Kliknij, aby pobrać - Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w

Załącznik Nr 2 do uchwały Nr III/2014 Rady Rodziców
Publicznego Gimnazjum im. Jana Pawła II w Rzewniu z dnia 17 września 2014 r.
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
PUBLICZNE GIMNAZJUM IM. JANA PAWŁA II RZEWNIU
2014/2015
„Bezpieczna i przyjazna szkoła”
WSTĘP
PROFILAKTYKA to: wszelka działalność zapobiegająca zjawiskom
szkodliwym: chorobom, wypadkom, przestępczości itp., jeden z podstawowych
kierunków działania współczesnej medycyny polegających na usuwaniu
przyczyn różnych chorób.
Słownik Wyrazów Obcych
I. PODSTAWA PRAWNA
Program Profilaktyki w Gimnazjum w Rzewniu kieruje się celami i zadaniami zawartymi w:
1. Statucie Szkoły
2. Szkolnym Programie Wychowawczym
3. Szkolnym Zestawie Programów Nauczania
4. Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania;
oraz zasadami zawartymi w:
1. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej art. 72.
2. Ustawie z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. Nr 75 poz. 468).
3. Ustawie z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (Dz.U.Nr 35 poz. 230 z późn. zmianami) i nowelizacja z dnia 12 września
1996 r. (Dz. U. Nr 127 poz. 593).
4. Ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, z późn. zmianami z dnia 21
stycznia, 18 lutego 2000 r, i 23 sierpnia 2001 r.
5. Ustawie z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U. Nr 111 poz.
535) z późn. zmianami opublikowanymi w (Dz.U. Nr 113 poz. 732).
6. Ustawie z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania
tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz.U. z 1996 r., Nr 10 poz. 55 z 1997 r., Nr 88 poz. 554
i Nr 121 poz. 770 oraz z 1999 r. Nr 96 poz. 1107).
7. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form
działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych
uzależnieniem.
8. Konwencji Praw Dziecka.
Działalność edukacyjna szkoły jest określona przez szkolny zestaw programów
nauczania, program wychowawczy szkoły i program profilaktyki dostosowany do potrzeb
rozwojowych uczniów oraz potrzeb środowiska.
Zadaniem szkolnej profilaktyki jest chronienie młodzieży przed zagrożeniami poprzez
działania wychowawczo – profilaktyczne, a także reagowanie w sytuacjach rozpoznania
pierwszych prób podejmowania ryzykownych zachowań.
Szkolny program profilaktyki obejmuje profilaktykę I rzędową (skoordynowaną
z działaniami wychowawczymi). Obiektem działań jest całe środowisko szkolne. Program jest
opracowany na podstawie diagnozy obszarów problemowych szkoły i dotyczy części
aspektów szkolnego programu wychowawczego między innymi działań prozdrowotnych,
współpracy z rodzicami i środowiskiem lokalnym.
II. CHARAKTERYSTYKA OKRESU ROZWOJOWEGO
Spośród wszystkich faz rozwojowych okres dojrzewania stanowi szczególną fazę
w życiu człowieka. Z perspektywy społecznej dokonują się w nim zmiany w obrazie siebie,
formują się nowe wzorce relacji interpersonalnych, wzrasta liczba i jakość nowych
doświadczeń osobistych i społecznych. Rozwijane są w tym czasie umiejętności pozwalające
na kształtowanie poczucia własnej kompetencji. Młody człowiek osiąga nowy status
społeczny, zwiększają się jego możliwości osiągania celów, otrzymywania wzmocnień
i kształtowania nowych zachowań.
Wiek 13 – 16 lat określa się jako okres ryzyka ze względu na podejmowanie przez
młodzież zachowań problemowych. Szkoła, ze względu na spędzanie znacznej części
aktywnego życia młodzieży, jest głównym terenem działań profilaktycznych I fazy. Tu
spotykają się najważniejsze dla młodego człowieka osoby dorosłe, rodzice i nauczyciele.
