docViridis 7 - Magazyn Ogrodniczy VIRIDIS
download 
Reklamacja Transkrypt
Viridis 7 - Magazyn Ogrodniczy VIRIDIS
20 OGRÓD CZUKSANOWA DROGIE KWIATY 32 OGRÓD CIENIA 52 MAGAZYN CENTRÓW OGRODNICZYCH MAJ CZERWIEC 3 VIRIDIS (7) 2012 ISSN 2082-8829 KASZTAN CZY KASZTANOWIEC 16 JAKI ZNAK TWÓJ 22 KRWIOŻERCZA BESTIA I MIŚ 24 WWW.MAGAZYNVIRIDIS.PL W NUMERZE I PORADNIK SEZONOWY 4.Dwa miesiące w ogrodzie, M – jak Mech 5. Maj - czas pracy 6. Bodziszki - ozdoba ogrodu 7. Kompozycje propozycje 8. Regeneracja trawnika po okresie zimy 10. Gorzki cytrus z Azji 11. Skalniak nadal modny 12. Do swej sałatki wrzuć także bratki 13. Do ziemi z nimi ... 14. Ekologiczne sposoby zwalczania szkodników 16. Kasztan czy kasztanowiec ? II VIRIDIS METEO 18. Deszczośnieg ze śniegodeszczem 19. Towarzystwo zimnej adoracji III JAK DOBRZE MIEĆ SĄSIADA 20. Ogród Czuksanowa 22. Jaki znak twój ? 23. 17 sposobów i 5 preparatów na pozbycie się mrówek 24. Krwiożercza bestia i miś 26. Nie murem go, to bramą VIRIDIS MAGAZYN OGRODNICZY DWUMIESIĘCZNIK NAKŁAD 7000 EGZ. WYDAWCA: KROKUS UL.KAZIMIERZA WIELKIEGO 58 32-400 MYŚLENICE ADRES REDAKCJI UL.KAZIMIERZA WIELKIEGO 58 32-400 MYŚLENICE Tel. 12 372-11-01 [email protected] REDAKTOR NACZELNY TOMEK JANOW [email protected] Tel.516-034-095 REDAKTORZY KATARZYNA MARCINKIEWICZ WIESIEK CIELECKI FELIETONY Tymon Crawl OPRACOWANIE GRAFICZNE I SKŁAD JöTTE-Graphics OSOBY WSPÓŁPRACUJĄCE: Hanna i Andrzej Antoszczuk, Adam Chajęcki, Roman Berkowski, Witold Czuksanow, Jan Godyń, Teresa Góral, Jerzy Kalisiak, Kasia Kapias, Elżbieta Kocemba, Alicja Kołakowska, Stanisław Komperda, Mariusz Lewandowski, Monika Matelska-Rusin, Michał Nimiro, Piotr Nowak, Małgorzata Rosa, Wiola Szubska, Agnieszka i Radek Szymscy, Bożena Sibers, Halina Śnieżek-Wilk, Anna Smęda, Joanna Wołejszo, Maciej Wołkowicz, Sylwester Zelek, Danuta Złocka. Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redagowania nadesłanych tekstów. Redakcja zastrzega sobie prawo do odmowy publikacji reklam bez podania przyczyny. IV PASIKONIK 1.Miejsce do pływania 2.Jak pomagałem tacie sadzić drzewka 3.Ognioodporna” salamandra 4.Krzyżówka V PORADY FACHOWCÓW 31. Dobre Rady Pana Romana 32. Drogie kwiaty 34. Kwiatowe hity 2012 36. W królestwie pelargonii 37.Oczko wodne nie dla oszczędnych 38. Motyle - żywe kwiaty 40. Sadzimy winorośl 41. Złoto dla zuchwałych 42. Iluzja w ogrodzie 43. Moment zamiast konia 44. Shtil - oczy zwrócone na jakość VI VIRIDIS POLECA 46. Przygotuj trawnik na mistrzostwa 47. NOWOŚCI 2012 48. Czysty i zadbany basen 49. TOP PRODUKT 50. Parkowe lekarstwa VII W OBIEKTYWIE 51. 20 lat Skalniaka 52. Ogród cienia VIII ROZRYWKA 54. Krzyżówka, Rozwiązania, Nagrody PORADNIK SEZONOWY DWA MIESIACE NIE W OGRODZIE ZAPOMNIJ Uruchamiamy oczko wodne- montujemy fontanny i pompy kaskadowe, sadzimy rośliny. Jeśli temperatura powietrza ustabilizowała się na poziomie pow. 13 stopni – zaczynamy karmienie ryb. Przeglądamy skalniak – przerzedzamy rośliny, ograniczamy rozrost. Początek wysiewu kwiatów dwuletnich na rozsadniki: dzwonki, lak, malwy, naparstnica, Na miejsce stałe siejemy dwuletnie, które nie lubią przesadzania: mak syberyjski, miesiącznicę. Sadzimy rozsady warzyw do gruntu. Sadzimy cebule kwiatów letnich. Przycinamy krzewy po kwitnieniu. Walczymy ze szkodnikami. Przyglądamy się roślinom, czy nie zaatakowały je choroby grzybowe. Siejemy do gruntu warzywa i kwiaty jednoroczne. Zwalczamy chwasty w trawniku. Sadzimy dalie i pacioreczniki. Nawozimy wrzosy, wrzośce, róże i rododendrony. Rozpoczynamy okres koszenia trawnika. Sadzimy rośliny balkonowe, ukwiecamy tarasy, balkony. Hartujemy rośliny tarasowe przechowywane w domu. Zakładamy siatki przeciw ptakom na czereśnie, borówki. Możemy sporządzać sadzonki krzewów ozdobnych (dereń,forsycja, hortensja, jaśminowiec, krzewuszka, tamaryszek, żylistek, winobluszcz). MAJ Dokonujemy selekcji zawiązków owoców na drzewach. Siejemy dwuletnie na rozsadnik – bratki, niezapominajki, stokrotki, goździki brodate. Wysiewamy poplony na miejscach po wczesnych odmianach warzyw. Uszczykujemy wierzchołki krzewów pomidora i ogórka w celu rozkrzewienia. Pielimy grządki. Od 15 czerwca zaczynamy wykopywanie cebul kwiatów wiosennych. Zakładamy siatki ochronne przeciw szpakom na drzewa czereśni, krzewy borówki (jeśli nie założyliśmy w maju). Walczymy z chwastami na grządkach. Odmładzamy zioła. Jeśli mamy w żywopłocie gniazdujące ptaki- cięcie przenosimy na sierpień. Przycinamy bukszpan. Obrywamy przekwitłe kwiatostany rododendronów. Zwalczamy glony w oczku wodnym. CZERWIEC Forte 4 M-JAK MECH Przyglądając się naszym trawnikom po zimie, w niejednym zapewne miejscu zauważymy mech. Gość niechciany i nielubiany, jednak często odwiedza nasz ogród i niestety niełatwo go wyprosić. Powodów pojawiania się mchu może być kilka, pisaliśmy o tym w nr 3/2011 („Walczymy z mchem w trawniku”), sposobów na jego pozbycie się również. Najszybszą metodą jest zastosowanie środka chemicznego, lub – lepiej – nawozu do trawnika zwalczającego mech. Rynek ogrodniczy oferuje ich wiele, a skuteczność zależy głównie od zawartości żelaza. Godny uwagi jest nawóz z serii Forte – mech. Jest to produkt zawierający najwięcej żelaza w swoim składzie, bo aż 12%. Nie spotkaliśmy na rynku nawozu o tak dużej zawartości tego pierwiastka. Oprócz walki z intruzem, dawka żelaza wzmocni źdźbła traw i korzystnie wpłynie na ich wybarwienie. Jest to istotne szczególnie wczesną wiosną. Forte mineral- mech jest nawozem szybko rozpuszczalnym, a więc szybko działającym. Efekty widoczne są już po kilkunastu godzinach od jego zastosowania i mają postać brązowych placów w miejscach, gdzie jeszcze niedawno panoszył się mech. Kiedy Forte mineral – mech spełni zadanie, przyjdzie kolej na nas. Miejsca te należy dokładnie wygrabić i uzupełnić regeneracyjną mieszanką traw. Należy pamiętać, że zastosowanie nawozu jest tylko doraźną pomocą w walce z mchem, a nie sposobem na jego definitywne usunięcie z ogrodu. W cytowanym wyżej artykule nr 3/2011dokładnie opisano powody występowania mchu i sposoby jego eliminacji oraz zabezpieczenia gleby przed ponownym zarastaniem. /vir/ Maj-czas pracy Po burzliwym i nieprzewidywalnym przedwiośniu nadszedł Adam Chajęcki wyczekiwany Centrum Ogrodnicze maj i czerwiecGAJ, Wrocław czas intensywnych prac w ogrodzie. Jest to doskonały czas na cięcie drzew i krzewów, które kwitły wczesną wiosną (forsycje, tawuły, azalie, magnolie, rododendrony). Ponadto przycinamy wrzośce, pielęgnujemy trawniki i rośliny cebulowe oraz siejemy kwiaty jednoroczne, cały czas pamiętając o nawożeniu ogrodu. Przeprowadzamy szczegółową kontrolę krzewów i drzew iglastych, aby sprawdzić, czy na pędach bądź igłach nie ma tarcznika, przędziorków lub innych szkodników. Skuteczną broń do ręki wręczy nam Pan Roman i jego nieocenione porady. W przypadku tulipanów, hiacyntów, narcyzów oraz innych roślin cebulowych usuwamy przekwitnięte pąki. Egzemplarze chore i uszkodzone wykopujemy wraz z cebulką. Od połowy maja przestajemy je podlewać, pozwalając na przejście w stan spoczynku. W przypadku trawnika, przynajmniej raz na dwa tygodnie wykonujemy pokos na wysokość nie mniejszą niż 4 – 5 cm i koniecznie zasilamy nawozem (nawóz do trawników marki Forte). W przypadku suszy obficie podlewamy. Jednak to nie rośliny cebulowe, iglaki czy trawnik będą kształtować się w tym czasie. Maj i czerwiec to okres kwitnienia różaneczników, magnolii i hortensji. Ich wielobarwność, pokrój oraz kształt kwiatów budzą zachwyt nie tylko wśród wytrawnych ogrodników, ale też wśród malkontentów. Są to mało wymagające rośliny, którym warto poświęcić odrobinę troski, gdyż zadbane stanowią przepiękną ozdobę każdego ogrodu. Dla rododendronów doskonałe będą cieniste lub półcieniste, zaciszne stanowiska. Gleba powinna być torfowa, lekko wilgotna o wyraźnym odczynie kwaśnym (pH 4 – 4,5). Polecam wykopać dołek o średnicy 60 cm i głębokości 60 cm i jego brzegi – ścianki wykopu wyłożyć folią tak, aby pozostawić niezasłonięty spód (tworząc cylinder). Całość uzupełnić odpowiednią ziemią i w tak przygotowane stanowisko posadzić roślinę. Doskonałym zabiegiem jest wyściółkowanie stanowiska korą. Jeśli chodzi o pielęgnację rododendronów – wykonujemy na nich tylko cięcia sanitarne (usuwamy uszkodzone, podmarznięte pędy) lub obcinamy przekwitnięte kwiatostany. Używamy tylko specjalistycznych nawozów – doskonałym wyborem może być granulowany nawóz do rododendronów i azalii marki Forte. PORADNIK SEZONOWY Azalie, w przeciwieństwie do swoich kuzynów, mogą kwitnąć w pełnym słońcu. Kwiatostany są bardzo zbliżone do rododendronów – należą w końcu do tej samej rodziny różaneczników. Jest bardzo dużo odmian tych roślin. Ze względu na bardzo duże podobieństwo krzewów do siebie, nawet botanicy mają problemy z rozróżnieniem poszczególnych odmian. Mnogość barw tych roślin powoduje, że każdy znajdzie wśród nich coś dla siebie. Pielęgnacja azalii jest bardzo zbliżona do pielęgnacji rododendronów – cięcia tylko sanitarne, a nawożenie odpowiednim nawozem pokryje w całości zapotrzebowania pokarmowe. Magnolie to dość wymagające drzewa. Lubią ciepłe i osłonięte stanowiska, nie tolerują mroźnych, wysuszających wiatrów. Jedną z najbardziej dekoracyjnych odmian jest Magnolia stellata – magnolia gwiaździsta. Kwiaty mają śnieżnobiała barwę, co na ciemnozielonym tle (np. żywopłotu z iglaków) robi bardzo duże wrażenie. Inną odmianą jest Magnolia soulangeana – magnolia pośrednia o bardzo dużym kwiatostanie (średnicy ok. 20 cm), swym kształtem przypominającym tulipany. Magnolia liliiflora to z kolei magnolia purpurowa. Charakteryzuje się bardzo ciekawą barwą kwiatów, których płatki z zewnątrz są purpurowe, wewnątrz natomiast białe. Magnolie możemy sadzić obok ciemierników, pierwiosnków czy sasanek, mimo,iż jest typem samotnika i nie toleruje żadnej „konkurencji”. Pozostawiona samotnie najpiękniej prezentuje całą swą urodę. Hortensja ogrodowa (Hydrangea marcophylla) może być uprawiana zarówno w gruncie jak i w donicy. Nazwa hortensji oznacza „wodny krzew”, co sugeruje, że do prawidłowego rozwoju i wzrostu potrzebuje dużo wody. Idealne dla tej rośliny są stanowiska cieniste lub półcieniste. Rozróżniamy trzy podstawowe kolory kwiatostanów hortensji: biały, różowy i czerwony. Popularny kolor niebieski uzyskiwany jest dzięki specjalnemu nawozowi koloryzującemu do hortensji. Krzewów praktycznie nie przycinamy – ograniczamy się do usunięcia podmarzniętych lub uszkodzonych końcówek. Z tym zabiegiem warto jednak poczekać nawet do czerwca, gdyż pozornie suchy pęd jest w stanie wypuścić liść i zakwitnąć! Niezależnie od tego, ku jakiej grupie roślin skierowalibyśmy swoją uwagę, nie sposób wyobrazić sobie pięknego ogrodu bez reprezentanta każdej z kategorii. Przy niewielkiej pracy i minimalnym nawet wysiłku otrzymamy pełną zapłatę, w postaci bogatego kwitnienia. Nic tak nie cieszy jak rośliny, które dzięki nam rozwijają się w naszych ogrodach. Nieustającej inspiracji, radości i satysfakcji, które sam czerpię z pielęgnacji ogrodu, serdecznie życzę naszym Drogim czytelnikom. CENTRUM OGRODNICZE GAJ 54-438 Wrocław ul.Żernicka 1 (Nowy Dwór) tel. 71 725 80 24 5 PORADNIK SEZONOWY Bodziszki ozdoba ogrodu Tekst: Jerzy Kalisiak Foto: Edyta Krzywicka-Bartniak Centrum Ogrodnicze Kalisiak, Kobyłka Niewielu z nas potrafi dostrzec potencjał drzemiący w tej, na pierwszy rzut oka, niepozornej roślinie. A szkoda, bo bodziszki to rośliny wszechstronnie uzdolnione. Są niezwykle trwałymi bylinami, łatwymi w uprawie, mającymi duże zdolności adaptacyjne. Dobrze czują się na stanowiskach od słonecznych do półcienistych, a odmiany z grupy macrorrhizum tolerują nawet warunki o znacznie ograniczonej ilości światła. Preferują glebę przeciętną, niezbyt ciężką. Niektóre z odmian bodziszka są roślinami ekspansywnymi, świetnie nadającymi się do ogrodów o dużych powierzchniach. Inne zaś możemy wykorzystywać na rabatach bylinowych bądź w ogrodzie skalnym. Świetnie czują się pod koronami drzew i w cieniu krzewów, są piękną ozdobą kwiecistych łąk. W Polsce występuje ok. 20 odmian bodziszka. Ich łacińska nazwa – Geranium pochodzi od greckiego słowa geranos oznaczającego żurawia, ptaka przynoszącego w kulturze wschodu szczęście. Charakterystyka: pokrój: wzniesiony wysokość: do 0,5 m dekoracyjność: kwiaty, jesienią przebarwiające się liście kolor kwiatów: fioletowe, niebieskie, różowe, białe okres kwitnienia: VI – VIII trwałość liści: sezonowe wilgotność: gleba umiarkowanie wilgotna stanowisko: półcień, słońce zastosowanie: roślina okrywowa, nasadzenia naturalistyczne,w grupie ul.Za gańczyka 16a 05-230 Kobyłka WWW.KALISIAK.PL [email protected] Zapraszamy: Pn-Pt 9.00-19.00 Sobota 9.00-15.00 Niedziela 10.00-14.00 Kompozycje propozycje Urok własnego ogrodu polega na tym, że możemy nieustannie wprowadzać Teresa Góral w nim zmiany, Świat Zieleni dostosowywać do Łapczyca aktualnych potrzeb i komponując go zaspokajać swoje ogrodnicze pasje. Jesienią zeszłego roku w części rekreacyjnej naszego ogrodu wybudowaliśmy drewnianą altanę, w której będziemy spędzać wolne chwile z rodziną i przyjaciółmi. Altana została postawiona naprzeciwko tarasu, w rogu ogrodu, którego jeden bok tworzy szpaler z Thuji Smaragd, a drugi – zwarty żywopłot z graba pospolitego. Aby upiększyć ten nowy zakątek naszego ogrodu i wprowadzić relaksacyjny nastrój w altanie, postanowiliśmy wiosną obsadzić ją kolorowymi, pachnącymi roślinami. Chcąc połączyć przyjemne z pożytecznym postanowiliśmy jedną ścianę altany obsadzić winoroślą odmiany Nero o ciemnych, smacznych owocach, które dojrzewają pod koniec sierpnia. Od tyłu altany, gdzie zrobiło się cieniste miejsce posadzimy cieniolubne niebieskie hortensje ogrodowe, różaneczniki i hosty. Całość podsadzimy zadarniająca byliną: runianką japońską. Z prawej strony altany możemy posadzić wymarzoną magnolię Susan o różowych kwiatach, która dorasta do wysokości 4 m., oraz PORADNIK SEZONOWY Łapczyca 336 32-744 Łapczyca tel. 0146127536 Spełni Twoje Marzenia Centrum Ogrodnicze Szkółka drzew i krzewów Teresa i Jan GÓRAL www.swiatzieleni.agro.pl kosodrzewiny Mops i Ofir, krzewinki wrzosów, które kwitną jesienią i wrzośców kwitnących wiosną, a pośrodku kępę z trzech azalii japońskich odmiany Melina. W ten sposób powstanie nam typowa rabata roślin kwaśnolubnych. Z bardziej nasłonecznionej lewej strony altany wsadzimy klon palmowy Garnet o czerwonych liściach, a pod nim kępę tawułki japońskiej Golden Princess oraz piękny mocno pachnący krzew lilaka Meyera Palibin zaszczepiony na pniu. Kompozycję uzupełni spora plama lawendy. Wejście do altany przyozdobimy z obu stron formowanymi w kulę wiecznie zielonymi bukszpanami posadzonymi w dużych kwadratowych donicach. Obok nich ustawimy ceramiczne donice z kwiatami sezonowymi i misę z ziołami (rozmarynem, tymiankiem, miętą), które będziemy mieć świeże, pachnące zawsze pod ręką podczas grillowania. Naszą kompozycję wokół altany możemy urozmaicić i odświeżyć ustawiając wśród krzewów rosnących na stałe w gruncie wiklinowe kosze z kwiatami. Wiosną posadzimy w nich fiołka rogatego, hiacynty, krokusy, latem gazanie, niecierpki, begonie i szałwie, a jesienią bratki i astry. 7 PORADNIK SEZONOWY REGENERACJA TRAWNIKA PO OKRESIE ZIMY Zadbany trawnik może być wizytówką naszego ogrodu. Bożena Sibers Centrum Ogrodnicze Torseed, Toruń Jeśli jednak powierzchnia trawnika jest pofałdowana, trawa rzadka, a pomiędzy jej kępami dostrzec możemy ziemię lub, co gorsza, mech i chwasty to efekt będzie oczywiście odwrotny do zamierzonego. Szczególnie niebezpieczną porą roku dla naszego trawnika jest zima, kiedy to, pozbawiony naszego nadzoru, często zaczyna żyć własnym życiem. Co odpowiada za spadek atrakcyjności darni trawnika podczas zimy? Cóż, jest to proces bardzo złożony i nie sprowadza się jedynie do negatywnego oddziaływania niskich temperatur. Podczas miesięcy zimowych zmienia się chociażby dostępność substancji odżywczych w glebie oraz wody. Największe niebezpieczeństwo dla trawników stanowią jednak następujące w miesiącach zimowych zmienne temperatury. Podczas okresów cieplejszych trawa zużywa zgromadzone substancje odżywcze, przez co, zanim jeszcze rozpocznie się wiosna, ich ilość jest już mocno ograniczona, co osłabia chociażby konkurencyjność trawy w stosunku do chwastów. WERTYKULACJA Jeśli podczas lata chcemy cieszyć się pięknym i zdrowym trawnikiem, nie możemy zasypiać gruszek w popiele i zabiegi regeneracyjne powinniśmy rozpocząć już wczesną wiosną. Pracę najlepiej rozpocząć od usunięcia strzechy powierzchniowej zwanej też filcem, czyli obumarłych pędów traw i pozostałych po koszeniu resztek. W tym celu najlepiej posłużyć się wertykulatorem. Wertykulację, czyli pionowe nacinanie darni, najlepiej przeprowadzać wczesną wiosną, tuż po stopnieniu śniegu. Dzięki temu zabiegowi usunięte zostaną szczątki organiczne, które mogłyby stać się doskonałą pożywką dla patogenów mogących zainfekować trawę. Ponadto przywrócenie odpowiedniego obiegu wody, który nastąpi po wertykulacji, zmniejszy prawdopodobieństwo pojawiania się mchu, który usuwany jest fizycznie także podczas samego zabiegu. Poza usuwaniem filcu proces wertykulacji pełni także ważną funkcję w aeracji gleby, a nacinanie korzeni działa stymulująco na wzrost trawy, co w konsekwencji prowadzi do zagęszczania trawnika. AERACJA Po zimie gleba ma zazwyczaj bardzo zbitą strukturę, co sprawia, że bilans wody i powietrza w warstwie korzeniowej jest zachwiany. W warunkach ograniczonego dostępu tlenu aktywność mikroorganizmów jest bardzo ograniczona, stąd też i mineralizacja materii organicznej przebiega znacznie wolniej. Prowadzi to do szybszego tworzenia się warstwy strzechy powierzchniowej, co z kolei zmniejsza przepuszczalność gleby dla wody. Są to więc warunki idealne dla wzrostu mchu i rozwoju potencjalnie niebezpiecznych mikroorganizmów. Jak przeciwdziałać tym niekorzystnym dla naszego trawnika zjawiskom? Odpowiedź jest prosta: należy glebę odpowiednio napowietrzyć. Częściowo osiągniemy ten cel już podczas wertykulacji, jednak w sytuacji, gdy niezbędna będzie silniejsze rozluźnienie i napowietrzanie gleby, możemy posłużyć się specjalnymi aeratorami. Typowe narzędzia przeznaczone do tego celu mają wygląd walca z wystającymi bolcami o średnicy 10-12 mm i długości około 10 cm. Średnica bolców nie powinna być mniejsza, ponieważ istnieje niebezpieczeństwo, że przy użyciu aeratora o mniejszej średnicy bolców, otwory zasklepią się już po pierwszym deszczu i nasza praca pójdzie na marne. Jeśli nie dysponujemy profesjonalnym aeratorem, możemy równie dobrze posłużyć się zwykłymi widłami, a w powstałe otwory wsypać gruboziarnisty piach. Wetykulator mechaniczny 8 W sprzedaży dostępne są również wyposażone w kolce nakładki na buty, (na zdjęciu powyżej) jednak posiadają one pewne wady. Po pierwsze nadają się jedynie do trawników o stosunkowo małej powierzchni. Po drugie, ze względu na niewielką długość kolców, metodą tą będziemy w stanie napowietrzyć jedynie wierzchnią warstwę gleby. Po trzecie, mogą one powodować zbijanie się ziemi, szczególnie jeśli używać ich będziemy na glebach ciężkich. Napowietrzanie stymuluje rozrost korzeni, dzięki czemu trawnik staje się bardziej gęsty