Metodologia obliczenia powyższych wartości Klasyfikacja inwestycji
Transkrypt
Metodologia obliczenia powyższych wartości Klasyfikacja inwestycji
Metodologia obliczenia powyższych wartości Klasyfikacja inwestycji materialnych ze względu na ich cel: • mające na celu odtworzenie środków trwałych lub ich wymianę w celu obniżenia kosztów produkcji, • rozwojowe: rozwijanie istniejących produktów, ekspansja na nowe rynki, • obowiązkowe: dotyczące najczęściej bezpieczeństwa pracy lub ochrony środowiska Etapy oceny efektywności inwestycji (etapy preliminowania inwestycji) w oparciu o techniki zdyskontowanych przepływów środków pieniężnych (DCF). 1. Oszacowanie wydatków inwestycyjnych oraz oczekiwanych przepływów pieniężnych wynikających z projektu. Ocena efektywności inwestycji dokonywana jest w oparciu o przepływy pieniężne a nie dane księgowe (przychody, koszty, zyski). Strumienie środków pieniężnych są bowiem podstawą do wyceny wartości przedsiębiorstwa (porównaj wykład 1). W tym celu należy stworzyć plan finansowy przedsięwzięcia (zestawienia finansowe pro forma) 2. Określenie stopy dyskontowej 3. Obliczenie mierników oceny efektywności inwestycji 4. Analiza wrażliwości mierników efektywności inwestycji na zmianę istotnych parametrów. Zasady doboru przepływów pieniężnych uwzględnianych w ocenie efektywności inwestycji: 1. Wartość projektu zależy od przyszłych przepływów pieniężnych; strumienie pieniężne generowane w przeszłości nie mają znaczenia dla wartości projektu. 2. Brane pod uwagę są tylko przepływy pieniężne ściśle związane z inwestycją (incremental cash flow). 3. Przepływy pieniężne kalkulowane dla potrzeb pomiaru efektywności różnią się od przepływów pieniężnych szacowanych dla potrzeb badania płynności finansowej tym, że nie uwzględniają przepływów finansowych. 4. W ostatnim okresie horyzontu prognozy przepływów powinno się uwzględniać wartość likwidacyjną projektu. Należy określić wartość gotówki jaka zostałaby po upłynnieniu możliwych do sprzedaży składników majątku po pokryciu istniejących na koniec okresu prognozy zobowiązań. MIERNIKI EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI Wartość zaktualizowana netto - NPV (Net Present Value), to różnica pomiędzy zdyskontowanymi wpływami a wydatkami związanymi z przedsięwzięciem, w pewnym horyzoncie czasu. Przepływy pieniężne dyskontowane są na moment początkowy przedsięwzięcia. n NPV = Σ t=0 NCFt ( 1 + k )t gdzie: NCFt – przewidywane przepływy pieniężne netto ( przepływ netto = wpływ – wydatek ) związane z rozważaną inwestycją w kolejnych okresach, k – stopa dyskontowa, n – liczba okresów w danym horyzoncie. Reguły podejmowania decyzji przy użyciu NPV: - JEŻELI NPV > 0 inwestycję można zaakceptować gdyż: o zdyskontowane przepływy pieniężne netto przewyższają zdyskontowaną wartość nakładów, o jeżeli k jest kosztem kapitału: przepływy pieniężne z tej inwestycji wystarczą na pokrycie kosztu kapitału oraz zapewnią uzyskanie dodatkowej premii, dzięki której wzrasta wartość firmy realizującej projekt, o jeżeli k jest kosztem alternatywnym: Przepływy zapewniają osiągnięcie wyższej stopy zwrotu niż w inwestycji alternatywnej. - JEŻELI NPV < 0 inwestycję należy odrzucić gdyż: o zdyskontowane przepływy pieniężne netto są niższe od zdyskontowanej wartość nakładów o jeżeli k jest kosztem kapitału: przepływy pieniężne z tej inwestycji nie wystarczą na pokrycie kosztu kapitału; realizacja projektu prowadzi do zmniejszenia wartości firmy realizującej projekt, o - jeżeli k jest kosztem alternatywnym: projekt jest mniej korzystny od alternatywnego JEŻELI NPV = 0 inwestycję można zaakceptować gdyż: o zdyskontowane przepływy pieniężne netto są równe zdyskontowanej wartości nakładów o jeżeli k jest kosztem kapitału: koszt kapitału został pokryty, nie uzyskano jednak dodatkowej premii, dzięki której wzrosłaby wartość przedsiębiorstwa o jeżeli k jest kosztem alternatywnym: projekt