Środowisko, w którym dorasta młody człowiek jest coraz bardziej zróżnicowane pod
względem moralnym, kulturowym i społeczno – ekonomicznym. Znajduje się w sytuacji
sprzyjającej deprawacji potrzeb, niesie to zagrożenia egzystencjonalne. Młodzież jest
atakowana przez media, z których wypływają różnorodne mniej lub bardziej odpowiednie
wzory zachowania. Sprzyja to uleganiu przez młodzież różnym kulturom, wchodzeniu
w subkultury, ujawnianiu zachowań agresywnych, jak i sięganiu po środki uzależniające.
Najlepszą formą przeciwdziałania zachowaniom agresywnym i uzależnieniom od
środków psychoaktywnych jest oddziaływanie na środowisko szkolne oraz rodzinę.
Konieczne jest wychowanie prozdrowotne oraz propagowanie wśród młodzieży modelu
zdrowego stylu życia, spędzania wolnego czasu bez alkoholu, papierosów i narkotyków.
Służą temu m.in. oddziaływania psycho- wychowawcze, zabawy integracyjne, indywidualne
rozmowy z uczniami i ich rodzicami oraz badania ankietowe jako wskaźnik dla działań
projektujących.
DIAGNOZA I IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW
Na diagnozę środowiska szkolnego składają się :
 obserwacja zachowania uczniów,
 analiza frekwencji w dziennikach lekcyjnych,
 analiza zeszytów uwag,
 analiza ankiet,
 analiza frekwencji rodziców na zebraniach organizowanych przez szkołę,
 rozmowy z nauczycielami, uczniami, rodzicami.
Pozwala to na wyłonienie uczniów z problemami takimi jak:
 wagary,
 palenie papierosów,
 brak dyscypliny i niska kultura języka,
 brak motywacji do nauki, niskie potrzeby edukacyjne uczniów, będących w trudnej
sytuacji
 materialnej.
Diagnoza obejmowała problemy młodzieży widoczne na terenie szkoły przejawiane
w zachowaniach uczniów, problemy edukacyjne i wychowawcze obserwowane przez
wychowawców i nauczycieli przedmiotów, problemy zgłaszane przez rodziców, zakres
zainteresowań uczniów i zaangażowanie rodziców w działalność szkoły.
Na podstawie diagnozy zauważono występowanie problemów: opuszczanie
pojedynczych lekcji, wagary, palenie papierosów, drobne bójki i zaczepki, brak motywacji
i chęci do nauki a co za tym idzie niskie oceny w nauce i zachowaniu.
Aby zapobiec złym zjawiskom i tworzyć „bezpieczną szkołę” Szkolny Program
Profilaktyki w Gimnazjum pt. „Bezpieczna i przyjazna szkoła” został dostosowany do
zmieniających się potrzeb naszej szkoły. Powstał w oparciu o Szkolny Program
Wychowawczy (oba programy wzajemnie się uzupełniają i przenikają), doświadczenie pracy
z uczniami, rodzicami i gronem pedagogicznym oraz analizę literatury przedmiotowej.
Szkolny program profilaktyki powstał również w oparciu o program wychowawczy, WSO
i podstawę kształcenia ogólnego.
I. ADRESACI PROGRAMU
Adresatami Szkolnego Programu Profilaktyki Gimnazjum są: uczniowie, rodzice oraz
nauczyciele.
II. TERMIN REALIZACJI PROGRAMU
Program będzie realizowany od września roku szkolnego 2014/2015.
III. CEL GŁÓWNY
Planowanie i wdrażanie oddziaływań profilaktycznych na ucznia, jego środowisko w celu
przygotowania uczniów do zdrowego stylu życia i zminimalizowania negatywnych wpływów
środowiska oraz własnych ograniczeń.
Tworzenie Programu Profilaktyki zostało poprzedzone rozpoznaniem potrzeb
i problemów uczniów poprzez dokonanie diagnozy wśród: uczniów, nauczycieli, rodziców,
pracowników administracji i obsługi
Profilaktyka w naszej szkole będzie się koncentrować na wzmacnianiu czynników
chroniących:
a) Rozwijanie zainteresowań uczniów oraz przeciwdziałanie
niepowodzeniom szkolnym.
b) Wspomaganie rozwoju moralnego uczniów (poszanowanie norm,
wartości i autorytetów).
c) Stwarzanie uczniom możliwości przynależenia do pozytywnych
grup rówieśniczych: kół zainteresowań, zespołów sportowych.
IV. CELE SZCZEGÓŁOWE
1. Zmniejszenie ilości opuszczonych godzin lekcyjnych.
2. Wzmocnienie motywacji do nauki, kształtowanie świadomości użyteczności nauczanych
przedmiotów.
3. Eliminowanie agresywnych zachowań uczniów i stosowanej przez nich przemocy.
4. Wdrażanie uczniów do przestrzegania norm zachowań dotyczących kultury osobistej.
5. Wykształcenie właściwej postawy wobec problemów uzależnień.
6. Pomoc psychologiczno – pedagogiczna uczniom mającym trudności w nauce,
sprawiającym problemy wychowawcze.
7. Pomoc socjalna uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej.
8. Prowadzenie edukacji prozdrowotnej wśród uczniów, rodziców i nauczycieli.
9. Kontynuacja współpracy z instytucjami na rzecz profilaktyki (GOPS, Poradnia
Psychologiczno – Pedagogiczna, Policja, GKRPA, PCK).
10. Zapoznanie z wykazem instytucji, w których można uzyskać pomoc.
V. FORMY REALIZACJI
1. Indywidualna rozmowa z uczniem.
2. Spotkania z rodzicami.
3. Mini wykłady.
4. Konkursy.
5. Spektakle profilaktyczne.
6. Gazetki.
7. Programy profilaktyczne.
8. Prezentacja materiałów profilaktycznych.
9. Gry i zabawy integracyjne.
10. Akcje charytatywne SK PCK zgodnie z potrzebami i planem pracy.
11. Przedsięwzięcia SU i klubu sportowego RAJD
VI. PLANOWANE EFEKTY
1. Zmniejszenie przypadków zachowań agresywnych, niszczenia mienia szkolnego, używania
wulgarnych słów, łamania kodeksu ucznia, uleganiu negatywnym wpływom rówieśników.
2. Poprawa frekwencji uczniów i wpływu rodziców na ten fakt.
3. Znajomość zagrożeń wynikających z używania środków uzależniających, zmniejszenia
zagrożenia sięgania po te środki.
4. Wzrost zainteresowań udziałem w konkursach, apelach, akcjach.
5. Uczestniczenie uczniów w promocji zdrowego stylu życia.
6. Poprawa relacji uczeń – uczeń, uczeń – nauczyciel, nauczyciel – rodzic.
7. Wzbogacenie wiedzy uczniów, rodziców i nauczycieli z zakresu profilaktyki.
8. Korzystanie przez rodziców ze wsparcia instytucji profesjonalnej (Poradnia
Psychologiczno – Pedagogiczna, GOPS, Policja).
9. Poprawa aktywności i samorządności uczniów.
10. Zwiększenie liczby rodziców aktywnie uczestniczących w życiu szkoły
11. Szybka adaptacja uczniów klas pierwszych w nowym środowisku.
VII. EWALUACJA
Cel ogólny ewaluacji:
podniesienie efektywności pracy szkoły.
Cel szczegółowy:
sprawdzenie funkcjonowania Programu Profilaktyki w praktyce szkolnej oraz jego
modyfikacja i wyeliminowanie dostrzeżonych braków.
Ewaluacja Szkolnego Programu Profilaktyki dokonywana jest w następujących formach:
 dyskusjach na posiedzeniach Rady pedagogicznej
 dyskusjach zespołu wychowawczego
 dyskusjach z udziałem Rady Rodziców
 dyskusjach z udziałem rodziców na zebraniach klasowych




na lekcjach wychowawczych w formie dostępnej dla ucznia
ankietach
obserwacjach
rozmowach (indywidualnych i grupowych)
VIII. KIERUNKI DZIAŁAŃ INTERWENCYJNYCH I PROFILAKTYCZNYCH
- wyposażenie w fachowe materiały i publikacje dotyczące profilaktyki,
- włączenie przedstawicieli samorządu uczniowskiego do konkretnych działań (uczniowie
powinni mieć poczucie odpowiedzialności za to, co dzieje się w ich środowisku),
- organizowanie systematycznych, profilaktycznych zajęć edukacyjnych w ramach lekcji
wychowawczych, zastępstw doraźnych lub spotkań dodatkowych,
- stała współpraca z rodzicami w celu przekazywania im wiedzy na temat zagrożeń, a także
zapoznanie ich z działaniami szkoły wynikającymi z planu,
- organizowanie w szkole imprez tematycznych (konkursy, przedstawienia i teatry
profilaktyczne, itp.)