i mniej podatny na niekorzystny wpływ warunków klimatycznych. Wzrasta ponadto przenikalność nawozów w głąb podłoża, a więc zasilanie roślin staje się wydajniejsze. WAŁOWANIE Kolejnym zabiegiem, jaki powinniśmy przeprowadzić po zimie, jest wałowanie. Ma ono na celu dociśnięcie do gleby kęp darni, które zostały wysadzone przez mróz. Sprzyja to regeneracji systemu korzeniowego trawy, a dzięki podnoszeniu zwartości darni zapewnia odpowiednią równowagę mikrobiologiczną gleby. Prowadzi się je za pomocą ciężkiego walca o masie 100 – 300 kg (zależnie od rodzaju gleby) i powinno być wykonywane na krzyż (w dwóch prostopadłych kierunkach). Należy pamiętać, że wałowanie trawnika na glebach ciężkich może prowadzić do zbyt silnego zbijania się ziemi, co zmniejsza dostępność niezbędnych do wzrostu trawy: powietrza i wody. Do takich samych skutków prowadzić może wałowanie ziemi o zbyt dużej zawartości wody, dlatego też przed podjęciem pracy należy sprawdzić, czy ziemia nie jest zbyt wilgotna. UBYTKI Po stopnieniu śniegu może się okazać, że w niektórych miejscach naszego trawnika rośliny wygniły i powstały brzydkie „łyse” plamy. W takiej sytuacji niezbędne będzie dosianie trawy, jednak zanim to zrobimy powinniśmy odpowiednio przygotować podłoże. Ziemię, o ile jest zwięzła, należy spulchnić widłami i wymieszać z piaskiem. Jeśli miejsce, w którym ma zostać dosiana trawa, znajduje się w zagłębieniu, ubytek trzeba uzupełnić ziemią dobrej jakości lub torfem. Po wysianiu trawy trawnik należy zwałować i dobrze podlać. PLEŚŃ ŚNIEGOWA Poważne niebezpieczeństwo dla trawnika stanowić może pleśń śniegowa. Ta choroba grzybowa atakuje źdźbła trawy i może prowadzić do obumarcia roślin. Miejsca porażone przez pleśń mają zwykle koncentryczny kształt i średnicę około 20 cm. Z czasem ogniska infekcji mogą się rozrastać i łączyć, obejmując znaczną powierzchnię trawnika. Chorobę można stosunkowo łatwo zidentyfikować: gdy jest wilgotno, pomiędzy źdźbłami zainfekowanej trawy zaobserwować można przypominającą pajęczą sieć białą lub różowawą grzybnię, która zanika wkrótce po obumarciu trawy. Jak zapobiec porażeniu naszego trawnika pleśnią śniegową? Przede wszystkim należy pamiętać, by kosić trawę przez cały okres jej wzrostu i nie pozostawiać resztek po koszeniu na okres zimy. Ponadto powinno się zaprzestać używania nawozów azotowych jesienią, co zapobiegnie silnemu przyrostowi trawy w tak późnym i niekorzystnym dla wzrostu roślin okresie roku. Jeśli jednak na prewencję jest już za późno, a pleśń rozrasta się na naszym trawniku w najlepsze, nie pozostaje nam nic innego, jak sięgnąć po odpowiednie fungicydy. Nie należy jednak wpadać w panikę, często bowiem zdarza się, że pleśń znika wkrótce po tym jak porażone miejsce nieco przeschnie. W przypadku poważniejszych uszkodzeń trawnika może być niezbędne dosianie trawy. Nawóz należy rozrzucać na krzyż (w dwóch prostopadłych kierunkach). Niezwykle ważne jest równomierne dawkowanie nawozu, co zapewni równy wzrost i jednakowe wybarwienie trawy na całej powierzchni trawnika. By to osiągnąć warto posłużyć się narzędziem do siewu ręcznego lub mechanicznego. Azot, pomimo że niezbędny, jest tylko jednym z wielu potrzebnych roślinom pierwiastków. Warto więc rozważyć stosowanie nawozów wieloskładnikowych zawierających poza azotem również fosfor, potas, wapń i magnez. Ciekawym rozwiązaniem - choć nie najtańszym - jest zastosowanie nawozów długodziałających, które stopniowo uwalniają substancje pokarmowe. Dzięki temu, nawożenia nie trzeba powtarzać, a przyswajanie substancji odżywczych przez trawę przebiega znacznie wydajniej. Ważne, by po każdorazowym zastosowaniu nawozu trawnik obficie podlać, co zwiększy ilość substancji pokarmowych dostępnych dla roślin. Regeneracja trawnika po zimie jest zajęciem zarówno praco- jak i czasochłonnym, a jeśli nie chcemy być na łasce i niełasce sąsiada i chcielibyśmy dysponować własnymi narzędziami, powinniśmy liczyć się także wydatkiem pieniędzy. Na pocieszenie należy jednak dodać, że wiele spośród niezbędnych prac musimy wykonać tylko raz w roku i to w dodatku w okresie, kiedy niesieni jesteśmy falą wiosennego entuzjazmu. NAWOŻENIE Kiedy już pozbędziemy się filcu, napowietrzymy glebę i wyrównamy darń, przychodzi czas na zasilenie trawnika nawozem. Wiosennego nawożenia należy dokonać dopiero, kiedy zaobserwujemy pierwsze oznaki wzrostu trawy. Trawnik można zasilić zarówno kompostem, jak i nawozem mineralnym. Kompost należy przesiać, w celu oddzielenia zbyt dużych cząstek, a następnie jego warstwę o grubości około dwóch centymetrów umieścić na trawniku i równomiernie rozgrabić po całej jego powierzchni. Nawozy mineralne, o ile zdecydujemy się na ich użycie, powinny być bogate w związki azotu, gdyż po zimie to właśnie tego pierwiastka brakuje roślinom najbardziej. W przypadku saletry amonowej, należy użyć około 1,5 kg nawozu na 100m2 trawnika, w przypadku saletry wapniowej - 6kg/100m2. 10 PORADNIK SEZONOWY Gorzki cytrus z Azji PONCYRIA TRÓJLISTKOWA Monika Matelska-Rusin Świat na zielono, Wrocław Poncyria trójlistkowa (Poncirius trifoliata) znana również pod nazwami : Trójlistkowa Pomarańcza, Gorzka Pomarańcza, to niewielki krzew lub drzewko dorastające do 7m wysokości, pochodzące z Chin i Korei. Poncyria zaliczana jest do roślin cytrusowych, jednakże ze względu na gorzki smak jest praktycznie niejadalna. Charakteryzuje się ciemnozielonymi gałązkami ze sztywnymi kolcami oraz skórzastymi, eliptycznymi, brzegiem karbowanymi liśćmi. Liście są sezonowe – opadają na zimę. Roczna sadzonka Kwiaty białe, pięciopłatkowe, zakwitają w IV-V przed rozwojem liści. Owocem jest żółta jagoda z wierzchu omszona (3-5cm), o przyjemnym aromacie, jednak kwaśna i gorzka w smaku. Pojawia się na przełomie X i XI i utrzymuje na krzewie po opadnięciu liści. Poncyria preferuje słoneczne, osłonięte od wiatru stanowiska. Jest odporna na mróz do -20°C. Doskonale znosi przycinanie, nadaje się do formowania. Ze względu na swoją mrozoodporność stosowana jest jako podkładka do innych roślin cytrusowych tj: - cytranga (poncyria x pomarańcza słodka), - cytrangokwat (poncyria x kumkwat). Najlepiej rośnie na glebach kwaśnych z niewielką zawartością wapnia. Dosyć dobrze znosi suszę. Można ją sadzić pojedynczo lub w grupach. Nadaje się również do hodowli w pojemniku. Ciekawostka: Podczas pierwszej wojny światowej formowano z niej żywopłoty, które miały zatrzymać nadjeżdżające czołgi. PO SADZONKI ZAPRASZAMY DO NASZEGO SKLEPU ŚWIAT NA ZIELONO ul. Buforowa 1 52-131 Wrocław 10 Moda na skalniaki nie minęła. Już przez samą przestrzenną formę są bardzo dekoracyjne. Mimo ograniczonych rozmiarów pozwalają właścicielowi wykazać się zmysłem ogrodniczym. Na niewielkiej powierzchni może powstać kompozycja z dziesiątek różnorodnych roślin. Skalniak i oczko – dobrana para Skalniak może być trojakiego rodzaju: zasadowy, gdy urządzamy go na skałach wapiennych, obojętny – z wykorzystaniem piaskowców oraz kwaśny, gdy rośliny będą rosły w towarzystwie granitów. Od rodzaju użytego kamienia zależy obsada roślin. Nie poleca się używania kilku rodzajów skał i kamieni do budowy jednego skalniaka – stwarza to wrażenie bałaganu i nie odzwierciedla żadnego środowiska występującego w naturze. Rośliny skalne lubią słońce, więc słoneczne miejsce ogrodu będzie najdogodniejszym na taką górską rabatkę. Bardzo dobrym rozwiązaniem jest budowa skalniaka i oczka wodnego równocześnie. To ekonomiczne, nie tylko pod względem wykonywanych prac, połączenie dwóch pięknych akcentów ogrodu. Dzięki temu ciekawie zagospodarujemy ziemię wykopaną pod oczko, a na stoku skalniaka możemy zbudować kaskadę lub strumyk wpadający do naszego stawku. Stworzy to naprawdę piękny widok. Oczywiście wszystko zależy od projektu i wykonania. Na ostateczne efekty na pewno trzeba będzie czekać 2-3 lata, kiedy rośliny się rozrosną i wypełnią przeznaczone im miejsca. Wówczas skalniak przybierze naturalny wygląd. Ze względu na ogromną ofertę roślin skalnych w centrach ogrodniczych ufam, że tam znajdziecie fachową poradę dotyczącą doboru roślin do waszego skalniaka, bo tu na nią za mało miejsca. A kto już ma skalniaczek... Skalniakiem trzeba się opiekować, jak każdą inną grządką. Posadzone tam rośliny wieloletnie, najczęściej o niewielkich wymaganiach glebowo-nawozowych, przy naszej hojności w kwestii nawożenia i podlewania rozrastają się w bardzo szybkim tempie. Wiele odmian jest bardzo ekspansywnych (np. tojeść, żagwin, gęsiówka, ubiorek wiecznie zielony, rozchodnik) i nie pilnowane potrafią zawładnąć sporą częścią skalniaka, zagłuszając inne, wolniej rosnące lub mniej okazałe rośliny. Mogą też zasłonić równie dekoracyjne, co one, kamienie i skały. Są to też wspaniali „ucieczkowicze” i często się zdarza, że zaczynamy je znajdować w trawniku, na innych rabatach kwiatowych, a nawet u sąsiada. Ale i sąsiad czasem może nam „podesłać” to i owo ze swego skalniaka. Bywa tak, że na początku cieszymy się, że coś zaczęło prowadzić samodzielne życie. Jednak do czasu, aż swym ponadnormatywnym, jak na nasz ogródek rozrostem, zacznie zagłuszać inne rośliny. Dlatego też trzeba je trzymać w ryzach poprzez przycinanie, dzielenie bryły korzeniowej i przesadzanie w inne miejsce lub obdarowanie sąsiada. Można również ograniczać strefy ich rozrostu przy pomocy obrzeży. REKLAMA NADAL SKALNIAK MODNY PORADNIK SEZONOWY Do swej sałatki wrzuć także bratki! Aksamitka wąskolistna – intensywny, cytrynowy smak płatków może urozmaicić sałatki i potrawy mięsne. Nagietek lekarski – jest rośliną leczniczą, więc nikogo nie powinno dziwić, że można go jeść. Świeże oraz suszone płatki kwiatowe nadają sałatkom przyjemny smak i szafranowy kolor. Można go też stosować jako dodatek do ryb i ryżu. Bratki – mogą być dekoracją, ale także daniem głównym. Płatki przyrządzone w panierce jak do kotletów i smażone w głębokim tłuszczu mogą konkurować smakiem z kotletami sojowymi. Z łąki na talerz : Soczyście kolorowe, kwitnące, pełne aromatu znamy je z ogrodów, traktujemy jako rośliny ozdobne, albo uporczywe chwasty. O kim mowa? Sposobów kulinarnego wykorzystania roślin ozdobnych, np. bratków, mniszka lekarskiego, czy nasturcji jest bardzo wiele. Poza tym, że są niskokaloryczne, zawierają dużo witamin, soli mineralnych, mikroelementów, olejków eterycznych, mogą być również kolorystycznym akcentem potrawy, który pozytywnie wpływa na apetyt. Wszak je się również „oczami”. Z ogródka na talerz: Koniczyna łąkowa (koniczyna czerwona) wszystkie odmiany są jadalne. Kwiaty oraz liście mają słodkawy smak. Roślina doskonale poprawia trawienie. Mniszek lekarski (mlecz) – liście przyrządzamy tak jak szpinak, a korzenie jak marchew. Z pąków można przyrządzić syrop na kaszel, wino lub je zamarynować. Fiołek trójbarwny (bratek polny) – dobrze komponuje się w sałatkach i zupach, może być również zatopiony w kostkach lodu i podany w napoju. Podbiał pospolity – częścią jadalną są kwiaty i młode liście z łodyżkami. Liliowce – pączki i kwiaty nadają się do sałatek, zup i smażenia. Stokrotka – liście i pąki dodajemy do sałatek, sosów i zup, masła Pelargonie – mają lekko cytrynowy zapach i smak. ziołowego, past, omletów. Pąki nadają się do marynowania, Płatki mogą być dodatkiem do herbaty, jak również do pieczenia dekoracji potraw i napojów, można przyrządzić z nich syrop. lekkich ciast (np. biszkoptów). Jeżeli nie jesteś pewien czy kwiat jest jadalny, to Pierwiosnek lekarski – kwiaty o słodkim posmaku nadają się do absolutnie po niego nie sięgaj. sałatek i deserów. Liście pierwiosnka również są jadalne. Musisz mieć pewność, że kwiaty które zbierasz są Nasturcja większa – dzięki ostremu, pieprzowemu zapachowi i bezpieczne – nie były pryskane żadnymi środkami chemicznymi. Nie smakowi liści oraz młodych pędów, świetnie komponuje się z próbuj również jeść żadnych kwiatów z kwiaciarni. Zapewne były potrawami z twarogu, urozmaica smak sałatek i surówek. one traktowane środkami przedłużającymi trwałość, które nawet w Pączki możemy marynować, a zielone, marynowane owoce zastępują niewielkich dawkach mogą prowadzić do rozstroju żołądka. w potrawach kapary. Smacznego! <km> 12 PORADNIK SEZONOWY Do ziemi z nimi… Kto zaopatrzył się u producenta, bądź doczekał się własnej rozsady, z nastaniem pierwszych majowych dni może wysadzić ją do gruntu. Dobrze rozrośnięte, wczesne odmiany sałaty, brokuła czy letniego pora poradzą sobie z ewentualnymi lekkimi przymrozkami. Z wysadzeniem warzyw o wysokich wymaganiach cieplnych tj. papryki, melona, ogórka, cukinii czy oberżyny musimy poczekać do połowy maja. Rozsada powinna być zahartowana. Po 15 maja sadzimy do gruntu letnie odmiany kalafiora, sałatę, późniejsze odmiany kapusty, selery korzeniowe i naciowe. Wtedy też można wysiewać do gruntu ogórki, kabaczki, dynie, patisony i cukinie. Zwróćmy uwagę na bryłę korzeniową sadzonek. Rozsada wysokiej jakości ma dobrze wykształcony system korzeniowy (jasne, mocne korzonki), jest krępa i zielona. U słabej – korzonki są cienkie i łatwo się rwą, sadzonka jest jasnozielona, „wyciągnięta” i może sprawiać wrażenie przywiędłej. Przed wysadzeniem rozsady należy ją obficie podlać. Po umieszczeniu sadzonek w gruncie podlewamy również grządkę. Ułatwi to „przyjęcie się” roślin na nowym miejscu. REKLAMA kupszklarnie.pl Dostawa w PORADNIK SEZONOWY Ekologiczne sposoby Alicja Kołakowska Centrum Ogrodnicze Torseed - Wierzchowiska zwalczania szkodników Po zimie, kiedy wreszcie dni stają się dłuższe, nie marzymy o niczym innym, jak tylko o udaniu się do naszego ogrodu lub na działkę i rozpoczęciu prac w promieniach wiosennego słońca. Może się jednak okazać, że przed nami do naszego ogrodu zawitali już inni goście. Odżywiające się roślinami bezkręgowce, bo o nich mowa, traktują nasze budzące się do życia rośliny jak zaproszenie na obiad, a że liczba roślinożernych ślimaków, pluskwiaków i larw chrząszczy potrafi być równie wielka jak ich żarłoczność, problem jest naprawdę poważny. Istnieje cała gama środków chemicznych przeznaczonych do zwalczania szkodników, jednak z wielu przyczyn używanie ich może być niewskazane, szczególnie wtedy, gdy na działce uprawiamy warzywa albo owoce. Trzeba też pamiętać, że środki te są toksyczne dla organizmów wodnych. Jeśli więc jesteśmy szczęśliwymi posiadaczami oczka wodnego lub też uprawiamy rośliny jadalne, to warto zastanowić się nad alternatywnymi sposobami radzenia sobie ze szkodnikami. Łatwiej jest zapobiegać problemom, niż je rozwiązywać. Dlatego też zamiast walczyć ze szkodnikami powinniśmy zadbać o to, by nie stwarzać im warunków do rozwoju. Zamiast zostawiać na ziemi liście i gałęzie, należy je grabić i kompostować. Dzięki temu prostemu zabiegowi ogród będzie stanowił mniejszą zachętę dla owadów, a ponadto spadnie prawdopodobieństwo zainfekowania roślin chorobami grzybowymi. Należy również zrywać owoce i warzywa jak tylko dojrzeją, a chore natychmiast usuwać. Ponadto trzeba zadbać o to, by na drzewkach i krzewach nie pozostawały żadne suche lub uszkodzone gałęzie. Powinny one zostać obcięte ostrym sekatorem, tak by nie pozostawiać poszarpanych końców, w których owady mogłyby znaleźć schronienie. Jednak co zrobić, kiedy te środki bezpieczeństwa zawiodą? Wówczas mamy cały arsenał środków, które skutecznie uprzykrzą lub odbiorą szkodnikom życie. Zanim wybierzemy jeden z nich, musimy zidentyfikować owada, który najechał nasz ogród. Należy przede wszystkim obejrzeć spodnią stronę blaszki liściowej zaatakowanej rośliny, zajrzeć pomiędzy liść a łodygę (pachwina liścia), a także obejrzeć łodygę. To właśnie w tych miejscach prawdopodobieństwo odnalezienia winowajcy jest największe. W identyfikacji pomocne będą także ślady, jakie owad pozostawił na roślinach. Kiedy już zidentyfikujemy problem, możemy zastanowić się nad wyborem odpowiedniego środka. Naturalnym insektycydem, a przy tym bardzo uniwersalnym, jest ziemia okrzemkowa. Powstała ona ze skamieniałych szkieletów małych organizmów wodnych, nazywanych okrzemkami. Jest ona całkowicie nieszkodliwa dla ludzi i zwierząt domowych, natomiast dla larw owadów, które posiadają delikatną skórę, kontakt z ziemią okrzemkową kończy się zazwyczaj tragicznie. Środek ten będzie wyjątkowo skuteczny, kiedy użyjemy go wieczorem lub wczesnym rankiem, gdy na roślinach znajduje się rosa. Ziemia okrzemkowa działa między innymi na mrówki, mszyce, i larwy chrząszczy. Innym, przyjaznym dla środowiska środkiem zwalczającym owady jest mydło ogrodnicze. Roztwór mydła zabija tak powszechne i uciążliwe szkodniki jak mszyce, przędziorki, larwy motyli i mączliki. Środek jest całkowicie bezpieczny dla pszczół, ptaków i innych zwierząt, a dzieje się tak dlatego, że roztwór jest zabójczy tylko dla organizmów bezpośrednio nim potraktowanych. Można to uważać zarówno za jego zaletę, jak i wadę: z jednej strony nie istnieje ryzyko zatrucia pożytecznych z naszego punktu widzenia owadów, z drugiej jednak podczas jego stosowania musimy wykazać się precyzją, inaczej efekt działania będzie niezadowalający. Jednym z bardziej efektywnych naturalnych środków przeznaczonym do zwalczania larw motyli jest toksyna produkowana przez bakterię Bacillus thuringiensis (Bt).