Nigdy więcej Auschwitz! - Fundacja im. Friedricha Eberta

www.feswar.org.pl
__________________________________________________________
Nigdy więcej Auschwitz! – Nauczanie o Holokauście
Z okazji 71. rocznicy wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady
Auschwitz-Birkenau 27 stycznia 1945 r. w Krakowie spotkali się członkowie i członkinie związków
zawodowych oświaty z Polski (ZNP i NSZZ ‘Solidarność”), Izraela (Histadrut Hamorim i A.S.S.T.I.),
Niemiec (GEW i VBE), Austrii (GÖD), Łotwy (LIZDA) i Wielkiej Brytanii (NASUWT), aby porozmawiać o
tym, jak w ich krajach uczy się dzisiaj o Holokauście. Współorganizatorem tego seminarium związków
zawodowych była Fundacja im. Friedricha Eberta. Spotkanie obyło się w ramach cyklu seminariów,
organizowanych od 2008 r, z reguły co dwa lata, a ostatnio rok temu wspólnie z międzynarodówką
edukacyjną (EI) z okazji 70. rocznicy wyzwolenia obozu zagłady. Gościem honorowym i głównym
mówcą był wówczas amerykański historyk Timothy Snyder. (Szczegółowe sprawozdanie z konferencji
w 2015 r., wraz z nagraniami wideo, zdjęciami
itp. znajdą Państwo na tej trójjęzycznej stronie
internetowej: http://holocausteducation.eu/ )
W tym roku, 25 stycznia, Avraham Rocheli z
Histadrut Hamorim w swoim referacie
wprowadzającym przedstawił trzy perspektywy
Holocaustu: ofiar, oprawców i świadków.
„Ksenofobia, kryzys wielokulturowości, wzrost
znaczenia partii prawicowych powodują, że
uczenie o Holokauście nabiera jeszcze większego znaczenia”, pokreślił.
Andrzej Kacorzyk, dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau,
przedstawił uczestnikom i uczestniczkom seminarium misję i metody pracy
Muzeum jako autentycznego miejsca pamięci, jak również program
rocznicowych obchodów, których tematem przewodnim były „Powroty“.
Marta
Berecka,
kierownik
ds.
Projektów
Edukacyjnych
Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście
oprowadziła uczestników i
uczestniczki
seminarium
wirtualnie przez Centrum,
przedstawiła jego metody, projekty i materiały
edukacyjne. Najnowszym materiałem jest przykładowo
wywiad ze zmarłym w zeszłym roku, ocalałym z
Auschwitz Władysławem Bartoszewskim. Wywiad ten
doskonale można wykorzystać do celów edukacyjnych
(http://www.auschwitz.org/edukacja/materialy-dlanauczycieli/ ). Następnie uczestnicy i uczestniczki
wypróbowali przedstawione przez Martę Berecką metody warsztatowe w międzynarodowych
grupach roboczych.
Następny dzień rozpoczął się wizytą w Muzeum Fabryki Oskara Schindlera. W kolejnej części
seminarium uczestnicy i uczestniczki przedstawili swoje doświadczenia z nauczaniem o Holokauście,
www.feswar.org.pl
__________________________________________________________
po czym żywo dyskutowali i wymieniali się
pomysłami i najlepszymi praktykami w tym
zakresie. Pomimo, iż programy nauczania w
poszczególnych krajach się od siebie różnią (w
Izraelu przykładowo 30% lekcji historii w szkołach
średnich musi być poświęcone narodowemu
socjalizmowi, Holokaustowi i Drugiej Wojnie
Światowej; w Wielkiej Brytanii wizyty edukacyjne
do Auschwitz dla uczniów i uczennic są
finansowane z budżetu państwa, co np. w Polsce
nie ma miejsca), uczestnicy i uczestniczki byli
zgodni, iż tematu tego należy nauczać interdyscyplinarnie, bazując na indywidulanych historiach i
poruszając wiele tematów i aspektów.
Kolejny input przedstawiła Judith Höhne, zastępczyni kierownika
działu edukacyjno-programowego Międzynarodowego Domu
Spotkań Młodzieży (MDSM) w Oświęcimiu. W nawiązaniu do
doświadczeń
projektowych MDSM
uczestnicy i uczestniczki
dyskutowali
w
kontekście Holokaustu
o metodach nauczania i możliwości ich przeniesienia do
innych krajów.
W nawiązaniu do tez Timothy’ego Snydera, według których
wiele dróg prowadziło do Auschwitz i że był to cały proces,
seminarium podsumowała Marzanna Pogorzelska z Uniwersytetu w Opolu. Podczas dyskusji
podsumowującej nawiązano do obecnej sytuacji politycznej w poszczególnych krajach i pytanie, czy i
jak powinno się nauczać o polityce w szkołach. „Rolą nauczyciela i nauczycielki jest wychowanie
uczniów na świadomych obywateli i obywatelki“, podsumował Avraham Rocheli.
27 stycznia delegacje związkowe wzięły udział w oficjalnych obchodach w Auschwitz. Zwiedziły
również Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau.