SEMINARIUM 2: 13.10. 2016

SEMINARIUM 2: 13.10. 2016
Katabolizm białek, toksyczność metabolitów
azotowych.
Metabolity azotowe w ocenie funkcji nerek i innych
narządów: kreatyna, kreatynina, mocznik.
Metody oceny przesączania kłębuszkowego, wyliczenie
klirensu endogennej kreatyniny, cystatyna C,
rodzaje białkomoczu.
Przemiany kwasu moczowego
Produkty degradacji białek, toksyczność
amoniaku i powstawanie mocznika.
Jak powstają kreatyna i kreatynina? Klirens
kreatyniny
Co to jest kwas moczowy? Jak powstaje?
Jaka jest rola metabolitów azotowych w ocenie
funkcji nerek?
DEGRADACJA AMINOKWASÓW: TRANSAMINACJA I CYKL MOCZNIKOWY
Badanie wydolności nerek
• Metabolity azotowe:
– Kreatynina
– Mocznik
– Kwas moczowy
– Amoniak
– Kreatyna
– Aminokwasy
–…
KLIRENS KREATYNINY
Ckr = (stęż.kr w osoczu x objętość moczu)/stężeniekr w moczu
•
•
Mężczyźni: 70 ± 14 ml/min/m2
Kobiety: 60 ± 10 ml/min/m2
•
•
Ckr  GFR
eCkr  eGFR
ZALEŻNOŚĆ POMIĘDZY STĘŻENIEM KREATYNINY
A PRZESĄCZANIEM KŁĘBUSZKOWYM
Stężenie kreatyniny [mg/dl]
25
20
15
10
5
0
0
20
40
60
80
GFR [ml/min]
100
120
140
160
Cystatyna C - zalety
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Inhibitor proteinaz
Białko nieglikozylowane, mała masa cząsteczkowa
Produkt wszystkich komórek jądrzastych
Przesączane swobodnie w kłębuszkach
Nie wydziela się przez cewki ani nie jest usuwane w inny
sposób
Prawie całkowicie wchłaniane i metabolizowane w cewkach
bliższych
Wielkość syntezy nie podlega reakcjom zapalnym
Nie zależy od masy mięśni, powierzchni ciała i rodzaju
spożywanych pokarmów
Nie interferuje z lekami i substancjami endogennymi, zwł.
bilirubiną
Identyczne wartości referencyjne dla dorosłych i dla dzieci
Nie wymaga zbiórki moczu
Cystatyna C - ograniczenia
• Wyższe poziomy CysC w osoczu stwierdza się u
pacjentów zakażonych HIV, często w szpiczaku
mnogim i w czasie leczenia
glukokortykosteroidami.
• Niższe poziomy CysC w osoczu stwierdza się w
niedoczynności tarczycy a wyższe w nadczynności
tarczycy.
• Zwiększoną produkcję i/lub katabolizm CysC
stwierdza się u osób w podeszłym wieku,
mężczyzn, osób otyłych i wysokich, u palaczy, i
przy wysokim stężeniu białka CRP.
• W miarę obniżania się GFR, większa ilość CysC
eliminowana jest drogą pozanerkową.
Białkomocz - rodzaje
przednerkowy – z przeładowania, przelewowy – spowodowany
dostarczaniem nadmiernej ilości białek, które niezresorbowane dostają się
do moczu (np. mioglobina z rozpadających się komórek mięśniowych na
skutek urazu, niedokrwienia, rabdomiolizy, hemoglobina w hemolizie,
białko Bence-Jonesa w gammapatii monoklonalnej)
kłębuszkowy – na skutek uszkodzenia kłębuszków nerkowych – zapalny,
metaboliczny
cewkowy – na skutek uszkodzenia cewek nerkowych – resorpcyjny,
wydzielniczy
mieszany kłębuszkowo-cewkowy
czynnościowy – ortostatyczny (po przebywaniu dłuższy czas w pozycji
pionowej), powysiłkowy
zanerkowy – sekrecyjny – powstały z białek wydzielanych w cewkach –
białko Tamma-Horsfalla
ADENOZYNA
GUANOZYNA
INOZYNA
GUANINA
HIPOKSANTYNA
KSANTYNA
KWAS MOCZOWY