Środek należy stosować systematycznie, co 1-2 tygodnie. Gwarantuje to, że populacja szkodników nie odbuduje się. Środek stosowany zewnętrznie na rośliny, nie jest przez nie asymilowany i pod wpływem promieniowania UV ulega szybkiej degradacji. Dlatego też jest on całkowicie bezpieczny zarówno dla ludzi, jak i zwierząt domowych. Co ciekawe, ta sama toksyna znajduje się w roślinach modyfikowanych genetycznie (GMO), w tym wypadku jednak dane o jej nieszkodliwości nie są już tak jednoznaczne. Skutecznymi insektycydami są substancje pozyskiwane z niektórych roślin. Chociażby nasiona Miodly indyjskiej zawierają olej, który zaburza cykl reprodukcyjny szkodników, uniemożliwiając ich rozmnażanie. Ponadto sprawia, że pokryte nią rośliny stają się dla owadów niejadalne. Miodla pochodzi z południowo-wschodniej Azji, ale ze względu na swoje właściwości obecnie uprawiana jest w wielu krajach. PORADNIK SEZONOWY Miodla indyjska Czosnek Rośliną o podobnym działaniu jest czosnek. Produkowane z niego repelenty tracą nieprzyjemny zapach już po paru minutach po rozpyleniu, jednak substancja czynna nie jest rozkładana, a wchłaniana przez rośliny, czyniąc je niejadalnymi dla owadów. Podobne działanie wykazują także substancje pozyskiwane z papryki. Działanie tych związków ogranicza się więc do odstraszania szkodników, dlatego też zasługują one na miano „w pełni ekologicznych”. W ostatnich latach w centrach ogrodniczych pojawiło się wiele naturalnych środków, dzięki którym uprawa roślin bez użycia „chemii” stała się jeszcze prostsza. Stosowanie metod ekologicznych wymaga wprawdzie od ogrodnika nieco więcej pilności i konsekwencji, niż stosując środki chemiczne, jest to jednak niezbyt wygórowana cena za przywilej delektowania się smacznymi i zdrowymi roślinami. REKLAMA Aesculus hippocastanum PORADNIK SEZONOWY KASZTAN czy KASZTANOWIEC Katarzyna Marcinkiewicz Maj. Lada moment maturzyści usiądą do jednego z najważniejszych egzaminów w swoim życiu. Po czym to poznajemy? Po rozpoczynających kwitnienie… no właśnie – kasztanach? Kasztanowcach? Na co dzień nie zastanawiamy się, jak to tak naprawdę jest z tym kasztanem i kasztanowcem. Wrzucamy je do jednego worka, bo nikomu nawet na myśl nie przychodzi, że te bardzo podobnie brzmiące nazwy mogą odnosić się do dwóch odrębnych gatunków. Najczęściej używamy niewłaściwej nazwy na określenie popularnego drzewa parkowego. Kasztan czy kasztanowiec? Umiejętność rozróżniania kasztana jadalnego (Castanea sativa) i kasztanowca zwyczajnego (Aesculus hippocastanum) nie jest trudna. Wystarczy, że zestawimy te drzewa obok siebie, a przekonamy się, jak duże są różnice i jak łatwo je zauważyć. Odmienność morfologiczna, objawiająca się rozbieżnością w budowie kwiatostanów, wyglądzie liści, okryw nasiennych i owoców jest podstawą przyporządkowania kasztanowca zwyczajnego do rodziny kasztanowcowatych, a kasztana jadalnego do bukowatych. Szrotówek kasztanowcowiaczek Różnice są tak duże, że liście tylko tego pierwszego przypadły do gustu szrotówkowi kasztanowcowiaczkowi (Cameraria ohridella) – szkodnikowi, przez którego w środku lata kasztanowce wyglądają jakby ta pora roku dawno już minęła. Jest to wynikiem wyjadania miękiszu liści przez gąsienice szrotówka. Utracona w ten sposób powierzchnia asymilacyjna ogranicza proces fotosyntezy, liście brązowieją i opadają. Ogołocone drzewo za wszelką cenę chce odzyskać utraconą równowagę, ponownie zakwitając jesienią. Powtórne kwitnienie osłabia roślinę. Zaburzony cykl powoduje, że nie potrafi ona przygotować się do nadchodzącej zimy - jest słaba i często przemarza. Po około 10 latach działania szkodnika drzewo całkowicie obumiera. Cameraria ohridella Castanea sativa Kwiaty Kasztanowiec posiada stożkowo wzniesione kwiatostany, których pojedyncze, białe kwiaty urozmaicone są żółtoczerwo-nymi plamami. Rzadziej spotykane są gatunki o kwiatach różowych (Aesculus x carnea) bądź żółtych (Aesculus flava). Z kolei kwiaty kasztana jadalnego są żółte i przybierają formę długich, kłosowatych kwiatostanów, pojawiających się na drzewie dopiero w połowie czerwca. Liście Blaszka liściowa kasztanowca jest dłoniasto złożona, składa się z 5-7 listków, słabo połyskujących z wierzchu, przyjemnych w dotyku, na bardzo długim ogonku. Natomiast liście kasztana są długie, pojedyncze, równomiernie piłkowane, sztywne, ciemnozielone, po obu stronach nagie. 16 Najprostszą, a zarazem najskuteczniejszą metodą zwalczania szrotówka jest grabienie i palenie liści. To w nich zimują poczwarki, którym niestraszne są nawet trzydziestostopniowe mrozy. Pierwsze motyle wylatują ze ściółki na przełomie kwietnia i maja (w kilogramie suchych liści może ich być nawet 4 tys.), zagnieżdżają się na młodych liściach i składają na nich jaja. Szrotówek kasztanowcowiaczek przybył do nas z Macedonii transportem samochodowym. Stwierdzono, że jako pierwsze zasiedla on kasztanowce rosnące przy szlakach komunikacyjnych. Obecnie obserwuje się jego ekspansję na północ Europy. Już nie tylko liście kasztanowców mu smakują – zaczyna interesować się również jaworami i klonami. REKLAMA PORADY FACHOWCÓW / ZDROWY OGRODNIK JAK DOBRZE MIEĆ SĄSIADA Owoc kasztana jadalnego odmiany hodowlanej Owoce W obu przypadkach owoc to kolczasta, zielona łupina z nasionami w środku. Nasiona są lśniące, czerwono-brązowe. Potocznie nazywamy je kasztanami. W łupinie kasztanowca zazwyczaj możemy znaleźć jedno, duże nasiono, w przypadku kasztana jadalnego na ogół jest ich trzy. O ile kasztanowca zwyczajnego znajdziemy prawie w każdym parku, o tyle z kasztanem jadalnym spotkamy się najczęściej w ogrodach botanicznych. Wynika to nie tylko z dużej wrażliwości Castanea sativa na mróz, ale również z mniejszej użyteczności jego nasion, co odbijało się na jego niewielkiej popularności wśród rolników i ogrodników. Nasiona kasztanowca zwyczajnego nie nadają się do jedzenia, mogą wywoływać bolesne bóle brzucha i zatrucia pokarmowe, za to wykorzystuje się je na szeroką skalę w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym. Ze względu na dużą ilość skrobi są dobrym pokarmem dla dzikich zwierząt, a zmielone stanowią dodatek do pasz. Kulinaria Z kasztanem jadalnym spotykamy się tylko w kuchni. Sezon na kasztany przypada na przełom października i listopada. Francuzi dzielą rodzaje kasztanów na dwa rodzaje : chataigne – czyli „zwyczajne” jadalne kasztany, które po rozłupaniu skorupki mogą kryć środek złożony z kilku części. Ten rodzaj jest najczęściej pieczony i sprzedawany na ulicach, oraz wyżej cenione, odmiany hodowlane marron. Ze względu na niskie plony (w kolczastej osłonie znajduje się jeden, duży kasztan), są one towarem luksusowym, pożądanym w całej Europie . Kasztany jadalne możemy piec, gotować, przygotowywać z nich musy, a w połączeniu z migdałami i miodem stanowią słodki dodatek do mięs. Przed podjęciem decyzji o poszadzeniu w ogrodzie kasztana bądź kasztanowca miejmy na uwadze, że oba gatunki przybierają majestatyczne rozmiary i o ile w parkach jest dla nich miejsce, o tyle w przydomowych ogródkach może być im zbyt ciasno. CENTRUM OGRODNICZE OKAZ Ul.Wita Stwosza 77 80-308 Gdańsk tel./fax. 058 341 0890 ZAPRASZAMY pon-pt 9:00 - 19:00 sobota 9:00 - 17:00 niedziela 9:00 - 16:00 www.okaz.net.pl “POLISH GARDENS Sp. z o.o. 33 VIRIDIS METEO DESZCZOŚNIEG ZE ŚNIEGODESZCZEM Chmurki wróżą pogodę Przez stulecia, aby wiedzieć, jaka będzie pogoda, oglądano zachody słońca. Obserwowano barwy nieba i chmurki. One wróżyły pogodę. I to musiało wystarczyć. Obecnie mamy naukę zwaną meteorologią, wspomaganą przez satelity i komputery. Potrafi ona bardzo precyzyjnie określić zjawiska zachodzące w atmosferze ziemskiej oraz zmiany klimatu. Byłaby absolutnie wiarygodna, gdyby wyłączyć z niej jeden dział. Synoptykę! Wyczekiwana prognoza My, ogrodnicy, musimy koniecznie wiedzieć, jaka będzie jutro pogoda. Właściwie wszyscy są zainteresowani prognozą, choć z różnych względów. To jedna z najpopularniejszych audycji w TVP. Bywa, że czas oczekiwania na nią dłuży się niemiłosiernie. Najpierw trzeba oglądać, choćby przypadkiem, program pt „Krew, pot i łzy”. Kolejny krwawy zamach w Kabulu, w pocie czoła rzucane polityczne błoto i łzy skrzywdzonych przez jakiegoś bandytę. Wreszcie pojawia się nasza ulubiona audycja. Nazajutrz okazuje się, że jesteśmy tak samo sfrustrowani, jak po obejrzeniu wiadomości poprzedzających prognozę pogody. Może byłoby lepiej, gdyby w krótkiej migawce zastępującej prognozę występował jakiś juhas albo nawet baca i oznajmiał: „Jutro bedzie słonko świyciło, abo bedzie dysc”. Taka prognoza ma oczywiste wady, ale byłaby stuprocentowo sprawdzalna. Mapa Europy Na początku naszego ulubionego programu pojawia się mapa Europy, która niekoniecznie nas interesuje. Mnóstwo linii i znaków niezrozumiałych dla przeciętnego widza. Izobary, niże i wyże, fronty, zatoki i kliny wyżowe. Kwiecień w tym roku „poprzeplatał” To ostatnie pojęcie może się przynajmniej niektórym, z czymś kojarzyć. Zrozumiałe zdaje się to, że ten wyż lub niż mocno kręci i „zaciąga”. Mroźne powietrze „zaciąga z syberyjskiej lodówki”, a gorące z „afrykańskiego piekarnika”. I tylko to jest w miarę jasne. Mapa Polski Wreszcie pojawia się najbardziej oczekiwana, bo zrozumiała, synoptyczna mapa Polski. Słoneczko, chmurka i temperaturka. Wreszcie wszystko wiemy. Czy aby na pewno? Zawsze rześki Jarosław Kret, który sam twierdzi, że nie ma nic wspólnego ze zwierzęciem ogrodowym, potrafi nas zaskoczyć. Wprowadził niedawno nowe pojęcia meteorologiczne – śniegodeszcz i deszczośnieg. I zrobił to nam, laikom, tej większości, która nie odróżnia zawiei od zamieci śnieżnej. Nieładnie. Intuicyjnie wyczuwamy, że śniegodeszcz jest wtedy, gdy z nieba spada więcej płatków niż kropel. Ale które pojęcie należy stosować, gdy jest ich dokładnie pół na pół? Sądzę, że sympatyczny pan Kret niebawem to wyjaśni. Mapa pokazuje chmurkę nad Warszawą, słoneczko nad Krakowem – i już ogrodnicy, letnicy i górale wiedzą, „gdzie bedzie loło, a gdzie będzie grzoło”. Chyba, że będzie odwrotnie. Pierwsza część prognozy, ta z mapą Europy, potrafi uśpić naszą czujność lub w ogóle uśpić tak, że sygnał kończący prognozę powoduje ogólną konsternację. Wtedy w wielu domach pada pytanie: to właściwie, jaką mamy jutro pogodę? Nikt nie zna odpowiedzi! Viridis Meteo W następnych odcinkach „Viridis meteo” będziemy omawiać zjawiska meteorologiczne istotne dla ogrodników. Będziemy wyjaśniać zawiłości synoptycznej mapy Europy. Krok po kroku. W końcu wspólnie rozszyfrujemy tę mapę i nikt nie będzie drzemał podczas prognozy. Zatem znacznie zwiększymy oglądalność audycji i emitowanych przed nią i po niej reklam. To najdroższy czas antenowy dla reklamodawców. Czy nietaktem będzie zwrócenie się do TVP o wsparcie finansowe dla naszego magazynu za poniesione dla niej zasługi? T.C. CENTRUM OGRODNICZE Przede wszystkim 18 Al. Tysiąclecia 93 34-400 Nowy Targ tel.18 2662806 www.cardemo.pl Zapraszamy pn - pt 8-19 sob 8-16 Towarzystwo zimnej adoracji Gdy słoneczko słoneczko przed przed Serwacym Serwacym Gdy ciepło już już dogrzewa, dogrzewa, ciepło po Serwacym Serwacym szron szron pokryje pokryje po kwiaty, ii drzewa. drzewa. ii kwiaty, No i jak co roku ogrodnicy będą musieli zmierzyć się z zaskakującymi późnowiosennymi przymrozkami, które często niszczą wysadzoną w kwietniu rozsadę oraz pierwsze wschody roślin. Skąd to ochłodzenie? Według przekazów ludowych za majowe spadki temperatury odpowiedzialni są „zimni ogrodnicy”: Pankracy, Serwacy i Bonifacy, pilnowani przez „zimną” Zośkę i Izydora Oracza. Ich imieniny, przypadające w dniach 12 - 15 maja, pokrywają się z cyklicznie występującymi przymrozkami. Te, na pierwszy rzut oka, zabobony zostały potwierdzone przez instytucje naukowe. Prawdopodobieństwo wystąpienia temperatury poniżej zera w dniach 12.05-15.05 meteorolodzy szacują na poziomie ok. 34%. Najprościej rzecz ujmując, o przymrozku można mówić wówczas, gdy w ciągu dnia temperatura była dodatnia, a o świcie następnego, słupek rtęci spadł poniżej 0 st. C, ale nie więcej niż -3,5st. C. Przy większym spadku temperatury mamy już do czynienia z mrozem. Meteorolodzy rozróżniają dwa rodzaje przymrozków: radiacyjne – występują najczęściej wiosną po bezwietrznej, pogodnej nocy. Ciepło zostaje wypromieniowane z podłoża i ucieka do atmosfery ochładzając glebę. Są zjawiskiem lokalnym, uwarunkowanym ukształtowaniem terenu. Może się zdarzyć, że z jednej strony domu przymrozek był, a z drugiej nie. Do pewnego stopnia możemy ograniczyć szkodliwe działanie przymrozku na rosliny, pokrywając je agrowłókniną. adwekcyjne – są wynikiem napływu mas zimnego powietrza z chłodniejszych terenów. Meteorolodzy najczęściej ostrzegają nas wtedy o napływającej fali mrozu z krajów skandynawskich (skandynawski wyż). Takiemu zjawisku towarzyszy silny wiatr, a czasem opady śniegu. Sporadycznie zdarza się, że obydwa typy przymrozków występują równocześnie. Najbardziej zagrożone są rośliny posadzone w zagłębieniach terenu. Zimne masy powietrza zalegają w takich „zastoiskach mrozowych” przyczyniając się to wymarzania roślin nawet przy spadkach oscylujących wokół -1 st. C. „Zimnych ogrodników” zwykło się również nazywać „świętymi złodziejami” z powodu strat, na jakie narażają rolników, a w szczególności sadowników. Możliwość wystąpienia przymrozków sami możemy stwierdzić patrząc wieczorem w niebo (radiacyjny – bezchmurne niebo, bezwietrznie) lub słuchając prognozy pogody (adwekcyjny – skandynawski wyż). Z przymrozkiem przygruntowym mamy do czynienia gdy wyziębieniu uległa warstwa powietrza znajdująca się nie wyżej niż 5 cm. Gdy spadek temperatury poniżej zera obejmuje również ochłodzenie gruntu, mówimy o przymrozku gruntowym. Na pocieszenie mogę tylko dodać, że po 15 maja można już spokojnie siać i sadzić warzywa, a także inne rośliny wrażliwe na mróz, bo zgodnie z ludowymi przysłowiami, z którymi zgadzają się również meteorolodzy: „Święta Zofija ciepło rozwija”, a „Święty Izydor wołkami orze. Kto go prosi, to mu pomoże”. <km> REKLAMA VIRIDIS METEO JAK DOBRZE MIEĆ SĄSIADA VIP na świeżym powietrzu „Z całą pewnością lwia część polskich VIP-ów nie opowiada o tym, że w wolnej chwili zakasują rękawy i idą do ogródka popracować na świeżym powietrzu. Wyjątkiem jest chyba tylko Krzysztof Penderecki. Czytałem kiedyś o ogrodzie aktora Artura Barcisia oraz wymieniałem uwagi i plotkowałem o roślinach i zaletach gnojówki z pokrzyw z Krystyną Sienkiewicz”. To tyle. Zima w ogrodzie „Podziwiam redakcje czasopism ogrodniczych, które zimowe wydania swoich gazet starają się zapełnić mnóstwem informacji na temat: «Co w ogródku o tej porze roku?»”. Odpowiedź brzmi – nic! „Ogród drzemie pod śniegiem, więc tę porę roku spędzamy na obserwacjach ptaków. Jeśli w ogrodzie powiesicie karmniki, to żywe kino będzie tuż za oknem”. Magiczna data Jest w kwietniu magiczna data, która oznacza początek prawdziwego ogrodowego szaleństwa. To 15 kwietnia. Ziemia jest już dostatecznie rozgrzana i nasionkom chce się kiełkować. Najwyższy czas pomóc w tym mariażu. Kwiaty pod lodem OGROD CZUKSANOWA W marcu br. ukazała się nowa książka Witolda Czuksanowa, znanego dziennikarza telewizyjnego, autora wielu publikacji z zakresu ogrodnictwa. „Ogród dla początkujących” powstał z myślą o tych, którzy we własnym ogrodzie stawiają pierwsze kroki, albo boją się je postawić. Autor twierdzi, że to raczej łatwe, a nawet konieczne, bo przecież każdy potrzebuje do życia jedynie czystego powietrza, zdrowego jedzenia i spokoju – a tego wszystkiego po trochu daje właśnie ogród. Z drugiej strony tytuł jest nieco mylący. Opisanie ogrodu w możliwie prosty sposób, językiem zrozumiałym dla każdego, nie znaczy, że książkę powinni przeczytać tylko początkujący. Nawet bardziej zaawansowani ogrodnicy znajdą tu sporo ciekawych informacji, być może wcześniej im nieznanych. Oto wybrane fragmenty: Polski ogród „Nim zaczniecie sadzić egzotyczne drzewa, ściągane z najdalszych zakątków świata, rozejrzyjcie się, co rośnie za płotem. […] Polskiej flory naprawdę nie musimy się wstydzić! Jest piękna i ma tę wyższość nad obcą, że przywykła do różnych psikusów, które płata pogoda na naszej długości i szerokości geograficznej. Rodzime gatunki drzew i krzewów są gwarancją, że w przyszłości nie będziecie się martwili o to, czy zmarzną. Wiele też się przy nich nie napracujecie, bo zwykle dobrze wiedzą, jak dawać sobie radę”. Późny przymrozek. Co zrobić, by uratować zagrożone drzewka owocowe obsypane kwiatami.Ochroną przed przymrozkami jest lanie wody. Dosłownie. Włączajcie na noc zraszacze i rozpylajcie drobne krople. Jeśli kwiaty będą potem pokryte lodem, nie oznacza to, że nie przetrwały. Pomogła woda krzepnąca na mrozie i oddająca w tym procesie ciepło kwiatom. Nowy trawnik Czy w ogóle potrzebny jest trawnik? „To przy tym trzeba coś robić? – spytała autora pewna zapracowana osoba. – W takim przypadku daruję sobie. Chwasty wyrosną wysoko i przynajmniej będę się mogła opalać, nie narażając się na podglądanie”. Może ma rację… Kos rozrabiaka „Zauważyliście, że w ostatnich latach przybywa ptaków? Kosy na przykład strasznie rozrabiają. Potrafią, sam nie wiem dlaczego, młócić dziobem poduszkowe byliny. Zwykle jednak poszukują smakowitych owoców, no i tłustymi robakami też nie gardzą, zatem bilans ich wizyt generalnie wychodzi na plus”. I śpiewać potrafią. Szelmy cebulki Niektóre cebulki kwiatowe to takie szelmy, że za nic nie chcą zdradzić, gdzie mają to miejsce, z którego może coś wyrosnąć. I jak je tu posadzić? Trzeba je wykąpać. Po kąpieli zaraz pokazują, gdzie, co i jak! Kradzione lepiej rośnie? Podobno księżna Izabela Czartoryska, budując ogrody wokół pałacu w Puławach, udawała, że nie istnieje siódme przykazanie dekalogu. W ogrodzie pojawiały się rośliny, o które uprzednio kogoś prosiła, lecz spotykała się z odmową. Nikt księżnej nie przyłapał na tym procederze. Gdzieżby śmiał! Przypiec boczków chwastom? Księżyc „Zjawisko wpływu wzajemnych relacji Ziemi i Księżyca na rośliny jest znane od tysięcy lat, więc nie ma powodu, żeby nie stosować kalendarza księżycowego. Nawet, jeśli nie pomoże, to na pewno nie zaszkodzi. Jednak od samego Księżyca w ogrodzie nic nie urośnie!” Potrzebna jest nasza pomoc. 20 „Chwasty można też wypalać. Są amatorskie palniki na długiej lancy, połączone wężem z gazową butlą turystyczną. Płomieniem przysmaża się chwasty, czyli robi się mniej więcej to samo, co w «Potopie» Kuklinowski robił Kmicicowi. W ten sposób najlepiej załatwić nieproszonych gości, którzy wyrastają na ścieżkach, chodnikach i podjazdach”. Trzeba wierzyć, że role się nie odwrócą tak jak w powieści Sienkiewicza… JAK DOBRZE MIEĆ SĄSIADA „Im więcej wiem, tym bardziej jestem przekonany, że nic nie wiem” Powyższe słowa to końcowe zwierzenie autora, parafrazujące słynną wypowiedź Sokratesa. Trochę dalej Czuksanow dodaje: „A gdy już będziecie przekonani o tym, że wszystko wiecie o swoim ogrodzie i bardzo wiele na temat ogrodnictwa, to zapewniam, że któregoś dnia tak jak ja zobaczycie coś, czego po prostu nie zrozumiecie. Może na przykład wyrosną gruszki na wierzbie? Albo zobaczycie idealnie czarny kwiat? Albo pojawi się roślina, której z całą pewnością nikt w ogrodzie nie sadził i nie wysiał. Sam mam kilka takich. Na tym właśnie polega czar roślin, ogrodu i otaczającej nas przyrody: wciąż potrafi nas zaskakiwać”. „Ogród dla początkujących” uczy, bawi i przekonuje, że warto być ogrodnikiem. Redakcja „Viridis” poleca tę bardzo interesującą pozycję wydawniczą wszystkim sympatykom ogrodnictwa. T.C. --------------------------------------------------------------Witold Czuksanow: „Ogród dla początkujących”. Wyd. Zysk i S-ka, Poznań 2012, ss. 336 REKLAMA TORUÑSKIE NASIONA-60 lat doświadczenia i tradycji Polecamy w szczególności: Nasiona warzyw ciepłolubnych Nawozy Ogórek Odys Nawóz długodziałający Średniowczesna, bardzo plenna odmiana przeznaczona do produkcji towarowej i amatorskiej. Owoce są bardzo kształtne, o charakterystycznych tępych zakończeniach; bez goryczki. Stosunek długości do szerokości wynosi 2,7:1. Wyróżnia się kompleksową odpornością na choroby i wysoką tolerancją wobec mączniaka rzekomego. Ponadto dobrze znosi chłody. Nawóz w sposób kontrolowany i bezpieczny dla roślin stopniowo uwalnia składniki pokarmowe.W procesie produkcji jest on pokrywany otoczką hydrofobowej siarki elementarnej. W początkowym okresie składniki pokarmowe uwalniane są powoli, natomiast w miarę wzrostu i rozwoju roślin w większych ilościach w zależności od ich potrzeb. Ogórek Edyp Odmiana średniowczesna przeznaczona do uprawy polowej . Charakteryzuje się bardzo wysokim stabilnym plonowaniem oraz bardzo dobrą strukturą plonu, w której duży udział stanowią owoce handlowe. Polecana na korniszony, do konserwowania i kwaszenia. Polecana do uprawy ekologicznej i integrowanej zarówno dla działkowców, jak i producentów towarowych. Fasola Jagusia Odmiana szparagowa, średniowczesna, amatorska, o zielonych strąkach. Roślina o wyjątkowo sztywnych pędach, odporna na wyleganie. Wysoko osadzone strąki nie mają kontaktu z podłożem, co korzystnie wpływa na ich zdrowotność. Strąki są smaczne, bezwłókniste, bez tendencji do przejrzewania. Nasiona o charakterystycznej ciemnobordowej barwie i niepowtarzalnym smaku. Biohumus uniwersalny