BMFSFJ, Referat 305 09.01.2015 Opieka nad osobami starszymi

BMFSFJ, Referat 305
09.01.2015
Opieka nad osobami starszymi – Broszura informacyjna
Liczba osób zatrudnionych w pozaszpitalnych placówkach opiekuńczych i domach opieki
(Źródło: Pflegestatistik 2011, jeżeli nie określono inaczej)
Liczba zatrudnionych
952 000 osób zatrudnionych w tym sektorze (wzrost o 53 % w porównaniu do 1999 r.).
Personel
wykwalifikowany
210 000 opiekunów osób starszych (wzrost o 91 % w porównaniu do 1999 r.).
136 000 opiekunów osób chorych (wzrost o 29 % w porównaniu do 1999 r.).
12 000 opiekunów osób dzieci chorych (wzrost o 66 % w porównaniu do 1999 r.).
Łącznie 358 000 pracowników wykwalifikowanych w tym sektorze (wzrost o 62 % w
porównaniu do 1999 r.)
Pomocnicy opiekunów
47 000 pomocników opiekunów osób starszych (wzrost o 177 % w porównaniu do 1999r.).
30 000 pomocników opiekunów osób chorych (spadek o 3 % w porównaniu do 1999 r.).
Łącznie 77 000 pracowników w tym sektorze (wzrost o 62 % w porównaniu do 1999 r.)
Niedobór wykwalifikowanych pracowników
Niedobór
wykwalifikowanych
pracowników
Istnieje obecnie na rynku niedobór wykwalifikowanych pracowników. Zjawisko to nie
dotyczy jednak pomocników opiekunów.
Opiekunowie osób
starszych
W 2014 r. na ponad 100 wolnych miejsc pracy przypadało średnio 45 opiekunów osób
starszych, zarejestrowanych jako osoby bezrobotne (2013:39)
(Źródło: Obliczenie na podstawie Analizy braków BA, 2013/2014).
Opiekunowie osb
chorych
W 2014 r. na ponad 100 wolnych miejsc pracy przypadało średnio 86
opiekunów osób chorych, zarejestrowanych jako osoby bezrobotne (2013 :77)
(Źródło: Obliczenie na podstawie Analizy braków BA 2013/2014).
Prognozy dotyczące
branży opieki nad
osobami starszymi
Prognoza jest uzależniona od różnego rodzaju czynników, takich jak: sytuacja
demograficzna, liczba osób wymagających opieki, proporcje pomiędzy liczbą osób
objętych opieką ambulatoryjną i stacjonarną, a także wykwalifikowanym personelem i
pomocnikami opiekunów, ponadto istotne są takie czynniki, jak okres wykonywania
zawodu, praca na pełen etat/w niepełnym wymiarze zatrudnienia itd. Z zastosowania
różnych metod obliczania poziomu zapotrzebowania zawodowego wynika, że
obecna liczba osób kształcących się w zawodzie opiekuna nie będzie wystarczająca do
pokrycia przyszłych potrzeb.
W związku z tym, Program na rzecz poprawy jakości kształcenia i kwalifikacji w zawodzie
opiekuna osób starszych zawiera porozumienie dotyczące zwiększenia liczby absolwentów o
10 % w okresie trzech lat, w porównaniu do roku szkolnego 2010/2011.
Kształcenie w zawodzie opiekuna osób starszych
Dotychczasowe
zasoby
Nowi uczniowie
62 400 uczniów w roku szkolnym 2013/14 (59 400 w roku szkolnym 2012/2013)
(Źródło: Statystyki szkolne, Federalny Urząd Statystyczny )
26 740 nowych uczniów włącznie z (nieujętymi w statystykach szkolnych) osobami, które
dokonały skrócenia edukacji (rozpoczęły drugi rok nauki ze względu na posiadane
wcześniej kwalifikacje) to nowy rekord. (Źródło: Raport okresowy Programu na rzecz
poprawy jakości kształcenia i kwalifikacji w zawodzie opiekuna osób starszych, styczeń
2015 r.)
Oznacza to, że zawód opiekuna osób starszych należy do najchętniej wybieranych
zawodów w Niemczech.