- realizowanie programów profilaktycznych przez posiadających uprawnienia nauczycieli
oraz specjalistów z zewnątrz,
- systematyczne omawianie w ramach Zespołu Wychowawczego oraz Rady Pedagogicznej
efektów realizacji planu profilaktycznego w szkole,
- organizowanie różnorodnych zajęć pozalekcyjnych w celu zapewnienia uczniom
alternatywnych możliwości spędzania czasu wolnego,
- tworzenie różnorodnej i atrakcyjnej oferty w toku zajęć edukacyjnych,
- doskonalenie umiejętności nauczycieli (szerzenie wiedzy na temat uzależnień, agresji,
sposobów stosowania form pomocy,
- opracowanie tematów na godziny do dyspozycji o tematyce profilaktycznej.
IX. SZCZEGÓŁOWY ROZKŁAD DZIAŁAŃ
Problem
Zadania
1. Poprawienie frekwencji
uczniów.
WAGARY
- brak motywacji do
nauki, niskie
potrzeby edukacyjne
(tabela)
Formy i metody
interwencji
profilaktycznej
- systematyczne
monitorowanie frekwencji
uczniów swojej klasy,
- sporządzanie
miesięcznych zestawień,
Realizator
Proponowany
termin
realizacji
wychowawcy
cały rok
wychowawcy
cały rok
2. Uświadomienie rodziców
i uczniów o konsekwencjach
zaniedbywania realizacji
obowiązku szkolnego.
- przekazywanie informacji
o absencji uczniów
rodzicom na spotkaniach,
pisemnie lub telefonicznie
z wpisem do dziennika
i zeszytów uczniów,
wychowawcy
cały rok
3. Podniesienie poziomu
motywacji do nauki.
- stosowanie aktywnych
metod nauczania w celu
podniesienia atrakcyjności
zajęć,
- wykorzystywanie
multimedialnych i innych
środków dydaktycznych,
wszyscy
nauczyciele
cały rok
wszyscy
nauczyciele
4. Kształtowanie
umiejętności zaspokajania
podstawowych potrzeb
życiowych: bezpieczeństwa,
akceptacji, przynależności
rozwoju osobistego, sukcesu.
- praca kół i organizacji,
- udział w konkursach,
olimpiadach,
- publikacje twórczości
młodzieży,
n-le
odpowiedzialni
1. Lekcja „savoir – vivru”
- godziny wychowawcze
poświęcone tematowi
dobrego zachowania,
zgodnie
z programem
pracy
2. Egzekwowanie
właściwego stroju uczniów.
- brak właściwego stroju
zostanie odnotowany
w uwagach o zachowaniu
ucznia (wpływ na oceną
z zachowania),
- kontrola zmiany obuwia,
wychowawcy
klas,
wychowawca
świetlicy
opiekun SU,
nauczyciele ,
dyrektor
nauczyciele
na bieżąco
w miarę potrzeb
WULGARYZMY
– brak kultury
osobistej
wszyscy
nauczyciele
3.Informowanie rodziców
o niestosownym zachowaniu
dzieci.
