CH OC CH CH CH - LOGIM.EDU.GORZOW.PL :: Strona Główna

LCH 1 Zajęcia nr 16
Produkty destylacji ropy naftowej.
1. Zastosowanie produktów destylacji ropy naftowej:
a. Gaz rafineryjny ma bardzo ograniczone zastosowanie ponieważ z reguły jest go
bardzo mało, razem z lekką niskowrzącą benzyną (eter naftowy) służy do różnych
syntez w przemyśle chemicznym;
b. Benzyna – zawiera węglowodory od 5 do 10 atomów węgla w cząsteczce, ma
zastosowanie jako paliwo do silników o zapłonie iskrowym a także jako
rozpuszczalnik;
c. Nafta – paliwo do silników odrzutowych,
d. Olej napędowy – paliwo do silników wysokoprężnych;
e. Mazut – mazista pozostałośd po destylacji – destylacja pod obniżonym ciśnieniem, co
prowadzi do otrzymania oleju opałowego, smarów, parafiny, wazeliny i asfaltu;
2. Benzyna – jeden z najważniejszych produktów przerobu ropy naftowej jest mieszaniną wielu
różnych węglowodorów, w związku z tym że bardzo trudno byłoby porównad jakośd benzyny
pochodzącej od różnych producentów na podstawie jej składu. Jakośd benzyny określa się na
podstawie jej charakterystyki spalania – a konkretnie liczby oktanowej.
a. Liczba oktanowa – jest miarą odporności benzyny na tzw. spalanie detonacyjne
(samozapłon pod wpływem gorących ścian silnika zamiast pod wpływem iskry).
b. Wyznaczanie liczby oktanowej - przez porównanie spalania benzyny ze spalaniem
wzorca w specjalnie spreparowanym silniku pomiarowym. jako wzorce przyjęto:
n-heptan
2,2,4-trimetylopentan (izooktan)
c.
LO =0
LO = 100
Jeżeli benzyna ma LO= 98 tzn., że ma taką szybkośd spalania jak mieszanina
zawierająca 98% izooktanu i 2 % n-heptanu.
LO 95 – oznacza że benzyna ma taką szybkośd spalania jak mieszanina składająca się
z 95% izooktanu i 5% n-heptanu.
d. Antydetonatory – środki przeciwstukowe, poprawiają liczbę oktanową benzyny.
Kiedyś był to tetraetyloołów (Pb(C2H5)4), ale z uwagi na potrzebę ochrony środowiska
związek ten w benzynie bezołowiowej zastąpiono eterem metylowo-t-butylowym
(MTBE)
CH3
H3C
O
C
CH3
CH3
3. Przerób produktów destylacji ropy naftowej.
a. Kraking – pozwala na otrzymanie benzyny z wyższych frakcji (nafty, olejów, mazutu) –
proces polega na zjawisku rozpadu długich łaocuchów węglowych na mniejsze
fragmenty pod wpływem temperatury (ok. 500ºC) i podwyższonego ciśnienia.
b. Reforming - proces ten prowadzi się wraz z procesem krakingu (tzw. kraking
katalityczny) ma na celu poprawienie LO paliwa w temperaturze ok. 400ºC i pod
wpływem katalizatorów następuje izomeryzacja, cyklizacja i aromatyzacja prostych
łaocuchów:
CH3
izomeryzacja
H3C
CH2
CH3
C
CH3
2,2-dimetylobutan LO = 102
C6H14
LO=25
Cyklizacja
aromatyzacja
-H2
-3H2
Cykloheksan
LO=83
benzen
LO = 100
Cyklizacja
CH3
-H2
Metylocyklopentan
LO = 91