Liczba uczniów rozpoczynających kształcenie w zawodzie w roku szkolnym 2013/2014 - 24
100, w roku szkolnym 2012/13 - 21 500
(Źródło: Statystyki szkolne, Federalny Urząd Statystyczny)
Przekwalifikowanie na zawód opiekuna osób starszych
(Źródło: Statystyki BA dotyczące uczestników kursów zawodowych, według celów kształcenia
Nowi uczniowie
)
2010: 5 800 uczestników kursu przekwalifikowania zawodowego (pakiet
koniunkturalny II, wsparcie przez okres 3 lat)
2011: 300 uczestników kursu przekwalifikowania zawodowego (regularne wsparcie,
maksymalnie przez okres dwóch lat)
2012: 2 750 uczestników kursu przekwalifikowania zawodowego (regularne wsparcie,
maksymalnie przez okres dwóch lat)
2013: styczeń - marzec: 240 uczestników kursu przekwalifikowania zawodowego
(regularne wsparcie, maksymalnie przez okres dwóch lat)
Kwiecień – grudzień: 7 150 uczestników kursu przekwalifikowania
zawodowego (wsparcie przez okres trzech lat)1
Okres porównawczy: kwiecień - grudzień 2012: 3700 uczestników kursu
przekwalifikowania zawodowego
2014: styczeń - lipiec: 2.000 uczestników kursu przekwalifikowania zawodowego
(wsparcie przez okres trzech lat)
Wynagrodzenia w sektorze opieki nad osobami starszymi
Związanie
zbiorowymi
układami pracy
W sektorze opieki nad osobami starszymi nie obowiązują powszechne zbiorowe układy
pracy.
Podmioty publiczne, zwykle TVöD B (instytucje opiekuńcze), ponadto TV-L,
umowy o pracę zawarte z organizacjami kościelnymi oraz umowy zbiorowe na
poziomie przedsiębiorstw
Wynagrodzenie
przewidziane
zbiorowym układem
pracy
TVöD B (instytucje opiekuńcze), 01.03.2014 - 28.02.2015:
o Zaszeregowanie E 7a, częściowo E 8a, w przypadku posiadania dodatkowych
kwalifikacji oraz większego zakresu odpowiedzialności – możliwe również
wyższe zaszeregowanie
o Wynagrodzenie podstawowe (bez dodatków za pracę zmianową oraz innych
dodatków do wynagrodzenia) E 7a pomiędzy
2.282 EUR (poziom doświadczenia zawodowego 1 – osoba rozpoczynająca pracę) i 3 070
EUR poziom doświadczenia zawodowego 6 – po 15 latach wykonywania zawodu)2
1
Befristete Förderung des 3. Umschulungsjahres (Gesetz zur Stärkung der beruflichen Aus- und Weiterbildung in der
Altenpflege).
2
E 7a TVöD-B entspricht der Vergütung in der Krankenpflege nach TVöD-K.
Wynagrodzenie
otrzymywane przez
osobę uczącą się
zawodu
Prawo osób uczących się zawodu do otrzymania adekwatnego wynagrodzenia g (§ 17
AltPflG), TVöD B, od dnia 01.03.2014 r. w pierwszym roku nauki - 955 EUR, w drugim roku
nauki - 1 017 EUR, w trzecim roku nauki – 1118 EUR
Dla porównania: w 2014 r. średnia wysokość wynagrodzenia otrzymywanego przez osobę uczącą
się zawodu wyniosła dla całego terenu Niemiec 795 EUR miesięcznie, czyli była o 4,5 % wyższa
niż w roku poprzednim. (Źródło: Informacja prasowa BiBB z dnia 07. 01/2015)
Płaca minimalna w
sektorze opieki nad
osobami starszymi
Wprowadzona w 2010 r. Wysokość płacy minimalnej od dnia wejścia w życie
rozporządzenia w sprawie płacy minimalnej w sektorze opieki (01.01.2015):
Stare / nowe kraje związkowe – odpowiednio 9,40 EUR i 8,65 EUR za godzinę pracy
(planowane jest dalsze podniesienie stawki w latach 2016 i 2017 – do wysokości 10,20 EUR
i 9,50 EUR).