Czy to mama, czy człowiek z dzieckiem?
Transkrypt
Czy to mama, czy człowiek z dzieckiem?
Region Gda ski NSZZ „Solidarno http://www.solidarnosc.gda.pl Miasto Olbrzyma Dni mamy coraz dłu sze, wiosna nadchodzi szybkimi krokami, wi c proponuj wycieczk na południowy wschód naszego województwa, do miejsca, a raczej miasta, stosunkowo rzadko odwiedzanego. Wydaje si , e le y do daleko, bo w odległo ci a 100 kilometrów od Gda ska i jest mało atrakcyjne. Przekonajmy si , czy to prawda. 1/4 Region Gda ski NSZZ „Solidarno http://www.solidarnosc.gda.pl 2/4 Region Gda ski NSZZ „Solidarno http://www.solidarnosc.gda.pl We wszystkich przewodnikach nazwa Prabut, do którego to miasta proponuj si wybra , uto samiana jest z grodem olbrzyma ‒ Riesenburg, bo tak nazywali je Niemcy. Dlatego w herbie miasta wyst puje olbrzym z maczug . W dokumentach pojawia si równie inna nazwa ‒ Resinburg, co powinno si tłumaczy „gród ywicy . Sk d jednak wzi ły si Prabuty? Czy by chodziło o jak form okrywania stóp przed wynalezieniem butów? Przewodniki maj na to odpowied : Nazwa „ Prabuty istniała ju w redniowieczu i została przej ta prawdopodobnie od Prusów . Tajemnic jest wi cej. Prabuty le w samym sercu Powi la, a wła ciwie Dolnego Powi la, ale to odległy o 22 kilometry Kwidzyn jest jego stolic . S cz ci Pojezierza Iławskiego, jednak mało kto o tym wie. Od wschodu miasto ogranicza rzeka Liwa, a od zachodu jezioro Liwieniec z ładn pla . Wła ciwie nie jest to miasto, a jedynie miasteczko zamieszkane przez około 9 tysi cy osób, z bardzo dobr informacj o sobie na stronie internetowej, interesuj c histori , a przede wszystkim spor ilo ci zabytków. Aczkolwiek przy wje dzie na Rynek ich nie wida , a to dlatego, e w czasie II wojny wiatowej Prabuty zostały zniszczone co najmniej w połowie. Cegł ze zrujnowanych budynków wykorzystano do odbudowy, ale… nie Prabut, lecz Warszawy. W centrum głównego placu XIV-wiecznego miasta, współcze nie otoczonego blokami z czasów socjalizmu, zachowała si jedynie eklektyczna Fontanna Rolanda z 1900 roku, sprowadzona tu w 1929 roku z Berlina. W czasach PRL-u Prabuty były znane ze stacji kolejowej, przy której zatrzymywały si niemal 3/4 Region Gda ski NSZZ „Solidarno http://www.solidarnosc.gda.pl wszystkie poci gi je d ce na trasie Gdynia ‒ Warszawa. Mo na było si te przesi poci g do Kwidzyna. Sporo osób wysiadało na tej stacji, gdy w Prabutach znajdowało si sanatorium dla chorych na gru lic . W okresie mi dzywojennym mie cił si tam zakład psychiatryczny. Obecnie jest to otoczony parkiem szpital specjalistyczny, z własn Izb Muzealn , gdzie prezentowane s stare dokumenty, elementy wyposa enia medycznego, a tak e liczne fotografie. m.in. Prabuty maj te dwa inne minimuzea. Jednym z nich jest sala wystawowa imienia Wernera Zebrowskiego, mieszka ca Prabut, który zebrał wiele pami tek zwi zanych z histori miasta. Mie ci si ona w gotyckiej Bramie Kwidzy skiej, zwanej te Szpitaln , bo w XVI wieku obok niej powstał szpital dla biednych. Brama jest pozostało ci kompleksu XIV-wiecznych murów obronnych. Pierwsza wzmianka o Prabutach pojawiła si w 1236 roku, opisuj c zniszczenie pruskiego grodu przez Krzy aków, którzy notabene przej li t miejscowo i w 1330 roku nadali jej prawa miejskie. Niewiele pó niej na wzgórzu nad jeziorem powstała wspaniała rezydencja biskupia, z której do dzisiaj zachowały si tylko fundamenty budynków i fragmenty murów. Ow gotyck warowni , uznawan za jedn z najokazalszych budowli biskupich w całym pa stwie krzy ackim, mo na podziwia jedynie na starych panoramach miasta: z 1628 r. autorstwa niderlandzkiego posła A. Boota czy rycinie z 1684 r. według Krzysztofa Hartknocha, historyka Pomorza i Prus. Zamku co prawda nie ma, ale zachowała si kaplica zamkowa usytuowana poza murami miasta, która przez lata była ko ciołem polskim, a obecnie w jej wn trzu mie ci si Muzeum Sztuki Ludowej. Na ruinach zamku znajduje si punkt widokowy, z którego wida pi kno jeziora, a tak e wie konkatedry pw. wi tego Wojciecha, kolejnej gotyckiej budowli. Mimo zniszcze w jej wn trzu zachowało si interesuj ce epitafium nagrobne burmistrza miasta Paula Bentouna i jego ony Katarzyny z 1736 roku. O zabytkach Prabut długo by opowiada , pozostały tam m.in. murowane wodoci gi z lat 1726-1730, neogotycki ko ciół pw. w. Andrzeja Apostoła, „ławka miło ci ze ródełkiem z ko ca XIX wieku, neogotycki budynek poczty, w którym do dzisiaj kupuje si znaczki i wysyła paczki. Do ciekawostek zalicza si fakt, e w Prabutach mieszkał i pracował franciszkanin ojciec Andrzej, a wła ciwie Czesław Klimuszko, znany zielarz i wizjoner, którego lecznicze herbatki s popularne w ród zwolenników medycyny naturalnej. Tekst i zdj cia Maria Giedz 4/4 Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)