Język polski (jezyk-polski

Przedmiotowy
system oceniania
z języka polskiego
dla klas I - III
Gimnazjum
Wyszogród
Zasady ogólne
1. Umiejętności oceniane na lekcjach języka polskiego
Na lekcjach języka polskiego ocenie podlega:
- mówienie (opowiadania ustne – twórcze i odtwórcze)
- czytanie:
- głośne i wyraziste z uwzględnieniem zasad kultury żywego słowa
- ciche ze zrozumieniem
- pisanie, redagowanie określonych form wypowiedzi (w domu i w klasie)
- posługiwanie się poznanymi zasadami ortograficznymi
- znajomość treści lektur obowiązkowych
- znajomość wybranych zagadnień z nauki o języku
- inne (recytacja, rysunkowe konkretyzacje utworów literackich, wykonanie
określonych projektów, realizacja zadań w grupie)
2. Skala ocen
celujący (6)
bardzo dobry (5)
dobry plus (4+)
dobry (4)
dostateczny plus (3+)
dostateczny (3)
dopuszczający plus (2+)
dopuszczający (2)
niedostateczny (1)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Ocenę z „plusem” uczeń może otrzymać z(e):





sprawdzianów cichego czytania ze zrozumieniem
redagowania określonych form wypowiedzi
dyktand
sprawdzianów znajomości treści lektur obowiązkowych
sprawdzianów dotyczących znajomości wybranych zagadnień z nauki o języku.
Podane punkty przeliczane są na stopnie, z uwzględnieniem „plusów”.
4. Procentowa skala ocen:
100 % (praca bezbłędna pod każdym względem) – ocena celująca
99 % - 90 % - ocena bardzo dobra
89 % - 75 % - ocena dobra
74 % - 50 % - ocena dostateczna
49 % - 30 % - ocena dopuszczająca
29 % - 0 % - ocena niedostateczna
5. „Plusy” (+) i „minusy” (–)
Uczniowie otrzymują także „plusy” i „minusy”.
„Minus” uczeń może otrzymać za:
 brak zadania domowego
 brak podręczników, zeszytu
 nieprzyniesienie potrzebnych materiałów
 słabe, złe wywiązanie się z zadań wykonywanych w grupie
 braki, niekompletność (tematów, notatek, zadań domowych) zeszytu przedmiotowego.
Trzy „minusy” równe są ocenie niedostatecznej.
„Minusy” nauczyciel odnotowuje w swoim notatniku.
„Plus” uczeń może otrzymać za:
 nieskomplikowane, krótkie zadania domowe
 przyniesienie dodatkowych materiałów wykorzystanych podczas lekcji
 dobre wywiązanie się z zadań realizowanych w grupie
 kompletność zeszytu przedmiotowego.
Pięć „plusów” równa się ocenie bardzo dobrej.
„Plusy” nauczyciel odnotowuje w swoim notatniku.
6. Ilość uzyskiwanych ocen w semestrze za poszczególne umiejętności
Przyjmuje się minimalną ilość uzyskanych przez ucznia w ciągu jednego semestru ocen za
poniższe umiejętności:
 mówienie – 2 stopnie
 czytanie głośne – 2 stopnie
 czytanie ciche ze zrozumieniem – 2 stopnie
 pisanie, redagowanie określonych form wypowiedzi (w domu i w klasie) – po 2
stopnie, w sumie 4
 posługiwanie się poznanymi zasadami ortograficznymi (dyktanda) – 2 stopnie.
7. Sposoby poprawy ocen cząstkowych oraz śródrocznych i
końcoworocznych
Uczeń może poprawić cząstkowe oceny niedostateczne uzyskane za:
- mówienie (ocena jest wpisywana do dziennika obok wpisanej wcześniej oceny
niedostatecznej)
- czytanie głośne (ocena jest wpisywana do dziennika obok wpisanej wcześniej oceny
niedostatecznej)
- dyktando (przepisuje bezbłędnie dyktando poprawione przez nauczyciela; do dziennika
wpisywana jest ocena dopuszczająca)
- recytację (ocena jest wpisywana do dziennika obok wpisanej wcześniej oceny
niedostatecznej)
- sprawdziany z nauki o języku (ocena jest wpisywana do dziennika obok wpisanej wcześniej
oceny niedostatecznej)
- rysunkowe konkretyzacje utworów (ocena jest wpisywana do dziennika obok wpisanej
wcześniej oceny niedostatecznej)
- realizację określonych projektów (ocena jest wpisywana do dziennika obok wpisanej
wcześniej oceny niedostatecznej).
Nie poprawia się ocen uzyskanych za:
- ciche czytanie ze zrozumieniem
- redagowanie określonych form wypowiedzi
- sprawdziany ze znajomości treści lektur.