- zebrania, rozmowy
indywidualne,
- makijaż – konieczność
zmycia na lekcje/ w szkole
1. Przeciwdziałanie
uzależnieniom (palenie
papierosów, narkotyki,
alkohol). Napoje
energetyczne
- realizacja programów
profilaktycznych
dotyczących problemu
nikotyny, alkoholu
i narkotyków,
- realizacja programu
„Trzymaj formę”,
- udział w akcji „Zachowaj
Trzeźwy Umysł”,
- realizacja programu
profilaktyki jamy ustnej
„Twój piękny uśmiech”,
- realizacja wskazań
Sanepidu na rok 2013 a
następnie 2014,
- gazetki poglądowe-Dnia
bez papierosa , Światowego
Dnia zdrowia , Dnia Walki
z AIDS,
- konkurs –spektakl
profilaktyczny,
- godzina wychowawcza
poświęcone zdrowemu
odżywianiu się pt. „Czy
wiesz co jesz?”, bulimia,
anoreksja, napoje
energetyczne,
wychowawcy
klas,
wychowawca
świetlicy,
B. Krupińska
B. Kierzkowska
- koło redakcyjne gazetki
szkolnej SK PCK,
- działalność klubu
uczniowskiego sportowego
„Rajd”,
B. Krupińska
- zajęcia wyrównawczo
- n-le
PROMOWANIE
ZDROWEGO
STYLU ŻYCIA
2. Zdrowy i racjonalny
sposób odżywiania się.
3. Organizacja zajęć
wychowawcy
klasy
B. Krupińska
wychowawcy klas
pierwszych
zgodnie
z programem
pracy
wychowawcy
klas, n-l biologii
n-l biologii ,
wychowawcy
listopad,
grudzień
kwiecień
B. Krupinska
wychowawcy
B. Kierzkowska
zgodnie
z programem
pracy
wychowawcy
klasy
pozalekcyjnych
wspierających
wszechstronny rozwój
ucznia.
4. Profilaktyka wad postawy.
przedmiotów
- zajęcia sportowe poza
godz. lekcyjnymi,
- dostosowanie ławek do
wzrostu dzieci,
B. Kierzkowska
- wszyscy n-le
B. Krupińska
B. Kierzkowska
dyrektor
i wychowawcy
- dyżury nauczycieli
podczas przerw,
- przeprowadzanie
systematycznych
przeglądów pod kątem
zapewnienia
bezpieczeństwa,
- edukacja n-li i uczniów
w zakresie pierwszej
pomocy przedlekarskiej.
n-le
1. Zapoznanie uczniów
z obowiązkami i prawami
dziecka, (Konwencja
o Prawach Dziecka,
Powszechna Deklaracja Praw
Człowieka, Deklaracje Praw
Dziecka, Konstytucja RP,
Statut Szkoły, WSO.
- godz. wych.
wychowawcy
zgodnie
z programem
pracy
wychowawcy
klasy
2. Integracja uczniów na
poziomie szkoły.
- organizacja wycieczek,
ognisk, dyskotek
szkolnych,
- objęcie szczególna opieką
uczniów kl. I
rozpoczynających naukę,
- ślubowanie kl. I,
- udział w apelach
i uroczystościach
szkolnych,
- wypracowanie form
współpracy z rodzicami,
wszyscy
nauczyciele
zgodnie
z programem
wychowawcy
klasy
5. Zapewnienie
bezpieczeństwa w szkole.
AGRESJA
edukacyjne dla uczniów
z opiniami PP-P,
- realizacja godzin z art. 42
KN,
- działalność SK PCK,
- działalność Klubu
Sportowego RAJD,
3. Konsekwentne
i systematyczne reagowanie
na każdy przejaw agresji
i przemocy.
4. Włączenie pedagoga w
realizację.
- pracownicy szkoły
obserwują zachowania
agresywne uczniów
i reagują na nie,
odnotowują w dzienniku
pozytywne i negatywne
zachowanie,
- pogadanka – spotkanie z
policjantem, z pedagogiem,
- dyrektor,
koordynator ds.
bezpieczeństwa
Wg
harmonogramu
- dyrektor
B. Krupińska/
biologia
wych . kl. I
wychowawcy
klas,
wszyscy
nauczyciele
wrzesień październik
na bieżąco
SU, wychowawcy
wszyscy n-le,
obsługa
dyrektor
- dyżury nauczycieli na
przerwach, rodziców na
dyskotekach, wycieczkach,
zawodach sportowych,
- odpowiedzialność
materialna za zniszczenia,
- konkursy czystości klas,
wystroju,
- monitoring szkoły,
n-le, dyrektor
1. Pomoc socjalna uczniom
w trudnej sytuacji
materialnej.
