Wieści ze świata

Wieści ze świata
Kolumbia i Kostaryka w dziesiątce państw przyjaznych
środowisku
W styczniu zostały ogłoszone na Światowym Forum Ekonomicznym w Davos (Szwajcaria) wyniki
tegorocznego rankingu Environmental Performance Index (EPI), przygotowanego przez
Uniwersytety Yale i Columbia. W czołówce państw efektywnie gospodarujących zasobami
przyrodniczymi znalazły się Kolumbia i Kostaryka.
Kostaryka zajęła piątą, a Kolumbia dziewiąta pozycję, zaraz za liderami rankingu – Norwegią,
Szwecją i Szwajcarią. W pierwszym rankingu EPI, opublikowanym w 2006 r., Kostaryka została
sklasyfikowana na piętnastym, a Kolumbia na siedemnastym miejscu.
W rankingu EPI brane są pod uwagę osiągnięcia w dwóch bardzo szerokich dziedzinach ochrony
środowiska: zmniejszenie negatywnego oddziaływania na zdrowie ludzi oraz promocja
zrównoważonego wykorzystania naturalnych zasobów. Do analizy wykorzystuje się 25 wskaźników w
obrębie sześciu różnych kategorii: stan przyrody, zanieczyszczenie powietrza, zanieczyszczenie wody,
wydajność naturalnych zasobów, bioróżnorodność gatunków i siedlisk oraz zmiany klimatu.
Kostaryka była liderem w zakresie ochrony powietrza, poprawy jakości wody, zmniejszenia
negatywnego oddziaływania melioracji i wypalania oraz zwiększenia lesistości kraju. Ponadto
Kostaryce udało się ograniczyć emisję dwutlenku węgla z przemysłu poprzez inwestycje w czyste
technologie oraz wdrożenie odpowiednich zapisów w prawie krajowym.
Kolumbia bardzo dobrze zaprezentowała się w takich kategoriach, jak leśnictwo, rybołówstwo,
rolnictwo i zmniejszenie emisji ozonu z przemysłu.
(Science and Development Network)
Unilever zaprzestaje wykorzystywania produktów z rekinów
OCEANA, międzynarodowa organizacja ds. ochrony środowiska morskiego, od 2005 r. prowadzi w
Europie kampanię mającą na celu wprowadzenie zakazu wykorzystywania oleju z wątroby rekina
(tzw. skwalenu) w kosmetykach.
W ramach dotychczasowych działań przeprowadzono szereg spotkań i dyskusji uświadamiających w
portach rybackich i sklepach kosmetycznych, a także zebrano wielką ilość informacji na temat
sposobów wykorzystania i sprzedaży skwalenu. Jednym z największych sukcesów kampanii jest
deklaracja międzynarodowej firmy kosmetycznej Unilever o usunięciu skwalenu z wytwarzanych
kosmetyków (m.in. marki Pond’s, Dove) i zastąpienie jej substancjami pochodzenia roślinnego.
Produkcja nowych kosmetyków miałaby się rozpocząć jeszcze w tym roku i trafić do sprzedaży w
kwietniu. Skwalen jest związkiem organicznym, pochodzenia zarówno roślinnego, jak i zwierzęcego.
Wykorzystuje się go głównie jako środek zmiękczający w kremach, balsamach i lakierach do
paznokci. Bardzo duże ilości tej substancji zawarte są w wątrobach rekinów głębinowych, co było
przyczyną masowych połowów w ostatnich latach i w konsekwencji dramatycznego zmniejszenie ich
populacji. Niektóre z gatunków tych zwierząt znalazły się na Czerwonej Liście Zagrożonych
Wieści ze świata
1
Gatunków, opracowywanej przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody (IUCN).
Skwalen otrzymywany z wątroby rekina może być łatwo zastąpiony substytutem pochodzenia
roślinnego (np. z oliwek). Skwalen roślinny ma te same właściwości co zwierzęcy, a ponadto jest
znacznie tańszy. Wśród firm, które zrezygnowały ze stosowania produktów z zagrożonych gatunków,
są m.in. L’Oreal, Beiersdorf, LVMH, Henkel, BOOT, Clarins, Sisley i La Mer (jedna z marek Estee
Lauder).
Rekiny są gatunkiem, który odgrywa kluczową rolę w ekosystemach morskich, ale ze względu na
swoje cechy biologiczne jest częstym celem rybaków. Rekiny, szczególnie te głębinowe, to wolno
rosnące i długowieczne zwierzęta, które mogą mieć w trakcie życia zaledwie kilka młodych. W chwili
obecnej, ponad 1/3 europejskich rekinów jest zagrożona wyginięciem.
