Dlaczego testament sporządzony przez not[...]

Darmowy felieton planowaniespadkowe.pl tm
Dlaczego testament sporządzony przez notariusza lepiej zabezpieczy interesy
moje i mojej rodziny?
dr Marek Leśniak
Czym właściwie jest testament?
Testament jest jednostronną czynnością prawną osoby fizycznej, która dysponuje
swoim majątkiem na wypadek śmierci – takiej odpowiedzi na to pytanie możemy spodziewać się
od prawnika. Jak rozumieć to zdanie ma jednak człowiek, który nie posiada wykształcenia
prawniczego, a pragnie zabezpieczyć interesy swoich bliskich na wypadek śmierci? Testament to
swego rodzaju decyzja dotycząca tego, kto i w jaki sposób będzie cieszył się z pozostawionego
przez nas majątku lub odpowiadał za jego brak. Decyzja, którą podjąć powinniśmy w pełni
świadomie i w sposób bezpieczny. Decyzja, która silnie wpłynie na życie naszych bliskich. Jest to
zatem czynność, która wymaga od nas rozsądku i troski o najbliższych i ich interesy. Jest to też
przede wszystkim decyzja, którą powinniśmy podjąć w taki sposób, żeby nasza wola i jej
wykonanie było zagwarantowane w bezpieczny i pewny sposób.
Jak można sporządzić testament?
Istnieją trzy sposoby sporządzania testamentów. Pierwszym, najłatwiejszym do
sporządzenia jest testament własnoręczny. Testator, czyli osoba, która wyraża w testamencie
swoją ostatnią wolę potrzebuje do sporządzenia takiego dokumentu jedynie kartki i długopisu.
Całość takiego dokumentu musi zostać napisana odręcznie, opatrzona datą i podpisem, a później
bezpiecznie przechowana aż do chwili śmierci spadkodawcy.
Najrzadziej spotykaną formą sporządzania testamentu jest tzw. testament allograficzny
– czyli taki, przy którym testator składa oświadczenie w obecności odpowiedniej rangi urzędnika i
dwojga świadków. Wadą takiej formy testamentu jest fakt, że często sporządzana jest ona w
sposób nieprawidłowy – przy braku odpowiedniej ilości świadków czy też uczestnictwie
niewłaściwego urzędnika.
Trzecim, najpewniejszym sposobem sporządzania testamentu jest testament
notarialny. Testator decyduje w nim o tym, co stanie się z jego majątkiem w obecności
wykształconego, profesjonalnego doradcy, jakim jest notariusz. Liczyć więc może na jego wiedzę i
kompetencję oraz pewność realizacji wskazanych dyspozycji dotyczących majątku. Notariusz ma
obowiązek zweryfikować tożsamość osoby, która składa oświadczenie oraz jej zdolność do
COPYRIGHTS © PLANOWANIESPADKOWE.PL 2013
________________________________________________________________________________________________________________________
www.planowaniespadkowe.pl
e-mail: [email protected]
STR. 1
Darmowy felieton planowaniespadkowe.pl tm
podejmowania takich decyzji – czyli jej zdolność testowania, w szczególności weryfikuje czy
testator nie jest przymuszony do sporządzenia testamentu oraz czy nie występują okoliczności
wyłączające zdolność do czynności prawnych. W związku z tym testament sporządzony u
notariusza ma niewątpliwą zaletę przy ewentualnych późniejszych próbach jego obalenia przez
pominiętych spadkobierców. Notariusz z pewnością zadba o to, żeby wola testatora wyrażona była
jak najdokładniej, zgodnie z prawem, bez postanowień, które okazać by się mogły nieważne.
Ponadto, przy sporządzeniu testamentu notarialnego eliminuje się praktycznie do zera ryzyko, że
testament zostanie zniszczony lub zaginie. Notariusz bowiem ma obowiązek przechowywania w
bezpiecznych warunkach wszystkich aktów notarialnych, w tym testamentów, które podpisywane
są przy jego udziale.
Jakie inne możliwości daje testament notarialny?
Testament notarialny, jako akt sporządzany w profesjonalny sposób niesie za sobą
również dalsze korzyści, których nie sposób uzyskać przy sporządzaniu testamentu w innej formie.
Dotychczas, nawet po sporządzeniu testamentu w formie aktu notarialnego, bardzo trudno było
spadkobiercom uzyskać do niego dostęp. Często spadkobiercy nie wiedzą nawet o tym, że taki akt
istnieje. Nie mają również wiedzy na temat tego, w której kancelarii notarialnej jest on
przechowywany. Do tej pory wyszukiwanie konkretnego testamentu notarialnego było
długotrwałe i żmudne, z tego względu, iż poszukiwany testament mógł zostać sporządzony w
dowolnej kancelarii notarialnej na terenie całego kraju. Uzyskując odpowiedź jednej z kancelarii o
braku poszukiwanego przez nas testamentu, pozostaje do sprawdzenia jeszcze kilka tysięcy innych
biur notarialnych. Żeby uniknąć takich problemów stworzony został Notarialny Rejestr
Testamentów. Jest to rozwiązanie stosowane z powodzeniem w wielu krajach. Wzmaga on
poczucie pewności, że testament zostanie ujawniony bez opóźnienia, nie zaginie ani nie zostanie
zniszczony. Przedmiotem wpisu w Rejestrze Testamentów może być testament notarialny oraz
testament własnoręczny, jednakże ten drugi tylko w przypadku, gdy zostanie on przekazany
notariuszowi na przechowanie.
