Pokojowa Nagroda Nobla

PokojowaNagrodaNobla
NAGRODANOBLA
najbardziej prestiŜowe międzynarodowe wyróŜnienie przyznawane corocznie od 1901 za wybitne osiągnięcia
w 3 dziedzinach nauki (fizyce, chemii oraz fizjologii i medycynie), w literaturze (Nobla nagroda literacka) i za zasługi
dla zbliŜenia między narodami (tzw. pokojowa n.N.); od 1969 przyznawana jest ponadto nagroda w dziedzinie
ekonomii; idea nagrody i fundusze na nią (aktualnie wys. n.N. wynosi ok. 1,1 mln dol.) pochodzą od A. Nobla,
który w testamencie powołał specjalną fundację szwedzko-norweską zajmującą się sprawami organizacyjnymi
i finansowymi; ); o wyborze laureatów decydują: w dziedzinie fizyki i chemii - Królewska Szwedzka Akademia Nauk,
w dziedzinie fizjologii i medycyny - Karoliński Instytut Chirurgiczno-Medyczny w Sztokholmie, w dziedzinie literatury Akademia Szwedzka (Literacka Nagroda Nobla), nagrodę pokojową przyznaje 5-osobowy komitet wybierany
przez parlament norweski, Storting; krajowe komitety noblowskie rekomendują swe kandydatury powyŜszym
instytucjom, które na specjalnym zgromadzeniu w tajnym trybie podejmują ostateczną decyzję (bardziej
skomplikowana jest procedura przyznawania nagrody w dziedzinie ekonomii); ceremonia wręczenia nagród odbywa
się zawsze 10 grudnia (w rocznicę śmierci Nobla), dyplomy i medale wręcza król Szwecji, w uroczystości
bierze udział ok. 2000 osób, w bankiecie z tej okazji organizowanym w Błękitnej Sali sztokholmskiego ratusza
ok. 1500, w tym 250 studentów wyłanianych poprzez losowanie; nagroda pokojowa wręczana jest w tym samym
terminie w Oslo przez króla Norwegii, w obecności członków parlamentu; zwyczajowo następnego dnia laureaci
wszystkich
nagród
wygłaszają
uroczyste
wykłady;
dotychczas
n.N.
otrzymało
sześcioro
Polaków
(dwukrotnie M. Skłodowska-Curie - 1903 i 1911, H. Sienkiewicz 1905, Wł. Reymont 1924, Cz. Miłosz 1980,
L. Wałęsa 1983, W. Szymborska 1996) i kilkanaście osób z pol. korzeniami.
Źródło: www.encyklopedia.interia.pl
Alfred Nobel (1833-1896),
szwedzki potentat przemysłowy,
wynalazca dynamitu,
to człowiek, który ufundował
Pokojową Nagrodę Nobla.
Medal Pokojowej Nagrody Nobla jest odlany z pełnego złota.
Został zaprojektowany przez znanego norweskiego rzeźbiarza Gustava Vigelanada.
Czoło medalu przedstawia postać Alfreda Nobla.
Napisy są podobne jak na innych medalach.
Odwrotna strona medalu przedstawia grupę trzech męŜczyzn
w przyjacielskim uścisku. Umieszczony tu napis głosi: „Pro pace
et fraternitate gentium", który moŜna przetłumaczyć jako
„Za pokój i braterstwo ludzi". Na krawędzi medalu umieszczono
napis Prix Nobel de la Paix, rok przyznania nagrody i nazwisko
laureata.
Opracowanie: Norweski Instytut Nobla www.amb-norwegia.pl/policy/peace/prize/prize.htm