tutaj - WordPress.com

 Nazwa Projektu:
Rewaloryzacja Zespołu Opactwa Cystersów wraz z otoczeniem
w Krzeszowie – etap II
Nazwa beneficjenta:
Diecezja Legnicka
Całkowita wartość Projektu: 26 337 100,00 PLN
Wartość dofinansowania:
22 210 245,00 PLN
Źródło finansowania
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Nazwa programu:
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
Działanie:
Działanie 11.1 Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego
o znaczeniu ponadregionalnym
Priorytet:
XI - Kultura i dziedzictwo kulturowe
Termin realizacji Projektu:
2008-2012
Strona internetowa:
http://www.pois.gov.pl
Opis przedmiotu Projektu
Zespół pocysterskiego opactwa w Krzeszowie, zwany europejską perłą baroku, uznany został przez
Prezydenta RP za Pomnik Historii. Zespół jest częścią Europejskiego Szlaku Cystersów, który powstał
decyzją Rady Europy.
Kompleks obejmuje nie tylko unikalną zarówno pod względem artystycznym, historycznym, jak
i teologicznym bazylikę pw. Wniebowzięcia NMP, ale również wyjątkowe obiekty towarzyszące takie
jak: kościół bracki pw. św. Józefa, klasztor i zabudowania opactwa wraz z zabytkowym ogrodem,
Kalwarię Krzeszowska - odwzorowującą topografię jerozolimskiej drogi krzyżowej, replikę Grobu
Pańskiego, mauzoleum średniowiecznych władców tych ziem - Piastów Śląskich, drewniany opacki
letni pałac na wodzie.
Obok bezcennych zabytków architektury, w kompleksie krzeszowskim znajdujemy setki zabytków
ruchomych, z Ikoną Matki Bożej Łaskawej – najstarszym europejskim przedstawieniem Bogarodzicy,
barkowymi polichromiami Wilhelma Willmanna – nazywanego „Śląskim Rembrandtem” i Jerzego
Wilhelma Neunhertza, czy unikatowym w skali europejskiej instrumentem muzycznym - dziełem
organomistrza Michela Englera.
Ale nie tylko bogactwo arcydzieł architektury, malarstwa czy organomistrzostwa stanowi
o wyjątkowości opactwa w Krzeszowie. Stanowiło ono przez wiele wieków ważny ośrodek życia
religijnego, jako centrum kultu religijnego. W różnych okresach historii był to również znaczący
i niezwykle prężny ośrodek gospodarczy, kulturalny i artystyczny. Ze względu na położenie, zawiłą
historię tych ziem, opactwo jest sanktuarium trzech narodów: niemieckiego, czeskiego oraz polskiego.
Diecezja Legnicka, zdając sobie sprawę ze znaczenia i unikatowości opactwa, niezmiennie od 15 lat
znacznym nakładem sił i środków stara się przywrócić dawny blask obiektom opactwa. Położenie
z dala od ówczesnych traktów, sprawiło, że opactwo szczęśliwie uniknęło pożogi ostatniej wojny.
Jednakże przysłowiowy ząb czasu odcisnął swoje piętno na tym bezcennym kompleksie.
Z chwilą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej pojawiły się nowe możliwości finansowania
projektów ukierunkowanych na ratowanie najcenniejszych zabytków dziedzictwa kulturowego.
Korzystając z tej szansy przygotowaliśmy długofalowy program przywracania dawnej świetności
budynków oraz wyposażenia i innych zabytków ruchomych Sanktuarium Krzeszowskiego.
Sporządzony w oparciu o ten program Projekt nazwaliśmy ”Rewaloryzacja Zespołu Opactwa
Cystersów wraz z otoczeniem w Krzeszowie”
Ogromny zakres prac do wykonania w ramach ww. Projektu, a co za tym idzie bardzo duże koszty ich
realizacji, zdecydowały o jego podziale na kilka etapów.
Etap I, który zrealizowano w latach 2006 – 2008, osiągnął wartość blisko 15 mln zł, w tym
dofinansowanie z funduszy europejskich w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego
Rozwoju Regionalnego wyniosło 9,5 mln zł.. Pozyskane w ten sposób fundusze i środki własne
Diecezji oraz wsparcie finansowe innych instytucji jak np. Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa
Narodowego, KGHM Polska Miedź S.A. pozwoliły na zrealizowanie prac, które zaowocowały
wykonaniem konserwacji znaczącej części barokowych polichromii, organów Michaela Englera oraz
renowacji stolarki okiennej i elewacji budynku klasztornego. Ponadto adaptowano i wyposażono część
pomieszczeń klasztornych na centrum konferencyjne oraz pokoje gościnne. Zrewaloryzowano również
otoczenie opactwa.
Cele Projektu
Kontynuując rozpoczęte dzieło Diecezja Legnicka podjęła się realizacji kolejnego Projektu
pn. „Rewaloryzacja Zespołu Opactwa Cystersów wraz z otoczeniem w Krzeszowie – etap II”.
Cel główny Projektu:
„Odbudowa, zachowanie i efektywne wykorzystanie dziedzictwa kulturalnego
o znaczeniu ponadregionalnym – Zespołu Opactwa Cysterskiego w Krzeszowie.”
