Przeczytaj fragment - Wydawnictwo UMCS

"Budowanie efektywnego zespołu poprzez gry i zabawy" - Izabella Maria Łukasik, Anna Witek
Wydawnictwo UMCS, Lublin 2015
Wprowadzenie
Profesjonalizacja różnych sfer życia wymaga wykonywania zadań z coraz
większą doskonałością, znawstwem i w coraz krótszym czasie. Nie wystarczy tylko uruchomienie wszystkich osobistych zasobów, ale także konieczne jest odwołanie do zasobów społecznych, tkwiących w sile zespołu. Wspólny wysiłek, koncentracja na problemie i wzajemne pobudzanie
twórczego myślenia dają szansę sprostania wyzwaniom. Zadania są na
tyle złożone, że każda osoba musiałaby posiadać wielką liczbę kompetencji z różnych dziedzin, a to obecnie stało się już niemożliwe do spełnienia.
Stąd ceni się umiejętności umożliwiające współpracę, uważane za umiejętności życiowe. Od zespołu oczekuje się skutecznego działania, osiągania zamierzonych celów, zarówno tych związanych z dobrem ogólnym,
jak i osiągania zamierzeń indywidualnych.
Rozważania w obrębie podjętego tematu wymagają przyjrzenia się
problemowi z różnych perspektyw. Zarówno ujęcie pedagogiczne, jak
i psychologiczne, socjologiczne czy filozoficzne zasługują na uwagę. Nie
wchodząc w dysputy dotyczące rozdziału tych dyscyplin ze względu na
warsztat metodologiczny, czystość ujęć definicyjnych, modeli czy wyodrębnionych paradygmatów, odwołania do powyższych dziedzin pozwalają szukać wyjaśnień zachowań i działań o charakterze kompleksowym.
Dlatego też, zdając sobie sprawę z granic stawianych przez naukowców
w tych obszarach (wszak bardzo pokrewnych), sięgamy do teorii, które są
osadzone w naukach społecznych.
Centralnie usytuowanym problemem w naszych rozważaniach jest
zagadnienie budowania zespołu dla efektywnej współpracy służącej wykonaniu stawianych zadań. Z jednej strony interesującym tematem jest
poczucie własnej skuteczności w działaniu jednostkowym i grupowym,
z drugiej strony mamy do czynienia z agency rozumianym jako sprawstwo, dynamiczne działania mające przynieść konkretny, zaplanowany
rezultat. Wskazano znaczenie struktury grupy, cech indywidualnych poszczególnych jednostek, poziomu ich poczucia własnej skuteczności we
"Budowanie efektywnego zespołu poprzez gry i zabawy" - Izabella Maria Łukasik, Anna Witek
Wydawnictwo UMCS, Lublin 2015
8
W prowadzenie
współpracy z grupą oraz przydzielania ról zadaniowych adekwatnie do
wyznaczonego celu. Wyniki uzyskanych badań empirycznych potwierdziły złożoność uwarunkowań sukcesu w realizacji zadań podejmowanych
w grupie współpracujących ze sobą ludzi.
Rozważania dotykają ważnych dziedzin z punktu widzenia funkcjonowania człowieka. Działanie sprawcze, kiedy aktywność w sensie podmiotowym ma wspierać synergię grupy, posiada wiele aspektów – od czysto
poznawczych, po wyodrębnienie czynników o charakterze emocjonalnym,
społecznym, zwłaszcza dotyczących interakcji.
Monografia została podzielona na dwie części. Pierwsza z nich ma
charakter teoretyczny i zawiera cztery rozdziały. W rozdziale pierwszym
omówiono zagadnienia związane z funkcjonowaniem społecznym młodych
dorosłych w różnych obszarach życia, akcentując znaczenie rozwijania
współdziałania i współpracy, spostrzeganych jako niezbędne umiejętności ułatwiające funkcjonowanie w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości. W rozdziale drugim szerzej przeanalizowano treści skupione
wokół zespołu, jego cech oraz pełnionych w nim ról z uwagi na predyspozycje osobowościowe członków i realizowane zadania. Rozdział trzeci
opisuje wybrane uwarunkowania efektywnej pracy w zespole. Wskazano
czynniki mające znaczenie dla pracy zespołu, realizacji założonych celów
i trudności pojawiających się w pracy zespołu. Uwagę poświęcono również zagadnieniu poczucia własnej skuteczności we współpracy z grupą
w kontekście ról pełnionych w zespole. Część pierwszą pracy zamyka rozdział czwarty, w którym przedstawiono wyniki badań własnych odnoszące się do jednostki funkcjonującej w zespole zadaniowym. Omówiono role
podejmowane przez członków zespołu oraz wyniki empiryczne w zakresie poczucia własnej skuteczności, odnoszące się do zadań wymagających
współdziałania. Za główny cel badań przyjęto poszukiwanie zależności
między poczuciem własnej skuteczności we współpracy z grupą a pełnieniem określonych ról zadaniowych w zespole.
Część druga monografii przedstawia opracowane przez autorki ćwiczenia, gry i karty pracy, które pogrupowano w trzy obszary. Pierwszy
to gry i zabawy służące budowaniu grupy/zespołu, tworzone z myślą
o młodzieży oraz młodych dorosłych. Warto po nie sięgać, gdy z uwagi
na realizowane cele dydaktyczno-wychowawcze ważna jest dla nas praca
z grupą, a nie jedynie zbiorem osób. Proponowane ćwiczenia są inspirowane własnym doświadczeniem zawodowym, udziałem w różnych kursach i szkoleniach (z zakresu dramy stosowanej, pedagogiki zabawy i innych), które pobudzają do budowania własnego warsztatu pracy z grupą.
Ćwiczenia zawarte w pierwszym obszarze, odnoszące się do budowania
efektywnego zespołu, zróżnicowano z uwagi na cele oraz etapy tworzenia
"Budowanie efektywnego zespołu poprzez gry i zabawy" - Izabella Maria Łukasik, Anna Witek
Wydawnictwo UMCS, Lublin 2015
W prowadzenie
9
się grupy/zespołu. Drugi obszar to prawdziwa podróż w czasie do gier
i zabaw sprzed niemal 200 lat, zawartych w książce autorstwa L. Gołębiowskiego (1831). W trzecim obszarze zamieszczono gotowe karty pracy
do wykorzystania przez osoby prowadzące pracę z grupą.
Monografia zawiera bibliografię, spis tabel, rysunków i fotografii. Dodatkowo umieszczono kwestionariusze wykorzystane w badaniu. Przedstawiono też konstrukcję nowego narzędzia badawczego dotyczącego panowania nad czasem.
Na rynku wydawniczym istnieje wiele pozycji książkowych obejmujących tematykę budowania zespołów czy integrowania grupy. Jednak
tym, co odróżnia naszą propozycję od innych, jest połączenie trzech płaszczyzn: teoretycznej, empirycznej i metodycznej, w skład której wchodzą
wspomniane gry i zabawy służące rozwijaniu umiejętności współpracy
w zespole i budowaniu poczucia samoskuteczności we współpracy z grupą. Książka jest adresowana do wszystkich osób zainteresowanych efektywną pracą w zespole.