Pozytywnie wpływa na wzrost i kwitnienie roślin ozdobnych. Całoroczne nawożenie roślin domowych zapewnia ich prawidłowy rozwój. Łagodzi stres przy przesadzaniu roślin. Przeciwdziała szkodom powodowanym przez agrofagi (bakterie, wirusy, grzyby oraz szkodniki i chwasty). Poprawia jakość plonów pozytywnie wpływając na walory smakowe. warzyw i owoców. TORSEED Przedsiębiorstwo Nasiennictwa Ogrodniczego i Szkółkarstwa S.A. w Toruniu ul. Żółkiewskiego 35, 87-100 Toruń, tel. 56 658 48 56, 56 658 48 34, 56 658 48 12 fax. 56 652 85 62, e-mail: [email protected] 21 JAK DOBRZE MIEĆ SĄSIADA JAKI ZNAK TWÓJ? – Kto ty jesteś? – Polak mały. – Jaki znak twój? – Orzeł biały. W „Katechizmie polskiego dziecka” wszystko wydaje się zrozumiałe i oczywiste. Jednak tak nie jest. Istnieje bowiem pewien problem dotyczący owego znaku, czyli godła polskiego. W pierwszym tegorocznym wydaniu „Viridis” opisaliśmy wyczyny niesfornego bielika amerykańskiego o imieniu Regan. Zwiał z Leśnego Parku Niespodzianek w Ustroniu i choć miał bardzo dalekosiężne plany, dotarł zaledwie do granicy w Cieszynie. Chciał się udać za wielką wodę, do rodzinnych stron. Nie okazał się jednak orłem, za jakiego go uważano. Ba, podobno w ogóle nie jest orłem. Co gorsza, nasz herbowy biały orzełek, jego kuzyn, prawdopodobnie też nie jest orłem. Nieprawdopodobne. Biały ptak z rozpostartymi skrzydłami towarzyszy nam od wieków. Pod Grunwaldem, w najzaciętszej bitwie z Krzyżakami, walczono o chorągiew krakowską, na której widniał biały orzeł na czerwonym polu. Ten sam herbowy ptak spoglądał dumnie z polskich sztandarów podczas zwycięskich bitew pod Chocimiem i Wiedniem. Jego wizerunek podtrzymywał wiarę Polaków w odzyskanie niepodległości, pomimo upadków kolejnych powstań narodowych. Wielokrotnie obce siły chciały zniszczyć lub osłabić naszego herbowego orła. Jednak nawet sowieci nie odważyli się zabrać „swojemu” wojsku polskiemu orzełka z mundurów. Zdarli mu tylko koronę, upodabniając go do wrony. Podobna sytuacja miała miejsce niedawno. Zapewne w imię nieznanych nam wyższych celów godło z orzełkiem zostało usunięte z koszulek polskiej reprezentacji w piłce nożnej. Nie udało się obcym – Polak potrafi. Czy decyzja o usunięciu orzełka zapadła, gdy przypadkowo odkryto, że nasz dumny orzeł biały jest zwykłym rybojadem, czyli orłanem? Bardziej prawdopodobne jest to, że ktoś chciał zrobić prywatny interes w sposób charakterystyczny dla minionej epoki, korzystając z posiadanych wpływów w związkach czy stowarzyszeniach. Orłan - Bielik zwyczajny Haliaeetus albicilla A może nasz ukochany orzełek jest jednak orłem? W naszym godle powinien być orzeł, np. orzeł przedni (Aquila chrysateos), a nie jakiś bielik zwyczajny (Haliaeetus albicilla), czyli orłan. Obecnie w Polsce zamieszkuje zaledwie kilkadziesiąt orłów przednich. Prowadzą one zdecydowanie inny tryb życia niż orłany. Orzeł nie przepada za rybami, a jego pokarmem może być również bielik - większy od orła, ale przegrywa z nim w bezpośrednim starciu. Wychodzi jednak na to, że nasz herbowy orzełek, niestety, nie jest orłem. Wystarczy spojrzeć na godło. Nasz ptak ma gołe nogi! Orły mają je upierzone, orłany nigdy. Pióra na nogach przeszkadzają w łapaniu ryb! Mimo, że orzełek RP okazał się orłankiem, powinien z nami pozostać na zawsze. Sprawa polskiego orzełka stała się tak poważna, że musiał się nią zająć najwyższy organ władzy ustawodawczej – Sejm Rzeczypospolitej. Dnia 3 marca 2012 roku podjął on niezwykłej wagi uchwałę, która przywraca godło na stroje naszych piłkarzy. Nikt nie głosował przeciw. Co za ulga! No i udało się wreszcie z czymś zdążyć przed Euro. T.C. 22 Orzeł przedni Aquila chrysaetos na pozbycie się mrówek Gdy już nie mamy innego wyjścia i musimy pozbyć się mrówek z ogródka, polecamy kilka domowych sposobów: 1. Można sięgnąć po pieprz ziołowy i popieprzyć ścieżki mrówek. 2. Jeśli obrywasz liście pomidora, aby odsłonić dojrzewające owoce – porwij je na kawałki i rozłóż w miejscu gromadzenia się mrówek. Drażniący zapach skutecznie je odstraszy. Chyba. 3. Również liście pietruszki mają nieprzyjemną dla mrówek woń - świeże rozłóż na mrowisku. 4. Tymianek też jest niefajny dla mrówek. 5. Na obiad był ogórek? Zamiast wyrzucać skórki na kompost, najpierw rozłóż je na mrówczych trasach. 6. Wyłóż ich ścieżki kwiatami... lawendy (trochę złośliwe). 7. Kawy podobno też nie lubią – fusy z kawy zachęcają mrówki do wyprowadzki. 8. Palacze mogą moczyć niedopałki z papierosów w nafcie i układać je wzdłuż mrówczych tras. 9. Mrówki nie lubią zapachu cywilizacji- spryskaj ścieżki tanim dezodorantem. 10. Lubimy szarlotkę, gdy pachnie cynamonem, jednak zapach tej przyprawy mrówek nie zachwyca. 11. Zanim upiecze się szarlotka użyjmy proszku do pieczenia – nie tylko do ciasta ;) 12. Niemal w każdej kuchni znajdą się pożywne, drobne płatki owsiane. Dla mrówek jednak są one zabójcze – wysyp na mrowisko. 13. Mąka kukurydziana wywołuje podobne skutki jak ww. płatki. 14. Gdy mamy kopiec mrówek: słoik wysmaruj od wewnątrz u góry olejem kuchennym. Zdenerwuj mrówki i postaw słoik na środku mrowiska. Mrówki wejdą do środka, ale już nie wyjdą. 15. Do słoiczka nalej nieco miodu i postaw przy mrowisku lub ścieżce. Kiedy mrówki do niego wejdą wystarczy je wtedy wypłukać wodą i tak aż do usunięcia wszystkich mieszkanek mrowiska. 16. Zabójczo na całe gniazdo działa boraks, który trzeba wymieszać z czymś do jedzenia (znalazłem przepis na boraks z jajkiem na twardo). 17. Kup w sklepie ogrodniczym coś na mrówki. I jeszcze kilka domowych preparatów na mrówki do sporządzenia wyciągów i zastosowania na mrowiskach i trasach przemarszu owadów. 1. pokrzywy + czosnek + woda, 2. pokrzywy + piołun + woda, 3. tymianek + woda, 4. majeranek + woda, 5. liście orzecha włoskiego + woda. Po połączeniu składników zostawić na około trzy dni w zamkniętym słoiku i dopiero użyć. /wes/ CENTRUM OGRODNICZE Przykładowa aranżacja REKLAMA 17 sposobów i 5 preparatów JAK DOBRZE MIEĆ SĄSIADA KRWIOŻERCZA BESTIA I MIŚ Zacznę od oświadczenia. Zdaję sobie sprawę z powagi sytuacji, wiem, że za to, co powiem, mogę być zagryziony, ale inaczej po prostu nie mogę. No, nie mogę. Oświadczam, że nie lubię osobników pokroju: Miś Uszatek, Kubuś Puchatek i Miś Yogi (w razie czego obroni mnie Ursus). Nie cierpię też Czerwonego Kapturka i jego przyjaciela gajowego (w tym wypadku obronić może mnie Lupus). A właściwie nie lubię twórców tych, mimo wszystko sympatycznych postaci, którzy w fałszywym świetle ukazują dzikie zwierzęta Canis Lupus oraz otaczającą nas naturę. Przywołam może na początek kilka bajd dla dzieci i dorosłych. Już wielce zasłużony dla dzieci Jan Brzechwa tak pisał: „Proszę Państwa, oto miś Miś jest bardzo grzeczny dziś Chętnie Państwu łapę poda Nie chce podać? A to szkoda.” Żadna szkoda. Lepiej będzie, gdy nie poda. Gdyby wziął nas dodatkowo w serdeczny uścisk, aż do utraty tchu, mogłoby się okazać, że to utrata ostateczna. O czym trzeba jeszcze wiedzieć? Prawdziwy Uszatek nie może mieć oklapniętego uszka, lecz co najwyżej odstrzelone przez myśliwego nieudacznika. Z kolei miś nazywany Kubusiem Puchatkiem lubi miodek. Po zjedzeniu ryby, dziczyzny, różnych odpadków oraz padliny, poprawia sobie poziom pH w mordzie… miodem. Zaś Yogi, czyli grizzli, potrafi dręczyć nie tylko strażnika Smitha. Zeżre wszystko, co się nadaje do zjedzenia. Nie pogardzi ludzkim mięsem. Jankesi dobrze wiedzą, jaki jest Yogi. Nasz tatrzański „miś” też potrafi się tak zachowywać. Jak to dobrze, że nasze domowe misie są pluszowe. Do nich możemy się przytulić. W innym wierszu Brzechwa tak nas ostrzega: W bajkach wilk nigdy nie ma imienia, wilk jest zły. Niepodobna, żeby był pluszową przytulanką. Dziecko mogłoby się zmienić w wilkołaka. Zgroza! Taką domową maskotką może być ewentualnie Canis lupus familiaris, czyli pies. Stworzenie bez przydomka familiaris – w żadnym razie. Pies, najlepszy przyjaciel człowieka, wywodzi się od Canis lupus, czyli wilka. Ale wilk zrobił swoje i może odejść. Pomożemy sztucerem, trucizną lub wnykami. „Powiem Ci w słowach kilku Co myślę o tym wilku Gdyby nie był na obrazku Zaraz by Cię zjadł, głuptasku!” Końcówka powinna być chyba inna: „Gdyby nie był na obrazku, zwiałby zaraz, mój głuptasku”. Ursus Arctos 24 Można go tolerować pod warunkiem, że nie będzie mięsożerny i będzie się trzymał z daleka od naszych zwierząt . Niech je trawę. Wtedy zostawimy go w spokoju. Wilk jest naszym konkurentem w zdobywaniu kopytnych i jednocześnie istnym szatanem, zwłaszcza gdy robi sobie czasem ucztę z baranka (niedźwiedź również barankiem nie pogardzi). Czy natura stworzyła wilka do zjadania ludzi? Podobno tak. Szczególnie preferuje babcie i ich wnuczki, a potem rzyga na rozkaz gajowego. Może nie powinniśmy naszym pociechom wbijać do głowy takich bzdur. Oczywiście, postrzeganie świata przez naszych milusińskich jest nieco inne. Ale ten dorosły już Czerwony Kapturek wraz z nieco podstarzałym gajowym doprowadzili do jego eksterminacji w całej niemal Europie. Poprzez wieki podsycano nienawiść do wilka jako krwiożerczej bestii. A niedźwiedź, nie wiadomo czemu, jest podobno przyjazny i miły. Bywało jednak, że ktoś ujmował się za wilkiem. Poznaliśmy wilka wolnego, wilka przyjaciela i sympatycznego wilka szarego – fajtłapę. Wieszcz Adam w bajce „Pies i Wilk” uznał wilka za symbol wolności. To tam Wilk wygarnął brysiowatemu Psu: JAK DOBRZE MIEĆ SĄSIADA „Lepszy w wolności kęsek lada jaki Niźli w niewoli przysmaki” A potem: „I drapnąwszy co miał skoku w łapie, Aż dotąd drapie!” Na szczęście wilk dodrapał się w Polsce ochrony gatunkowej. Dwa wieki później. Mimo to wciąż musi dawać drapaka, ścigany ludzką nienawiścią. Przyjacielskiego wilka poznaliśmy dzięki Kevinowi Costnerowi. Jego film „Tańczący z wilkami” otrzymał aż 7 Oskarów. Jedna z tych nagród powinna przypaść wilkowi o imieniu Dwie Skarpety, przyjacielowi głównego bohatera. Nie wiem, czy ją otrzymał, a jeśli tak – to w jakiej postaci? Najistotniejsze jednak jest to, że wtedy chyba po raz pierwszy ludzie, ci oglądający film, nie chcieli śmierci wilka. Niestety, tradycji stało się zadość. Z kolei szary wilk, jeśli nie jest pokazany jako krwiożercza bestia, to powinien być przynajmniej zrobiony na szaro. I tak się stało w rosyjskiej kreskówce „Nu pagadi”: fajtłapowaty wilk jest nieodmiennie kiwany przez zająca. Gdyby jednak wilkowi udało się go dopaść, byłoby po filmie. Aby wilk nie musiał w kreskówce wciąż krzyczeć: „Zając, ja ci jeszcze pokażę!”, przybył na pomoc ze swoją kreską Andrzej Mleczko. MLECZKO RYSUJE Prawdziwy wilk nie jest ani dobry, ani zły. Nie jest zwierzęciem ziejącym nienawiścią, nie jest ani niebezpieczny, ani sympatyczny. Jest sobą i nie pragnie być maskotką do przytulania. Niedźwiedź jest taki sam, lecz to my zrobiliśmy z niego miłego pluszaczka. Koniecznie chcemy zmieniać wizerunek tych drapieżników – wbrew zamysłom Stwórcy lub wbrew naturze. Według naszych ocen, których nie wolno stosować, niedźwiedź wypada znacznie gorzej od wilka. Miś potrafi zdemolować samochód w poszukiwaniu żarcia. Jest wszystkożerny… jak świnia. Zjada trawę, zioła, owoce leśne, mrówki, dziki, jelenie –właściwie wszystko, co się rusza albo to, co już się nie rusza. Nie pogardzi też bydłem i owcami. Niszczy pasieki i pola uprawne. Nie jest płochliwy i nie ustąpi, prędzej nas zaatakuje. … Na tle tej bestii wilk jawi się jako miłe stworzonko. Natychmiast czmycha na nasz widok, i zaszywa się głęboko w lesie. Bagażnik naszego samochodu to dla niego abstrakcja, tak jak ule czy pole owsa. Z misiem łączy go tylko jedno. Też lubi zjadać jeleniowate i gdy ma ich pod dostatkiem, nie spogląda na zwierzęta hodowlane. Który z nich, wilk czy niedźwiedź, jest słodki, przyjacielski i miły ? Żaden! A więc uważajmy: wobec natury nie można stosować subiektywnych ocen. Naszym obowiązkiem jest ochrona zagrożonych wyginięciem drapieżników. Tworzenie o nich mitów może być bardzo niebezpieczne. Mit słodkiego misia jest zagrożeniem dla niektórych niefrasobliwych osobników naszego gatunku, a mit krwiożerczej wilczej bestii może spowodować unicestwienie całej populacji wilka. Tatrzański Park Narodowy wydał ostrzeżenie pt.„Niedźwiedź to nie miś”,zapraszamy do internetu na stronę www.tpn.pl. Czy wyda drugie, tym razem dotyczące wilka? Nie sądzę. Nie ma takiej potrzeby. T.C. 25 JAK DOBRZE MIEĆ SĄSIADA Nie murem go, to bramą Tekst: Wiesiek Cielecki Wróciłem z pracy. Wjechałem na podwórko i zatrzymałem auto obok klombu z tulipanami. To duma mojej Reni, wszystkie sąsiadki jej zazdroszczą. Rzeczywiście, widok jest zachwycający – takiej kolekcji odmian nie ma w okolicznych ogródkach, a że każdej odmiany jest po kilkanaście kwiatów, klomb z daleka urzeka feerią barwnych plam.Właśnie zamykałem bramę wjazdową, kiedy podszedł do mnie Juruś. –Piękna brama. – Spojrzał na nią wzrokiem fachowca i jakby od niechcenia zapytał: – Ile ma szerokości?. –Dwa sześćdziesiąt. – Zamknąłem drugie skrzydło i zerknąłem na sąsiada. – Dlaczego pan pyta? –A nic, tak tylko. Wie pan, że ten Moskal się wyprowadza? – głos Jurusia był jakiś dziwny. –Nie, a skąd pan o tym wie? – zapytałem, zaskoczony. Widziałem na tej jego nowej bramie kartkę z ogłoszeniem, że sprzeda. –Wiadomo dlaczego? – Moje zdziwienie nie miało granic. –Nie wiem – tu głos zawiesił, jakby zastanawiał się, czy mówić dalej – bo chyba nie dlatego, że byłem w gminie… – Juruś wodził teraz wzrokiem po ziemi. –W gminie pan był? A po cóż znowu?! – Poczułem, jak krew uderza mi do głowy. – Przecież wyjaśniło się, że nie miał pan racji, pisząc skargę na Moskala. Wiem o tym, bo mi się żalił. Ogrodzenie, które budował, jest zgodne z prawem. Nie potrzeba pozwolenia na budowę muru między sąsiadami, jeśli ma mniej niż 2,2 m wysokości, a mur pana Krzysia ma dwa metry. Miał też prawo pana poinformować, że będzie pan musiał partycypować w konserwacji ogrodzenia, mimo że nie stoi nawet na granicy działek – zacząłem podsumowywać niecne postępki Jurusia. –No właśnie – westchnął Juruś, a po chwili, lekko zmieszany, zapytał: – a co to jest to „parcytypowanie”? –To znaczy, że jak trzeba będzie mur naprawić, to będziecie płacić po połowie – mój głos nie brzmiał pokojowo. –Aha… – Do Jurusia chyba dotarło znaczenie trudnego słowa. – Ale on tam jakieś szkła czy coś przyklejał na „wierzku” – zaczął się znów bronić. –To mu też było wolno – uciąłem krótko. –No tak, ale okazało się, że... – i znów chwila wahania – bramę miał złą – ostatnie słowa wyrzucił z siebie, jakby chciał się jak najprędzej uwolnić od ciężaru, i czubkiem buta zaczął nerwowo rysować kreski na chodniku. – Zgłosiłem to do „budowlanego”, bo wszyscy muszą przestrzegać prawa, co nie? – próbował się tłumaczyć. –Panie Jurku – rzekłem do niego, zrezygnowany – przecież nie można ciągle donosić na sąsiadów. Pan Moskal to taki spokojny człowiek. – Zrobiło mi się przykro, że tracę dobrego sąsiada. –Bo on taki jakiś wrażliwy – Juruś znów zaczął się tłumaczyć. – Skąd mogłem wiedzieć?! – Widać było, że w sąsiedzie naprawdę odezwało się sumienie. –A co on miał z tą bramą, że pan musiał do gminy z tym biec? – Zacząłem się zastanawiać, czy przypadkiem Juruś, tknięty obywatelskim obowiązkiem, nie doniesie na mnie z tego samego powodu. –A nic, za wąska była. Miała 2,3 m, a minimum to 2,4 m – odpowiedział, lecz widać było, że nie miał odwagi podnieść wzroku. Chyba dotarło do niego, że, mówiąc kolokwialnie, przegiął. Ja zaś uzmysłowiłem sobie, skąd pytanie o szerokość bramy na początku naszej rozmowy. Kamień spadł mi z serca, bo moja brama jest okej. –Ech, panie Jurku – westchnąłem – szkoda gadać, do widzenia. – Może nawet nieco niegrzecznie zostawiłem Jurusia po drugiej stronie bramy wraz z jego poczuciem winy, ale wobec zaistniałych faktów było mi już wszystko jedno. Kręcąc głową na znak dezaprobaty, poszedłem do domu opowiedzieć Reni, co też Juruś znów zmalował i do czego doprowadził. Było mi naprawdę smutno. Lada moment nie będziemy mieć chyba najmilszego sąsiada. Za to Juruś zostanie. Ustawa z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2003 r. nr 207, poz. 2016 z późn. zm.) mówi, że: Na postawienie ogrodzenia nie trzeba uzyskiwać pozwolenia na budowę. Jednak na ogrodzenie stawiane od strony dróg, ulic, placów, torów kolejowych i innych miejsc publicznych oraz na ogrodzenie o wysokości powyżej 2,2 m wymagane jest zgłoszenie, które należy złożyć w odpowiednim urzędzie przed rozpoczęciem prac (art. 30 ust. 1 pkt 3). Budowa może zostać rozpoczęta dopiero po 30 dniach, jeśli urząd nie wyda sprzeciwu, lub wcześniej, jeśli wyda decyzje o jego braku. Budowę ogrodzenia należy rozpocząć w ciągu 2 lat od określonego w zgłoszeniu terminu. Zabronione jest umieszczanie na ogrodzeniach, na wysokości mniejszej niż 1,8 m, ostro zakończonych elementów, drutu kolczastego, tłuczonego szkła oraz innych podobnych wyrobów i materiałów. Szerokość bramy w świetle powinna wynosić minimum 2,4 m, a furtki 0,9 m. Brama wjazdowa musi otwierać się do wewnątrz. I jeszcze kilka ważnych informacji: Nawet gdy dokonujemy remontu już istniejącego ogrodzenia, ale przesuwamy je choćby o kilkanaście centymetrów w którąś stronę – trzeba to zgłosić, bo działanie to jest postrzegane jako nowa budowa.Ważne również są prześwity. Ogrodzenie pełne można budować tylko wtedy, gdy sąsiadujemy z ruchliwą głośną ulicą czy torami kolejowymi, a ogrodzenie ma nam zapewnić izolację akustyczną. W innych wypadkach prześwity w ogrodzeniu muszą zajmować min. 25% jego powierzchni. Zgodnie z zasadami kodeksu cywilnego (art. 154) na sąsiadach ciąży obowiązek wspólnego ponoszenia kosztów utrzymania ogrodzenia. Jeżeli mamy zgodnych sąsiadów i budujemy ogrodzenie wspólnie – stawiamy je w osi granicy działki; jeśli budujemy sami – musimy je postawić na terenie własnej nieruchomości, nie wchodząc na teren sąsiada, choć takie usytuowanie nie zwalnia go od obowiązku ponoszenia przyszłych kosztów utrzymania ogrodzenia. Prowizoryczne ogrodzenie mające na celu jedynie zabezpieczenie placu budowy na czas wykonywania robót budowlanych nie wymaga zgłoszenia. ORGANIZUJEMY ORGANIZUJEMY MIEJSCE MIEJSCE DO PLYWANIA DO PŁYWANIA Kiedy przyjda upalne, wakacyjne dni, kaz dy marzy o ochlodzeniu sie. Wtedy chyba najfajniej jest wskoczyc do wody. Nad jeziorem lub w rzece Kąpiel w jeziorach i rzekach jest bezpieczna tylko tam, gdzie nad kąpiącymi się czuwa ratownik. Szczególnie zdradliwe mogą być rzeki. Nurt wody sprawia, że dno ulega ciągłym zmianom. Miejsce, gdzie bez obaw kąpaliśmy się jednego dnia, następnego może być dla nas za płytkie lub za głębokie. Nad zabawą w wodzie zawsze powinien czuwać ktoś dorosły, kto będzie wiedział jak pomóc, gdyby zaszła taka potrzeba. Niestety, wypadki najczęściej zdarzają się wtedy, kiedy ktoś chce się popisać przed kolegami lub koleżankami. Konsekwencje nierozważnego zachowania mogą zadecydować o całym waszym życiu. Pamiętajcie o tym. W basenie Super rozwiązaniem jest pójście na basen kąpielowy, których w Polsce jest coraz więcej. Nawet w małych miejscowościach można już spotkać takie kąpielisko. Tam zawsze jest ratownik, a woda ma określoną głębokość. Wystarczy tylko dostosować miejsce pływania i zabawy do własnych umiejętności. Czasem na takich basenach są zjeżdżalnie, które