W zdrową przyszłość z Kopernikiem
Transkrypt
W zdrową przyszłość z Kopernikiem
Załacznik nr 1 do „Programu profilaktyki” „W zdrową przyszłość z Kopernikiem” program promocji zdrowia IV Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Rybniku na lata 2013 – 2016 Koordynatorzy: mgr Katarzyna Romaniuk – Demonchaux mgr Joanna Rusinowska mgr Renata Tokarz 1 WSTĘP IV Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Rybniku zostało powołane do istnienia w roku 1990. Nasza szkoła mieści się w jednej z dzielnic miasta Rybnika – Chwałowicach. Nasze liceum jest szkołą kameralną, mającą swoisty klimat, dlatego trwale wbudowała się w krajobraz rybnickiego szkolnictwa. Jesteśmy szkołą w której uczy się około 400 uczniów w 12 oddziałach. Grono pedagogiczne składa się z 29 nauczycieli natomiast pozostali pracownicy szkoły to 9 osób. We wrześniu 2012 roku zdecydowaliśmy się na udział w programie „Szkoła promująca zdrowie”, gdyż staramy się umacniać renomę naszej placówki wśród innych szkół średnich naszego miasta. Pragniemy skupić się na zachowaniu i rozwinięciu tych stron szkoły, które stanowią o jej atrakcyjności, wychodząc naprzeciw wyzwaniom zmieniającej się rzeczywistości i potrzebom uczniów. Chcemy wyposażyć naszych wychowanków w niezbędną wiedzę, umiejętności i kompetencje potrzebne do podejmowania życiowych decyzji w sferze szeroko pojętego zdrowia. W październiku i listopadzie została przeprowadzona w szkole ankieta po hasłem „Zdrowa szkoła to...”, w której wzięło udział 240 uczniów z klas 1 i 2, 25 nauczycieli, 8 osób obsługi szkoły oraz 174 rodziców uczniów klas 1 i 2. Diagnoza wykazała potrzeby w zakresie zdrowia fizycznego, psychicznego oraz społecznego, z mocnym akcentem na zdrowie fizyczne. W wyniku przeprowadzonej ankiety ustalono: CEL GŁÓWNY PROGRAMU Przygotowanie młodzieży do troski o zdrowie swoje i bliskich przez całe życie. Program zakłada podział celu głównego na moduły (obszary tematyczne) I. II. III. Zdrowe odżywianie - „Wiem co jem.” Profilaktyka chorób - „Lepiej zapobiegać niż leczyć.” Ruch jako warunek zdrowia - „Ruch to zdrowie.” IV. AUTORZY PROGRAMU: Nauczyciele współpracujący w zespole ds. Promocji zdrowia w IV LO Mikołaja Kopernika w Rybniku: mgr Katarzyna Romaniuk-Demonchaux, Joanna Rusinowska, Renata Tokarz 2 REALIZATORZY PROGRAMU: Wszyscy pracownicy Liceum Ogólnokształcącego im M. Kopernika w szczególności nauczyciele tworzący zespół ds. promocji zdrowia oraz wychowawcy klas. W realizację programu zaangażowane również będą placówki, instytucje i osoby z zewnątrz zajmujące się profilaktyką i ochroną zdrowia. ADRESACI PROGRAMU: Młodzież na IV etapie edukacyjnym PROGRAM POWSTAŁ W OPARCIU O DOKUMENTY: 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. 2. Program wychowawczy IV Liceum Ogólnokształcącego im. M. Kopernika w Rybniku na lata 2012 – 2015. 3. Szkolny Program Profilaktyki IV Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Rybniku na lata 2012 – 2015. 3 Moduł 1 Zadania (treści) 1. Zorganizowanie miejsca do spożywania posiłków. Zdrowe odżywianie - „Wiem co jem.” Metody (procedury osiągania celu) Zakup ławeczek na korytarze szkolne. Wygospodarowanie i wyposażenie pomieszczenia na „Kawiarenkę szkolną”, lub innego miejsca przyjaznego spożywaniu posiłków 2. Działania mające na celu przystosowanie pracy sklepiku szkolnego do potrzeb uczniów Szczegółowa ankieta dotycząca stanu bieżącego i potrzeb uczniów w kwestiach odżywania się w szkole i korzystania ze sklepiku szkolnego Rozmowa z dyrektorem szkoły oraz najemcą sklepiku szkolnego w sprawie poprawy jakości i zwiększenia asortymentu sklepiku oraz wydłużenia godzin pracy Zebranie propozycji nauczycieli odnośnie pomysłu na szkolny sklepik tak aby spełniał on również wymogi uczniów spędzających w szkole ponad 6 godzin