznej
podsumowujących pracę szkoły po każdym semestrze.
Wszyscy nauczyciele w swojej pracy wykorzystują wnioski wypływające z analizy
procesów edukacyjnych poprzez opracowanie planów wynikowych oraz stosowanie
nowych, efektywniejszych form pracy.
Nauczyciele aktywnie uczestniczą w Wewnątrzszkolnym Doskonaleniu Nauczycieli.
WNIOSEK
Na podstawie przeprowadzonej ewaluacji należy stwierdzić, iż nauczyciele w naszej
szkole pomimo różnego rodzaju utrudnień organizacyjnych współdziałają ze sobą
i wspierają się w działaniach edukacyjnych współpracują w planowaniu i realizowaniu
procesów edukacyjnych i wychowawczych, co korzystnie wpływa na podniesienie jakości
pracy szkoły oraz na rozwój uczniów. Każdy z nauczycieli pracuje w kilku zespołach.
Większość wykazuje się dużą aktywnością, przynoszącą konkretne rezultaty.
10