Wielka Gra o gry, czyli dlaczego warto grać Rozwój człowieka jest

Wielka Gra o gry, czyli dlaczego warto grać
Rozwój człowieka jest najbardziej intensywny w najwcześniejszym okresie
życia, co w zestawieniu z tym, czym dziecko dysponuje w tym czasie jest
zadziwiające. Maluch chodzi, biega, wspina się i to mu wystarcza żeby płynnie
nabywać nowe sprawności ruchowe. Słucha mowy osób w otoczeniu
i fenomenalnie opanowuje język, w tempie i na poziomie, jakiego zazdroszczą
mu dorośli rozpoczynający naukę języka obcego. Z istoty przywiązanej
i zależnej od rodziców, zmienia się w lidera grupy rówieśniczej. Ta przemiana
jest szczególnie zastanawiająca. Oczywistym jest, że motorem tej zmiany jest
możliwość interakcji z innymi, pojedynczo i w szerszym gronie. W jaki sposób
jednak to się rozwija, skoro wczesne kontakty dziecka z grupą są nie tylko
sporadyczne, a sympatie i przyjaźnie nietrwałe, pełne sporów, konfliktów
i bójek? Spięcia między dziećmi powstają spontanicznie i to nie one są tu
istotne. Nabywanie kompetencji społecznych, czyli socjalizacja dziecka, nie
polega na wchodzeniu w konflikt, ale na uczeniu się, jak go rozwiązać. Dobrą
okazją do nabywania takich doświadczeń są gry i zabawy grupowe, które rodzą
sytuacje decyzyjne - począwszy od tego „w co zagramy”, a skończywszy na tym
„kto wygrał”.
Gry oddziałują pozytywnie na rozwój dziecka poprzez dwa rodzaje bodźców.
Konstrukcja gry dostarcza możliwości rozwoju określonych umiejętności
i sprawności, a sytuacja zabawy z partnerem lub grupą pomaga dojrzewać
społecznie. Najczęściej gry stymulują spostrzegawczość, refleks, pamięć,
koncentrację, koordynację. Bardzo ważne jest, że umiejętności te, mimo że
rozwijane bardzo wcześnie, są wykorzystywane przez człowieka przez całe
życie. Dobra koordynacja wzrokowo – ruchowa pomaga maluchowi rysować,
w szkole ułatwia dziecku naukę pisania, a osobie dorosłej płynne prowadzenie
samochodu. Gry pomagają też w przyswojeniu podstawowego materiału
szkolnego (kolory, kształty, litery, cyfry) oraz przekazują wiadomości
o obiektach i zjawiskach. Dodatkowo dzieje się to w sytuacjach dynamicznych
i swobodnych, czyli najbardziej naturalnych dla dzieci. Poznawanie różnych
wariantów (np. gra z jednym rywalem lub grupą), obserwowanie wielu
alternatywnych rozwiązań proponowanych przez partnerów, przyjmowanie
odmiennych ról (gracz aktywny lub czekający na swoją kolej, wygrany –
przegrany) ubogacają interakcje z innymi i przygotowują do kontaktów
z szersza grupą, gdzie osoba spotka sprzymierzeńców i rywali,
współpracowników i konkurentów, osoby o wyższej i niższej od siebie pozycji.
Dzieci bardzo potrzebują uwagi rodziców i jest ona dla nich największą
przyjemnością i nagrodą. Szczególne znaczenie ma uwaga wyłączna, gdy rodzic
w pełni skupia się na dziecku, podąża za tym, co ono robi, okazuje
zainteresowanie, aktywnie bierze udział w zabawie, chwali, komentuje.
Wspaniałą okazją do tego jest wspólna gra, gdy żaden z partnerów nie może się
rozpraszać. Wprost przeciwnie - musi uważnie śledzić poczynania przeciwnika
i analizować sytuację na planszy lub palecie. Dzieci proponując „zagramy w …”
lub prosząc „pobaw się ze mną” nie oczekują tylko atrakcji i rozrywki. Źródłem
największej ekscytacji i satysfakcji jest uwaga rodzica lub innej ważnej osoby
np. starszego brata, lubianego kolegi. Integracja z partnerem wokół wspólnej gry
to intymny czas spędzany razem. Nawet, jeśli w grze pojawia się rywalizacja, to
jednocześnie integruje konkurentów wspólny cel, jakim jest dobra zabawa
i wspólna wygrana z partnerami tej samej drużyny.