Obecne przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS umożliwiają

Obecne przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS umożliwiają przejście na
wcześniejszą emeryturę osobom pracującym w szkodliwych warunkach, które przystąpiły do
Otwartego Funduszu Emerytalnego. Muszą jedynie z niego wystąpić. Uprawnienie takie dają
im przepisy, które są ważne do końca 2008 r. Od nowego roku będzie można się ubiegać o
wcześniejszą emeryturę np. na podstawie art. 184 ustawy. Ten jednak nie przewiduje
możliwości wypisania się z OFE. Zmian w tym zakresie nie zawiera także zaproponowana
przez resort pracy nowelizacja ustawy. Osoby urodzone pomiędzy 1949 r. a 1968 r. mają
prawo przejść na emeryturą w obniżonym wieku, jeżeli: nie przystąpiły do otwartego
funduszu emerytalnego albo złożyły wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na
rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu
państwa oraz spełniają warunki wymagane do uzyskania wcześniejszej emerytury nie później
niż do 31 grudnia 2008 r. Warunki takie jak wiek czy staż emerytalny (a w tym liczba lat
wykonywania prac w szczególnych warunkach), ubezpieczony musi spełniać do 31 grudnia
2008 r. W przypadku mężczyzn wiek emerytalny co do zasady wynosi w tym przypadku 25
lat pracy, a w przypadku kobiet 20. Powyższe nie oznacza jednak, że od 2009 r. pracownicy
urodzeni po 31 grudnia 1948 r., którzy do końca 2008 r. nie osiągnęli wieku emerytalnego,
nie będą mogli przechodzić na wcześniejszą emeryturę. Umożliwi im to bowiem art. 184
ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Przepis ten wskazuje, że ubezpieczonym urodzonym
po 1948 r. przysługuje wcześniejsza emerytura, jeżeli w dniu 1 stycznia 1999 r. osiągnęli:
okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym
w przepisach dotychczasowych (z reguły 15 lat) do nabycia prawa do emerytury w wieku
niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz okres składkowy i nieskładkowy w
wymiarze minimum 25 lat dla mężczyzn i 20 lat dla kobiet. Emerytura taka przysługuje pod
warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego oraz rozwiązania stosunku
pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem. Z powyższego przepisu zatem
nie będą mogły skorzystać osoby, które zapisały się do OFE.
Zdaniem eksperta ...
Szymon Zych z Kancelarii Krawczyk i Wspólnicy wskazał, że „osoby pracujące w
szczególnych warunkach, które są zapisane do otwartego funduszu emerytalnego mogą na
podstawie obecnych przepisów przechodzić na wcześniejszą emeryturę. Podstawę prawną
stanowi art. 46 ust. 1 w zw. z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2004 r. Nr 39 poz. 353 z
późn. zm.). Wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki (dotyczące
wymaganego stażu pracy i osiągnięcia obniżonego wieku), na podstawie których przysługuje
prawo do wcześniejszej emerytury, ustala się na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z
dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w
szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8 poz. 43 ze
zm.). W wykazach A i B stanowiących załącznik do powołanego rozporządzenia wymienione
są rodzaje prac w szczególnych warunkach. Natomiast szczegółowy wykaz stanowisk prac w
szczególnych warunkach zawarty jest w zarządzeniach resortowych wydanych przez
właściwych ministrów, kierowników urzędów centralnych oraz centralne związki
spółdzielcze. Warunkami uzyskania uprawnienia do przejścia na wcześniejszą emeryturę są:
1) złożenie wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym
funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa; 2)
spełnienie warunków do uzyskania emerytury określonych w tych przepisach do dnia 31
grudnia 2008 r. Dla osób pracujących w szczególnych warunkach urodzonych po dniu 31
grudnia 1948 r. posiadających okresy pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym
charakterze istnieje jeszcze jedna możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę, wynikająca
z przepisu art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli wymienione osoby na dzień 1
stycznia 1999 r. posiadały okres składkowy i nieskładkowy wynoszący dla kobiet co najmniej
20 lat, a dla mężczyzn 25 lat i w tym co najmniej 15-letni (10-letni) okres pracy w
szczególnych warunkach to wówczas mogą przejść na wcześniejszą emeryturę po osiągnięciu
obniżonego wieku emerytalnego także po zakończeniu 2008 r. Osoby te są zobligowane do
złożenie wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu
emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na dochody budżetu
państwa oraz rozwiązać stosunek pracy, jeżeli są pracownikami. Dopuszczalność przejścia na
wcześniejszą emeryturę na podstawie art. 46 ust. 1 w zw. z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia
1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na warunkach
określonych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku
emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym
charakterze powinny być spełnione do dnia 31 grudnia 2008 r., ponieważ taki termin został
oznaczony w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych. Spełnienie tych warunków po tej dacie nie daje uprawnienia do
przejścia na wcześniejszą emeryturę. Wniosek o wcześniejszą emeryturę może zostać
zgłoszony po dniu 31 grudnia 2008 r., jednak nie później niż przed dniem ukończenia przez
kobietę 60 lat. Po zakończeniu 2008 r. nadal będzie istniała możliwość przejścia na
wcześniejszą emeryturę dla osób, które na dzień 1 stycznia 1999 r. posiadały okres składkowy
i nieskładkowy wynoszący dla kobiet co najmniej 20 lat, a dla mężczyzn 25 lat i w tym co
najmniej 15-letni (10-letni) okres pracy w szczególnych warunkach.