urozmaicają czas spędzony w wodzie. Mimo coraz większej ich ilości, nie zawsze baseny publiczne są blisko waszych domów, więc wiąże się to z wyprawą pod opieką kogoś starszego, no i oczywiście kosztami, bo trzeba zapłacić za przejazd i bilety wstępu. Przez wakacje z pewnością będziecie chcieli kilkakrotnie odwiedzić takie kąpielisko, więc może bardziej opłacalny będzie zakup składanego basenu ogrodowego. Wlasny basen Najprościej poprosić rodziców o kupno basenu dmuchanego lub rozporowego. Dmuchany ma nadmuchiwane ściany, a w rozporowym ściany utrzymywane są przez nalaną do basenu wodę. W obydwu przypadkach trzeba uważać, żeby w czasie zabaw nie kłaść się na ścianach, gdyż mogą się ugiąć i woda się wyleje. Wielkość basenu zależy od tego, ile pieniędzy macie na jego zakup. Myślę jednak, że rodzice dołożą wam do kieszonkowego, a jeśli uznają, że sami będą z niego korzystać – wybiorą większy i trwalszy. Teren na którym będzie rozłożony basen, powinien być wybrany raz na całe lato. Dobrze, by było to słoneczne miejsce – woda będzie się szybciej nagrzewać. Musi tam być płasko, bez ostrych kamieni i innych rzeczy, które mogłyby zrobić dziurę w dnie basenu. Dobrze jest, po oczyszczeniu takiego terenu, wysypać go około 3 cm warstwą piasku, a potem jeszcze położyć takiego samego kształtu, jak basen, folię. Ochroni to dno przed zabrudzeniem. Wymiana wody w dużym basenie jest kłopotliwym zajęciem. Wiąże się to również z kosztami. Dlatego nie będzie wymieniana zbyt często. Z czasem będzie się brudzić, a rozwijające się w niej bakterie i zarazki mogą wywołać choroby i uczulenia na skórze. W sklepach ogrodniczych dostępne są specjalne środki chemiczne do oczyszczania wody basenowej. Mogą być w formie proszku, płynu lub tabletek. Zaraz po ich dodaniu do wody nie można korzystać z basenu. Od tego też możecie zachorować. Środki takie najlepiej stosować wieczorem, aby już od rana można było bezpiecznie się pluskać. Przed wejściem do basenu zapytajcie rodziców, czy można się kąpać. Utrzymaniem wody w czystości powinna zajmować się jedna, dorosła osoba. I pamiętajcie: DO TAKICH BASENÓW NIE WOLNO SKAKAC „NA GLÓWKE” !!! Czego się Jaś nie nauczy, czyli: Jak pomagałem tacie sadzić drzewka Małgorzata Rosa Natura, Brzesko Piękny, pogodny czerwcowy poranek. Dzień zapowiadał się fantastycznie. Myśli kotłowały mi się w głowie: co robić?! Wolne od nauki należy dobrze wykorzystać, bo trafia się rzadko – tylko raz na tydzień. Zbyt rzadko! Leżałem na sofie z oczami wlepionymi w sufit. Tata w skończył śniadanie i biorąc kluczyki z kominka do naszej ciężarówki, zawołał: – Jasiu, nie chciałbyś ze mną pojechać? – Popatrzyłem na ojca dzwoniącego kluczykami. – A gdzie, tato? – Uśmiech taty zdradzał, że szykuje się przygoda lub coś na jej miarę. – Tam, gdzie dostaniemy najpiękniejsze, zdrowiuteńkie rośliny do naszego ogrodu. Plan nasadzeń gotowy, więc pora sadzić! – Rozłożył ręce w geście mówiącym, że czas najwyższy zrealizować nasze plany. Wszak sam pomagałem wybierać z katalogu rośliny – czytałem na głos o ich wzroście, kwitnieniu i jakie mają wymagania. Dwa razy nie musiał powtarzać. Trzy minuty i obaj siedzieliśmy w aucie. Lubię odwiedzać „nasz” sklep ogrodniczy. Jest dla mnie jak ogród botaniczny; tyle barwnych roślin w jednym, całkiem niewielkim miejscu. Jest tam czarno-biała kotka, która zawsze łasi się do mnie. Mama lubi oglądać kompozycje z kwiatów, zachwyca się mnogością odmian i galerią ich barw. Gdy dojechaliśmy na miejsce, ja przywitałem się z kotką (a może to ona powitała mnie), a tata ruszył między sadzonki drzew i krzewów. Po chwili dołączyłem do niego. Zobaczyliśmy rośliny, o których nie czytaliśmy w katalogu, więc tata wypytywał o nie sprzedawcę – pana Krzyśka, a pytań miał wiele. W końcu skompletowaliśmy zestaw do naszego ogrodu. Roślin było mnóstwo, ciężko byłoby mi je policzyć. Jedne duże, inne małe, niektóre pojedyncze, innych więcej. Niezły, zielony arsenał. Pan Krzysiu pomógł nam pakować rośliny na samochód. Tata kupił jeszcze ziemię, nawozy i korę. W drodze powrotnej zapytałem, dlaczego zawsze odwiedza ten sklep. – Widzisz synu, wiedza kosztuje sporo pracy i wysiłku, CENTRUM OGRODNICZE 32-800 Brzesko, Solskiego 22 Tel: 14 686 33 84 żeby ją zdobyć, a tam chętnie się nią dzielą. Przyjeżdżałem tu już z moim ojcem, a twoim dziadkiem. Wiele się od tamtej pory zmieniło, wizualnie oczywiście, wiele rzeczy pozostało po staremu. Zauważyłeś, że każdy z nas jest tam mile widzianym gościem? Ci ludzie naprawdę lubią to, co robią. Nie zawiodłem się na niczym, co mi doradzono czy polecono. Zawsze chętnie udzielają porad, a czasami specjalnie dla mnie szukają dodatkowych informacji. Dojechaliśmy do domu. – Sprężajmy się, czeka nas masa roboty – powiedział parkując ciężarówkę. Teraz to i ja się na coś przydam – pomyślałem, nie wiedząc, jakie ojciec ma dla mnie zadanie. Trzeba było rozładować samochód. – Jasiu – zawołał – będę ci podawał te mniejsze roślinki. Ustawiaj je tam, przy domu w cieniu. – – Tato, one przecież lubią słońce. – Moje plany wobec nich były zupełnie inne: widziałem je w pełnym słońcu, na samym środku trawnika tam, gdzie mają rosnąć. – Synu, jeżeli dzisiaj nie zdążymy posadzić wszystkich roślin, to ziemia w doniczkach tych, które pozostałyby w pełnym nasłonecznieniu, szybko by wyschła, a rośliny zwiędły. Do momentu posadzenia, w półcienistym miejscu łatwiej będzie utrzymać je w dobrej kondycji. Przyszła mama – „kierownik operacji” i zajęła się realizacją planu nasadzeń. Wskazywała, gdzie dane drzewko czy krzaczek należy posadzić. Ja i tato byliśmy pracownikami fizycznymi – od łopaty i ziemi. Byłem zachwycony, dostałem ważne zadanie do wykonania – będę sadził rośliny. Tata powtarzał mi nie raz: „Sadzenie roślin powinniśmy potraktować bardzo poważnie i starać się wykonać je dobrze, bo właśnie od niego zależy późniejsza kondycja i wzrost roślin, które będą u nas rosły.” Dlatego postanowiłem potraktować to na serio i przygotowałem wszystko co było potrzebne: łopatę, konewkę z wodą, paliki do drzewek. Pierwsza grupa roślin została już rozstawiona, więc zacząłem kopanie dołka, a tato przygotowywał ziemię do zaprawiania tych dziur. – Tato, wykopałem dołek, mogę już zasadzić ten krzaczek? – Próbuj, zaraz przywiozę na taczce ziemię, a ty delikatnie wyjmij go z doniczki. Jak nie będzie chciał wyjść, to przechyl ją na bok i postukaj w pojemnik, wtedy łatwiej jest wyciągnąć. – Tata pojechał po ziemię, a ja wziąłem się za wyjmowanie krzaczka z doniczki. Instrukcje okazały się pomocne. Po wyjęciu z pojemnika, usiłowałem wcisnąć sadzonkę w wykopany otwór. CENTRUM OGRODNICZE 32-700 Bochnia, Trudna 41 Tel: 603 261 807 www.centrumnatura.eu Ledwo weszła, ale nie zostało nic miejsca na nową ziemię. Chyba mamy ciężką glebę bo zmordowałem się przy kopaniu tego dołka, więc postanowiłem docisnąć roślinkę nogą. – Jasiu! – usłyszałem zza pleców głos ojca – Myślisz, że w takim dołeczku będzie dobrze czuła się twoja tawuła? Malutki dołeczek, taki „tylko, tylko”, bez świeżej ziemi i jeszcze wepchana na siłę? Nie chcę wiedzieć, co ona powiedziałaby na to. – W głosie taty było słychać dezaprobatę. – Powiększ dołek, najlepiej gdy głębokość i szerokość będzie dwa razy większa niż bryła korzeniowa rośliny. Błędy na tym etapie prześladowałyby nas w późniejszym okresie ich pielęgnacji. Mogą przyczynić się do zamierania roślin, braku kwitnienia, czy osłabienia przyrostów. Szybko chciałem zobaczyć końcowy efekt naszej pracy więc spuentowałem taty wykład. – Lepiej było kupić rośliny bez doniczek, z gołym korzeniem, takie dałoby się wcisnąć w ten dół. – O tej porze roku bezpieczniej sadzić rośliny z pojemników, bo lepiej znoszą transport i dobrze przyjmują się na miejscu docelowym. Tylko wczesną wiosną i jesienią możemy sadzić rośliny z gołym korzeniem, w innym terminie nie mają szans na dobre ukorzenienie się i mogą zginąć. – Tata doradzał mi dalej. – Postaraj się zapewnić jej jak najlepsze warunki, to ona nie przysporzy ci potem kłopotu. I tak też zrobiłem. Powiększyłem otwór w ziemi, sadzonkę przed wsadzeniem zamoczyłem na chwilę w wodzie, powiększony otwór wypełniłem odpowiednią ziemią, lekko rozluźniłem korzenie, po wsadzeniu delikatnie docisnąłem ziemię wokół sadzonki, a tata pomógł mi utworzyć wokół niej lejek z ziemi, żeby woda zbierała się wokół rośliny, potem „OGNIOODPORNA SALAMANDRA” TEKST I ZDJÊCIE : MIKO£AJ JANOW podsypał ją odpowiednim nawozem, bo nie mieliśmy jeszcze gotowego kompostu, podlał wodą i posadzone! Tata sadził większe rośliny, a drzewa palikował, żeby wiatr ich nie wywrócił. Niektóre rośliny przyciął po posadzeniu, a ja bacznie obserwowałem jak to się robi. W starszej części ogrodu pod większymi drzewami, gdzie ziemia jest kwaśna, dosadziliśmy rododendrony i azalie, a na trawniku magnolie, przy której ziemi nie ugniataliśmy zbyt mocno, bo jej korzenie są bardzo kruche. Nad wszystkim czuwała mama, która na podstawie projektu zagospodarowania naszego terenu mówiła, jaką ziemię i nawóz zastosować pod poszczególną roślinę. I tak do późnego popołudnia sadziliśmy drzewa i krzewy. Kiedy kończyliśmy ściółkowanie korą popatrzyłem, jak zmienił się nasz ogród. Byłem zmęczony ale dumny i bardzo szczęśliwy. Usiedliśmy pod wiązem i powiedziałem. – Tato, jak u nas pięknie. To był naprawdę fajny dzień.– – Dzięki, wspólniku, ogromnie się cieszę, że spędziliśmy go razem. Zobacz, tę starą część ogrodu sadziłem z moim ojcem, jak byłem młodym chłopcem. Tak jak ja dziś tobie, twój dziadek kiedyś przekazywał mi wiedzę o sadzeniu roślin i zakładaniu ogrodów. Był wielkim miłośnikiem przyrody. Dlatego nasz ogród jest taki piękny. Uśmiechnąłem się i pomyślałem – Jaki ten mój tata jest mądry. Płaz żyjący w Polsce w lasach na wilgotnych terenach. Jest on w Polsce pod OCHRONĄ. Najbardziej znany wygląd to czarne ciało z 3-5 plamami pomarańczowymi lub żółtymi. Większość ludzi, niewiadomo dlaczego myśli że te zwierzątka są niebezpieczne . Są to płazy bardzo przyjazne dla człowieka, spokojnie można wziąć ją delikatnie na ręce. Ale nie na długo. Po łacinie salamandra oznacza ,,Żyjąca w ogniu". Muszę się z tym nie zgodzić,żadne żyjące zwierzę nie przeżyje jednego z czterech żywiołów czyli OGNIA. Bywają pogłoski, że ludzie wrzucają biedne zwierzątka do ognia, a one giną. PAMIETAJCIE !!! SALAMANDRY NIE SA OGNIOODPORNE !!!! KRZYZÓWKA 2 1 5 4 3 6 24 7 7 PIONOWO 1. Ma ekran 8 2. Ma je dźwig i mamy my 3. Patyczki do zapalania 5. Indianie z Australii 6. Zamiast religii w szkole 12 7. Jedno z trójmiejskich miast 9. Wyższa uczelnia lub uroczystość w szkole 14. Do niego należą piloci, 15 spadochroniarze, szybownicy 16. Sonda do badania np. dna morskiego 17. Części wyposażenia dodatkowego 18. Rośliny wieloletnie 19. Miś z dobranocki 21. Ma go róża 23. Na okładce książki 17 10 9 10 13 11 11 22 16 27 14 13 28 17 16 3 6 18 19 20 2 20 15 POZIOMO 1. Kangur lub koala 4. Mieszkańcy Zakopanego 8. Wisząca u sufitu 25 10. Zimne, dla ochłody 11. "Nogą zamiata" 12. Wgłębienie w ścianie 13. Pretensja, zażalenie, np. na kogoś 15. Jarzyniak, sklep z warzywami 27 18. Duży budynek, w nim urzędnicy 20. Amerykańskie pieniądze 22. Kwiat lub siedząca pozycja gimnastyczna 24. Czas zbioru zbóż 25. Gruby sznur 26. Ułan... stolica Mongolii 27. Na głowie, gdy zimno 28. Podrzuca własne jajka innym ptakom 23 22 21 21 25 4 24 14 18 8 26 23 26 5 12 28 1 19 9 3 2 1 15 16 Krzyzówka Pasikonik 2/12 Haslo: WIOSENNY DESZCZYK 15 Lista nagrodzonych: 1.NATALIA PERKOWSKA SUWA£KI 2.EWA MASZCZAK Z£OTORYJA 3.FILIP BEŒCIAK ZG£OBICE 4.ADRIAN JANCZUÑSKI MOGILANY 5.MAGDALENA MO¯DZEÑ SPYTKOWICE 16 17 18 22 21 6 5 4 9 8 20 3 2 1 7 19 18 17 6 5 4 19 10 7 20 24 23 9 8 21 22 12 11 25 10 23 26 14 27 28 12 11 24 13 25 26 13 14 27 28 ROZWIĄZANIE KRZYŻÓWKI Imię i nazwisko Adres z kodem pocztowym ROZWIĄZANIE PROSZĘ PRZEKAZAĆ DO SKLEPU W KTÓRYM OTRZYMALIŚCIE PAŃSTWO MAGAZYN VIRIDIS DO DNIA 04.06.2012 Podpis Rodzica Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych, w tym umieszczenie mojego imienia i nazwiska oraz miejscowości na liście laureatów w magazynie VIRIDIS. Wiem, że mam możliwość wglądu i ich poprawiania. /Ustawa o ochronie danych osobowych, Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926/ Nagroda: zestaw nasion (groch Pegaz, slonecznik jadalny, dynia ozdobna mix, slonecznik pelny wysoki, smagliczka nadmorska) firmy Torseed i ZESTAW drobnych narzedzi firmy Bradas. Po ODBIÓR ZAPRASZAMY DO SKLEPÓW PORADY FACHOWCÓW Wiesz, albo nie wiesz czyli Dobre Rady Pana Romana Roman Berkowski Ogród, Wrocław Kwieciak jabłkowiec Groźnym szkodnikiem naszych jabłoni i grusz jest kwieciak jabłkowiec. To niewielki czarno-szary chrząszcz, którego larwy, początkowo białawe z czarną głową, później przebarwiają się na żółtobrązowe. Dorosłe osobniki zimują w korze. Wiosną żerują na pąkach liściowych i kwiatowych. Wewnątrz zniszczonego kwiatu znajduje się larwa, która wyjada jego wnętrze, wskutek czego płatki zasychają i brązowieją. Z ponadgryzanych przez chrząszcza pąków wypływa sok. Uszkodzenia widoczne są w postaci brązowych nacięć na ściankach kielicha. Zwalczanie rozpoczynamy w fazie pękania pąków (wtedy szkodnik może zniszczyć większość pąków), po 7 dniach musimy powtórzyć zabieg stosując np. Calypso 480 SC. Zamieranie pędów malin Bardzo często klienci przychodzą do mnie z problemami dotyczącymi malin. Na łodygach pojawiają się plamy, a pędy zamierają. Z opisu wynika, że maliny zostały porażone przez chorobę grzybową – zamieranie pędów malin. Objawy są widoczne już w czerwcu, bowiem na młodych pędach, wzdłuż nerwu głównego tworzą się brunatne plamy. Pod koniec sezonu smugi są już na znacznej części pędu. Kiedy łodygi zaczynają drewnieć, owe plamy zmieniają kolor i pokrywają się ciemnymi punktami. W następnym sezonie zaatakowane krzewy rosną znacznie wolniej i zaczynają zamierać. Za chorobę odpowiedzialne są zarodniki workowe, uwalniane wczesną wiosną z ciemnobrunatnych otoczni, znajdujących się pod skórką porażonych pędów. W czasie sezonu grzyb może przenosić się na kolejne rośliny. Rozwojowi choroby sprzyja wysoka wilgotność wiosną, a także duże zagęszczenie roślin. Można jej zapobiegać stosując opryski chemiczne. Pierwsze warto rozpocząć kiedy młode pędy mają około 15 cm wysokości. Kolejne po 7-10 dniach. Odpowiednimi środkami są Mythos, Signum , Teldor. Porażone pędy malin Owocówki: śliwkóweczka i jabłkóweczka Owocówka śliwkóweczka oraz owocówka jabłkóweczka każdego roku atakują drzewa w naszych ogródkach. Motyle tych szkodników pojawiają się na przełomie kwietnia i maja. Przy temperaturze powyżej 15 C samice składają jaja na liściach i powierzchniach owoców. Gąsienice po wylęgu wgryzają się do owoców i budują sobie mieszkanko. Ten okres nazywamy „robaczywieniem owoców”. Uszkodzone przez owocówkę przedwcześnie opadają i nie nadają się do spożycia ani przechowywania. W sezonie wegetacyjnym występują 2 pokolenia owocówek. Pierwsze pokolenie zwalczamy już w pierwszej połowie czerwca, powtarzając oprysk po 14 dniach. Drugie pod koniec lipca lub na początku sierpnia. Pomocne w ustaleniu wykonania zabiegu są pułapki feromonowe, które na początku maja umieszcza się w sadzie i sprawdza 2-3 razy w tygodniu. W zależności od ilości motyli w pułapce wykonuje się jeden lub dwa opryski. Do zwalczania w/w szkodników zalecane są środki ochrony roślin: Calypso 480 SC, Spin Tor 480 SC, Mospilan 20 SP. Przed zastosowaniem należy dokładnie zapoznać się z instrukcją na ulotce. Jabłoń zaatakowana przez kwieciaka jabłkowca OGRÓD WROCŁAW ul.Dubois 11/13 tel 71 328 8780 ZAPRASZAMY PON-PT 9-17 SOBOTA 9-13 sklep.ogró[email protected] Zapraszamy na zakupy Gwarantujemy miłą obsługę oraz fachowe porady ogrodnicze PORADY FACHOWCÓW DROGIE KWIATY Witold Czuksanow Nie oczekujcie, że zacznę ten tekst: „W pierwszych słowach mojego listu…”, bo wcale nie zamierzam z kwiatami korespondować, ani pisać o nich wierszy. I tak maj przecież, więc wystarczy popatrzeć na ogród swój, rabaty sąsiadów, albo wybrać się na spacer do parku czy ogrodu botanicznego. Zewsząd słychać ochy i achy wielbicieli tych czy innych piękności, trzaski migawek w aparatach fotograficznych, błyskają flesze, a rotacja na tronie władczyni królestwa Flory podobna, jak do niedawna na fotelu prezesa instytucji, w której mam przyjemność pracować. Nie zamierzam również narzekać na wysokie ceny kwiatów, bo by mnie chyba producenci zlinczowali. Obiektywnie rzecz ujmując: kwiaty są coraz tańsze, bo choć cena z roku na rok się trzyma, to jednak inflacja robi swoje, a do tego, /tak twierdzą statystyki/ zarabiamy coraz więcej… Tulipan Maria Kaczyńska zapaleńcy uganiający się za nowościami, a ponadto sami przyznajcie: czasem korci, by od czasu do czasu kupić jakiegoś unikatowego tulipana. Jednym z takich, była ostatnio odmiana „Maria Kaczyńska”, która nie cieszyła się wielkim powodzeniem Bezpośrednią inspiracją do nadania takiego tytułu są do czasu tragedii w Smoleńsku. Warto się zastanowić, dlaczego pewne tulipany. Gdy to piszę, w ogrodzie właśnie kwitną dopiero wówczas tulipan pani prezydentowej stał się sławny i najpóźniejsze odmiany, ale moimi ulubionymi są od lat kwiaty pożądany. ‘Colour spectackle’, które mają w zwyczaju urządzać Dokładnie prześledziłem jego historię. Na jednym z kiermaszów prawdziwy show. Na początku przedstawienia mają płatki żółte z sprzedawał się jak świeże bułeczki, poooo…, poooooowiedzmy: czerwonymi pasami, a w epilogu dokładnie odwrotne, czyli wysokiej cenie. czerwone w żółte pasy. Można dać się zauroczyć. Nie wolno Tulipany okupują wszystkie czołowe miejsca listy jednak tracić kontaktu z rzeczywistością i nawet jeśli zechcecie najdroższych kwiatów świata i jak sądzę już się nigdy nic na takie widowisko zafundować sobie w przyszłym sezonie, to niej nie zmieni. jesienią zapłacicie nie więcej niż dwa złote za cebulkę. Właśnie to Jest na niej i ten tulipan, który pewien młodzian dostał w posagu widowisko podsunęło mi myśl, żeby w tym numerze ‘Viridis’ razem z przyszłą wybranką i nawet ten pechowy z kolekcji napisać o najdroższych kwiatach Voutersa Bartelmiesza, świata. Zachowały się rysunki najdroższego tulipana świata. który sprzedano za tak Były przecież w historii Na ich podstawie ustaliłem, że współczesnymi odmianami niezwykle wysoką cenę, takie okazy tulipanów /nawet trochę przypominające moich bardzo podobnymi do ‘Semper Augustusa’ jest papuzia że opisano to w różnych ‘'Estella Rijnveld', oraz ‘Zurel’ z grupy mieszańców Triumf. gazetach. faworytów/, za które płacono fortuny. Najsłynniejszy tulipan Polecam z nadzieją, że na światowe giełdy wrócą hossy. Wydarzenie było języczkiem u wagi, który świata ‘Semper Augustus” przechylił szalę tulipanowych spekulacji i spowodował krach. sprzedano za cenę kamienicy w Amsterdamie. Trudno powiedzieć Później podobne załamanie było wywołane spekulacjami ile dziś mogłaby kosztować taka chałupka, ale sądzę że kilkanaście cebulkami hiacyntów, ale o nim mniej się wspomina. tirów wypełnionych po brzegi tulipanowymi cebulkami mogłoby mieć niewystarczającą wartość, chyba, że byłyby to jakieś Zatem nominalnie, na liście najdroższych kwiatów górują tulipanowe nowości, które, wprawdzie bez szaleństw, ale jednak tulipany, ale gdyby brać