- wnioski o stypendia,
o dożywianie, zakup
podręczników,
wychowawcy,
Urząd Gminy,
GOPS, GKRPA
2. Organizowanie
pomocy koleżeńskiej.
- zajęcia świetlicowe,
zaj. art. 42 KN,
wych . świetlicy,
n-le przedmiotów
3. Asertywność, radzenie
sobie w sytuacjach trudnych,
stresowych, przemocy
psychicznej, zapobieganie
sytuacjom niskiej
odporności psychicznej.
- zajęcia z pedagogiem
PP-P,
dyrektor
1. Zapoznanie
z obowiązującymi
regulaminami, Statutem,
Programem
Wychowawczym,
Programem profilaktyki
i procedurami postępowania
w przypadku łamania zasad.
- godziny wychowawcze,
zebrania z rodzicami,
wychowawcy klas
2. Zapoznanie uczniów
i rodziców ze skutkami
przestępczości nieletnich:
paleniem papierosów
w miejscach publicznych,
piciem alkoholu, agresji
wobec innych oraz
nauczycieli jako
pracowników publicznych,
łamania zasad dotyczących
przemocy.
- spotkanie np.
z policjantem, kuratorem
sądowym, np. dla klas I,
- godziny wychowawcze,
- szkolenie n-li,
1. Współpraca
wychowawców klas,
nauczycieli.
- częste rozmowy
z wychowawcami klas
w celu podejmowania
wspólnych zadań
wychowawczych (zespoły
nauczycielskie),
pracownicy
szkoły
na bieżąco
- uwrażliwienie rady
pedagogicznej na przejawy
przemocy,
- wewnętrzne i zewnętrzne
doskonalenie nauczycieli,
dyrektor
zgodnie
z potrzebami
nauczyciele
na bieżąco
5. Wzmacnianie poczucia
odpowiedzialności za mienie
własne i społeczne.
POMOC
NIEZNAJOMOŚĆ
PRAWA
WSPÓŁPRACA
rodzice
rodzice
SU
dyrektor
zgodnie
z programem
pracy
wychowawcy
klasy
koordynator ds.
bezpieczeństwa,
dyrektor
2. Współpraca z rodzicami.
- przekazywanie informacji
na temat zachowania się
uczniów na lekcjach,
nauczyciele
uczący w danej
klasie
zgodnie
z potrzebami
- wskazywanie rodzicom
potrzeb stałej współpracy
z wychowawcami,
wychowawcy klas
zgodnie
z potrzebami
- organizowanie spotkań
rodziców – wspólne
zastanawianie się nad
przyczynami i sposobami
eliminowania
niewłaściwych postaw,
wychowawcy klas
zgodnie
z potrzebami
- bieżące informowanie bieżące informowanie
rodziców o zachowaniu się wychowawcy klas
ich dzieci,
- tworzenie Rady
Rodziców,
- udział rodziców
w akceptacji regulaminów
szkoły,
- udział rodziców
w stosownych
posiedzeniach Rady
Pedagogicznej,
- udział w imprezach
okolicznościowych,
dyżury na dyskotekach,
- opieka i dowóz na zawody
i konkursy,
-opiniowanie programów,
3.Współpraca
z instytucjami na rzecz
Profilaktyki.
4. Omówienie zasad
zachowania wobec zagrożeń
nowymi chorobami (wg
aktualnych wskazań
zagrożeń).