Uczeń może uzyskać pozytywne (lepsze) oceny przy okazji kolejnego czytania ze
zrozumieniem, redagowania określonej formy wypowiedzi czy sprawdzianu ze znajomości
treści lektury.
Uczeń pracuje na ocenę śródroczną i końcoworoczną przez cały semestr (rok). Nie ma
możliwości poprawiania („zdawania”) na ocenę wyższą przed końcem semestru czy roku.
Jeżeli uczeń nie zgadza się z wystawioną oceną, może zdawać egzamin komisyjny zgodnie z
trybem ustalonym w WSO.
8. Nadrabianie braków wynikających z przyczyn losowych
Jeżeli uczeń przez dłuższy czas nie chodzi do szkoły z przyczyn losowych, jest zobowiązany
do nadrobienia we własnym zakresie braków wynikających z absencji. W tym celu, po
powrocie do szkoły, kontaktuje się z nauczycielem przedmiotu, który dokładnie określa, w
jaki sposób i w jakim terminie uczeń powinien nadrobić zaległości.
9. Uczniowie z dostosowaniem wymagań edukacyjnych i stwierdzoną
dysleksją rozwojową
W stosunku do uczniów z dostosowaniem wymagań edukacyjnych (stwierdzone i zapisane w
opinii wydanej przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną) ogólnie stosowane są
następujące ułatwienia:
 uczniowie mogą zdobyć mniej punktów, aby uzyskać ocenę dopuszczającą (dotyczy to
sprawdzianów cichego czytania ze zrozumieniem, sprawdzianów ze znajomości treści
lektur obowiązkowych, sprawdzianów ze znajomości wybranych zagadnień z nauki o
języku)
 większa tolerancja błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych przy
ocenianiu ćwiczeń redakcyjnych
 uczniowie mają możliwość poprawy dyktanda na ocenę dopuszczającą (bezbłędne
przepisanie tekstu dyktanda z uwzględnieniem poprawek naniesionych przez
nauczyciela).
 przy ocenie ćwiczeń redakcyjnych uczniów ze stwierdzoną dysleksją rozwojową
(stwierdzona i zapisana w opinii wydanej przez
poradnię psychologiczno-






pedagogiczną) nie bierze się pod uwagę poprawności ortograficznej i interpunkcyjnej,
a odpowiednio – komunikatywność wypowiedzi i czytelność zapisu z pominięciem
zaburzeń strony graficznej pisma. Ponadto dyktanda uczniowie poprawiają „do
skutku” (bezbłędne przepisanie tekstu dyktanda z uwzględnieniem poprawek
nanoszonych przez nauczyciela).
ponadto nauczyciel uwzględnia przy ocenianiu uczniów indywidualne wytyczne
zapisane w poszczególnych opiniach (np. wolne tempo pracy – więcej czasu na
sprawdzianach),
dostosowanie tempa pracy do indywidualnych możliwości ucznia,
sprawdzanie stopnia zrozumienia samodzielnie przeczytanych poleceń i zadań i w
razie potrzeby udzielanie dodatkowych objaśnień,
stosowanie dużej ilości ćwiczeń powtórzeniowych,
w czasie wypowiedzi ustnych dopytywanie i naprowadzanie,
dostrzeganie i docenianie wysiłku wkładanego w naukę, wspieranie w sytuacjach
trudnych poprzez stosowanie wzmocnień.