lekcyjnych Rozmowa z sąsiadującą ze szkołą firmą cateringową Efekty (cele szczegółowe) Dostęp do ciepłych napoi Miejsca siedzące na korytarzach szkolnych. „Kawiarenka szkolna”, miejsce przyjazne spożywaniu posiłków w szkole Zdrowa żywność w sklepiku szkolnym Rezygnacja z dań typu fast food oraz zup instant na rzecz ciepłego posiłku serwowanego przez zewnętrzną firmę cateringową. Asortyment sklepiku dostosowany do uczniów przebywających w szkole powyżej 7 godzin lekcyjnych (szczególnie dostęp do ciepłego posiłku) Konkurs na reklamę dowolnego produktu zdrowej żywności, który chcielibyśmy wprowadzić do sklepiku szkolnego. 3. Zapoznanie z racjonalnym odżywianiem. Uczeń: Zna swoje potrzeby żywieniowe. Potrafi obliczyć Przeprowadzenie cyklu zajęć swoje BMI. wychowawczych nt. Wie jak odżywiać się zgodnie z prawidłowego odżywiania. piramidą zdrowego żywienia. Poprawnie układa Realizacja programu edukacyjno-badawczego „Mądre pełnowartościowy jadłospis. Spotkanie z dietetykiem. 4 żywienie- zdrowe pokolenie”realizacja scenariuszy lekcji wychowawczych Pogadanka nt. chorób spowodowanych złym odżywianiem. Organizacja dnia serca “Wszystko co jem wpływa na moje serce”- prelekcja Konkurs na film/prezentację multimedialną pt. „Wiem co jem”. Dzień jaja, mleka, jabłka Dzień walki z głodem- zbiórka żywności dla PCK Stworzenie zakładki „Szkoła promująca zdrowie na oficjalnej stronie szkoły” Dba o higienę i bezpieczeństwo pracy w trakcie przygotowywania posiłków. Zna skutki niedożywienia organizmu Potrafi wymienić objawy chorób cywilizacyjnych i przyczyny zachorowania na nie. Wie gdzie należy udać się w sytuacji zaobserwowania niepokojących objawów. Rozumie związek pomiędzy źle zbilansowaną dietą a zaburzeniami wagi i zdrowia. Zna wpływ niektórych pokarmów na rozwój chorób cywilizacyjnych związanych z otyłością. Uczniowie tworzą pomocy dydaktycznych dla innych uczniów, rozwijając przy tym umiejętności współpracy w grupie, gromadzenia i przetwarzania informacji , wystąpień publicznych Uczeń wskazuje zasadność spożywania określonych produktów spożywczych popierając to konkretnymi argumentami. Przekazanie żywności do banku żywności PCK. Uczniowie i inne osoby zainteresowane mają ciągły dostęp do informacji dotyczących programu 4. Zmiana harmonogramu lekcji i przerw międzylekcyjnych Rozmowa z dyrektorem szkoły. Wywiad wśród uczniów. Rozmowa z pracownikami szkoły. Wprowadzenie dłuższej przerwy w porze obiadu i skrócenie przerwy śniadaniowej. Dostosowanie długości i pory długiej przerwy do potrzeb żywieniowych uczniów. 5 Moduł 2 Profilaktyka chorób - „Lepiej zapobiegać niż leczyć.” Zadania (treści) 1.Wpływ higieny osobistej na nasze zdrowie i życie. Metody (procedury osiągania celu) Efekty (cele szczegółowe) Spotkanie ze specjalistami różnych dziedzin (np. dermatologiem, stomatologiem, fizjoterapeutą, położną (lub ginekologiem). Uczeń: Zna wpływ podstawowych zabiegów i zachowań higienicznych na zdrowie oraz wygląd zewnętrzny. Dba o higienę osobistą Dba o wygląd Zna choroby spowodowane brakiem odpowiedniej higieny osobistej, wie jak im zapobiegać i stosuje się to tych zaleceń. Zna podstawowe zasady higieny pracy w szkole i w domu zawsze wietrzy dobrze pomieszczenia w których pracuje i odpoczywa (sale lekcyjne wietrzone są dokładnie na każdej przerwie) Uczeń: Zna najczęstsze rodzaje chorób nowotworowych Wie kiedy i do kogo należy zwrócić się w celu przeprowadzania badań profilaktycznych. Rozpowszechnia wiedzę na temat profilaktyki chorób nowotworowych w swoim środowisku. Pogadanka nt. chorób spowodowanych nieprawidłową higiena osobistą. Przeprowadzenie lekcji wychowawczych na temat higieny i bezpieczeństwa pracy 2. Profilaktyka chorób nowotworowych. Realizacja ogólnopolskiego programu „Mam haka na raka”. Wykłady, prelekcje, pogadanki