pod uwagę ogólny wynik ekonomiczny, to osiągają ceny kilka, a niekiedy nawet kilkanaście razy wyższe, niż lepiej wypadają róże, zwłaszcza odmiany użytkowe, które od tulipanowy plebs dostępny w każdym centrum ogrodniczym. tysięcy lat uprawia się po to, by pozyskiwać olejek. Osobiście nic przeciwko pospolitym odmianom nie mam, ale Do tego z płatków i owoców różnych odmian robi się konfitury. cieszy fakt, że w tym zwariowanym świecie wciąż żyją kwiatowi Crocus sativus Rosa rugotida 32 PORADY FACHOWCÓW Korzyści ekologicznych wynikających z faktu obsadzania różnymi dzikimi gatunkami poboczy autostrad nie wliczam do ogólnego rachunku, bo tego się nie da wycenić. W tych drogowych nasadzeniach przoduje Rosa rugotida: odporna na zanieczyszczenia, kurz, sól, do tego całkiem ładna, no i w razie nieszczęścia, gwarantuje uczestnikom kolizji stosunkowo miękkie lądowanie. Naszpikowane kolcami pędy to nie najgorsza rzecz, która wtedy może ich spotkać. Do „drogich” kwiatów zaliczam też szafran /Crocus sativus/, który dostarcza przyprawy robionej z suszonych znamion słupków. Jest to krokus kwitnący jesienią i w Polsce źle rośnie, więc mogę zdradzić Wam, drodzy rodacy, tajemnicę wysokiej ceny słynnej przyprawy. Jest to uprawa, której nie da się zmechanizować, a najlepszy rarytas powstaje tam, gdzie każdego ranka, nim słońce na tyle ogrzeje pole, by kwiaty otworzyły kielichy, czyjeś ręce te kielichy zrywają, później cierpliwie preparują, odrywając i susząc pomarańczowo-czerwone słupki.Ciężka to praca, a choć jej efekt w sklepie drogi, to jednak trudno się na nim wzbogacić. Myślę nawet, że uprawa szafranu jest bardziej wyzwaniem i elementem arabskiej i hinduskiej tradycji, niż przedsięwzięciem biznesowym. Na liście drogich kwiatów z czystym sumieniem mogę w również umieścić storczyki, nawiązując do czasów, w których w Polsce orchidee były rzadkością, a kupowało się je płacąc za pojedynczy kwiat na gałązce. Na zakończenie przedstawię moich faworytów tej historii: to kwiaty ziół. Już niedługo zaczną kwitnąć wszystkie nagietki, rumianki, czarny bez, później lipy. Na początku maja przekwitły mniszki. Wszystko to kwiaty pospolite, a jednak bezcenne: dla zdrowia, urody, dla pszczół i dla całego świata, tego w skali mikro i makro. Wiele z nich jest w zasięgu Waszych rąk i tylko od Was Zapraszamy na stronę internetową autora zależy, czy będziecie chcieli skorzystać i zrobić susze, syropy, soki oraz nalewki. www.naturalniewogrodzie.pl REKLAMA ® NATURALNE NAWOZY GRANULOWANE Szukaj w dobrych sklepach ogrodniczych PORADY FACHOWCÓW KWIATOWE HITY 2012 Hanna i Andrzej Antoszczuk Sosenka, Łapy W czerwcu ubiegłego roku odbyły się dni otwarte w firmie Plantpol Zaborze - liderze na polskim rynku w produkcji sadzonek kwiatów rabatowo-balkonowych. Znakiem rozpoznawalnym tej firmy stały się pierwsza petunia długopędowa - surfinia i doskonałej jakości nawozy Planton. O nowościach z Plantpolu, na które możemy liczyć w tym sezonie porozmawiamy ze specjalistą ds.. marketingu - Jadwigą Starzyńską. Kilka lat wstecz prawdziwą rewelacją wśród Niecierpek SUNPATIENS kwiatów rabatowo-balkonowych, jak wszyscy pamiętają, był niecierpek nowogwinejski. Ale miał on oprócz wielu zalet pewne ograniczenia, nie nadawał się na słońce. Dlatego prawdziwą rewelacją okazała się nowa kreacja niecierpka od japońskiego hodowcy z Sakaty- Sun Patiens®. SUNPATIENS w nasadzeniach testowych od 2010 r, dostępny na rynku europejskim od 2011 r. dał się poznać jako doskonała roślina do obsadzeń rabatowo-pojemnikowych w miastach, parkach i ogrodach. Świetnie rośnie zarówno w pełnym słońcu, jak i cieniumówi pani Jadwiga. Jest bardzo odporny na niesprzyjające warunki atmosferyczne, w tym również na duże opady atmosferyczne występujące w ostatnich latach. Kwitnie bardzo obficie od wiosny do pierwszych przymrozków.Ma bardzo mocny system korzeniowy, dlatego dzięki niewielkim wymaganiom pielęgnacyjnym nadaje się świetnie również do nasadzeń w miastach. Ponieważ jako jedna z pierwszych firm w Polsce mieliśmy przyjemność testować ten niecierpek, w pełni potwierdzamy opinie pani Starzyńskiej. Ze swej strony widzimy wielką przyszłość tego niecierpka, gdyż według nas, obecnie nie ma on wad. SUNPATIENS od dobrze znanego niecierpka NG różni się bardzo niewieleniezauważalnie dla laika- trochę bardziej matowy liść, trochę mniejszy kwiat plus zalety. Dotychczas znane są trzy serie, ale hodowcy ciągle pracują nad ich rozbudową. Vigorous- największa siła wzrostu, różne kolory, na rabaty i do dużych pojemników. Spreading- dzięki lekko zwisającemu pokrojowi, do pojemników i na rabaty. Compact- w bogatej gamie kolorystycznej, wolniejsza siła wzrostu, zarówno do pojemników i na rabaty. Sundaville®-SUNDAVILLE CLASSIC WHITE o czysto białych, urokliwych kwiatach, to nowa odmiana znanego już ekskluzywnego pnącza doniczkowego. Ta piękna roślina rodem z Japonii obsypana jest dużą ilością niezwykle dekoracyjnych, dużych białych kwiatów pojawiających się nieprzerwanie przez całe lato, aż do pierwszych przymrozków na tle zielonych, błyszczących liści. Dobrze znosi SUNDAVILLE Classic White przesuszenie bryły korzeniowej, co sprzyja zawiązywaniu pąków kwiatowych. Kolejną nowością jest CLEOME SENIORITA BLANCA, młodsza siostra Seniority Rosality. Pochodzi z oferty Proven Winners, cechuje się szybkim wzrostem, silnym krzewieniem, sztywnymi łodygami obsypanymi delikatnymi, białymi kwiatami. Kwitnie nieprzerwanie przez cały sezon. Nadaje się do posadzenia w gruncie oraz ze względu na intensywny wzrost, do dużych donic. Wydaje nam się, że nowy biały kolor będzie dużo lepszy do zestawień w kompozycjach. Roślina ta ma niezwykłą promocję filmową w internecie- na stronie www.provenwinners.com/legend-senorita-rosalita Po obejrzeniu tego filmu zapewne każda z pań zapragnie zdobyć tę roślinę, co nie będzie takie proste, bo na razie produkuje się ją w ograniczonych ilościach. PORADY FACHOWCÓW Również w grupie Scaevola pojawiła się odmiana SUNTASTIC o jasnożółtych kwiatach i zwisającym pokroju. Urokliwa roślina do skrzynek balkonowych i wiszących pojemników. Wśród werben bardzo ciekawą nowością- podkreśla Jadwiga Starzyńska- jest ESTRELLA VOODOO STAR. Ma niespotykany dotychczas u werben kolor kwiatu, biało-czerwony tworzący ''gwiazdki'' i lekko zwisający pokrój. Bidensy wzbogaciły się również o dwie nowe odmiany TWEETY o pełnych żółtych, strzępiastych kwiatach oraz TWEETY COMPACT o dużych, żółtych kwiatach. Zwarty pokrój tych nowości predysponuje je do sadzenia zarówno pojedynczo jak i w kompozycjach. O nowej trawie VERTIGO pisaliśmy w poprzednim artykule, a w następnym pani Starzyńska postara się Sunpatiens w centrum Białegostoku nam przybliżyć bylinowe nowości Plantpolu. CENTRUM OGRODNICZE Centrum Ogrodnicze Natura ul. Armii Krajowej 2 17-300 Siemiatycze 18-300 Zambrów ul. Mazowiecka 51B Czynne Pn-Pt 8-17 Sob 8-14 Zapraszamy: pon - pt 8 - 18 sobota 8 - 15 CENTRA OGRODNICZE REGIONU PODLASIA ZAPRASZAMY ZIELONY OGRÓD Centrum Ogrodnicze ALHAMBRA ul. Plażowa 39 15-502 Białystok ZAPRASZAMY Pon-Pt 9-16 Sobota 9-14 Centrum Ogrodnicze CENTRUM OGRODNICZE DERATINS CENTRUM OGRODNICZE „ILEX” RENATA I ROMAN BARWICCY ul. WOJSKA POLSKIEGO 56 16-400 SUWAŁKI ZAPRASZAMY ul.CHMIELNA 6 17-100 Bielsk Podlaski Pn-Pt 9-18 Sobota 9-15 ZAPRASZAMY Pn-Pt 8-18 Sobota 8-16 Niedziela 8-14 PORADY FACHOWCÓW W królestwie pelargonii Agnieszka i Radosław Szymscy Amarylis, Osieczany Gdy słońce zawita w ogrodzie na stałe, to znak, że najwyższy czas, by zaplanować ukwiecenie naszych balkonów. Ostatnio przybliżyliśmy nowe gatunki surfinii i superbellsów. W tym artykule opiszemy ciekawe odmiany pelargonii. Są to królowe wśród roślin balkonowych. Pelargonie rabatowe charakteryzują się dużymi, okazałymi kwiatami i liśćmi. Ze względu na ich wzniesiony pokrój, zazwyczaj sadzi sie je zarówno w skrzynkach balkonowych, jak i na rabatach. Osieczany 339 ...z nami odkryjesz piękno natury 32-400 Myślenice Zapraszamy: tel.12 373-65-74 Pn-Pt 8-18, Sob 8-16 www.amarylis.com.pl Pelargonie zwisające to wytrzymałe rośliny. Posiadają charakterystyczne pędy o zwisającym lub płożącym pokroju. Dzięki obfitemu kwitnieniu pięknie wyglądają w wiszących skrzynkach i doniczkach. Lollipop Candy Warta uwagi roślina ze względu na oryginalny kolor kwiatów. Kwiat – kwitnie obficie na kolor różowo- biały, Pokrój – jest rośliną zwisającą, Stanowiska – toleruje stanowisko słoneczne lub półcieniste, Wzrost – średni, Termin kwitnienia – wczesny. Peach Kiss Atrakcyjna odmiana o pięknych dużych kwiatach i dużych liściach. Kwiat – roślina o dużych, różowych kwiatach z ciemnym środkiem, Pokrój – zwarty, Stanowisko – bardzo jasne i słoneczne, Wzrost – średniosilny, Termin kwitnienia- wczesne. Lollipop Candy Salomon Queen Odmiana o dużych atrakcyjnych kwiatach. Kwiat – kolor kwiatów łososiowy z ciemniejszym oczkiem, Pokrój – zwarty Stanowisko – bardzo jasne i słoneczne, Wzrost – średni, Termin kwitnienia – wczesny. Fireworks Bicolor Big5 Neon Pink Posiada intensywnie zielone liście. Kwiat- strzępiasty w wiśniowo-białym kolorze, Pokrój- o zwartym pokroju, Stanowisko- lubi stanowisko bardzo jasne i słoneczne, Wzrost- roślina o średniosilnym wzroście, Termin kwitnienia- średniowczny. Idealna do wiszących koszy lub skrzynek balkonowych. Kwiat – odmiana o intensywnie, ciemnoróżowych kwiatach. Pokrój – jest rośliną zwisającą, Stanowiska – słoneczne lub półcieniste, Wzrost – silnie rosnąca, Termin kwitnienia – średniowczesny. Fireworks Bicolor 36 Big5 Neon Pink PORADY FACHOWCÓW OCZKO WODNE NIE DLA OSZCZĘDNYCH Odpoczynek to nieodłączna część życia człowieka. Po tygodniu pracy staramy się znaleźć dla siebie miejsce i zajęcie, które nas wyciszy. W zależności od wykonywanej pracy, dla jednych będzie to chwila z książką, dla innych praca w ogródku lub spacer, jeszcze inni wybiorą się na wycieczkę nad wodę. Szum płynącej rzeki czy strumienia lub tafla jeziora uspokaja nasz umysł. Dlatego też lubimy „wodę” w swoim sąsiedztwie. A gdy jeszcze będziemy mieć możliwość oglądania pływających w niej rybek – to już pełnia szczęścia. A mnie się marzy oczko Jeśli nie jesteśmy właścicielami domku letniskowego nad jeziorem, rzeką, morzem – staramy się stworzyć własny, choćby najmniejszy akwen. Możliwości mamy ogromne. Różnorodność form domowych stawków jest zaskakująca. Do jednych z ciekawszych obecnie należą chyba ”płaczące” kamienie, z których woda wypływa otworami i od razu ścieka do zbiornika pod nimi nie tworząc lustra. Zajmują one najmniej miejsca, a szum wody działa równie kojąco. Centra ogrodnicze posiadają bogatą ofertą oczek wodnych, wykonanych z tworzyw sztucznych, nieszkodliwych dla roślin i zwierząt. Wielkość i kształt możemy dobrać wg uznania.. Folia to podstawa Osoby decydujące się na stworzenie oczka we własnym zakresie, do jego budowy, najczęściej ze względów finansowych, wykorzystują folię budowlaną lub ogrodniczą. Trzeba się zastanowić, jak długo chcemy się cieszyć naszym obiektem małej, wodnej architektury. Bo ten, z wykorzystaniem takich materiałów, długo na pewno nie wytrzyma. O trwałości oczka decyduje przede wszystkim folia, której użyjemy do wyłożenia zbiornika. „Zwykła”, nawet złożona dwa razy, jak niektórzy sądzą, nie zda egzaminu. Pamiętaj – co tanie, to drogie! I szkoda twojej pracy. TO NIE MOŻE BYĆ ZWYKŁA, TANIA FOLIA! W centrach ogrodniczych, oprócz wspomnianych gotowych oczek, można dostać specjalne folie do budowy zbiorników wodnych. Są to: folia basenowa oraz kauczukowa membrana. Najważniejszą cechą obydwu jest odporność na promieniowanie UV. Dzięki temu folia nie będzie kruszyć się pod wpływem promieni słonecznych, a także jest odporniejsza na niekorzystne warunki atmosferyczne w zimie. Folia basenowa produkowana jest w wielu kolorach: jednolita, dwukolorowa lub z nadrukiem, najczęściej przypominającym żwir. Jednak trudno się ją układa, więc dopasowanie do kształtu oczka zostawmy na upalny dzień (promienie słoneczne trochę ją zmiękczą). Za to praca z membraną jest samą przyjemnością – elastyczna, trwała (nawet 50 lat!), ze wszystkimi pozytywnymi cechami folii basenowej. Ma jednak jedną wadę – jest o wiele od niej droższa. Jeśli ktoś zdecydował się na oczko wodne, polecamy dwa artykuły zamieszczone w Viridis nr 2/2011. Tam znajdziecie podpowiedzi, co należy wiedzieć, zanim podejmie się decyzję o oczku wodnym („Zanim zbudujesz oczko wodne”), a także etapy budowy oczka („Budujemy oczko wodne”). /wes/ REKLAMA PORADY FACHOWCÓW żywe kwiaty Motyle - Wiosna i wczesne lato Maciej Wołkowicz to okres, gdy zaczyna pojawiać się wiele Ogród Centrum, Kraków owadów. Wśród nich nie może Ich rola w naszych oczywiście zabraknąć ogrodach jest różnoraka. pysznie ubarwionych Dorosłe osobniki, prócz tego, że pięknie motyli. wyglądają i cieszą nasze oczy, penetrując długą trąbką (ssawką) dna kwiatów, gdzie gromadzi się ich płynny pokarm – nektar, zabierają ze sobą również pyłek i przenoszą go na inne kwiaty. Ale zanim staną się fruwającymi pięknościami, mają postać gąsienic, których ogólnie nie lubimy, gdyż kojarzą się nam z dziurawymi lub zżartymi liśćmi naszych kwiatów i warzyw. Na szczęście nie wszystkie gatunki motyli składają jaja w naszych ogrodach, a jeżeli już, to na roślinach niekoniecznie przez nas lubianych np. pokrzywie. Cytrynowy powiew wiosny Latolistek cytrynek, znany także jako listkowiec cytrynek, lub po prostu cytrynek, to jeden z najbardziej charakterystycznych oraz rozpoznawalnych motyli w naszym kraju. Dzieje się tak głównie dlatego, że cytrynki to jedne z tych motyli, które jako pierwsze pojawiają się wczesną wiosną. Latolistek cytrynek Cytrynowożółte skrzydełka latolistków stanowią bardzo miły akcent w ponurym, szarym jeszcze krajobrazie. Oczywiście ich ubarwienie oraz kształt nie służą temu, by zachwycać nas swym pięknem, lecz spełniają ważną funkcję. Gdy pojawią się już pierwsze, wiosenne liście, a motyl usiądzie pośród nich, bardzo trudno go zauważyć. Mimetyzm stosowany przez niego jest tak perfekcyjny, że nawet użyłkowanie na jego skrzydłach, z wyglądu i barwy przypomina unerwienie spodniej strony listka. Skrzydła samców są cytrynowożółte, natomiast samic zielonkawobiałe. Na skrzydłach wyraźnie widoczne są charakterystyczne pomarańczowe punkty. Nazwa "cytrynek" wzięła się z tego, że nie dość, że skrzydła są cytrynowe, to jeszcze pachną cytryną, a "listkowiec", bo zimuje w opadłych liściach. Jest to jedyny europejski motyl zimujący w ten sposób. Dorosły motyl potrafi przeżyć 10-11 miesięcy, czyli niemal cały rok, co jest rzadkie wśród motyli. W czym tkwi haczyk? Dużą część życia spędza będąc w stanie letargu, czyli po prostu przesypia. Cytrynki przychodzą na świat w czerwcu, bądź na początku lipca. Przez krótki czas można je obserwować, kiedy przylatują do kwiatów i spijają ich nektar, 38 gromadząc go w swych ciałach w maksymalnej ilości. Następnie zapadają w diapauzę letnią z powodu upału, którego nie lubią. W letargu latolistki spędzają czas aż do końca lata. Wtedy motyle opuszczają swoje kryjówki, by znów się pożywiać nektarem. Gdy nadejdzie listopad, ponownie szukają kryjówek i zapadną w kolejną diapauzę, tym razem, by przeczekać zimę. Rośliny żywicielki gąsienic cytrynka to kruszyna i szakłak. W świecie rusałek Słoneczna pogoda już z końcem lutego budzi z zimowego snu motyle z rodzaju rusałka. Mamy ok. 75 gatunków tych motyli. Są to jedne z ładniej ubarwionych motyli, popularnie występujących na naszych łąkach i w ogrodach. Najpopularniejsze gatunki to rusałka pawik, rusałka pokrzywnik i rusałka Rusałka żłobnik żałobnik. Stosunkowo łatwo możemy je rozpoznać. Brunatno – purpurowy wierzch obu par skrzydeł (około 60 mm rozpiętości) rusałki pawika posiada rysunek „pawiego oka”. Rusałka pawik Wierzch skrzydeł rusałki pokrzywnika jest brunatnoczerwony z czarnymi plamkami, a na zewnętrznych krawędziach obu par skrzydeł występuje rząd niebieskich plamek w czarnych obwódkach. Trochę inaczej ubarwiona jest rusałka żałobnik. Jej skrzydła są ciemnowiśniowe z jasną obwódką na zewnętrznej krawędzi ,wzdłuż której, od wewnętrznej strony, na czarnym pasku znajduje się rząd małych, niebieskich plamek. Skrzydła mają długość do 3,5 cm, a ich rozpiętość wynosi 8 cm, co czyni je jednymi z najokazalszych motyli dziennych, nie tylko Polski, ale i Europy. Zwykle występuje pojedynczo, na oświetlonych skrajach lasów liściastych, polanach i zagajnikach. Coraz częściej bywa również w ogrodach i parkach.Próżno jej szukać na kwiatach, woli przysiadywać na wilgotnej ziemi. Rusałka żałobnik to motyl niezwykle płochliwy, trudny do obserwacji. Gąsienice motyli z rodzaju rusałka nie wyrządzają szkód w naszych uprawach, gdyż ich roślinami żywicielskimi są pokrzywa, łopian, oset, ostrożeń czy jak w przypadku rusałki żałobnik liście wiązów, osik, brzóz. Dorosłe owady żywią się nektarem np. wrzośca, sokami z uszkodzonych roślin bądź sfermentowanymi owocami. OGRÓD CENTRUM Artykuły ogrodnicze Dealer firmy STIHL Serwis: Makita, Briggs & Stratton, STHIL,TECUMSEH, HONDA Zapraszamy Wielicka 115 Pn-Pt 9-18 Sobota 9-14 Tel. 12-655-61-61 e-mail: [email protected] Wielicka 115 30-552 Kraków Tel:12 655 61 61 Koliber w ogrodzie W obronie własnej Furczak gołąbek to motyl – ćma z rodziny zawisakowatych. Jest wyjątkowo ciekawy, gdyż porusza się i pobiera pokarm podobnie jak kolibry. Przylatuje do nas od maja do czerwca z krajów południowej Europy. W locie może osiągnąć prędkość do 50 km/h. Owad ma 3-4 cm długości, ciało krępe, pokryte gęstymi włoskami. Na jego głowie znajduje się para ciemno brunatnych czułków. Jak na motyla przystało, ma dwie pary skrzydeł o rozpiętości 4 – 7 cm. Przednie są szare, natomiast drugie rdzawo pomarańczowe. Skrzydła wykonują ruchy o częstotliwości aż 5 tysięcy uderzeń na minutę, czyli ponad 80 na sekundę. Jak podają naukowcy, w ciągu minuty lotu motyl ten może odwiedzić do stu kwiatów. Furczaki znoszą światło słoneczne pełnego dnia, jednak najczęściej pojawiają się tuż przed zmrokiem. Posiadają bardzo długą ssawkę i tak samo jak koliber zawisają w powietrzu podczas spijania nektaru. Żywią się u nas nektarem kwiatów przytulii, marzanny barwierskiej, ostu, floksu, petunii, cynii, chabra, tytoniu czy gwiazdnicy. Larwy żerują w czasie wakacji i wczesną jesienią na kwiatach przytuli – pospolitego chwastu. Kraśnik sześcioplamek to dość nietypowy motyl, a raczej ćma, której zachciało się latać wśród promieni słonecznych. Nie dość, że prowadzi dzienny tryb życia, to przebywa głównie na terenach odkrytych. Jest to mały owad o rozpiętości skrzydeł ok. 3 cm. Mimo niewielkich rozmiarów, można go rozpoznać z daleka – czarne skrzydełka i 6 czerwonych plamek są jego wizytówką. Kontrastowe ubarwienie nie jest wynikiem przypadku. Informuje ono, że w ciele gąsienicy, jak i owada dorosłego, znajduje się cyjanowodór. Dla potencjalnego konsumenta taki posiłek jest nie tylko obrzydliwy, ale i trujący! REKLAMA W razie bliskiego spotkania z drapieżnikiem, kraśniki ratują się ucieczką lub udają martwe, gąsienice zaś wydzielają krople cuchnącego, oleistego płynu. Te ostatnie nie są wybredne i żerują na liściach popularnych chwastów jak koniczyna, komonica czy babka. Przysmakami dorosłych kraśników są driakwie, komonice, koniczyna oraz chabry. Niekiedy spijają nektar również z ostów. Następnym razem przyjrzymy się równie ładnym lub ciekawym z innych powodów motylom, ale których pokolenie gąsienic niestety wyrządza szkody w naszych ogrodach lub domach. PORADY FACHOWCÓW Sadzimy winorośl Kilka sprawdzonych odmian: Muskat Letni Odmiana Mołdawska. Dojrzewa w drugiej połowie sierpnia. Grona średniej wielkości, lekko zwarte z dużymi, jasnożółtymi jagodami. Miąższ aromatyczny, bardzo smaczny. Odmiana nadaje się do uprawy polowej (plenność średnia) oraz pod osłony (plenność wysoka). Odmiana podatna ma mączniaka rzekomego oraz szarą pleśń. Krzewy wytrzymują mrozy do - 20° C. Rośliny rosnące w gruncie powinny być starannie okryte. Sylwester Zelek Hebe, Nowy Sącz Winorośl jest rośliną chętnie uprawianą zarówno w ogrodach przydomowych jak i działkowych. Często sadzimy ją jako pnącze okrywające pergole lub ściany altanek. Jeśli ma spełniać tylko funkcje okrywowe, to w porządku, lecz jeśli chcemy zbierać dorodne owoce, musimy się nieco wysilić. Dla winorośli wybieramy stanowisko słoneczne, najcieplejsze w naszym ogrodzie. Jeżeli chcemy posadzić je przy ścianie, wybierzmy stronę południową lub zachodnią. Miejsce powinno być osłonięte od wiatru. Jeśli jednak sadzimy winorośl w szpalerach, stosując specjalne dla nich przygotowane podpory, wybieramy kierunek północ – południe. Muskat Bleu Odmiana Szwajcarska. Odmiana deserowa, posiadająca owoce średniej wielkości z średnio zwartym miąższem. Krzewy wytrzymują mrozy do ok. - 24° C. Odmiana odporna na choroby grzybowe. Aurora Odmiana deserowa do uprawy polowej, polecana w chłodniejszych regionach Polski. Wczesna, odporna na choroby grzybowe. Grona średniej wielkości wydłużone, zwarte. Jagody małe o barwie jasnożółtej z delikatnym różowym rumieńcem, soczyste, słodkie. Owoce nadają się do wyrobu wina stołowego. Krzewy wytrzymują mrozy do ok. -28°C. Warunki uprawy w pierwszym roku: 1. Nowo kupione sadzonki sadzimy tak głęboko, aby miejsce szczepienia znajdowało się 2 – 3 cm nad powierzchnią gleby. Jeśli sadzimy przy ścianie – odległość od ściany powinna wynosić 30cm. 2. Młodej sadzonce od razu zapewniamy podporę. Na dwa pierwsze lata wystarczy drewniany palik wysokości 150 cm. 3. Świeżo posadzonych krzewów nie przycinamy, natomiast należy je obficie podlać. 