rozpatrywany i projekt alternatywny przynoszą takie same korzyści. Wewnętrzna stopa zwrotu – IRR (internal rate of return) Wewnętrzna stopa zwrotu to taka wartość stopy dyskontowej, dla której NPV = 0 n IRR = k ⇔ Σ NCFt ( 1 + k )t =0 t=0 Żądana stopa dyskontowa k jest parametrem wstawianym do rachunku, natomiast IRR jest zmienną, której wartość trzeba wyliczyć. Reguły podejmowania decyzji przy użyciu IRR: - jeżeli IRR > od stopy dyskontowej, można zaakceptować inwestycję; wewnętrzna stopa zwrotu jest wyższa od kosztu kapitału (lub od kosztu utraconych korzyści) - jeżeli IRR < od stopy dyskontowej, inwestycję należy odrzucić; wewnętrzna stopa zwrotu jest niższa od kosztu kapitału (lub od kosztu utraconych korzyści) - jeżeli IRR równa się stopie dyskontowej, wówczas projekt może zostać zaakceptowany, gdyż koszt kapitału został pokryty (projekt rozpatrywany i projekt alternatywny przynoszą takie same korzyści). Warto zapamiętać, że dla danej inwestycji: IRR > k ⇒ NPV > 0 IRR < k ⇒ NPV < 0 PORÓWNANIE METOD NPV i IRR • NPV jest miarą bezwzględną wyrażającą w jednostkach pieniężnych o ile zmieni się wartość przedsiębiorstwa. IRR jest miarą względną, określającą procentowo efektywność inwestycji. IRR nie odzwierciedla więc różnic w rozmiarach inwestycji, natomiast NPV nie informuje o rentowności inwestycji. • W obliczeniach IRR przyjmuje się, iż przepływy środków pieniężnych uzyskiwane dzięki wdrożeniu projektu są reinwestowane po wewnętrznej stopie zwrotu. W przypadku NPV zakłada się reinwestowanie po stopie równej przyjętej stopie dyskontowej – najczęściej po koszcie kapitału. W praktyce bardziej prawdopodobne jest wystąpienie sytuacji w przypadku której przepływy te są reinwestowane po koszcie kapitału; rzadko bowiem inwestycje mają charakter powtarzalny – umożliwiają osiąganie identycznej wewnętrznej stopy zwrotu. • Wartość NPV zależy od doboru stopy dyskontowej. Określenie jej wartości może mieć charakter subiektywny. Wartość IRR nie zależy od wartości przyjętej stopy dyskontowej (nie zależy od kosztu kapitału). Zależy wyłącznie od wielkości przepływów pieniężnych dotyczących projektu. • Ocena opłacalności pojedynczego przedsięwzięcia rozwojowego przeprowadzona na podstawie NPV pokrywa się z oceną opartą na IRR pod warunkiem, że stopa procentowa stanowiąca podstawę dyskonta przy obliczaniu NPV stanowi równocześnie stopę graniczną do której porównujemy IRR. Taka sama decyzja o przyjęciu lub odrzuceniu, będzie podjęta w przypadku projektów niezależnych. Jednak NPV i IRR „mogą dać inną kolejność” dla projektów wzajemnie wykluczających się. Podstawową przyczyną niejednoznaczności oceny jest zróżnicowanie rozłożenia w czasie wartości przepływów pieniężnych netto poszczególnych przedsięwzięć, jak też różna długość okresu obliczeniowego uwzględnionego w rachunku. Wówczas zaleca się podejmowanie decyzji przy użyciu NPV. Jeśli metoda ta stosowana jest właściwie (dobór horyzontu, stopy dyskontowej) zapewnia dokonanie spójnego i racjonalnego wyboru. Projekty niezależne – to takie, których przepływy środków pieniężnych nie są naruszone, przy przyjęciu lub odrzuceniu jednego z projektów Projekty wzajemnie wykluczające się – to takie z których tylko jeden może zostać przyjęty do realizacji. ENPV Ekonomiczna bieżąca wartość netto gdzie: n ENPV = ∑ a t S = t =0 E t S oE + S1E (1 + r )0 (1 + r )1 + ... + S nE (1 + r )n SE – salda strumieni ekonomicznych kosztów i korzyści generowanych przez projekt w poszczególnych latach przyjętego okresu odniesienia analizy n – okres odniesienia (liczba lat) a – ekonomiczny współczynnik dyskontowy at = 1 (1 + r )t r – przyjęta ekonomiczna stopa dyskontowa ERR Ekonomiczna wewnętrzna stopa zwrotu gdzie: n ENPV = ∑ t =0 S tE (1 + ERR )t =o SE – salda strumieni ekonomicznych kosztów i korzyści generowanych przez projekt w poszczególnych latach przyjętego okresu odniesienia analizy n – okres odniesienia (liczba lat)