10. Kryteria na poszczególne oceny:
OCENA DOPUSZCZAJĄCA.UCZEŃ:
~ czyta ze zrozumieniem podstawowe teksty literackie;
~ wyszukuje informacje w tekście;
~ rozróżnia fikcję literacką od autentyzmu;
~ odtwarza zdarzenia;
~ sporządza plan odtwórczy według określonych wskazówek;
~ charakteryzuje bohaterów;
~ nazywa elementarne uczucia i emocje;
~ próbuje argumentować;
~ przekazuje myśli w sposób jasny i zrozumiały;
~ w miarę poprawnie, według wskazówek nauczyciela, redaguje formy wypowiedzi:
opowiadanie, opis, charakterystykę;
~ przy pomocy nauczyciela redaguje w prostej formie: instrukcję, sprawozdanie, list;
~ dokonuje streszczenia;
~ wykonuje notatkę według podanych wskazówek;
~ w prostej formie, według ustalonego schematu buduje ustną wypowiedź okolicznościową:
życzenia, gratulacje, podziękowania;
~ redaguje w oparciu o ustalony schemat prosty tekst użytkowy: zaproszenie, zawiadomienie,
ogłoszenie;
~ skraca i rozwija wypowiedzi zgodnie z instrukcją;
~ zadaje pytania;
~ potrafi rozmawiać;
~ wypowiada się na temat własnej osoby;
~ potrafi rozpoznać i napisać prosty tekst reklamowy;
~ pracuje w grupie;
~ zna podstawowe środki stylistyczne: epitet, metafora, porównanie, animizacja,
personifikacja, pytanie retoryczne;
~ zna rodzaje i podstawowe gatunki literackie;
~ poprawnie łączy nazwiska autorów i tytuły dzieł;
~ zna podstawowe rodzaje słowników i potrafi z nich korzystać;
~ stosuje poprawna interpunkcję w zapisie daty;
~ posiada podstawowe wiadomości z zakresu nauki o języku: odmienne i nieodmienne części
mowy, części zdania, zdanie pojedyncze, zdanie złożone, równoważnik zdania, głoski, litery,
wyrazy pokrewne, imiesłowy ( bez określania nazwy ), neologizmy;
~ rozpoznaje formę czasownika w stronie czynnej, biernej, zwrotnej;
~ buduje konstrukcję zdania z czasownikiem w stronie czynnej, biernej i zwrotnej;
~ zna pojęcia: dialog, narracja, narrator, podmiot liryczny, oda, sonet, tren, przerzutnia,
retoryka, orator, przemówienie, przypis, synonim, geneza, utopia;
OCENA DOSTATECZNA. UCZEŃ (j.w. oraz):
~ uważnie słucha, czyta ze zrozumieniem;
~ z samodzielnie czytanego tekstu wybiera dla siebie informacje istotne, przekazuje je
własnymi słowami;
~ określa tematykę;
~ potrafi opowiedzieć o zdarzeniach, określić ich miejsce i czas;
~ porównuje zachowanie i działania bohaterów;
~ dostrzega zarówno w utworach literackich jak i w życiu powszednim zależności
przyczynowo – skutkowe;
~ wyraża skojarzenia i emocje;
~ gromadzi argumenty;
~ notuje argumenty w postaci zdań pojedynczych, równoważników zdań;
~ rozróżnia stwierdzenia (tezy) i przypuszczenia (hipotezy);
~ próbuje formułować wnioski;
~ buduje wypowiedź spójną, zgodną z tematem;
~ poprawnie redaguje formy wypowiedzi: opowiadanie, opis, streszczenie, charakterystykę,
dialog, sprawozdanie, instrukcję, list;
~ według schematu redaguje rozprawkę;
~ tworzy proste formy tekstów użytkowych;
~ stosuje w wypowiedziach ustnych i pisemnych urozmaicone słownictwo;
~ proponuje różnorodne wyrazy oceniające i określenia;
~ sporządza proste formy notatek;
~ próbuje notować podczas słuchania;
~ w sposób jasny i rzeczowy przekazuje informacje;
~ formułuje pytania ogólne i szczegółowe, zgodne z tematem;
~ wypowiada się na różnorodne tematy, określa cel wypowiedzi;
~ potrafi podtrzymać kontakt w rozmowie;
~ właściwie reaguje na wypowiedź współrozmówcy;
~ zabiera głos w dyskusji;
~ posługuje się w wypowiedzi ustnej i pisemnej zdaniami złożonymi różnych typów,
poprawnie dobiera spójniki;
~ różnicuje fakty od opinii;
~ rozpoznaje i ocenia mechanizmy reklamy;
~ zna podstawowe rodzaje stylów wypowiedzi: potoczny, urzędowy, naukowy i
popularnonaukowym;
~ potrafi rozpoznać tekst napisany w określonym stylu (potocznym, urzędowym, naukowym,
popularnonaukowym);
~ potrafi wyodrębnić z tekstu terminy naukowe;
~ korzysta z przypisów;
~ rozpoznaje w utworach literackich podstawowe środki stylistyczne;
~ interpretuje teksty poetyckie, korzystając ze wskazówek nauczyciela;
~ wymienia cechy dramatu;
~ posiada podstawowe wiadomości na temat wybranych twórców literatury polskiej i
światowej;
~ samodzielnie korzysta z encyklopedii, słowników, leksykonów;
~ zna pojęcia: mowa zależna i niezależna, reportaż, antonim, homonim, apostrofa,