4. Jeśli chcemy otrzymać dorodne owoce, to spośród wyrastających młodych pędów (10-15cm) wybieramy dwa najmocniejsze, resztę wycinamy. Liczy się jakość, a nie ilość. Spełniając te warunki dajemy młodej nowo zakupionej sadzonce podstawy do dobrego owocowania, niezależnie od formy prowadzenia, jaką później wybierzemy. Nero Odmiana Węgierska. Dojrzewa w drugiej połowie sierpnia. Grona średnio zwarte, zazwyczaj średniej wielkości, stożkowocylindryczne. Jagody kuliste, granatowe, średniej wielkości, bardzo smaczne. Zdjęcia odmian winogron: www.winnica.golesz.pl Winorośl lubi: Winorośl nie lubi: - dużo słońca, - prawidłowe cięcie, - nawożenie organiczne (dobrze rozłożony kompost, obornik), - w okresie dojrzewania suchą i ciepłą pogodę. - cienia, - braku cięcia, - ciężkich gliniastych gleb, - nadmiaru azotu, -w okresie dojrzewania deszczowej pogody. CENTRUM OGRODNICZE CENTRUM OGRODNICZE HEBE 2 Ul.Nawojowska 64a 33-300 Nowy Sącz 2 www.hebe-sklep.pl tel. 18 444 24 14 [email protected] pn - pt: 8:00 - 17:00 sob: 8:00 - 15:00 33-380 Krynica-Zdrój Ul. Zdrojowa 8 Tel.: 184716050 PORADY FACHOWCÓW Złoto dla zuchwałych dla zuchwałych Tak jak diament jest najlepszym przyjacielem kobiety, tak kompost jest najlepszym przyjacielem ogrodnika. Ten ekologiczny nawóz, powstający w wyniku naturalnych procesów rozkładu resztek roślinnych, jest rewelacyjnym źródłem próchnicy i łatwo przyswajalnych związków mineralnych. Dlatego nazywa się go „złotem ogrodników”. Odpowiednio przygotowany kompost nadaje się dla wszystkich roślin i, co bardzo ważne, nie można nim przenawozić. Poza tym jest to świetny sposób na pozbycie się niektórych resztek z gospodarstwa domowego. Jak kompostować Możemy zdecydować się na kompostowanie w luźnej pryzmie lub w specjalnie do tego przeznaczonym kompostowniku. Ułożenie pryzmy nic nas nie kosztuje, obwarowane jest jednak wieloma warunkami, czasem trudnymi do spełnienia (twarde podłoże pod pryzmą, wody powierzchniowe głęboko umiejscowione itp.). Ponadto trudno się doszukać w niej walorów estetycznych. Kompostownik z kolei może być drewnianą skrzynią bądź plastikowym pojemnikiem, który z łatwością wkomponujemy w ogród, chowając między krzewami, lub obsadzając roślinami pnącymi. Najważniejsze zasady kompostowania Kompostownik /pryzmę/ sytuujemy w miejscu cienistym, osłoniętym przed wiatrem. Kompostowany materiał powinien mieć stałą wilgotność. Brak wody utrudnia namnażanie się mikroorganizmów, a jej nadmiar prowadzi do gnicia. Trawę z koszenia trawników przed kompostowaniem dobrze jest wymieszać z innymi odpadkami - inaczej utworzy zbitą, nie przepuszczającą powietrza warstwę i spowoduje spowolnienie rozkładu. Gałęzie, grube łodygi, głąby kapusty i inne twarde odpadki lepiej rozdrobnić przed kompostowaniem. Aby poprawić strukturę kompostu warto chociaż raz go przemieszać. Kompostowanie trwa od 3 do 12 miesięcy. Stosowanie aktywatorów kompostu Kompost pozostawiony sam sobie bardzo długo się rozkłada. Dlatego, aby szybciej osiągnąć efekt końcowy, warto stosować aktywatory kompostu. Dzięki zawartości naturalnych mikroskładników przyspieszają one proces kompostowana, zwiększają temperaturę mieszanki, sprzyjając szybszemu namnażaniu się pożytecznych bakterii. Ponadto ich skład często wzbogacony jest o mikro i makroelementy, które dodawane do kompostu poprawiają jego właściwości. Kompost gotowy do użycia: -ma czarny bądź ciemnobrązowy kolor, -jest luźny, ma jednolitą strukturę, -nie maże się, nie brudzi rąk, -„pachnie ziemią” Do kompostowania możemy przeznaczyć odpadki pochodzenia roślinnego: -opadłe liście (z wyjątkiem liści orzecha i dębu), -skoszoną trawę (po wrzuceniu warto ją wymieszać z pozostałą częścią kompostu), -resztki z kuchni - herbata, kawa, warzywa, obierki warzyw i owoców (bez cytrusów), -owoce opadłe z drzew (z wyjątkiem porażonych przez choroby), -czysty papier i tekturę (bez farby), -popiół z kominka lub grilla (wzbogacą kompot w potas), - chwasty, o ile nie zawiązały jeszcze nasion. Kompost nie może stać się śmietnikiem, dlatego nie wrzucamy do niego: -roślin chorych, zaatakowanych przez szkodniki,chwastów, które zawiązały już nasiona lub z założenia są trudne do zwalczenia (np. perz, pokrzywa), -resztek jedzenia (możemy zaprosić w ten sposób gryzonie do ogrodu), -skórek z owoców cytrusowych, bananów, -kolorowych gazet (farby utrudniają butwienie), Jeżeli zamiast przyjemnego zapachu czuć pleśń, to znak, że kompost nie rozłożył się, a zgnił. Jego wartość odżywcza jest niewielka, dodatkowo jest siedliskiem chorobotwórczych bakterii. Jeżeli po pierwszej próbie tworzenia kompostu nie będziemy zadowoleni z efektów naszej pracy, nie przejmujmy się tym. Jest to materia bardzo kapryśna i nawet najlepszemu ogrodnikowi może zdarzyć się wpadka. <K.M> CENTRUM OGRODNICZE S.C. Ul.Mikołaja Reja 12 32-400 Myślenice [email protected] TEL:12 274 10 28 PORADY FACHOWCÓW ILUZJA W OGRODZIE Iluzja pozwala nam poprzez zastosowanie odpowiednich trików wywołać u naszego odbiorcy efekt niesamowitego wrażenia. Iluzja inaczej nazywana złudzeniem dzielona jest na wzrokową, słuchową, dotykową, smakową oraz węchową. Joanna Wołejszo Pro-Centrum, Biskupiec Architekci krajobrazu, projektanci zieleni bardzo często sięgają po efekty iluzji w swoich projektach. Dzięki niej, mogą w miarę potrzeb wydłużyć bądź skrócić ogród, odwrócić uwagę od nieciekawych elementów, a tym samym wyeksponować niektóre rośliny czy małą architekturę. ZŁUDZENIE WIELKOŚCI Za pomocą efektu iluzji z małego terenu możemy uczynić wielki ogród pełen tajemniczych zakamarków i przejść. Istotne będzie przy tym zakrycie ogrodzenia, które mocno wyeksponowane przytłacza i przeważnie dominuje w kompozycjach. Ogrodzenie możemy zatrzeć za pomocą falistych rabat wychodzących niemal na środek ogrodu. Proponuję zastosować również gradację wysokości w miejscach przeznaczonych dla roślin. Wyższe gatunki powinny maskować ogrodzenie. Aby efekt był osiągalny przez cały rok zastosujmy zimozielone odmiany roślin tj. Cyprysiki Lawsona, Jałowce pospolite odm. Suecica, Arnold, Hibernica itp. Aby zatrzeć granice działki nie sadźmy roślin w szpalerze. GŁĘBIA Wrażanie głębi w ogrodzie uzyskamy prowadząc np. falistą ścieżkę do charakterystycznego punktu zamiast prostej. Chodnik będzie dłuższy, a co za tym idzie ogród większy i ciekawszy. Zdjęcia wykonane w ogrodzie botanicznym Herrenhäusen Gärten w Hannowerze. Faliste ścieżki sprawiają, że ogród jest tajemniczy a co za tym idzie sprawia wrażenie ogromnego. Jeśli natomiast ciąg komunikacyjny pieszy musi być poprowadzony po prostej linii, wprowadźmy element wzdłuż ścieżki, który zatrzyma i przykuje nasz wzrok. Może to być niewielki placyk spełniający funkcję miejsca wypoczynkowego, efektowna kompozycja roślin otoczona kamieniami lub rzeźba itp. Doskonale w takiej sytuacji sprawdza się pergola czy bramka trejażowa, dodatkowo zaakcentowana pnączem. Pamiętajmy także, że elementy ścieżki ułożone poprzecznie – optycznie skrócą naszą działkę. Podłużne ułożenie elementów wydłuży nam ciąg komunikacyjny i ogród. Elementy o ciemnych kolorach ustawione na osi ścieżki skracają optycznie drogę. KOLORY Za pojęciem iluzji stoi także zabawa kolorami. Wszyscy dobrze wiemy, jak duże znaczenie ma oddziaływanie barw na nas samych. Jasne elementy na końcu ogrodu optycznie oddalą granice, ciemne przedmioty „skracają” granice naszej działki. Przedmiot wydaje nam się bliższy. Jeśli zatem staliśmy się posiadaczami terenów, które wydają nam się trudne do zagospodarowania, pamiętajmy, że za pomocą iluzji możemy stworzyć prawdziwy raj. Bo trudne tereny to wyzwanie dla niejednego projektanta zieleni. 42 PORADY FACHOWCÓW MOMENT ZAMIAST KONIA Firma AGROMIR mieści się w Nawojowej Górze koło Krzeszowic. Jest Autoryzowanym Jan Godyń Dealerem STIHL i VIKING. Agromir, Prowadzi sprzedaż i serwis Krzeszowice między innymi kosiarek. Sprzedawcy w tej firmie spotykają się z różnymi sytuacjami podczas sprzedaży. Oto jedna z nich. Z życia wzięte… Klient: Dzień dobry, chciałem kupić kosiarkę spalinową, co mi pan może zaproponować? Jan Godyń: Dzień dobry, a jakiej kosiarki pan potrzebuje? Z napędem, bez napędu? Ile jest do koszenia? – Wie pan…hm... Sąsiad kupił u pana kiedyś Vikinga z 5 konnym silnikiem Briggsa z napędem. Taką maszynę potrzebuję. – Rozumiem, z 5 konnym silnikiem Briggsa. Ale to było kiedyś. W związku ze zmianą przepisów, od dwóch lat producenci silników nie podają mocy znamionowej na silnikach, tylko moment obrotowy. Proszę zobaczyć, mamy tu silnik serii 675. Nie ma na nim oznaczenia mocy w koniach mechanicznych, ale seria silnika nam mówi, że ma on maksymalny moment obrotowy 6,75 stopofuntów na wale korbowym. – Nic z tego nie rozumiem. Może mi pan to lepiej wytłumaczyć? – Dawniej silniki były oznaczane mocą podawaną w koniach mechanicznych. Ale ta moc była mierzona na hamowni z silnikiem bez tłumika przy 3500 obr/min. Proszę zwrócić uwagę - na kosiarkach silniki pracują przy 2900 obr/min, a więc ta moc nigdy nie była osiągana. Ponadto Unia coraz bardziej zaostrza przepisy dotyczące hałasu i jednym ze sposobów, aby je spełnić, jest obniżenie obrotów silnika. P.P.H. AGROMIR Nawojowa Góra ul. Krakowska 152 32-065 Krzeszowice Tel: (12) 282-61-05, 258-11-10, Serwis: (12) 282-15-27 606 830 048 Zapewniamy fachowy serwis i części zamienne TEST CENTER WWW.AGROMIR.COM.PL – Zaraz, zaraz, to znaczy, że kosiarka mojego sąsiada nie ma 5 koni mocy? – W praktyce nie ma, gdyż ona tej mocy nigdy nie osiąga. Ostatnio producenci podają moc rzeczywistą przy danych obrotach silnika i jest to chyba najlepsze wyjście z tej sytuacji. – No dobrze, ale ja wciąż chcę kupić tę kosiarkę, co ma sąsiad. Wie pan, kupiłem kiedyś kosiarkę w supermarkecie na promocji. Przywiozłem do domu, rozpakowałem i zacząłem składać. Ona była jakaś pechowa. Przy składaniu okazało się, że brakuje 2 śrub do mocowania kół. Musiałem specjalnie jechać jeszcze raz do tego marketu po brakujące śruby. Niech pan sobie wyobrazi, że ich nie mieli, bo ja kupiłem ostatnią kosiarkę na promocji i w kartonie były braki. Sobota po południu, nici z koszenia. – Trzeba było wcześniej pojechać do Autoryzowanego Punktu Sprzedaży. Tam pracują fachowcy. Zawsze doradzą przy zakupie. – Teraz już wiem, nie znałem Waszego sklepu, ale sąsiad mi wtedy pożyczył swojego Vikinga na jedno koszenie. Super. Nawet żona kosiła i stąd moja dzisiejsza wizyta. – A tak z ciekawości spytam, a co pan zrobił z tą kosiarką z marketu? – Proszę pana, zaraz w poniedziałek im oddałem, niech sobie sami składają. No dobrze, wie pan, my tu gadu gadu, a tam żoneczka czeka z obiadem. Rozumiem, że cena jest taka jaką widzę na metce, ale czy może mi pan dodatkowo coś zaproponować? – Owszem. Zalejemy panu kosiarkę benzyną i olejem, uruchomimy w pana obecności i przeprowadzimy krótkie szkolenie z obsługi urządzenia. Wyjedzie pan maszyną gotową do koszenia i oczywiście nie będzie w niej brakowało żadnej śruby. – Ha, ha, ha, opowiem to żonie. Dobrze niech pan zalewa i odpala. Trawa rośnie. Trzeba kosić. – Dobrze, zaraz odpalimy, jeszcze tylko krótkie szkolenie z obsługi. – Wie pan, przyjechałem tutaj tylko kupić kosiarkę, a dowiedziałem się wielu nowych rzeczy i przy okazji miło się rozmawiało. – Dziękuję, mnie również było miło. A tak przy okazji – proszę pozdrowić sąsiada. Zapraszamy Państwa do naszego sklepu. Zawsze służymy dobrą radą oraz fachową poradą przy dokonywaniu zakupu. Każda sprzedawana maszyna jest sprawdzana i uruchamiana w obecności Klienta. Dziękuję za uwagę. 43 PORADY FACHOWCÓW OCZY ZWRÓCONE NA JAKOŚĆ NOŻYCE DO ŻYWOPŁOTU MYJKI CIŚNIENIOWE Halina Śnieżek-Wilk Ogrodnik, Sucha Beskidzka W poprzednim artykule magazynu VIRIDIS przybliżyłam Państwu walory samobieżnych kosiarek spalinowych VIKING wykorzystywanych do pielęgnacji dużych obszarów zieleni i w naszych przydomowych ogrodach. Jeżeli nisko przystrzyżony trawnik już cieszy nasze oczy pora zająć się żywopłotem. Tworzy wspaniały intymny, zielony parawan, za którym możemy wydzielić miejsca dla warzywników, stanowisk kwiatowych, altan, domków gospodarczych i kompostowników. Jest też wspaniałą barierą od ulicznego zgiełku i pozwala nam w pełni korzystać z relaksu w naszym ogrodzie, w którym alejki żywopłotowe dopełniają komfortu przechadzki. Uzyskanie pięknych geometrycznych kształtów krzewów wymaga wiele wysiłku i poświęcenia. Dlatego warto pomyśleć o usprawnieniu sobie tej ciężkiej pracy. W ofercie firmy STIHL każdy może wybrać odpowiednie narzędzie, które będzie dostosowane do jego indywidualnych potrzeb. Najlżejsze nożyce spalinowe to model HS 45 przeznaczony do pielęgnacji żywopłotów w przydomowym ogrodzie. Długość listwy tnącej 60 cm, moc 1KM, waga 5kg. Niewielki ciężar i wysoka wydajność cięcia, sprawdzają się znakomicie przy precyzyjnej i delikatnej pielęgnacji żywopłotów ozdobnych jak i do przycinania starych i zdrewniałych pędów. 44 Redukcję ciężaru uzyskano stosując najwyższej jakości materiały z magnezu i aluminium w budowie przekładni i silnika. Optymalnie wyprofilowane ostrza gwarantują osiągnięcie dużej wydajności cięcia. Ergonomiczny uchwyt przedni oraz odpowiednie umiejscowienie punktu ciężkości zapewni komfortową pracę. Do pielęgnacji zieleni wokół domu doskonale nadają się też nożyce elektryczne. Nowe modele HSE 42 i HSE 52 odznaczają się niezwykłą lekkością i cichą pracą.Są bardzo przydatne do cięcia drobnych gałązek. Wyposażono je w oburęczny przełącznik ze specjalną dźwignią blokady. W ofercie firmowej dostępnych jest kilka modeli z różną długością listwy tnącej od 45-70cm. Przycinanie żywopłotów lub nadawanie im fantazyjnych form z pełnym poczuciem komfortu, stanowi doskonały wybór dla właścicieli prywatnych posesji i ogrodników. MYJKI CIŚNIENIOWE Kolejnym tematem, którym chciałabym zainteresować, to grupa urządzeń pomocnych w utrzymaniu czystości. Nowe myjki ciśnieniowe STIHL są bardzo poręczne, a w kwestii funkcjonalności mają wiele do zaoferowania. Bogate wyposażenie z pewnością ułatwi prace porządkowe właścicielom domów, rolnikom i mechanikom. Mycie zabrudzonych tarasów, mebli ogrodowych, samochodów i innych urządzeń mechanicznych z pewnością stanie się łatwiejsze i przyjemniejsze przez zastosowanie tych urządzeń. Mocne myjki wysokociśnieniowe RE 118, 128 plus na zimną wodę, wyposażone w wąż długości 8 do 9 mb (w zależności od modelu) w stalowym oplocie, są skuteczne w każdych pracach wokół domu. Doskonale sprawdzają się w myciu zabrudzonych basenów, samochodów, tarasów mebli ogrodowych itp. Praktyczny teleskopowy uchwyt, zespół jezdny umożliwiają łatwy transport i przechowywanie. Dzięki zatrzaskowej złączce, wymiana dysz nie zajmie nam wiele czasu. Dodatkowym atutem jest możliwość dozowania środka myjącego. W urządzeniach tych zastosowano głowice aluminiowe oraz tłoki ze stali nierdzewnej, co gwarantuje długą żywotność urządzenia. Możliwość różnicowania ciśnienia pozwala nam dostosować je do zaplanowanej pracy. Ul.Piłsudskiego 6 34-200 Sucha Beskidzka Tel. 33/874-55-60 F.H.U OGRODNIK Artykuły ogrodnicze Narzędzia i maszyny ogrodnicze Serwis maszyn i urządzeń ogrodowych [email protected] Odwiedzając nasz sklep mają Państwo gwarancję wyboru urządzeń najwyższej jakości Ul. Wolności 13 34-220 Maków Podhalański Tel. 33/877-34-28 W ofercie naszego sklepu jest również możliwość zakupu dodatkowego wyposażenia w postaci zestawów czyszczących, szczotek, filtrów i lanc, dzięki którym odświeżymy trudno dostępne zakamarki czyszczonych elementów jak i doskonale zmyjemy duże powierzchnie. Mimo tak wielu zalet, cena tych myjek jest stosunkowo niska. Przy każdym zakupie klienci mogą liczyć na profesjonalną poradę naszych sprzedawców. Posiadamy autoryzowany serwis, spełniający surowe wymagania sprzętowe i narzędziowe STIHL i VIKING, więc ewentualnych regulacji oraz napraw gwarancyjnych i pogwarancyjnych dokonujemy na miejscu i w krótkim terminie. Sprzęt zakupiony w naszych sklepach – Suchej Beskidzkiej i Makowie Podhalańskim, serwisujemy w pierwszej kolejności. Dla ułatwienia zakupów do dyspozycji są nasze terminale płatnicze, które mogą obsłużyć nawet kilkutysięczne płatności. Uruchomione linie kredytowe banku Santander i Credit Agricole dają możliwość rozłożenia płatności na dogodne dla klientów raty. Zapraszamy. Fiskars w ogrodzie i na budowie Przyzwyczailiśmy się już do rewelacyjnych łopat w ogrodzie i noży w kuchni. Ale gdy spojrzymy na niejeden plac budowy, choćby tylko ten ogrodowy: budowa altanki, układanie ścieżki, budowa oczka wodnego lub zakładanie skalniaka, oprócz rzeczonych łopat, zobaczymy jeszcze inne, charakterystyczne, czarno-pomarańczowe narzędzia. Osoby pracujące młotkami, kilofami itp. narzędziami, najbardziej narzekają na obluzowanie się lub spadanie części roboczej z trzonka. U Fiskarsa jest to niemożliwe. Technika łączenia tych elementów zapewnia trwałość połączenia. Mało tego, im więcej pracujesz narzędziem, tym mocniejsze jest jego połączenie z trzonkiem. Na uwagę zasługuje również pokrycie trzonka antypoślizgowym, elastomerowym tworzywem, które zmniejsza drgania przenoszone na rękę i gwarantuje „pewny chwyt”. Rdzenie trzonków wykonane są z włókna szklanego, a części robocze z hartowanej i utwardzonej stali węglowej. W pracach remontowo-budowlanych sprawdzi się młot do rozbijania, który bez problemu poradzi sobie z „rozbiórką” starych murów, rozbijaniem wielkich kamieni. Za nim szeregiem stoją toporki i młotki. Topór premium jak i młotki ciesielskie, będą nieodzowne przy pracach z drewnem. Narzędzia te posiadają specjalny, magnetyczny trzymak do wbijania gwoździ. Do prac ziemnych przydadzą się kilofy, z jednej strony zakończone ostrym noskiem, z drugiej szeroką końcówką przydatną do kopania. Sklep Ogrodniczy KROKUS Klient, który naprawiał podmytą drogę kilofem Fiskarsa, wystawił ocenę - „mistrzostwo świata”. 