Wpis do rejestru testamentów dokonywany jest dobrowolnie i bezpłatnie przez
notariusza i UWAGA – wpis w rejestrze testamentów pozostaje niejawny za życia testatora. Dzięki
temu, spadkobierca ma pewność, że żadna osoba z wyjątkiem notariusza nie pozna jej woli. Za
życia testatora nikt nie może sprawdzić, czy sporządził on testament. Natomiast po śmierci
testatora jego spadkobiercy okazując akt zgonu mogą, za pośrednictwem dowolnego notariusza,
poszukiwać testamentu oraz ustalić kancelarię, w której przechowywany jest taki akt. Warto
również wiedzieć, że w Rejestrze Testamentów nie ujawnia się treści testamentu, a jedynie
miejsce jego przechowywania, co jednak już samo w sobie ułatwia i przyśpiesza całe postępowanie
związane z poszukiwaniem testamentu, gdyż udając się do najbliższego notariusza możemy szukać
testamentu znajdującego się w dowolnym biurze notarialnym w Polsce. Utworzenie Notarialnego
Rejestru Testamentów jest więc przemyślanym i sprawdzonym rozwiązaniem rozwiewającym
troski osób sporządzających testament, aby po ich śmierci informacja o tym, że sporządzili
testament dotarła do spadkobierców, a sam testament nie został zniszczony lub nie zaginął.
Szczególnie z uwagi na fakt, że wpis do Rejestru Testamentów jest bezpłatny, a testator w każdej
chwili może zażądać usunięcia testamentu z Rejestru.
COPYRIGHTS © PLANOWANIESPADKOWE.PL 2013
________________________________________________________________________________________________________________________
www.planowaniespadkowe.pl
e-mail: [email protected]
STR. 2
Darmowy felieton planowaniespadkowe.pl tm
Pamiętajmy, że testament sporządzony przez nas, ale później nieodnaleziony, to
testament w praktyce nieistniejący.
Istnienie i funkcjonowanie w Polsce Notarialnego Rejestru Testamentów, choć
stosunkowo krótkie, stanowi ogromne ułatwienie dla potencjalnych spadkobierców oraz
gwarancję spełnienia woli testatora.
Czy można w testamencie przekazać konkretną rzecz?
Częstą wątpliwością pojawiającą się u osób, które sporządzają testament jest
możliwość przekazania w testamencie konkretnych przedmiotów z majątku testatora np. domu czy
samochodu. Jedynym znanym w polskim prawie sposobem na takie konkretne rozrządzenia
(dyspozycje) jest zapis windykacyjny. Jest to rodzaj zapisu dopuszczalny tylko w testamencie
notarialnym. Umożliwia przekazanie konkretnie oznaczonemu spadkobiercy określonych kategorii
rzeczy. Pamiętajmy więc, że jeśli chcemy po śmierci przekazać danej osobie konkretny przedmiot,
np.: mieszkanie, samochód, obraz, meble itd., to jest to możliwe tylko w testamencie
sporządzonym przez notariusza.
Opracował: dr Marek Leśniak, notariusz we Wrocławiu
Nota prawna:
Darmowa publikacja dostarczona przez planowaniespadkowe.pltm
Copyrights by planowaniespadkowe.pltm and Marek Leśniak, 2013 r.
Wydawca: portal planowaniespadkowe.pltm
źródło: www.planowaniespadkowe.pl
e-mail: [email protected]
Niniejsza publikacja może być kopiowana wyłącznie w całości oraz rozprowadzana z zachowaniem formy dostarczonej przez Wydawcę. Bez
pisemnej zgody Wydawcy zabrania się: dokonywania jakichkolwiek zmian w treści publikacji oraz odsprzedaży ani wykorzystywania jej w celach
zarobkowych.
Wszelkie prawa zastrzeżone. All rights reserved.
Portal planowaniespadkowe.pltm oraz Autor publikacji dołożyli wszelkich starań, aby zawarte w niej informacje były rzetelne i zgodne z prawdą. Nie
biorą jednakże odpowiedzialności za ich dalsze wykorzystywanie oraz ewentualne szkody wynikłe z tego wynikłe. Treść publikacji nie stanowi i może
być traktowana jako porady prawne, podatkowe, finansowe czy jakiekolwiek inne, zastosowane wprost, bez indywidualnej konsultacji oraz oceny
konkretnej sytuacji.
COPYRIGHTS © PLANOWANIESPADKOWE.PL 2013
________________________________________________________________________________________________________________________
www.planowaniespadkowe.pl
e-mail: [email protected]
STR. 3