~ wyodrębnia w wypowiedzeniu i rozwija informacje dotyczące czynności, wykonawcy
czynności, i przedmiotu czynności;
~ buduje wypowiedzi, ukrywając wykonawcę czynności;
~ rozpoznaje konstrukcję zdania z nieosobową formą czasownika zakończoną na -no, -to;
OCENA DOBRA. UCZEŃ (j.w. oraz):
~ umie określić typ narracji;
~ wyodrębnia działania, określa przeżycia i uczucia bohaterów literackich;
~ przy pomocy nauczyciela określa kompozycję utworu literackiego;
~ próbuje odczytywać teksty niewerbalne;
~ wypowiada się w sposób spójny, logiczny, komunikatywny;
~ podaje odpowiednie przykłady;
~ poprawnie akcentuje swoje wypowiedzi;
~ dyskutuje, próbuje nawiązać do wypowiedzi poprzedników, wyraża odmienne zdanie;
~ wzbogaca swoje słownictwo, stosuje różnorodne formy gramatyczne, konstrukcje
składniowe;
~ próbuje nadać wypowiedzi (ustnej lub pisemnej) znamiona stylu naukowego, urzędowego ;
~ proponuje własne przykłady tekstów reklamowych;
~ redaguje teksty użytkowe;
~ pisze poprawnie sprawozdanie, recenzję, rozprawkę, opis przeżyć wewnętrznych,
pamiętnik, dziennik, przemówienie);
~ samodzielnie buduje stwierdzenia i przypuszczenia;
~ rozwija argumenty, wyciąga wnioski;
~ potrafi sformułować wypowiedź opartą na faktach;
~ wyraża opinię;
~ próbuje negocjować;
~ parafrazuje wypowiedzi przedmówcy;
~ buduje wypowiedzi dostosowane do wieku, poziomu wiedzy i zainteresowań rozmówcy;
~ wprowadza cytaty do własnych wypowiedzi;
~ czyta ze zrozumieniem teksty popularnonaukowe;
~ przekształca dialog w opowiadanie, stosując mowę zależną;
~ stosuje mowę niezależną;
~ skraca i rozwija wypowiedzenia;
~ stosuje w wypowiedziach imiesłowy ;
~ rozpoznaje zjawiska upodobnienia pod względem dźwięczności;
~ różnicuje odpowiednio wypowiedzi pod względem stylistycznym, językowym;
~ formułuje wypowiedź ze względu na cel i odbiorcę;
~ mówi o sobie, prezentując własne zalety i osiągnięcia;
~ posiada praktyczne umiejętności ortograficzne i interpunkcyjne;
~ poprawnie zapisuje przymiotniki złożone;
~ posługuje się słownikami;
~ zna rodzaje i gatunki literackie;
OCENA BARDZO DOBRA. UCZEŃ (j.w. oraz):
~ uzasadnia w oparciu o tekst motywy działania, przeżycia i uczucia bohaterów;
~ potrafi przedstawić własne motywy działania;
~ odkrywa kompozycję utworu literackiego;
~ samodzielnie interpretuje teksty literackie, odkrywa ich sens dosłowny i metaforyczny;
~ czyta i interpretuje teksty niewerbalne;
~ w wypowiedzi stosuje metafory i porównania, nadając jej oryginalny charakter;
~ potrafi podsumować dyskusję;
~ notuje na różnorodne sposoby;
~ przygotowuje reklamy według własnego pomysłu, świadomie stosuje środki perswazji;
~ rozpoznaje w tekście elementy retoryki;
~ samodzielnie, poprawnie pod względem leksykalnym, składniowym i kompozycyjnym
redaguje poznane formy wypowiedzi (opis, opowiadanie, charakterystyka, streszczenie,
sprawozdanie, recenzja, rozprawka, opis przeżyć wewnętrznych, przemówienie, pamiętnik,
dziennik);
~ redaguje wypowiedź reporterską z elementami opisu, komentarza, oceny;
~ wydaje samodzielnie opinię na temat zaistniałego wydarzenia-faktu;
~ przeprowadza wywiad i sporządza notatki ze zdobytych informacji;
~ gromadzi cytaty, przytacza cudze sądy i opinie, podaje źródła;
~ czyta teksty o zróżnicowanej tematyce i stylistyce;
~ świadomie i celowo wykorzystuje we własnych wypowiedziach porównania, oryginalne
epitety i przenośnie;
~ unika powtórzeń bądź stosuje powtórzenia uzasadnione;
~ w wypowiedziach stosuje poznane terminy teoretycznoliterackie;
~ stosuje zamiennie szyk prosty i szyk przestawny;
~ rozumie i określa funkcję środków stylistycznych ;
~ potrafi dostrzec, nazwać i wyjaśnić istotę upodobnień fonetycznych oraz uproszczenia grup
spółgłoskowych;
~ zna i stosuje mowę zależną i niezależną;
~ korzysta z różnorodnych źródeł i umiejętnie gromadzi informacje;
OCENA CELUJĄCA. UCZEŃ (j.w. oraz):
~ czyta pozycje spoza kanonu lektur;
~ twórczo i wzorowo redaguje wypowiedzi pisemne;
~ potrafi kreatywnie myśleć i ubierać swe myśli w słowa;
~ poszerza swe wiadomości z nauki o języku;
~ podejmuje twórcze działania;
~ pisze bezbłędnie;
~ osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych, ortograficznych, poetyckich, recytatorskich,
czytelniczych;