Ćwiczenie: Złączka hydrauliczna Strona 4 z 4 www.pkm.pollub.pl

Ćwiczenie: Złączka hydrauliczna
Strona 4 z 4
Problem 1. Model UL
– Dana jest bryła, której rzut aksonometryczny przedstawiono na rysunku 1. Rysunek
przestrzenny dostępny w pliku model_ul.par (strona Katedry PKM
www.pkm.pollub.pl).
Rysunek 1. Bryła UL w rzucie aksonometrycznym
1. Skonstruować rzuty prostokątny danej bryły w podziałce 1:1.
2. W celu ukazania zarysu elementów wewnętrznych bryły na rzucie głównym należy
wykonać przekrój połówkowy (tzw. półprzekrój-półwidok) lub przekrój cząstkowy.
Należy przy tym pamiętać, że:
– w przypadku stosowania przekroju połówkowego na osi symetrii bryły nie
mogą znajdować się żadne krawędzie zarysu zewnętrznego lub
wewnętrznego bryły. W przeciwnym przypadku należy zastosować przekrój
miejscowy,
– przekrój należy umiejscowić po prawej stronie pionowej osi symetrii bryły,
w przypadku gdy oś symetrii bryły ma położenie poziome przekrój należy
narysować pod tą osią,
– dla przekroju cząstkowego oddzielony jest od widoku linią cienką falistą,
– w obszarze zakreskowanym nie może znajdować się żadna krawędź bryły.
www.pkm.pollub.pl
Ćwiczenie: Złączka hydrauliczna
Strona 4 z 4
3. Podać wszystkie wymiary niezbędne do jednoznacznego opisu geometrycznego
kształtu danej bryły.
Uwaga: Przy umiejscawianiu wymiarów na rysunku kierować się następującymi
zasadami:
– zasadą niepodawania wymiarów oczywistych,
– zasadą niepowtarzania wymiarów,
– zasadą grupowania wymiarów.
Ponadto wymiary powinny być umieszczone w taki sposób, aby linie wymiarowe nie
przecinały się z innymi liniami wymiarowymi lub liniami pomocniczymi. Liczby
wymiarowe wpisuje się (o ile jest to możliwe) w połowie długości linii wymiarowej, tuż
nad linią i równolegle do niej.
Informacje pomocnicze:
• zarys bryły rysować linią ciągłą grubą, zgodną z normą PN-ISO 128-24,
• przekrój cząstkowy ma być oddzielony od widoku linią cienką falistą, zaś obszar
przekroju cząstkowego należy zakreskować linią cienką pod kątem 45° oraz ze stałą
podziałką wynoszącą 2 mm,
• osie symetrii rysować linią cienką „z długą kreską i kropką” (— ⋅ — ⋅ — ⋅ —),
zgodną z normą PN-ISO 128-24,
• osie symetrii mogą wystawać poza zarys brył do 5 mm,
• linie cienkie „z długą kreską i kropką” powinny zaczynać się i kończyć kreskami, a
także przecinać się i załamywać kreskami ,
• dla widoków otworów o wymiarach średnicy do 12 mm linie cienki „z długą kreską
i kropką” można zastąpić linią cienką ciągłą , zgodną z normą PN-ISO 128-24,
• linie wymiarowe oraz pomocnicze linie wymiarowe rysować linią cienką ciągłą,
zgodną z normą PN-ISO 128-24;
• liczby i znaki wymiarowe pisać pismem technicznym o wysokości 3,5 mm,
zgodnym z normami: PN-EN ISO 3098–0 : 2002 oraz PN-EN ISO 3098–2 : 2002,
• przestrzegać zasad wymiarowania zgodnych z normami: PN-ISO 129 : 1996 oraz PNISO 129/AK : 1996,
• odległość linii wymiarowej najbliższej zarysowi przedmiotu winna być niemniejsza
niż 10 mm, odległości pomiędzy kolejnymi liniami wymiarowymi — niemniejsza niż
7 mm,
www.pkm.pollub.pl
Ćwiczenie: Złączka hydrauliczna
Strona 4 z 4
Przykładowe rozwiązanie:
W pierwszej kolejności należy określić położenie modelu w globalnym układzie
współrzędnych 0xyz. Kierując się zasadą ograniczenia liczby rzutów niezbędnego do
jednoznacznego zobrazowania i zwymiarowania bryły, przedstawiono ją tylko w rzucie
głównym. W celu ukazania zarysu wewnętrznych elementów bryły, rzut główny jest
w postaci przekroju połówkowego (tzw. półprzekrój- półwidok).
Bryłę zwymiarowano w układzie równoległym. Przyjęte w rozwiązaniu (zob.
rys. 2.) wymiary równoległe określane są względem podstawowej bazy wymiarowej,
którą jest oś symetrii bryły. Należy powiedzieć, że dla danego modelu oś jego symetrii
może mieć położenie pionowe lub poziome. Dodatkowo ze względu na technologię
wykonania, przyjęto traktować dwie płaszczyzny ograniczające bryłę (dolna i górna albo
lewa i prawa) jako lokalne wymiarowe bazy obróbkowe.
Przy wymiarowaniu należy kierować się zasadą dotyczącą rozdzielenia
wymiarów odnoszących się do zarysów wewnętrznych i zewnętrznych. Wymiary
poszczególnych długości zewnętrznych powierzchni walcowych wynikają z kolejności
ich obróbki oraz długości posuwu narzędzia skrawającego. Dotyczy to także długości
poszczególnych stopni otworów walcowych. Długości zewnętrznych powierzchni
walcowych oraz otworów walcowych zwymiarowano względem przyjętych lokalny
wymiarowych baz obróbkowych. Szerokości podcięć (lokalne zmniejszenie średnicy
pomiędzy czopami) zostały zwymiarowane względem powierzchni czołowej czopa
o większej średnicy. Szerokość podcięć wynika z szerokości narzędzia skrawającego.
Ze względu na zasadę niepowtarzania wymiarów długość sześciokątnego
nacięcia na powierzchni bryły przyjęto jako wynikową. Zapobiega to zamknięciu łańcuch
wymiarowego. Wymiar „pod klucz” sześciokąta zwymiarowano na odnośniku.
Średnice zewnętrznych powierzchni walcowych i otworów walcowych oraz
powierzchni nagwintowanych zostały zwymiarowane względem podstawowej bazy
wymiarowej. Wartości średnic powierzchni walcowych zostały poprzedzone znakiem: Ø.
Przyjęto, że nacięte zostały gwinty metryczne, stąd też przy wartościach średnic znajduje
się litera M.
Długość bryły podano w kierunku podstawowej bazy wymiarowej i jest ona
równoznaczna z wymiarem odległości pomiędzy dwoma płaszczyznami ją
ograniczającymi. Szerokość lub wysokość bryły (w zależności od jej ustawienia) wynika
zaś z geometrii sześciokąta.
www.pkm.pollub.pl