1 Kod przedmiotu EM1-31 Nazwa przedmiotu Pedagogika ogólna
Transkrypt
1 Kod przedmiotu EM1-31 Nazwa przedmiotu Pedagogika ogólna
Kod przedmiotu EM1-31 Nazwa przedmiotu Pedagogika ogólna Kierunek Edukacja artystyczna w zakresie sztuki muzycznej Specjalność Edukacja muzyczna Prowadzenie zespołów wokalnych i instrumentalnych Typ studiów Studia stacjonarne Wymagania wstępne Wymagania wstępne sprecyzowane są w Informatorze dla kandydatów na I rok studiów. Wymagania końcowe Sprawdzian obejmujący zakresem treści programu nauczania przedmiotu pedagogika ogólna w semestrze zimowym I roku studiów I stopnia. Cele przedmiotu umożliwienie zdobycia wiedzy w zakresie podstaw pedagogiki, która pozwoli na rozumienie podstawowych pojęć i procesów-rozwoju, wychowania, nauczania, uczenia się; kształtowanie umiejętności uczenia się – analizowania tekstu lektur i omawiania go, wypracowywania własnego warsztatu pedagogicznego przy użyciu współczesnych metod i środków pozyskiwania, organizowania i przetwarzania informacji; umożliwienie nabywania umiejętności komunikowania się z użyciem różnych kanałów i technik, zarówno z uczestnikami procesu edukacyjnego, jak i współdziałającymi w tym procesie oraz specjalistami go wspierającymi; kształtowanie wrażliwości etycznej, refleksyjności i postaw prospołecznych oraz poczucia odpowiedzialności. Treści kształcenia Wychowanie a rozwój. Proces wychowania-jego cechy i dynamika. Przymus i swoboda w wychowaniu – wychowanie jako urabianie i jako wspomaganie rozwoju; wychowanie adaptacyjne i emancypacyjne; wychowanie a manipulacja; podstawowe środowiska wychowawcze: rodzina, grupa rówieśnicza, szkoła, media; style i postawy wychowawcze; kryzys współczesnego wychowania – źródła i przejawy. Szkoła jako instytucja wychowawcza. Środowisko społeczne klasy i szkoły; Podstawowe funkcje szkoły. Od autorytaryzmu do demokracji: wzorce komunikowania się i – style kierowania; postawy nauczyciela i uczniów. Praca z grupą rówieśniczą. Klimat wychowawczego. Plan pracy wychowawczej. Kształtowanie i zmiana postaw. Metody wych. – ich skuteczność. Umiejętności wych. Trudności i błędy wychowawcze. Konflikty w klasie i w rodzinie. Kryzys szkoły współczesnej. Współpraca szkoły i rodziny oraz szkoły ze środowiskiem. 1 Zawód nauczyciela. Problem roli zawodowej nauczyciela. Wzór osobowy, powinności i konieczność stałego rozwoju. Przygotowanie zawodowe. Etyka nauczycielska. Odpowiedzialność prawna. Dokształcanie, doskonalenie zawodowe – warunkiem awansu zawodowego. Uczenie się przez całe życie. Problem wypalenia zawodowego. Choroby zawodowe. Komunikacja i kultura języka. Komunikowanie jako proces. Nauczyciel w procesie komunikowania-autoprezentacja, aktywne słuchanie, efektywne nadawanie. Komunikowanie interpersonalne werbalne i niewerbalne – ich cechy. Style komunikowania N-U i U-N. Typy komunikowania – informacyjne i perswazyjne. Porozumiewanie emocjonalne. Komunikowanie niewerbalne w klasie N-U i U-N. Komunikowanie podczas konfliktów. Bariery komunikacyjne w klasie. Poprawna polszczyzna nauczyciela. Poznawanie uczniów. Techniki poznawania i umiejętność ich realizacji. Pozycja społeczna ucznia w klasie – socjometria. Uczniowie zdolni – uczniowie o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Trudności i niepowodzenia szkolne. Regulacje prawne dotyczące uczniów. Pojęcie normy/patologii. Zaburzenia rozwoju-zaburzenia zachowania (w tym ADHD). Agresja i przemoc/cyberbullying, Uzależnienia różnego typu - odżywiania, środki psychoaktywne, komputer/. Choroby somatyczne. Zaburzenia w procesie rozwoju językowego. Profilaktyka w szkole. Programy profilaktyczne: klasowe i szkolne. Promocja i ochrona zdrowia uczniów. Podstawowe techniki diagnostyczne w pedagogice. Ocena poziomu rozwoju ucznia. System pomocy psychol.