32 a w ła I I P a Wiele rodzajów młotków do kamieni pomoże przy zakładaniu skalniaka bądź n a J U l. ib e r t ó w L układaniu kamiennych lub betonowych ścieżek w ogródku. Do tego pewno też 4 4 -4 30 przydadzą się dłuta i przecinaki z kołnierzem ochraniającym rękę przed chybionym uderzeniem. 70 12 2 TEL. 5 00 2 Kto posiada dom z ogrodem, wiecznie coś buduje lub remontuje, a żeby robić to porządnie, musi posiadać solidne narzędzia. Taki właśnie sprzęt oferuje nam Fiskars. 45 Przygotuj trawnik na mistrzostwa Trawnik – nasza największa „rabatka” wymaga takiej samej pielęgnacji, jak każdy inny skrawek ziemi w ogrodzie. A może nawet większej... Jeśli potraktować trawnik jak jedną roślinę, to z punktu widzenia pielęgnacji jesteśmy dla niej najbardziej okrutni. Nie dość, że jest malutka, na ogół z krótkim systemem korzeniowym, to w okresie wegetacyjnym tniemy ją, jak żadną inną roślinę – krótko i co tydzień. Wymagamy, żeby była pięknie wybarwiona, gęsta i sprężysta. Ma być naszym zielonym dywanem w ogrodzie. Mistrzostwa Euro 2012 tuż-tuż. Wprawdzie po naszym trawniku nie będzie biegać Messi czy Jeleń (choć nie wiadomo jeszcze, czy znajdzie się w reprezentacji Polski), ale gdyby chcieli... Dlatego też musimy dobrze zadbać o nasz trawnik. Po pierwsze trzeba reagować na zmiany w jego wyglądzie. Wypadanie po zimie, choroby grzybowe, mech i chwasty to zagrożenia, z którymi sam sobie nie poradzi. Poza tym, aby dobrze znosił koszenie trzeba go odżywiać i to mocno. Substral – znana i ceniona przez właścicieli ogrodów firma, posiada w swojej ofercie całą gamę nawozów. Wyjątkowo okazale prezentuje się półka nawozów do trawnika. W tym artykule zajmiemy się przeglądem nawozów długodziałających – „100 dni”, do zastosowania w każdym okresie wzrostu trawnika. Nawóz ten przez sto dni uwalnia z granulek składniki pokarmowe, systematycznie go odżywiając. Gdy rzadziej bywamy na działce, albo nie mamy czasu często kosić trawnika (w sezonie co ok.7 dni), możemy ograniczyć koszenie poprzez przyhamowanie wzrostu traw. Nawóz "100 dni" Mniej koszenia zapewni nam wolniejszy wzrost murawy. Jeśli nasz trawnik wygląda marnie, dobrze jest go zagęścić. Pomocny będzie tu nawóz "100 dni" Zagęszcza trawę. Tak właśnie się nazywa. Dzięki niemu możemy uzyskać efekt „zielonego dywanu”, jak nas zapewnia producent. Wiosną dobrze jest zasilić „stary” trawnik nawozem "100 dni" Regenerator. Nawóz ten swoim działaniem skierowany jest na wzmocnienie systemu korzeniowego, bo od niego właśnie zależy kondycja i wygląd tego, co ponad ziemią. Jeżeli nasz trawnik jest w dobrej kondycji, wystarczy zastosować nawóz „100 dni” Trawnik, którego zadaniem jest utrzymanie tego stanu. 46 Jeśli zamierzamy założyć trawnik, już przed siewem możemy zastosować nawóz "100 dni" Do siewu trawy. Wspiera kiełkowanie traw, które dzięki nawozowi lepiej się ukorzenią. Należy zwrócić uwagę, że nie wszystkie nawozy można stosować przedsiewnie, ze względu na łatwą rozpuszczalność, która prowadzi do zasolenia gleby, a w efekcie wpływa hamująco na kiełkowanie nasion. Plaga mniszka lekarskiego, babki lub koniczyny zdarza się nawet w najlepiej pielęgnowanym ogrodzie. Wtedy stosujemy "100 dni" Chwasty, który pomoże pozbyć się niechcianych „gości” w naszym trawniku. Nawóz "100 dni" poradzi sobie nawet z mchem szpecącym trawnik. To "100 dni" Do trawnika z mchem. Jednak ten nawóz tylko ogranicza rozwój mchu, do czasu uporania się z przyczynami jego występowania (polecam artykuł: Walczymy z mchem w trawniku – Viridis 3/2011) Jesienią nawóz "100 dni" Jesienny pomoże uodpornić się trawie na nadchodzące mrozy i śniegi. Dzięki niemu wiosną nasz trawniczek łatwiej ruszy z wegetacją. Proszę zwrócić uwagę, że gdybyśmy chcieli zastosować wszystkie, z omawianych tu nawozów, to rok musiałby mieć 800 dni! Dlatego trzeba ustalić priorytety i dobrać odpowiedni nawóz do naszego trawnika. Stosowanie kilku rodzajów nawozów w pełnej dawce może zaszkodzić trawom. Jednak w przypadku stosowania nawozów zwalczających mech lub mniszka, zmniejszenie dawki, może spowodować obniżenie skuteczności ich działania. Dlatego Substral przygotował środki chemiczne w czystej postaci – bez dodatku nawozu, które skutecznie usuną ww. problemy. Po tych zabiegach nie pozostaje nam już nic innego, jak tylko cieszyć oczy nasze i naszych znajomych, jak również oczy sąsiadów, tych dobrych i tych zazdrosnych, pięknym, zadbanym trawnikiem. No i czekać na Jelenia. /wes/ VIRIDIS POLECA NOWOŚCI 2012 Hydrogel Mikrogranulat, którego zadaniem jest magazynowanie wody w glebie. Podczas niedoboru wilgoci w podłożu, zgromadzona w granulkach woda jest pobierana przez rośliny. Preparat sprzyja lepszemu ukorzenianiu się sadzonek. 10 g./ 12 l. podłoża. AGRECOL Doniczki na zioła Rewelacyjne, jedno- lub trzypiętrowe doniczki przeznaczone do hodowli ziół. PROSPERPLAST Arox Dzień & Noc Elektrofumigator z wkładem owadobójczym do zwalczania komarów i much w pomieszczeniach. Zapewnia ochronę przez 14 dni. AGRECOL Ogórek Edyp F1/ n/ Odmiana średniowczesna przeznaczona do uprawy polowej. Polecana na korniszony, do konserwowania i kwaszenia. Odporna na choroby i szkodniki. Opakowanie 5g. TORSEED Ziemia do pelargonii i roślin balkonowych Golden Line Specjalistyczne podłoże będące mieszanką torfu, humusu, piasku bioaktywatora i nawozu wieloskładnikowego, gwarantuje prawidłowy wzrost i bujne kwitnienie roślin balkonowych. FORTE OGRÓD Grzyby z własnego ogrodu Gotowa grzybnia jest idealnym sposobem na założenie plantacji grzybów jadalnych we własnym ogrodzie. Dostępne grzybnie: pieczarka biała, pieczarka brązowa, boczniak ostrygowaty, boczniak cytrynowy, kania. GREEN LAND Świder Fiskars QuikDrill™ Świdry Fiskars to narzędzia użyteczne nie tylko na budowie, ale także w ogrodzie. Idealnie sprawdzą się podczas sadzenia kwiatów, krzewów, a nawet małych drzewek. Narzędzie, zamiast tradycyjnego spiralnego gwintu, posiada ostry szpikulec i dwa ostrza, ułożone pod optymalnym kątem, które ułatwiają zrobienie wykopu. Ostrza występują w trzech rozmiarach i mogą być łączone z każdym trzonkiem świdrów QuikDrill™ za pomocą śrub, co umożliwia wszechstronne wykorzystanie narzędzia w różnych rodzajach gleby. Wytrzymały, stalowy trzonek i rączka narzędzia z lekkiego, ale trwałego tworzywa Fiskars FiberComp™, gwarantują efektywną pracę. Szeroka rączka, zakończona antypoślizgowymi końcówkami, ułatwia pracę nawet w ciężkiej glebie. Trzonek posiada również oznaczenie głębokości wykopu. W ofercie dostępne są świdry o średnicy 10 cm, 15 cm i 20 cm. 47 48 TOP PRODUKT VIRIDIS POLECA Burza Kwiatów Osmocote Granulowany nawóz długodziałający. Wymieszany z podłożem gwarantuje prawidłowe dokarmianie kwiatów przez cały okres wegetacji. SUBSTRAL Substral. Na mrówki Granulat przeznaczony do walki z mrówkami. Można stosować posypowo lub w postaci roztworu o działaniu kontaktowym. SUBSTRAL PYLICOL Preparat do dolistnego dokarmiania krzewów pomidorów i papryki. Specjalna formuła wpływa pozytywnie na zawiązywanie się większej ilości owoców tych roślin. AGRECOL Polysect 005 SL Insektycyd do ochrony roślin ozdobnych, iglaków i róż. Zabezpiecza rośliny przed inwazjami tarczników, miseczników, wełnowców i ochojników. Do stosowania doglebowego. SUBSTRAL Fortefoska Granulowany, nawóz wieloskładnikowy do stosowania na uprawy wszelkiego rodzaju. Zbilansowane zestawienie pierwiastków gwarantuje prawidłowy wzrost roślin i obfite owocowanie. Opakowanie 3 kg.,5 kg. FORTE OGRÓD Pułapka na osy i szerszenie Pułapka oparta wyłącznie na naturalnych składnikach przeznaczona do monitorowania aktywności os, szerszeni oraz pospolitych gatunków much na zewnątrz budynków, w ogrodach oraz w pomieszczeniach gospodarczych. AGRECOL Kosiarka bębnowa Fiskars Momentum™ Kosiarka Momentum™, dzięki swojej innowacyjnej konstrukcji, jest łatwa do prowadzenia i nie zapycha się. Zapewnia równomierne i dokładne koszenie, a płynna regulacja wysokości cięcia w znacznym stopniu ułatwia pracę. Cechy charakterystyczne: • Konstrukcja VersaCut™ daje możliwość regulacji wysokości cięcia w zakresie od 2,5 cm do 10 cm • Szerokość koszenia 46 cm • System tnący StaySharp™ - ostrza kosiarki nie stykają się ze sobą, co wpływa na redukcję siły niezbędnej przy prowadzeniu kosiarki o 30% • System StaySharp™ zapewnia długotrwałą wydajność noży bez częstego ostrzenia • Technologia InertiaDrive™ zapewnia dwukrotnie większą moc cięcia; pozwala na przecinanie niewielkich gałęzi, chwastów czy gęstych kęp trawy • Kosiarka posiada unikalny mechanizm wyrzutu ściętej trawy do przodu • Rączka z regulacją wysokości oraz miękkim uchwytem pozwala łatwo i szybko dostosować ustawienie wysokości cięcia . FISKARS 49 ZDROWY OGRODNIK Parkowe Za pasem lato. Właśnie teraz można pozyskać wiele surowców roślinnych, które będą sprzymierzeńcami w walce z niektórymi niedyspozycjami naszego organizmu. lekarstwa Z pojawiających się z początkiem maja kwiatów czarnego bzu i kasztanowca możemy przyrządzić preparaty, które pozwolą nam stawić czoła nie tylko jesiennym przeziębieniom, ale także bólom reumatycznym i problemom trawiennym. Maceraty, herbatki i maści zawierające wyciągi z tych parkowych drzew, wspomogą walkę z trądzikiem, złagodzą stany lękowe i wzmocnią naczynia krwionośne. Kwiatostany zbierajmy w miejscach oddalonych od dróg, a przed użyciem nie myjmy ich, ponieważ najwięcej cennych składników znajduje się w pyłku. KASZTANOWIEC ZWYCZAJNY (Aesculus hippocastanum) Chcąc skorzystać z dobrodziejstw kasztanowca, możemy sięgnąć po jego pąki, liście, korowinę, kwiat i nasiona (zarówno niedojrzałe jak i dojrzałe). Wszystkie surowce zawierają aktywne związki chemiczne, witaminy i sole mineralne. Na szczególną uwagę zasługują: escyna, pozyskiwana z nasion oraz eskulina, której źródłem jest kora. Należąca do grupy saponin escyna wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwobrzękowe, a także przeciwzakrzepowe i wzmacniające naczynia krwionośne. Eskulinie, należącej do kumaryn, przypisuje się właściwości ściągające, przeciwzapalne, przeciwkrwotoczne oraz przeciwbakteryjne. Zawarte w liściach składniki działają żółcio- i moczopędnie, zwiększają krzepliwość krwi, wzmagają apetyt, wydzielanie śliny i soku żołądkowego, trzustkowego oraz jelitowego. Kwiatostany (zbierane razem z liśćmi i dolnym odcinkiem gałązki) zawierają w swoim składzie duże ilości wzmacniającej rutyny, a także przeciwzapalnych i ściągających garbników. Jak wykorzystać kasztanowca, by wspomóc leczenie swoich dolegliwości? Szerokie spektrum działania kasztanowca sprawia, że zarówno gotowych medykamentów, dostępnych w aptece, jak i sposobów na przygotowanie leków domowych jest całe mnóstwo. Są to maceraty, maści lub nalewki. Poniżej dwa przepisy, na przydatne medykamenty: Herbatka z kwiatów kasztanowca Łyżeczkę suszonych, rozdrobnionych kwiatów zalać szklanką wrzątku, parzyć pod przykryciem przez 15 minut, następnie odcedzić. Pić 2 razy dziennie. Pomaga cierpiącym na kaszel, biegunkę, łagodzi dolegliwości reumatyczne, wzmacnia naczynia krwionośne. Nalewka z kwiatów kasztanowca 10 łyżek świeżych, rozdrobnionych kwiatów kasztanowca zalać w szklanym naczyniu 1/2 l czystej wódki i odstawić na 2 tygodnie w ciemne, chłodne miejsce. Następnie przecedzić płyn, dobrze odciskając kwiaty, przelać do wyparzonej butelki. Zażywać 3 razy dziennie po 5 kropel w kieliszku wody przed posiłkiem w reumatyzmie i dnie moczanowej, w zaburzeniach ukrwienia kończyn, żylakach i dolegliwościach żołądkowo-jelitowych. Zewnętrznie, po rozcieńczeniu wodą, służy do nacierania obolałych mięśni. Zbawienne właściwości tego drzewa doceniają nie tylko farmaceuci, ale również kosmetolodzy, którzy, wykorzystując zawarte w poszczególnych częściach kasztanowca substancje aktywne, produkują różnorodne maseczki, balsamy i szampony. Głównie są to preparaty do cery wrażliwej i naczynkowej. Kremy z kasztanowca oczyszczają i matują skórę. Szampony przeznaczone są do włosów z tendencją do przetłuszczania się. 50 Syrop z kwiatów czarnego bzu BEZ CZARNY (Sambucus nigra) Bez jest skarbnicą dobroczynnych związków. Zarówno kwitnące kwiaty, jak i dojrzewające w sierpniu owoce mogą stanowić materiał zielarski, z którego zrobimy wiele medykamentów, głównie o działaniu łagodnie przeczyszczającym, moczopędnym, odtruwającym i przeciwzapalnym. Toniki i maseczki z czarnego bzu wykorzystywane w kosmetyce doskonale radzą sobie ze wzmacnianiem popękanych naczynek, a także z wybielaniem piegów i łagodzeniem oparzeń słonecznych. Jednak uważajmy, wszystkie nieprzetworzone części rośliny zawierają toksyczny glikozyd - sambunigrynę wywołującą nudności i wymioty. Szkodliwe właściwości zanikają podczas suszenia i gotowania. Łączenie czarnego bzu z alkoholem nie powoduje złagodzenia działania toksyn, a powstające w wyniku fermentacji substancje mogą prowadzić do poważnych zatruć pokarmowych. Syrop z kwiatów czarnego bzu Składniki: 15-20 sztuk średniej wielkości kwiatostanów czarnego bzu (najlepiej z terenów przyleśnych, z dala od drogi) 1 l wody, 1 kg cukru, 1 cytryna - wyszorowana i sparzona - pokrojona razem ze skórką Zagotować wodę z cukrem, i cytryną – wystudzić.Dodać do tego kwiaty bzu zerwane bez ogonków. Zostawić na 48 godzin. Po tym czasie zlać sok, przelać do słoików i zapasteryzować. Dodawać po 2 łyżki do herbaty w czasie wzmożonej podatności na przeziębienie. Jak widać te parkowe drzewa są sprzymierzeńcem na każdym froncie walki o nasze zdrowie. Dodatkowo według bioenergoterapeutów owoc kasztana noszony w kieszeni uwalnia nas od złej energii, dlatego też warto zabrać go ze sobą, wracając z jesiennego spaceru. <K.M.> ELKNER-SERVICE Rafał Elkner CENTRUM ZAOPATRZENIA OGRODNICZEGO NOWOCZESNE ROZWIĄZANIA DLA PROFESJONALISTÓW FACHOWE DORADZTWO DLA TWOJEGO OGRODU Tel: 46834-92-55 mail: [email protected] www.agro24.pl www.trawnik.pl W OBIEKTYWIE Rok 1992 Rok 2011 Rok 2005 W OBIEKTYWIE Ogród cienia Tekst i Zdjecia Kasia Kapias Cofamy się do roku 1979 w którym to na niewielkim skrawku ziemi moi Rodzice sadzą pierwsze iglaki. Najpierw oczyścili teren z chwastów, spróchniałych drzew, zostawiając zasadzoną przed wojną magnolię, która obecnie stanowi nasz najstarszy okaz roślinny. Mamy rok 2012. Maleńkie niegdyś iglaki zamieniły się w cudowne okazy drzew. Mając w oczach nowe kadry ogrodowe, na przestrzeni ponad 30 lat, tata podejmował się stopniowej wycinki niedoświetlonych, krzyżujących się krzewów i drzew. I tak nasze najstarsze założenie ogrodowe, znajdujące się na samym końcu starych ogrodów pokazowych, zmienia się z roku na rok. Ten niewielki skrawek zieleni odwiedzany jest najczęściej w upalne dni, bo przecież dzięki zazębiającym się koronom drzew, uzyskaliśmy tu cieniste zakątki. Po podkrzesaniu niektórych okazów drzew i krzewów pozyskaliśmy sporo miejsca aby „zbudować” suchą rzekę, stworzyć zakątek leśny i górski. A co z roślinnością? Zawsze dobieramy zieleń dostosowując ją do warunków istniejących. Tak więc rosną tu rośliny cieniolubne: różaneczniki, pierisy, bergenie, żurawki, funkie, cisy, choina kanadyjska... . W OBIEKTYWIE Grunt w tym miejscu pełen jest starych korzeni – w upalne dni zieleń podszycia wspomagamy wodą (deszczownia). Nasz cienisty ogród zmienia się z miesiąca na miesiąc – wiosną królują tu olbrzymie kwiaty starych różaneczników, wczesnym latem zakwitają żurawki,jesień obfituje w żółte liście funkii, a zimą zamykamy oczy i wsłuchujemy się w głosy bytujących tu licznie ptaków. Projektując mniejszy czy też większy ogród weźmy pod uwagę to co zastaliśmy na danym terenie – jeśli teren jest „goły” to jest nam prościej stworzyć kompozycję roślinną, a jeśli coś już tam rośnie to nie podejmujmy pochopnych decyzji o wycince danego krzewu czy drzewa! Bo posadzili je nasi przodkowie, którzy lata temu pomyśleli o nas! Podarowali nam błogi cień podczas skwarnego lata, stworzyli możliwość rozwieszenia hamaka, bądź budowy domku na drzewie dla najmłodszych...! Szanujmy to co nam dali – powiedzmy „dziękujemy” - szanując stare okazy drzew i krzewów! Życzę Państwu siły i odwagi w ratowaniu lub adaptacji „starego dobra roślinnego”. 53 ROZRYWKA 4 3 2 1 7 6 5 6 17 8 8 31 9 12 24 35 23 3 10 11 27 20 4 12 28 22 21 14 16 14 13 15 25 7 16 15 18 17 13 10 18 32 11 9 19 23 21 20 22 24 19 25 26 26 27 36 2 34 30 1 29 29 28 K R Z Y Ż Ó W K A MAGAZYN 5 33 OGRODNICZY 1 2 3 4 6 5 7 8 10 9 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 PIONOWO POZIOMO 1. Wielkanocna lub daktylowa 2. Odmiana miskanta 3. Zawiadomienie o przesyłce 4. Opera Verdiego 5. Środek zabezpieczjący np... drewno 7. Dół po bombie 8. Kupalnik górski 9. Swoje święto mają 26 maja 12. Pieprz, bazylia, cynamon 15. Jedne z sikor 17. Owoce buka 18. Jakobinka wytworna 20 Autor Tomka Sawyera 22. Ma go róża, jeż ma też 24. Biskup warszawski 26. Afrykańska gazela 1. Zmiana doniczki roślinie 6. Prawoślaz 10. Stroiczka 11. Jaś, gdy dorośnie 12. Dawniej na prezydialnym stole 13. Mała Joanna 14. Shrek 16.Rozpad tkanki roślinnej pod wpływem bakterii lub wirusów 17. Kurdybanek 19. Część sztuki 21. Zgniłe jajo 23. Nieuk, dyletant 25. Gatunek wierzby 27. Rzymskie wzgórze 28. Ozdobne pnącze 29.Drzewo maturzystów 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 ROZWIĄZANIE KRZYŻÓWKI Z NUMERU 6 Hasło brzmiało : OGRÓDKOWY ZAWRÓT GŁOWY LISTA NAGRODZONYCH: 1.Monika Kwapińska Złotoryja 2.Agnieszka Gzyl Tarnów 3.Grażyna Łabędzka Raszówka 4.Włodzimierz Węgrzyniak Legnica 5.Monika Brandys Spytkowice ZWYCIĘZCOM GRATULUJEMY ! MAGAZYN ROZWIĄZANIE KRZYŻÓWKI 7 1 2 3 4 OGRODNICZY 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 Adres Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych, w tym umieszczenie mojego imienia i nazwiska oraz miejscowości na liście laureatów w kwartalniku VIRIDIS. Wiem, że mam możliwość wglądu i ich poprawiania./Ustawa o ochronie danych osobowych, Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926/ Imię i nazwisko 54 Podpis ROZWIĄZANIE PROSZĘ PRZEKAZAC DO SKLEPU W KTÓRYM OTRZYMALIŚCIE PAŃSTWO MAGAZYN VIRIDIS DO DNIA 04.06.2012. Nagrodą są ksiązki Witolda Czuksanowa ufundowane przez wydawcę VIRIDIS. Po odbiór zapraszamy do sklepów.
Podobne dokumenty
Viridis 6 - Magazyn Ogrodniczy VIRIDIS
Ich wesołe, kolorowe kwiaty w intensywnych kolorach czerwieni,
pomarańczu, żółci, różu, błękitu i fioletu dodają nam energii,
