Scenariusz lekcji z edukacji czytelniczej i medialnej dla klasy VI SP

Scenariusz lekcji z edukacji czytelniczej i medialnej dla klasy VI SP.
Opracowanie: mgr Małgorzata Chudzińska
Czas: 2 godziny lekcyjne
Temat lekcji: Sposoby rozwiązywania problemów językowych.
Cel ogólny:
Uporządkowanie wiedzy uczniów o językowych słownikach
ogólnych i specjalnych.
Cele operacyjne:
WIADOMOŚCI
A. Zapamiętanie
- uczeń zna budowę hasła w różnych
słownikach.
- uczeń zna ogólny podział błędów
błędów językowych.
B. Zrozumienie
- uczeń rozumie rolę informacyjną
słowników w pracy nad poprawnością językową,
- uczeń rozumie istotę błędu językowego.
C. Wykorzystane w sytuacjach typowych
- uczeń potrafi znaleźć i wykorzystać
odpowiednie informacje w
słowniku,
UMIEJĘTNOŚCI
tekście.
-uczeń rozpoznaje błąd językowy w
D. Wykorzystanie w sytuacjach
problemowych
- uczeń umie rozwiązać samodzielnie
wskazany problem językowy.
Cel wychowawczy:
-
wyrabianie nawyku korzystania ze słowników,
-
poszanowanie dla źródeł informacji bezpośredniej,
-
wdrażanie do samokontroli.
Metody nauczania: praktyczna (ćwiczenia ze słownikami), prezentacja
Forma zajęć: praca w grupach, praca indywidualna.
Strategia zajęć: O, P, E
Zasady nauczania: poglądowości, przystępności, aktywnego udziału uczniów,
systematyczności, trwałości wiedzy, operatywności, wiązania teorii z
praktyką.
Środki dydaktyczne: słowniki, karty z ćwiczeniami, karty zadań, karty ewaluacji
Wykaz literatury:
Chwastniewska Danuta: Język polski. Gramatyka dla klasy szóstej szkoły
podstawowej.
Gdańsk 1997. ISBN 83-85694-65-X
Miodek Jan: Nie taki język straszny. O polszczyźnie do uczniów. Gdańsk 1996.
ISBN 83-85694-32-3
Miodek Jan: Ojczyzna polszczyzna. Wyd.2. Warszawa 1991. ISBN 83-212-0581-X
Kuziak Michał, Rzepczyński Sławomir: Jak pisać? Wyd.2. Bielsko-Biała 2002.
ISBN 83-7266-160-X
struktura
Uwagi o
Przebieg zajęć
materiału
realizacji
WPROWADZENIE
1. Rozdanie uczniom skserowanego tekstu, w którym znajdują
się
błędy.
błąd
językowy
Nazywam się Polikarp Urodziłem się w małym miasteczku u
podnóża
Tatrów. Niedawno skończyłem 14.rok życia. Już teraz wiele
dziewcząt ogląda się za mną. Nic dziwnego. Z moich błękitnych
oczu bije blask, a fryzura, którą układam własnymi ręcami, jest
niebywale wytworna. Jestem pogodny i życzliwy, toteż otacza
mnie
mnóstwo
przyjacieli.
Mam
dużo
interesujących
zainteresowań. Przepadam za oglądaniem meczy w telewizji,
lubię też się poszwendać po muzeumach. Moi dwaj starsi
bratowie uważają, że jestem trochę dziwny. Zupełnie ich nie
rozumiem. W przyszłości chciałbym zostać sędziom, dlatego
będę studiował prawo na uniwersytecie
w
Niemcach albo we Włochach. Polonistka mówi jednak, że dużo
jeszcze muszę się nauczyć.
2. Indywidualne
poprawianie
błędów
przez
uczniów
–
odczytywanie efektów pracy.
3. Zapytanie o typ błędów, które wystąpiły w tekście oraz o
nazwy
słowniki
słowników, w których można szukać poprawnych form tych
wyrazów.
4. Zapis tematu lekcji: Sposoby rozwiązywania problemów językowych.
ROZWINIĘCIE
hasło
słownikowe
problem
językowy
zwrot
forma
gramatyczna
synonim
definicja
ilość
znaczeń
zwrot
praca
w
grupach
5. Prezentacja przez nauczyciela słowników z wystawki:
- Słownika języka polskiego,
- Słownika frazeologicznego,
- Słownika poprawnej polszczyzny,
- Słownika wyrazów obcych,
- Słownika synonimów,
- Słownika ortograficznego.
6. Podział klasy na sześć grup ( losowanie różnego koloru karteczek) i przydzielenie zadania polegającego na przygotowaniu
informacji na temat budowy hasła hrabia w wyżej
wymienionych słownikach.
7. Prezentacja efektów pracy przez sprawozdawców grup.
8. Rozdanie grupom kart pracy z konkretnymi problemami praca
językowymi. Szukanie odpowiedzi w źródłach informacji
w
bezpośredniej – słownikach.
grupach
Grupa I
Problem:
Co oznacza zwrot „Upiec dwie pieczenie na jednym ogniu”?
Odpowiedź:.........................................................................
Żródło informacji:.............................................................
Grupa II
Problem:
Jak brzmi C., l. mn. wyrazu „przyjaciel”?
Odpowiedź:.........................................................................
Źródło informacji:.............................................................
Grupa III
Problem:
Inaczej „lęk”.
Odpowiedź:.........................................................................
Źródło informacji:.............................................................
Grupa IV
Problem:
Co to jest fantazja?
Odpowiedź:.........................................................................
Źródło informacji:.............................................................
przysłowie
Grupa V
Problem:
Ile znaczeń ma wyraz „oko”?
Odpowiedź:.........................................................................
Źródło informacji:.............................................................
Grupa VI
Problem:
Co oznacza zwrot „iść na pierwszy ogień”?
Odpowiedź:.........................................................................
Źródło informacji:.............................................................
krzyżówka
Ewentualnie:
Grupa VII
Problem:
Przysłowia z wyrazem „chleb”.
Odpowiedź:.........................................................................
Źródło informacji:.............................................................
9. Odczytywanie rozwiązań problemów językowych.
PODSUMOWANIE
10.
Układanie krzyżówki typu JOLKA z rozsypanki wyrazów:
synonim, zwrot, wyrażenie, ortogram, definicja, forma,
przysłowie, słownik, błąd, informacja.
Redagowanie definicji do haseł. Każda
definicji powinna
zawierać wskazówki związane ze źródłem informacji.
11.
Wypełnianie kart ewaluacji przez uczniów.
Np. Dokończ zdanie: Dzięki dzisiejszej lekcji...(zrozumiałem,
dowiedziałem się, nauczyłem się, postanowiłem lub inne)....
Zad. domowe
Rozwiąż następujące problemy językowe:
- Kiedy piszemy niejeden, a kiedy nie jeden?
- Przysłowia z wyrazem praca.