-pedagogicznej: regulacje, formy, zasady. Pomoc uczniom przewlekle chorym, niepełnosprawnym. Współpraca szkoły z rodzicami uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych i specjalistami pracującymi z dzieckiem. Zamierzone efekty kształcenia Po ukończeniu nauczania przedmiotu pedagogika ogólna na studiach I stopnia studenci powinni: w zakresie wiedzy – znać terminologię opisywania zjawisk edukacyjnych i dysponować wiedzą dotyczącą procesu wychowania, obszaru głównych środowisk wychowawczych EM_W12 - posiadać podstawową wiedzę na temat wychowania i kształcenia, ich filozoficznych i społeczno-kulturowych podstaw – dysponować podstawową wiedzą w zakresie komunikowania społecznego/na poziomie interpersonalnym i grupowym - w działalności pedagogicznej – posiadać podstawową wiedzę na temat etyki zawodu nauczyciela w zakresie umiejętności – potrafić obserwować, analizować i podejmować próby interpretacji sytuacji, zdarzeń i uwarunkowań pedagogicznych EM_U20 - potrafić wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki, w celu analizowania i interpretowania określonego rodzaju sytuacji i zdarzeń edukacyjnych i opiekuńczych EM_U07 - mieć podstawowe umiejętności komunikowania interpersonalnego (także w zakresie body language) w porozumiewaniu się z pedagogami jak też z osobami spoza grona specjalistów – posiadać podstawowe umiejętności diagnozowania sytuacji uczniów ze specjalnymi potrzeba mi edukacyjnymi, opracowywania wyników obserwacji i wyciągania wniosków w zakresie kompetencji społecznych EM_K01 - mieć świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności (początek drogi), rozumieć potrzebę ciągłego kształcenia zawodowego i rozwoju osobistego 2 – być przekonanymi o sensie i potrzebie podejmowania działań pedagogicznych w środowisku społecznym, wykazywać gotowość do podejmowania zadań w roli nauczyciela, – mieć przekonanie o wzorotwórczej wadze zachowania się w sposób profesjonalny, refleksji na tematy etyczne i przestrzegania etyki zawodowej – być świadomymi aspektu etycznego badań naukowych Formy kształcenia Wykład zbiorowy Nakład pracy studenta niezbędny do osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia Rok I II III Semestr I II III IV V VI Punkty ECTS 2 Liczba godzin w 2 tygodniu Rodzaj zaliczenia s Legenda s – zaliczenie ze stopniem Kryteria oceny: 1). Obecność na zajęciach. 2). Poziom przygotowania do zajęć. 3).Aktywność własna studenta: zgłaszanie się i realizacja ‘indywidualnego wkładu’ (referowanie lektury czy zagadnienia). 4). Pozytywne oceny ze sprawdzianów (kartkówek). Literatura* (fragmenty) 1.Kwieciński,Z., Śliwerski,B., (red. nauk.), Pedagogika, tom 1 i 2 – podr. akad. WN PWN, W-wa, 2003. 2. Okoń, W., Nowy słownik pedagogiczny, Wyd. Akad.”Żak” W-wa 2007. 3. Glotton, R., Clero, C., Twórcza aktywność dziecka, WSiP, 1988. 4. Gurycka, A., Błąd w wychowaniu, W-wa 1990. 5. Hartley, P., Komunikowanie interpersonalne, Wyd. ASTRUM, W-w, 2006. 6. Kruszewski, K., Sztuka nauczania – Czynności nauczyciela, PWN W-wa,1991. 8. Konarzewski, K., Sztuka nauczania – Szkoła, PWN W-wa, 1991. 9. Mc Kay, M., Davis M., Fanning, P., Sztuka skutecznego porozumiewania się, GWP, 2003. 10. Limont, W., Uczeń zdolny- jak go rozpoznać i jak z nim pracować. GWP, Sopot, 2010. 11. Miller,R., Socjalizacja-wychowanie-psychoterapia, PWN W-wa 1981. 12. Pease, A., Mowa ciała, Wyd. Jedność, Kielce 2001. 13. Pyżalski, J., Agresja elektroniczna wśród dzieci i młodzieży, GWP, 2011. 14. Sęk, H., Wypalenie zawodowe u nauczycieli: uwarunkowania i możliwości zapobiegania. /W/: Sęk, H., Wypalenie zawodowe: przyczyny, mechanizmy, zapobieganie. PWN, W-wa 2004. 15. Szewczyk, K., Wychować człowieka mądrego – Zarys etyki nauczycielskiej, PWN, W-wa 1998. 16. Znaniecki, F., Środowisko wychowawcze. /W:/ Mielicka, H., Socjologia wychowania, Wyd. Stachurski, Kielce, 2000. *Poszczególne pozycje z danego etapu edukacyjnego mogą być wykorzystywane na innych etapach edukacji. Prowadzący wykł. Małgorzata Kramarz 3