Cele szczegółowe:
 rewaloryzacja, konserwacja, renowacja, restauracja, zachowanie obiektów wpisanych do rejestru
zabytków wraz z otoczeniem,
 adaptacja obiektów na cele kulturalne i zakup trwałego wyposażenia do prowadzenia działalności
kulturalnej w tych obiektach,
 zabezpieczenie zabytków przed kradzieżą i zniszczeniem,
 konserwacja zabytków ruchomych.
Efekty realizacji Projektu
W ramach Projektu zostaną wykonane prace konserwatorskie w bazylice pw,. Wniebowzięcia NMP
(polichromie ścienne, sztukaterie, marmoryzacje i nagrobki w Mauzoleum Piastów, kamienne
okładziny i rzeźby elewacji, elementy kamienne bramy na cmentarz, wyposażenie, w tym: ambona,
stalle, ołtarze, ławki, meble intarsjowane, obrazy) oraz kościoła pw. św. Józefa (wyposażenie, w tym:
dekoracje sztukatorskie, ławki, obrazy, meble w zakrystii).
Planowane są również roboty remontowe dachów, elewacji, stolarki okiennej i drzwiowej, instalacji
elektrycznych i nagłośnieniowych a także instalacji sygnalizacji pożaru i przeciwwłamaniowej.
Ważnym elementem zakładanych działań jest adaptacja i wyposażenie części pomieszczeń Domu
Opata na sale ekspozycyjne będące miejscem prezentacji ogromnej liczby zabytków ruchomych
opactwa.
Ponadto przewiduje się wprowadzenie nowoczesnej obsługi ruchu turystycznego opartej o system
audioprzewodników (audioguide), tj. urządzeń do indywidualnego zwiedzania opactwa. Turysta,
pielgrzym będzie miał możliwość wyboru jednego z kilku języków, co automatycznie przełoży się na
wzrost dostępności obiektów zabytkowych dla zagranicznych gości.
Dotychczasowe jak i planowane prace konserwatorskie i remontowe pocysterskiego opactwa
w Krzeszowie tworzą podstawy dla:
 przywrócenia dawnej świetności pocysterskiego opactwa oraz zachowania i przekazania
przyszłym pokoleniom obiektów zabytkowych, które ze względu na ich lokalizację, rangę, wartość
sakralną nie mają swojego odpowiednika w kraju i są unikatowe na skalę europejską,
 uatrakcyjnienia oferty turystycznej w efekcie czego zostanie utrzymany trend wzrostowy liczby
turystów i pielgrzymów z kraju i zagranicy sprzyjający rozwojowi przedsiębiorczości i tworzeniu
nowych miejsc pracy,
 poszerzenia oferty kulturalnej Krzeszowa poprzez angażowanie środowisk artystycznych oraz
innych podmiotów w celu wspólnej organizacji koncertów muzycznych, plenerów malarskich,
wystaw prac współczesnych artystów, warsztatów poświęconych dorobkowi kulturalnemu
opactwa, prezentacji bogatego zbioru zabytków krzeszowskich w uruchomionych salach
wystawienniczych.
Przebieg realizacji Projekt
27 marca 2009r. gościł w Krzeszowie Pan Bogdan Zdrojewski Minister Kultury i Dziedzictwa
Narodowego.
18 maja 2009r. pomiędzy Diecezją Legnicką a Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego została
podpisana umowa o dofinansowanie Projektu ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Ochrona i Środowisko, Priorytet 11 „Kultura
i dziedzictwo kulturowe”, Działanie 11.1 „Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego
o znaczeniu ponadregionalnym”.
21 października 2009r., w trakcie konferencji prasowej w kościele pw. św. Józefa w Krzeszowie,
podpisane zostały umowy z wykonawcami Projektu realizującymi roboty budowlane, prace
konserwatorskie oraz pełniącym funkcję inwestora zastępczego.
Realizacja prac konserwatorskich i robót budowlanych
10.08.2011r. Krzeszów wzbogacił się o system audioprzewodników (audioguide), w tym: o 100 szt.
urządzeń do indywidualnego zwiedzania oraz o 100 szt. odbiorników i 4 nadajniki do
bezprzewodowego oprowadzania grup. Każdy turysta w ramach zwiedzania może wypożyczyć
urządzenie, dzięki któremu usłyszy komentarz do miejsc, w których się znajduje. Przygotowane
wskazówki nawigacyjne poprowadzą zwiedzającego według ustalonych tras i sprawią, że w łatwy
sposób pozna historię naszego sanktuarium. System
jest
dostępny
w
czterech
językach
angielskim, niemieckim i czeskim.
polskim,
25 października 2011r. zakończono realizację robót budowlanych i montażu sytemu nagłośnienia
w bazylice pw. Wniebowzięcia NMP
28 grudnia 2011r. dokonano odbioru prac konserwatorskich
30 grudnia 2011r. zakończono dostawę i montaż wyposażenia sal ekspozycyjnych w Domu Opata
w Krzeszowie, w tym mebli, systemu podwieszania obrazów i oświetlenia oraz kiosku
multimedialnego.
11 lutego 2012r. - w kościele pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Legnicy, odbył się koncert z udziałem Legnickiej Orkiestry Symfonicznej pod dyrekcją Benedykta Księdzyny, Chóru "Madrygał" Legnickiego Centrum Kultury oraz solistki Agnieszki Justyny Szumiało z okazji zakończenia realizacji Projektu.
28 lutego 2012r. odbyła się w Krzeszowie konferencja prasowa dotycząca zakończenia realizacji
Projektu.