-kontynuacja współpracy
z GOPS-em, Policją,
Sądem, Parafią, Poradnią
Psychologiczno –
Pedagogiczną, GKRPA,
PCK, z fundacją „Zachowaj
Trzeźwy Umysł”,
sanepidem,
- udział
w przedsięwzięciach
o charakterze
środowiskowym,
nauczyciele,
wychowawcy
klas,
dyrektor
godz. wych.
n-l biologii,
wychowawcy
klas.
na bieżąco
zgodnie
z potrzebami
na bieżąco
na bieżąco
X. PROPONOWANA LITERATURA
1. Lekcje wychowawcze. Program edukacji psychologicznej dla uczniów gimnazjum.
E. Sadowska (Nr DKW – 4014 – 89/00).
2. Lekcje wychowawcze. Ćwiczenia dla uczniów gimnazjum, klasa 1, 2, 3. E. Sadowiska.
3. „Twój piękny uśmiech”. Poradnik dla nauczyciela. Wydanie III. Wskazania metodyczne,
treści programowe. PTOZ.
4. Gry i zabawy interakcyjne dla dzieci i młodzieży. Część 1, 2, 3. Klaus W. Vopel.
Wydawnictwo „Jedność”.
5. Jak żyć z ludźmi? Program profilaktyczny dla dzieci i młodzieży. Ćwiczenia grupowe.
Tłumaczenie Milena Bida.
6. Alkoholizm jako choroba. Bohdan T. Woronowicz. PARPA.
7. Jak pomóc dziecku nie pić? Alicja Pacewicz. PARPA.
8. Tajemnice ETOH. Jerzy Mellibruda. PARPA.
9. Podaj dłoń. David W. Johnson. Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości.
10. Zachodniopomorski Program Profilaktyki 2004 – 2006 „STOP! Przedwczesnemu
zaproszeniu do dorosłości”, Kuratorium Oświaty w Szczecinie.
11. „Procedury postępowania nauczycieli i metody współpracy szkół z policją w sytuacjach
zagrożenia dzieci i młodzieży przestępczością i demoralizacją, a w szczególności:
narkomanią, alkoholizmem, prostytucją”, w: Krajowy Program Zapobiegania
Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości Wśród Dzieci i Młodzieży.
12. Drugi Elementarz, czyli Program Siedmiu Kroków. Program profilaktyki dla młodzieży,
nauczycieli i rodziców. Wydanie II. PARPA.
13. Budzik. Program profilaktyczny. Pracownia Profilaktyki Uzależnień przy Poradni
Uzależnień „ALKOAL”.
XI. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
1. Asertywność – sposób na agresję: Biblioteka w Szkole, 10/2001.
2. Projekt przeciwdzialania agresji i przemocy: BwSz, 4/2001.
3. Świat bez uzależnień byłby lepszy: BwSz, 9/2001.
4. Istota uzależnień od alkoholu: BwSz, 9/2002.
5. Promocja zdrowego stylu życia: BwSz, 4/2002.
6. Przeciwdziałanie zachowaniom agresywnym. Model postępowania biblioterapeutycznego: BwSz, 9/1998.
7. Listy do uczniów i rodziców w sprawie uzależnień: BwSz, 9/1996.
8. Czy znasz zasady savoir –vivre`u?: BwSz, 4/2001.
9. I ty możesz zostać św. Mikołajem: BwSz, 11/2001
10. Ludzie, którym ufam: BwSz, 9/2001.
11. W czym tkwi piękno i radość przyjaźni: BwSz, 10/2002.
12. Wolontariat – służba na rzecz innych: BwSz, 12/2002.
13. Wolontariat Młodzieżowy. Program wychowawczy: BwSz, 12/2002.
14. Sąd nad mediami: BwSz, 1/2001.
15. Piękne kłamstwo – o języku reklamy: BwSz, 10/1999.
16. Super pamięć – poznajemy efektywne techniki zapamiętywania. Konspekt z zakresu
17. organizacji i techniki pracy umysłowej ucznia: BwSz, 10/2000.
18. Organizacja pracy umysłowej ucznia. Trudności w nauce i szkole: BwSz, 6/1999.
19. Organizacja pracy umysłowej i samokształcenie: BwSz, 4/1997.
20. Przed trudnym wyborem. Zajęcia z orientacji zawodowej: BwSz, 5/1999.
21. Książka – moja Arkadia, kraina szczęścia. Program zajęć pozalekcyjnych
profilaktytczno-edukacyjnych: BwSz, 10/2001.