(Oceana)
Kongijskie mokradła drugim największym bagiennym
rezerwatem na świecie
Podczas obchodów Światowego Dnia Mokradeł, WWF ogłosił objęcie ochroną mokradeł kongijskich i
utworzenie drugiego co do wielkości rezerwatu tego typu na świecie. Deklaracja jest jasnym
sygnałem wzrastającego zainteresowania zachowaniem dla przyszłych pokoleń tego zielonego serca
Afryki. Rezerwat Grand Affluents obejmuje powierzchnię prawie 6 mln hektarów, położonych w
środkowym biegu rzeki Kongo i jest jednym z pięciu utworzonych ostatnio na podstawie Konwencji
Ramsarskiej rezerwatów na terenie Konga i Kamerunu.
Międzynarodowy ekspert WWF ds. mokradeł, Denis Landenbergue, weteran długiej i trudnej walki o
utworzenie tych rezerwatów, stwierdził, iż jest to ogromne osiągnięcie rządów i instytucji
zaangażowanych w całe przedsięwzięcie. – „Rezerwat pomoże zabezpieczyć odpowiednie warunki
życia milionom ludzi i ochronić cenne ekosystemy wodne, lasy i siedliska – mówi Landenbergue. –
Mokradła są również w porze suchej szczególnie ważnym miejscem dla słoni, hipopotamów, bawołów
oraz setek migrujących ptaków. Ponadto 300 tysięcy istnień ludzkich zależy od ich właściwego stanu,
ponieważ aż cztery główne dopływy rzeki Kongo biorą tutaj swój początek”.
Największymi na świecie mokradłami, objętymi ochroną na podstawie Konwencji Ramsarskiej, jest
położony w Kanadzie rezerwat ptasi Queen Maude Gulf Migratory, o powierzchni 6 278 200
hektarów.
Pozostałe rezerwaty, których utworzenie ogłoszono podczas Światowego Dnia Mokradeł, znajdują się
w Kamerunie, na głównych dopływach rzeki Kongo: Libenga, Cayo-Loufoualeba, Conkouati-Douli i
Sangha.
(WWF)
Kuba zakazuje połowów żółwi morskich
Kuba zakazała połowów żółwi morskich, zagrożonych wyginięciem z powodu masowych połowów i
sprzedaży ich pancerzy, wykorzystywanych następnie do produkcji grzebieni.
Wieści ze świata
2
Decyzja kubańskiego rządu spotkała się z gorącą aprobatą WWF, jako nadzieja na powstrzymanie
dramatycznie malejącej populacji żółwi na Karaibach, a szczególnie żółwi szylkretowych.
Zakaz został wprowadzony w życie pod koniec stycznia br. W oficjalnym oświadczeniu, kubańskie
Ministerstwo ds. Rybołówstwa poinformowało, że zakaz zostanie cofnięty dopiero po naukowym
potwierdzeniu, iż populacja żółwi powróciła do bezpiecznego poziomu.
Przez wiele lat Kuba corocznie wydawała zgodę na legalny połów 500 żółwi szylkretowych i eksport
ich pancerzy. Dwie rybackie spółki – Neuvitas i Cocodrili, trudniące się połowem żółwi, otrzymały od
Kanady fundusze na modernizację floty i znalezienie alternatywnych źródeł dochodu. Pracownicy
spółek zostaną przeszkoleni przez WWF, a następnie zaangażowani w ochronę żółwi i ich gniazd.
Największym zagrożeniem dla żółwi jest nielegalny handel ich pancerzami. Ponadto,
niebezpieczeństwo ich wyginięcia wiąże się z utratą naturalnych miejsc żerowania i składania jaj
oraz z niekorzystnymi zmianami klimatu i wzrastającym zanieczyszczeniem środowiska.
(Reuters)
Zagrożone żyrafy
Zdaniem kenijskich naukowców, przynajmniej sześć gatunków afrykańskich żyraf jest zagrożonych
wyginięciem.
Do tej pory uważano, że na afrykańskich sawannach występuje tylko jeden gatunek żyrafy. Według
genetyka Davida Brown’a z Wildlife Conservation Society, niektóre z zagrożonych gatunków liczą
zaledwie kilkaset osobników i wymagają natychmiastowej ochrony. Potraktowanie wszystkich żyraf
jako jednorodnej grupy spowodowało, iż niektóre z populacji niedawno wyodrębnionych gatunków są
na granicy wymarcia.
Najbardziej zagrożona jest żyrafa cętkowana (do tej pory Giraffa camelopardalis reticulate),
występująca na obszarze Kenii, Etiopii i Somalii. W latach 90-tych liczbę osobników tego gatunku
oszacowano na 27 tys., jednak ostatnie konflikty zbrojne spowodowały zmniejszenie populacji do
3 tys. Z kolei w zachodniej i centralnej Afryce stwierdzono tylko 160 żyraf nigeryjskich (Giraffa
camelopardalis peralt).
Brown ostrzegł, iż w Afryce cała populacja żyraf jest zagrożona – w ciągu ostatniej dekady ich
liczebność zmniejszyła się o ponad 30%. Sklasyfikowanie populacji do tej pory uważanych za
podgatunek jako odrębnego gatunku żyrafy, może pomóc w podjęciu właściwych działań ochronnych.
(Reuters)
Opracowanie: Magdalena Kozyra, Radosław Szymczuk
Wieści ze świata
3