na temat chorób nowotworowych Realizacja ogólnopolskich programów informacyjnych i profilaktycznych dotyczących chorób nowotworowych 3.Szkodliwość uzależnień. Spotkanie z pracownikiem Poradni Uzależnień Spotkanie z przedstawicielem policji 4. Rozwijanie umiejętności udzielania pierwszej pomocy Zawody Pierwszej Pomocy. Uczeń: Zna konsekwencje zdrowotne używania alkoholu, narkotyków, papierosów, środków psychoaktywnych. Wie, że może uzależnić się również od innych substancji oraz zachowań. Zna konsekwencje prawne dotyczące posiadania środków odurzających. Uczeń poprawnie udziela pierwszej pomocy poszkodowanym którym zagraża utrata zdrowia i życia 6 Moduł 3 Ruch jako warunek zdrowia - „Ruch to zdrowie.” Zadania (treści) 1. Zapoznanie uczniów z różnymi formami aktywności fizycznej. Promowanie aktywnego odpoczynku w środowisku lokalnym Metody (procedury osiągania celu) Organizacja dla społeczności szkolnej zajęć i spotkań o charakterze sportowo – rekreacyjnym. (np. biegi na orientację, jogging, wycieczki rowerowe, wyjazdy na narty, nordic walking.) Uczniowie: Organizacja imprezy sportowo – ekologicznej Tratwy. łatwiej radzą sobie z negatywnymi emocjami i stresem Turniej Mixtów Siatkarskich. Zajęcia muzyczno – ruchowe. Dzień Sportu. Projekt pt. „Tu można poćwiczyć, bo ... RUCH TO ZDROWIE”. 2.Wprowadzenie zajęć fakultatywnych z wychowania fizycznego. Efekty (cele szczegółowe) Ankieta skierowana do uczniów nt. samooceny udziału w lekcjach wychowania fizycznego oraz preferencji ruchowych. chętniej uczestniczą w zajęciach sportowych częściej wybierają aktywny sposób spędzania czasu wolnego mają lepsze samopoczucie i kondycję fizyczną rozwijają nowe zainteresowania i hobby Powstanie mapy ogólnodostępnych terenów i obiektów rekreacyjnych naszego miasta. Uczniowie uczestniczą w typie zajęć wychowania fizycznego zgodnym ze swoimi preferencjami Rozmowa z uczniami, dyrektorem szkoły. Konsultacje z radą rodziców. Uzyskanie dodatkowych kwalifikacji lub udział w kursach doskonalących przez nauczycieli wychowania fizycznego. 3.Rozbudowanie i doposażenie bazy sportowej szkoły. Rozmowa z dyrektorem szkoły. Rozmowa ze sponsorami i inwestorami. Boisko szkolne dostosowane do potrzeb uczniów. Powstanie bieżni do biegów krótkich. Ostęp do rozbudowanej bazy sprzętowej. 7 EWALUACJA Ewaluacja odbywać się będzie na bieżąco oraz pod koniec roku szkolnego. Uczestniczyć w niej będą pracownicy i uczniowie IV LO im. M.Kopernika. Przeprowadzona zostanie przy zastosowaniu następujących narzędzi Opinie wychowawców, nauczycieli, pielęgniarki szkolnej, pedagoga szkolnego. Ankiety wśród uczniów i pracowników szkoły Rozmowy z rodzicami Obserwacja zachowań uczniów Zebranie opinii uczniów Karty pracy BIBLIOGRAFIA Helena Ciborowska, Anna Rudnicka „Dietetyka, żywienie zdrowego i chorego człowieka”, Warszawa 2007; Jan Gawęcki, Lech Hryniewiecki „Żywienie człowieka, Podstawy nauki o żywieniu”, Warszawa 2005; Jan Hasik, Jan Gawęcki „Żywienie człowieka zdrowego i chorego”, Warszawa 2005”; Małgorzata Konarzewska „Technologia gastronomiczna z towaroznawstwem”, Warszawa 2007 Jacek Roik „Choroby cywilizacyjne”, wyd. Złote Myśli 2007 Mirosław Jarosz, Iwona Sajór „Żywienie chorych z nowotworami”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2013 Heszen Niejodek I., Sęk H.: Zdrowie i stres.(w:) Strelau J., Doliński D. (red.): Psychologia, GWP, Gdańsk 2008 Borkowski J.: Radzenie sobie ze stresem a poczucie tożsamości, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2001 Heszen I.: Psychologia Stresu Korzystne I Niekorzystne Skutki Stresu Życiowego, PWN 2013 Wrona-Polańska H.:Twórcze zmaganie się ze stresem szansą na zdrowie. Wyd. UJ 2011 Artur Gadomski „Joga i psychoterapia”, wyd. Teka 2013 Henryk Kuński „Ruch i zdrowie”, Warszawa 1987 8